Polscy twórcy seriali tracą setki tysięcy złotych. „To nie wina Netflixa”

Polscy twórcy seriali tracą setki tysięcy złotych. „To nie wina Netflixa”

„Wielka woda”
„Wielka woda” Źródło: Netflix
Dzięki Netflixowi polskie produkcje docierają do globalnej widowni, co przekłada się na ich spektakularną, jak na nasze warunki, oglądalność. Daje to nadzieję na kolejne znaczące inwestycje platform streamingowych w rodzimy rynek audiowizualny. Jednak z powodu luk prawnych w ustawie o prawie autorskim, polscy twórcy nie są beneficjentami tego dynamicznego rozwoju lokalnej branży.

Zanim pojawił się streaming, zarobki twórców z telewizji kalkulowane były w oparciu o przychód danego nadawcy z reklam, czyli zależały w dużej mierze od oglądalności, gdyż to właśnie dane ratingowe firmy Nielsen są rynkową walutą pozwalającą monetyzować telewizyjną widownię.

Pracownicy branży, tacy jak reżyserzy czy też aktorzy, byli wynagradzani przez producenta za ich pracę podczas realizacji danej produkcji, czyli za czas spędzony na planie. W momencie gdy ich utwór (film czy serial) trafiał do telewizji, dostawali również honorarium autorskie od nadawcy.

Tantiemy to proporcjonalny udział współautorów danego utworu audiowizualnego w dochodzie finansowym z emisji danego filmu czy odcinka serialu w telewizji publicznej, czy też kanałach komercyjnych i kablowych.

Podstawą prawną, na której oparty był i jest do dzisiaj obowiązek płacenia tantiem jest ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 roku. To właśnie jej zapisy gwarantują twórcom (czyli reżyserowi, scenarzyście, operatorowi obrazu, operatorowi dźwięku, kostiumografowi, montażyście, scenografowi, twórcom muzyki i aktorom) coś co formalnie nazywa się niezbywalnym prawem do wynagrodzenia za eksploatację ich twórczości.

Ale przecież sytuacja na rynku bardzo się zmieniła...

Cały artykuł dostępny jest w 46/2022 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.