Inicjatywa wyszła z Polski
Fundacja "Pamięć, Odpowiedzialność, Przyszłość" w środę poinformowała, że otrzyma od Deutsche Bahn datek w wysokości 5 mln euro, przeznaczony na pomoc humanitarną dla ofiar nazizmu w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Połowa tej sumy przypadnie na Polskę, a pozostała część popłynie na projekty pomocy socjalnej i medycznej dla ofiar nazizmu, realizowane na Ukrainie, Białorusi i w Rosji. Środki, które mają być do dyspozycji przez cztery lata, zostaną m.in. przeznaczone na wsparcie ocalałych z Holokaustu oraz z zagłady Sinti i Romów.
Pawłoś poinformował, że Deutsche Bahn ma przekazać datek niemieckiej fundacji 15 grudnia. - Cała inicjatywa wyszła z Polski, dwa polskie stowarzyszenia - Stowarzyszenie Polaków Poszkodowanych przez III Rzeszę oraz Polski Związek Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych - zwróciły się z apelem do Deutsche Bahn o wsparcie humanitarne dla swoich członków - zaznaczył szef FPNP.
Pawłoś powiedział, że Deutsche Bahn na początku nie była skłonna rozmawiać na ten temat. Jednak ostatecznie - dodał - zgodziła się przekazać niemieckiej fundacji "dobrowolną darowiznę celową dla osób poszkodowanych". Szef FPNP podkreślał, że polska strona w rozmowach z kolejami nie reprezentowała wyłącznie interesów polskich ofiar, tylko postulowała, aby wsparcie finansowe otrzymały również ofiary nazizmu w innych, biedniejszych krajach - np na Białorusi czy Ukrainie.
2,5 mln? Kropla w morzu potrzeb
Pawłoś zapowiedział, że niebawem kierowana przez niego fundacja przedstawi niemieckiej fundacji propozycje programów, które mogą być finansowane z pieniędzy od Deutsche Bahn. - Mamy do czynienia z bardzo liczną grupą osób, które potrzebują wsparcia, chcielibyśmy te pieniądze w części przekazać konkretnym osobom poszkodowanym, aby przynajmniej w niewielkim stopniu podreperować ich sytuację materialną - dodał.
Podkreślił, że FPNP będzie też realizować programy, w ramach których podopieczni fundacji będą mogli korzystać z wizyt u lekarzy specjalistów, zasięgać porad prawnych dotyczących spraw majątkowych czy mieszkaniowych. - Zakładamy, że będzie też na pewno jeden projekt sanatoryjny, taki rodzaj pomocy jest bardzo potrzebny, niektóre osoby nie były jeszcze nigdy w sanatorium, a taki kilkutygodniowy pobyt znacznie podnosi jakość życia - podkreślił Pawłoś.
Jak zapowiedział, pomocą objętych zostanie co najmniej 10 tys. osób; będą to osoby, które już zwróciły się o pomoc do FPNP, a z braku funduszy jeszcze jej nie otrzymały. - Te 2,5 mln euro to jest kropla w morzu potrzeb, ale jest to bardzo ważny gest - uważa Pawłoś. Wyraził nadzieję, że w ślady Deutsche Bahn pójdą inne niemieckie przedsiębiorstwa.
"Wzbogacili się na zagładzie"
Gest Deutsche Bahn krytykuje jednak stowarzyszenie "Pociąg Pamięci". Proponowana kwota jest "nie do przyjęcia i obraźliwa" - oświadczył przewodniczący stowarzyszenia Hans-Ruediger Minow. "Pociąg Pamięci" przedstawił ustalenia, z których wynika, że Niemieckie Koleje Rzeszy (Deutsche Reichsbahn) zarobiły w przeliczeniu 445 mln euro na deportacjach w czasie II wojny światowej. Według Minowa na każdą z 200 tys. żyjących ofiar Kolei Rzeszy przypadnie zaledwie po 25 euro z darowanych przez Deutsche Bahn 5 mln. W zeszłą sobotę, na kilka dni przed obchodami 175-lecia istnienia kolei w Niemczech, około 500 osób demonstrowało w Norymberdze na rzecz "sprawiedliwości dla ofiar Kolei Rzeszy".
Już w marcu tego roku ponad 20 organizacji zrzeszających ofiary nazizmu z Polski, Ukrainy, Białorusi i Rosji podpisało się pod apelem do Deutsche Bahn o wywiązanie się z moralnych i finansowych zobowiązań za przewożenie ludzi do obozów zagłady. "Niemieckie Koleje Rzeszy były integralną częścią nazistowskiego reżimu przymusu. To one przewoziły miliony osób z całej Europy do ośrodków zagłady i do pracy niewolniczej. Deutsche Reichsbahn pobierała opłaty za każdy kilometr trasy, która wiodła nas, wypędzonych, do więzień, ku zagładzie. Deutsche Reichsbahn wzbogaciła się poprzez udział w tych masowych zbrodniach" - napisali w apelu przedstawiciele organizacji ofiar.
zew, PAP