Tomek pracował jako bramkarz w jednej z dyskotek
Tysiące osiedlowych siłowni to fabryki kalek
Miał osiemnaście lat, kiedy zaczął stosować sterydy. Przestał, kiedy do nieprzytomności pobił człowieka. Krystian brał sterydy w dwóch cyklach. Ostatnim razem trafił do szpitala w stanie przedzawałowym. Paweł, 19-letni amator sportów siłowych z Krakowa, zmarł po przedawkowaniu sterydów. Podobny los spotykał wielu zawodowych kulturystów, na przykład Niemca Andreasa Münzera czy Austriaka Heinza Sallmayera. Umięśniona sylwetka jest modna. Jak wynika z ostatniego raportu National Institute of Drug Abuse, coraz więcej nastoletnich Amerykanów sięga po sterydy. W Polsce - według szacunkowych danych - zażywa je około 60 proc. bywalców siłowni.
Marcin Stanisz, kulturysta amator, który sam kiedyś brał sterydy, uważa, że po te środki najczęściej sięgają ludzie w wieku 17-18 lat. Najczęściej zaczynają przyjmować anaboliki na wiosnę, by w czerwcu móc prezentować swoje bicepsy na basenach. Zwykle przez resztę roku zaniedbują kondycję, często piją alkohol. W wielu spośród tysięcy osiedlowych siłowni tworzą się zamknięte środowiska, w których "koks" biorą właściwie wszyscy.
Cherlawi herosi
Długotrwałe stosowanie sterydów może doprowadzić do chorób wątroby - żółtaczki zastoinowej, martwicy lub nowotworów. Jednym z pierwszych zaburzeń jest pojawienie się w wątrobie i śledzionie wypełnionych krwią cyst, których pęknięcie może spowodować nagły zgon.
- Sterydy uszkadzają nie tylko wątrobę, ale i mięśnie, mogą też wywoływać cukrzycę sterydową. W naszej klinice mieliśmy przypadek takiej dolegliwości związany z nadużywaniem anabolików - mówi prof. Janusz Nauman z Kliniki Chorób Wewnętrznych i Endokrynologii Akademii Medycznej w Warszawie. Niektóre objawy pojawiają się zaraz po zażyciu sterydu. - Widać to szczególnie u tych, którzy stosują preparaty doustne, na przykład metanabol. Obniża się u nich poziom HDL cholesterolu, który zapobiega powstawaniu zmian miażdżycowych - zauważa Krzysztof Chrostowski, szef Zakładu Badań Antydopingowych Instytutu Sportu.
Stosowanie sterydów u mężczyzn powoduje na początku zwiększenie popędu płciowego, szybko jednak ilość naturalnie wytwarzanego testosteronu się zmniejsza. To z kolei wiąże się ze słabnięciem popędu seksualnego i kurczeniem się jąder. Może też dojść do ginekomastii, czyli nienaturalnego powiększenia jednego lub obu sutków mężczyzny. U kobiet przyjmujących sterydy miesiączkowanie staje się nieregularne, na twarzy i ciele pojawia się owłosienie, obniża się głos. U nastolatków przedwcześnie zamykają się nasady kości długich, co zahamowuje wzrost.
Podczas bardzo intensywnego przyrostu masy mięśniowej na skórze ramion i brzucha pojawiają się rozstępy. Zmienia się także twarz. - Gdybym spotkał bardzo mocno zbudowanego człowieka z okrągłą twarzą i zaczerwienioną cerą, pomyślałbym, że stosuje sterydy - mówi prof. Nauman. - Ktoś, kto je bierze, ma trądzik na całym ciele, nienaturalne owłosienie, a ponadto jest nadpobudliwy - dodaje Robert Kożuch, trener w jednej z warszawskich siłowni.
- Niektóre efekty przyjmowania sterydów stają się widoczne dopiero po latach. Sukcesy sportowców z NRD, gdzie na ogromną skalę stosowano doping, zaczęły się w latach 50., a zdrowotne skutki tych zabiegów zaczęto obserwować w latach 70. i 80. - zauważa prof. Nauman.
W wielkim ciele mały duch
W zeszłym roku w Drezdenku dwóch młodych bywalców siłowni ucięło głowę matce jednego z nich. Zdaniem lekarzy, przyczyną zbrodni były głębokie zaburzenia emocjonalne spowodowane przyjmowaniem sterydów. W latach 70. duński dyskobol Kaj Anderson rzucił się z wieży katedry w Kopenhadze. Wcześniej był pacjentem szpitala psychiatrycznego, ponieważ doping anaboliczny wywoływał u niego agresję. Okazuje się, że najbardziej dotkliwe podczas przyjmowania sterydów są dolegliwości psychiczne. - Najpierw wpada się w ogromną euforię, a potem w głęboką depresję - mówi Krzysztof Chrostowski. Zażywanie sterydów wywołuje również niechęć do kontaktów z ludźmi i uczucie niepokoju prowadzące do prowokowania sytuacji konfliktowych.
