Wczoraj zbrodniarz, dziś ikona popkultury. Dlaczego Stalin, Hitler i Putin stali się markami?

Wczoraj zbrodniarz, dziś ikona popkultury. Dlaczego Stalin, Hitler i Putin stali się markami?

Stragan z koszulkami  w Moskwie
Stragan z koszulkami w Moskwie Źródło: Shutterstock
Nazwiska zbrodniarzy mają paraliżującą siłę. Samo przywołanie Hitlera czy Stalina wywoływało lęk w prześladowanych przez nich społeczeństwach. Podobnie jak u ich podwładnych, których posłuszeństwo wynikało głównie ze strachu. Ale ten strach nie wszędzie docierał. Gdzieniegdzie jego miejsce zajęła infantylna fascynacja oprawcami. Czy podobnie będzie z Władimirem Putinem?

Po II wojnie światowej nazwisko Hitler stało się brzemieniem nie do udźwignięcia. Ci, którzy je nosili – w Niemczech i w innych krajach – masowo zgłaszali się do urzędów po nowe personalia. Jeśli ktoś tego nie zrobił, przy przedstawianiu się czy okazywaniu dowodu, musiał się mierzyć co najmniej z krzywymi spojrzeniami.

Hitler bez szans na prezydenturę

– Startowałam na przewodniczącą klasy. Grupa chłopaków zaczęła wtedy krzyczeć z tyłu sali: „nie, ona nas wszystkich powsadza do obozów koncentracyjnych, powyciąga nam złoto z zębów” – opowiada jedna z bohaterek filmu „Poznajcie Hitlerów”, dzieląca nazwisko z Führerem.

– Raczej nie miałbym szansy zostać prezydentem USA – dodaje inny bohater dokumentu, Gene Douglas Hitler.

Z kolei Hitler Gutierrez, pracujący w Stanach stolarz z Ekwadoru, opowiada, że kiedy wyłożył swoje wizytówki w jednej z restauracji, klienci z zaciekawieniem je oglądali, ale odkładali z powrotem. Nie widzieli możliwości, by to Hitler wykonał dla nich krzesła do salonu.

Ale to, co na Zachodzie mrozi i odpycha nawet po ponad 70 latach od śmierci Hitlera, w niektórych częściach globu nie wzbudza żadnych emocji. Bo wojna – choć światowa – w różne miejsca uderzyła z różnym impetem i zapisała krwawymi zgłoskami różne daty i różne nazwiska. Niesława mordującego w Europie Hitlera do Azji dotarła, ale w formie notatki prasowej. W książkach do historii nie jest on postacią pierwszoplanową. Palmę pierwszeństwa dzierżą lokalni zbrodniarze i miejscowe konflikty.

Artykuł został opublikowany w 17/2022 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Ponadto w magazynie