"Jest to decyzja kluczowa i ważna" - powiedział sekretarz generalny NATO George Robertson. Zaproszenie nowych krajów do Sojuszu było pierwszym punktem dwudniowego szczytu NATO, który rozpoczął się w Pradze w czwartek rano.
Sojusz Atlantycki, utworzony w 1949 r. dla przeciwstawienia się zagrożeniom ze strony Związku Radzieckiego, będzie liczyć po obecnym rozszerzeniu 26 członków.
"Cały świat może wstąpić do bloku NATO i co dalej? Czy uratuje to świat przed terroryzmem?" - zareagował sceptycznie Przewodniczący Rady Federacji (wyższej izby parlamentu rosyjskiego) Siergiej Mironow. Wśród siedmiu państw, zaproszonych do NATO znalazły się trzy byłe republiki radzieckie - Litwa, Łotwa i Estonia - których dążenie do członkostwa w Sojuszu wywoływało wcześniej szczególnie ostre protesty ze strony Moskwy.
Zadowolenia nie krył prezydent USA George W. Bush. "Ameryka jest bardzo zadowolona z dzisiejszej decyzji. Wzmocni ona najważniejszy sojusz czyli NATO" - oświadczył na szczycie w Pradze.
Będzie to piąte rozszerzenie od momentu powstania NATO. W 1999 r. do NATO weszły Polska, Czechy i Węgry, które zaproszono do Sojuszu w 1997 roku.
Założycielami Sojuszu było w 1949 r. 12 krajów: Belgia, Dania, Francja, Holandia, Islandia, Kanada, Luksemburg, Norwegia, Portugalia, USA, W. Brytania i Włochy.
W 1952 r. do NATO weszły Grecja i Turcja, w 1955 r. Republika Federalna Niemiec, w 1982 r. - Hiszpania.
Przywódcy NATO w Pradze zgodzili się także utworzyć wspólne siły szybkiego reagowania (NATO Response Force). Mają one liczyć około 20 tysięcy żołnierzy, zdolnych do szybkiego - w ciągu 7-30 dni - przemieszczenia się nawet na terytoria położone daleko od obszarów NATO, stacjonowania tam przez miesiąc i prowadzenia zarówno regularnych walk, jak i wyspecjalizowanych działań, podobnych do tych w Afganistanie.
Poszczególne kraje NATO zobowiązały się dostarczyć w określonym terminie konkretny sprzęt wojskowy tym siłom. Ma to zmniejszyć ogromną lukę potencjałów wojskowych między USA a Europą i dostosować Sojusz do nowych wyzwań, których symbolem stały się ataki na USA 11 września.
Podjęto także decyzję zreformowania statycznej struktury dowodzenia NATO, ukształtowanej jeszcze w czasach zimnej wojny.
Polskę w Pradze reprezentuje prezydent Aleksander Kwaśniewski.
les, em, pap