Badania naukowców z Harvard Medical School w Bostonie dowodzą, że zażywanie sterydów zwiększa prawdopodobieństwo sięgnięcia po heroinę i inne opioidy, m.in. silne środki przeciwbólowe. Dr Harrison G. Pope i jego współpracownicy przejrzeli karty chorobowe w jednej z prywatnych poradni dla osób uzależnionych od opioidów i stwierdzili, że spośród 227 pacjentów aż 21 (9,3 proc.) wcześniej zażywało sterydy.
Męska anoreksja
Kiedy Mark Hamill, odtwórca roli Luke’a Skywalkera w filmie "Gwiezdne wojny", zobaczył lalkę mającą go przypominać, krzyknął: "O Boże, napakowali mnie sterydami!". Postaci Supermana czy Batmana promują nienaturalnie umięśnioną sylwetkę. Arnold Schwarzenegger, najbardziej znany kulturysta świata, jest dla wielu młodych symbolem sukcesu.
Dążenie do takiego ideału wywołuje ciągłe niezadowolenie z własnej sylwetki. Coraz częściej lekarze mówią o bigoreksji lub dysmorfii mięśniowej. W listopadowym numerze pisma "Psychosomatics" dr Pope i jego współpracownicy zamieścili listę symptomów, które pozwalają ustalić, czy badany cierpi na tę przypadłość. Najbardziej charakterystyczne objawy to intensywne ćwiczenie na siłowni odbywające się kosztem kontaktów towarzyskich i życia zawodowego, a także unikanie publicznego pokazywania własnego ciała. Ludzie dotknięci dysmorfią mięśniową doprowadzają do nadmiernego odkładania się tkanki tłuszczowej tylko po to, żeby zwiększyć masę ciała. W efekcie wyglądają dużo gorzej i bardzo niechętnie się rozbierają. Problem polega na tym, że są niezadowoleni z własnej sylwetki nawet wtedy, gdy mięśnie osiągną granicę naturalnego rozrostu. Wówczas bigorektycy sięgają po sterydy.
Miał osiemnaście lat, kiedy zaczął stosować sterydy. Przestał, kiedy do nieprzytomności pobił człowieka. Krystian brał sterydy w dwóch cyklach. Ostatnim razem trafił do szpitala w stanie przedzawałowym. Paweł, 19-letni amator sportów siłowych z Krakowa, zmarł po przedawkowaniu sterydów. Podobny los spotykał wielu zawodowych kulturystów, na przykład Niemca Andreasa Münzera czy Austriaka Heinza Sallmayera. Umięśniona sylwetka jest modna. Jak wynika z ostatniego raportu National Institute of Drug Abuse, coraz więcej nastoletnich Amerykanów sięga po sterydy. W Polsce - według szacunkowych danych - zażywa je około 60 proc. bywalców siłowni.
Marcin Stanisz, kulturysta amator, który sam kiedyś brał sterydy, uważa, że po te środki najczęściej sięgają ludzie w wieku 17-18 lat. Najczęściej zaczynają przyjmować anaboliki na wiosnę, by w czerwcu móc prezentować swoje bicepsy na basenach. Zwykle przez resztę roku zaniedbują kondycję, często piją alkohol. W wielu spośród tysięcy osiedlowych siłowni tworzą się zamknięte środowiska, w których "koks" biorą właściwie wszyscy.
Cherlawi herosi
Długotrwałe stosowanie sterydów może doprowadzić do chorób wątroby - żółtaczki zastoinowej, martwicy lub nowotworów. Jednym z pierwszych zaburzeń jest pojawienie się w wątrobie i śledzionie wypełnionych krwią cyst, których pęknięcie może spowodować nagły zgon. - Sterydy uszkadzają nie tylko wątrobę, ale i mięśnie, mogą też wywoływać cukrzycę sterydową. W naszej klinice mieliśmy przypadek takiej dolegliwości związany z nadużywaniem anabolików - mówi prof. Janusz Nauman z Kliniki Chorób Wewnętrznych i Endokrynologii Akademii Medycznej w Warszawie. Niektóre objawy pojawiają się zaraz po zażyciu sterydu. - Widać to szczególnie u tych, którzy stosują preparaty doustne, na przykład metanabol. Obniża się u nich poziom HDL cholesterolu, który zapobiega powstawaniu zmian miażdżycowych - zauważa Krzysztof Chrostowski, szef Zakładu Badań Antydopingowych Instytutu Sportu.
