To zwierzę ma niezwykły sposób na przetrwanie. Jest na granicy wymarcia

To zwierzę ma niezwykły sposób na przetrwanie. Jest na granicy wymarcia

Kangoszczurnik
Kangoszczurnik Źródło: australianwildlife.org/Lawler
Kanguroszczurnik pędzloogonowy (Bettongia penicillata), znany również jako woylie, to niewielki torbacz przypominający miniaturowego kangura. Zwierzę jest na granicy wyginięcia. Czy to kolejny gatunek, jaki utraci ludzkość?

Podobnie jak jego więksi krewni kangoszczurnik posiada torbę, w której nosi swoje młode.

Zwierzęta te niegdyś zamieszkiwały ponad 60% terytorium Australii. Jednak europejska kolonizacja przyniosła ze sobą drapieżne gatunki, takie jak zdziczałe koty i lisy, a także masowe niszczenie rodzimych siedlisk trawiastych i leśnych. Obecnie populacja spadła do zaledwie 1% swej pierwotnej wielkości. Naukowcy postanowili przywrócić niemal wymarły gatunek światu.

Kanguroszczurnik pędzloogonowy oprócz przyjaznego wyglądu charakteryzuje się brakiem zahamowań przed porzuceniem młodych na pożarcie. W obliczu zagrożenia ze strony drapieżników może porzucić swoje potomstwo, aby odwrócić uwagę napastnika i zwiększyć własne szanse na przeżycie.

Choć strategia może wydawać się surowa, jest kluczowa dla przetrwania tego gatunku, który do niedawna był uznawany za wymarły na Półwyspie Yorke w Australii Południowej.

Kanguroszczurnik. Zwierzę niemal wymarłe

W latach 1999–2010 populacja kanguroszczurników pędzloogonowych spadła o 90%, co niektórzy badacze przypisują rozprzestrzenianiu się pasożytów krwi oraz innym czynnikom. Obecnie gatunek ten występuje jedynie na kilku wyspach i w izolowanych obszarach południowo-zachodniej Australii, co stanowi zaledwie 1% jego pierwotnego zasięgu.

Projekt Marna Banggara: nadzieja na odrodzenie

Aby przeciwdziałać dalszemu spadkowi liczebności kanguroszczurników pędzloogonowych, zainicjowano projekt Marna Banggara, wcześniej znany jako "Wielka Arka Południa".

"Naszą misją jest przywrócenie niektórych rodzimych gatunków, które zaginęły w naszym krajobrazie od czasu europejskiej kolonizacji" – mówi Derek Sandow, kierownik projektu Marna Banggara.

Projekt został uruchomiony w 2019 roku przez Zarząd Krajobrazu Północnego i Yorke. Nazwa "Marna Banggara" została nadana na cześć rdzennych mieszkańców regionu Narungga, którzy są mocno zaangażowani w tę inicjatywę.

W ramach projektu wzniesiono 25-kilometrowe ogrodzenie kontrolujące drapieżników w wąskiej części Półwyspu Yorke, tworząc bezpieczną przystań o powierzchni 150 000 hektarów dla pierwszego przywróconego gatunku: kanguroszczurnika pędzloogonowego, znanego jako yalgiri dla ludu Narungga.

Reintrodukcja i ochrona gatunku

W latach 2021–2023 zespół wprowadził na obszar chroniony prawie 200 kanguroszczurników pędzloogonowych. Pozyskiwanie tych osobników z różnych pozostałych populacji w Australii Zachodniej pomogło "zwiększyć pulę genetyczną" – mówi Sandow. Zwiększenie różnorodności genetycznej jest kluczowe dla przyszłości tego gatunku.

Kanguroszczurniki pędzloogonowe odgrywają istotną rolę w ekosystemie jako "mali ogrodnicy natury". Żywią się bulwami, nasionami i owadami, ale ich głównym źródłem pożywienia są grzyby rosnące pod ziemią. Aby je znaleźć, muszą kopać, co prowadzi do napowietrzania gleby, poprawy filtracji wody i wspomagania kiełkowania sadzonek.

Pojedynczy yalgiri może obrobić od 2 do 6 ton gleby rocznie, co przynosi korzyści innym zwierzętom zależącym od tego ekosystemu.

Pierwsze sukcesy i przyszłe plany

Dotychczasowe wyniki programu reintrodukcji są obiecujące. Prawie 40% osobników schwytanych w niedawnym badaniu monitoringowym było potomstwem pierwotnie wprowadzonych na ten obszar, a 22 z 26 samic nosiło młode w torbach. Oznacza to, że "rozmnażają się i są zdrowe" – podkreśla Sandow.

W przyszłości zespół planuje przywrócić więcej lokalnie wymarłych gatunków w regionie, w tym inne torbacze, takie jak południowy brązowy bandicoot, faskogale rudoogoniaste i zachodni quoll. Sandow zaznacza, że poprawa ekosystemu poprzez reintrodukcję gatunków i kontrolę drapieżników może mieć również pozytywny wpływ na branże takie jak turystyka, przynosząc korzyści lokalnym firmom i rolnictwu.

Sukces projektu Marna Banggara opiera się na ścisłej współpracy z lokalną społecznością, w tym z rdzennymi mieszkańcami Narungga, rolnikami, przedsiębiorcami oraz organizacjami pozarządowymi i rządowymi. Wspólne działania mają na celu nie tylko ochronę i odbudowę bioróżnorodności, ale także wzmocnienie lokalnej gospodarki i promowanie zrównoważonego rozwoju regionu.

Czytaj też:
Koala przechadzał się między alejkami supermarketu. Jego zainteresowanie przykuły pluszaki i gazety
Czytaj też:
Tajemniczy gość na pokładzie samolotu. Pasażerowie nagle zobaczyli łapki

Źródło: CNN / marnabanggara.com.au