USA: nie będziemy współpracować z Polską w sprawie więzień CIA

Tak Departament Sprawiedliwości USA jeszcze w październiku 2009 r. odpowiedział na wniosek o pomoc prawną od prowadzącej śledztwo w całej sprawie Prokuratury Apelacyjnej w Warszawie. Fakt ten ujawniła na swych stronach internetowych Helsińska Fundacja Praw Człowieka, którą powiadomiła o tym prokuratura, w odpowiedzi na wniosek HFPC o stan śledztwa w całej sprawie. HFPC monitoruje to śledztwo.

Z odpowiedzi dla HFPC wynika, że Prokuratura Apelacyjna w Warszawie 18 marca 2009 r. wystąpiła z wnioskiem o pomoc prawną do amerykańskich organów wymiaru sprawiedliwości. 7 października 2009 r. Departament Sprawiedliwości USA poinformował, że na podstawie Porozumienia o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych wniosek ten nie zostanie zrealizowany, a władze amerykańskie uważają tę sprawę za zamkniętą. Artykuł porozumienia, na który powołały się USA, dotyczy możliwości odmowy udzielenia pomocy prawnej, jeżeli wykonanie wniosku mogłoby naruszyć bezpieczeństwo lub inny podobny, istotny interes państwa wezwanego. Treść wniosku prokuratury jest tajna, jak i całe śledztwo.

- Szkoda, że prokuratura nie ujawniła sama wcześniej tego faktu, bo przez wiele miesięcy żyliśmy w przekonaniu, że być może Amerykanie pomogą nam w tym śledztwie - powiedział Adam Bodnar z HFPC. Dodał, że właśnie w 2009 r. nastąpił zwrot w polityce USA, by nie wyjaśniać całej sprawy. Wyraził przekonanie, że odmowa USA nie oznacza końca śledztwa, bo wiele ważnych dowodów może być w Polsce, a nie wiadomo, czy Wikileaks nie ujawni jeszcze czegoś właśnie w sprawie więzień CIA. Prokuratura napisała ponadto HFPC, że aktualna kwalifikacja prawna postępowania to przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków przez funkcjonariuszy publicznych (grozi za to do trzech lat więzienia). Dodano, że to wszczęte w 2008 r. śledztwo przedłużane było już sześciokrotnie, ostatnio do 11 lutego 2011 r.

Niedawno kolejny domniemany terrorysta, rzekomo torturowany przez CIA w Polsce, zgłosił się do polskiej prokuratury jako pokrzywdzony. Adwokaci Abu Zubaidy chcą ścigania przestępstw wobec niego, gdy miał być więziony w Polsce. Wnosili m.in. o przesłuchanie George'a Busha.

Domniemanie, że w Polsce - i kilku innych krajach europejskich - mogą być tajne więzienia CIA, wysunęła w 2005 r. organizacja praw człowieka Human Rights Watch. Według HRW takie więzienie w Polsce miało się znajdować na terenie szkoły wywiadu w Kiejkutach lub w pobliżu wojskowego lotniska w Szymanach na Mazurach. Polska konsekwentnie temu zaprzeczała.

pap, ps