Reformując służby specjalne, realizujemy program SLD-UP
Obecna reforma służb specjalnych to realizacja programu wyborczego SLD-UP. Kontynuujemy reformy, dzięki którym w 1996 r. UOP przestał należeć do struktur MSW, a jego szef został podporządkowany bezpośrednio premierowi. Utworzono też wówczas Kolegium ds. Służb Specjalnych. Reforma przewiduje oddzielenie wywiadu od struktur odpowiedzialnych za wewnętrzne bezpieczeństwo państwa, skoncentrowanie zadań wywiadowczych i kontrwywiadowczych w dwóch odrębnych, wyspecjalizowanych centralnych organach administracji rządowej.
Większość dotychczasowych zadań UOP przejmie utworzona w jego miejsce (po wydzieleniu wywiadu) Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Ze względu na sytuację, jaka powstała po wydarzeniach z 11 września 2001 r., powołanie agencji ma nastąpić w sposób gwarantujący ciągłość pracy wszystkich służb operacyjnych, śledczych i analitycznych byłego UOP. ABW będzie rozpoznawać i zwalczać wszystkie zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Do jej zadań będzie należeć m.in. zapobieganie korupcji wśród funkcjonariuszy publicznych oraz wykrywanie tego rodzaju przestępstw. Szef agencji ma również wykonywać zadania służby ochrony państwa, określone w ustawie o ochronie informacji niejawnych.
Czynności operacyjno-rozpoznawcze funkcjonariuszy ABW - kontrolowanie korespondencji lub stosowanie środków technicznych umożliwiających zdobycie informacji w sposób tajny - będą poddane kontroli Sądu Okręgowego w Warszawie. To rozwiązanie jest zgodne z ustawą o policji (policyjne działania operacyjno-rozpoznawcze również poddano kontroli sądowej).
Utworzenie Agencji Wywiadu, w której znajdzie się wywiad cywilny i silny komponent wywiadu wojskowego, doprowadzi do bardziej racjonalnego wykorzystania sił, środków i aktywów operacyjnych wywiadu. Ułatwi stawianie zadań, koordynację działań, zwiększy efektywność przedsięwzięć operacyjnych. Podobne działania integrujące podjęły także służby innych krajów. Funkcjonariusze AW nie będą mieć uprawnień policyjnych. Ich aktywność ograniczy się do zadań poza granicami Polski.
Szef AW jest dodatkowo uprawniony do organizowania współpracy organów administracji rządowej w celu wymiany informacji istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa i międzynarodowej pozycji Polski. Tworząc wspólnotę informacyjną rządu, adaptujemy do polskich warunków rozwiązania sprawdzone na przykład w USA, Francji, Japonii, Wielkiej Brytanii, Niemczech i Izraelu. Szefami obu agencji będą cywilni politycy, co wzmocni cywilną kontrolę nad służbami specjalnymi. Gwarantem jej skuteczności mogą być tylko osoby z zewnątrz, nie będące oficerami służb specjalnych. Szefowie agencji jako jedyni w tych służbach będą ponosić odpowiedzialność polityczną. Takie rozwiązanie przyjęto w większości państw demokratycznych.
Większość dotychczasowych zadań UOP przejmie utworzona w jego miejsce (po wydzieleniu wywiadu) Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Ze względu na sytuację, jaka powstała po wydarzeniach z 11 września 2001 r., powołanie agencji ma nastąpić w sposób gwarantujący ciągłość pracy wszystkich służb operacyjnych, śledczych i analitycznych byłego UOP. ABW będzie rozpoznawać i zwalczać wszystkie zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Do jej zadań będzie należeć m.in. zapobieganie korupcji wśród funkcjonariuszy publicznych oraz wykrywanie tego rodzaju przestępstw. Szef agencji ma również wykonywać zadania służby ochrony państwa, określone w ustawie o ochronie informacji niejawnych.
Czynności operacyjno-rozpoznawcze funkcjonariuszy ABW - kontrolowanie korespondencji lub stosowanie środków technicznych umożliwiających zdobycie informacji w sposób tajny - będą poddane kontroli Sądu Okręgowego w Warszawie. To rozwiązanie jest zgodne z ustawą o policji (policyjne działania operacyjno-rozpoznawcze również poddano kontroli sądowej).
Utworzenie Agencji Wywiadu, w której znajdzie się wywiad cywilny i silny komponent wywiadu wojskowego, doprowadzi do bardziej racjonalnego wykorzystania sił, środków i aktywów operacyjnych wywiadu. Ułatwi stawianie zadań, koordynację działań, zwiększy efektywność przedsięwzięć operacyjnych. Podobne działania integrujące podjęły także służby innych krajów. Funkcjonariusze AW nie będą mieć uprawnień policyjnych. Ich aktywność ograniczy się do zadań poza granicami Polski.
Szef AW jest dodatkowo uprawniony do organizowania współpracy organów administracji rządowej w celu wymiany informacji istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa i międzynarodowej pozycji Polski. Tworząc wspólnotę informacyjną rządu, adaptujemy do polskich warunków rozwiązania sprawdzone na przykład w USA, Francji, Japonii, Wielkiej Brytanii, Niemczech i Izraelu. Szefami obu agencji będą cywilni politycy, co wzmocni cywilną kontrolę nad służbami specjalnymi. Gwarantem jej skuteczności mogą być tylko osoby z zewnątrz, nie będące oficerami służb specjalnych. Szefowie agencji jako jedyni w tych służbach będą ponosić odpowiedzialność polityczną. Takie rozwiązanie przyjęto w większości państw demokratycznych.
Więcej możesz przeczytać w 9/2002 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.