Stosowanie sterydów u mężczyzn powoduje na początku zwiększenie popędu płciowego, szybko jednak ilość naturalnie wytwarzanego testosteronu się zmniejsza. To z kolei wiąże się ze słabnięciem popędu seksualnego i kurczeniem się jąder. Może też dojść do ginekomastii, czyli nienaturalnego powiększenia jednego lub obu sutków mężczyzny. U kobiet przyjmujących sterydy miesiączkowanie staje się nieregularne, na twarzy i ciele pojawia się owłosienie, obniża się głos. U nastolatków przedwcześnie zamykają się nasady kości długich, co zahamowuje wzrost.
Podczas bardzo intensywnego przyrostu masy mięśniowej na skórze ramion i brzucha pojawiają się rozstępy. Zmienia się także twarz. - Gdybym spotkał bardzo mocno zbudowanego człowieka z okrągłą twarzą i zaczerwienioną cerą, pomyślałbym, że stosuje sterydy - mówi prof. Nauman. - Ktoś, kto je bierze, ma trądzik na całym ciele, nienaturalne owłosienie, a ponadto jest nadpobudliwy - dodaje Robert Kożuch, trener w jednej z warszawskich siłowni.
- Niektóre efekty przyjmowania sterydów stają się widoczne dopiero po latach. Sukcesy sportowców z NRD, gdzie na ogromną skalę stosowano doping, zaczęły się w latach 50., a zdrowotne skutki tych zabiegów zaczęto obserwować w latach 70. i 80. - zauważa prof. Nauman.
W wielkim ciele mały duch
W zeszłym roku w Drezdenku dwóch młodych bywalców siłowni ucięło głowę matce jednego z nich. Zdaniem lekarzy, przyczyną zbrodni były głębokie zaburzenia emocjonalne spowodowane przyjmowaniem sterydów. W latach 70. duński dyskobol Kaj Anderson rzucił się z wieży katedry w Kopenhadze. Wcześniej był pacjentem szpitala psychiatrycznego, ponieważ doping anaboliczny wywoływał u niego agresję. Okazuje się, że najbardziej dotkliwe podczas przyjmowania sterydów są dolegliwości psychiczne. - Najpierw wpada się w ogromną euforię, a potem w głęboką depresję - mówi Krzysztof Chrostowski. Zażywanie sterydów wywołuje również niechęć do kontaktów z ludźmi i uczucie niepokoju prowadzące do prowokowania sytuacji konfliktowych.
Badania naukowców z Harvard Medical School w Bostonie dowodzą, że zażywanie sterydów zwiększa prawdopodobieństwo sięgnięcia po heroinę i inne opioidy, m.in. silne środki przeciwbólowe. Dr Harrison G. Pope i jego współpracownicy przejrzeli karty chorobowe w jednej z prywatnych poradni dla osób uzależnionych od opioidów i stwierdzili, że spośród 227 pacjentów aż 21 (9,3 proc.) wcześniej zażywało sterydy.
Męska anoreksja
Kiedy Mark Hamill, odtwórca roli Luke’a Skywalkera w filmie "Gwiezdne wojny", zobaczył lalkę mającą go przypominać, krzyknął: "O Boże, napakowali mnie sterydami!". Postaci Supermana czy Batmana promują nienaturalnie umięśnioną sylwetkę. Arnold Schwarzenegger, najbardziej znany kulturysta świata, jest dla wielu młodych symbolem sukcesu.
Dążenie do takiego ideału wywołuje ciągłe niezadowolenie z własnej sylwetki. Coraz częściej lekarze mówią o bigoreksji lub dysmorfii mięśniowej. W listopadowym numerze pisma "Psychosomatics" dr Pope i jego współpracownicy zamieścili listę symptomów, które pozwalają ustalić, czy badany cierpi na tę przypadłość. Najbardziej charakterystyczne objawy to intensywne ćwiczenie na siłowni odbywające się kosztem kontaktów towarzyskich i życia zawodowego, a także unikanie publicznego pokazywania własnego ciała. Ludzie dotknięci dysmorfią mięśniową doprowadzają do nadmiernego odkładania się tkanki tłuszczowej tylko po to, żeby zwiększyć masę ciała. W efekcie wyglądają dużo gorzej i bardzo niechętnie się rozbierają. Problem polega na tym, że są niezadowoleni z własnej sylwetki nawet wtedy, gdy mięśnie osiągną granicę naturalnego rozrostu. Wówczas bigorektycy sięgają po sterydy.
Więcej możesz przeczytać w 6/2002 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.