Wzrost zachorowań na grypę w Europie, nieobecność w pracy, kolejki w przychodniach i brak miejsc w szpitalach przeraziły Polaków. W Polsce do końca grudnia ubiegłego roku zarejestrowano prawie 48 tys. zachorowań na grypę i wirusy grypopodobne.
Wzrost zachorowań na grypę w Europie, nieobecność w pracy, kolejki w przychodniach i brak miejsc w szpitalach przeraziły Polaków. W Polsce do końca grudnia ubiegłego roku zarejestrowano prawie 48 tys. zachorowań na grypę i wirusy grypopodobne. - Liczba ta w żadnym razie nie upoważnia do ogłoszenia choćby stanu przedepidemiologicznego. Wzrost zachorowań na infekcje wirusowe o tej porze roku w naszej strefie klimatycznej nie powinien dziwić - uważa prof. Lidia Brydak, kierownik Krajowego Ośrodka ds. Grypy WHO w Państwowym Zakładzie Higieny.
W Polsce 70 proc. zachorowań na choroby zakaźne jest wywołanych przez wirusy oddechowe, w tym grypy, 23 proc. - przez pozostałe wirusy, a tylko 7 proc. - przez inne drobnoustroje - wynika z danych zawartych w biuletynie Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej. Jedyną skuteczną formę obrony przed grypą stanowi szczepienie profilaktyczne, które nie jest jednak obowiązkowe, a tylko zalecane.
Chociaż w Polsce nie ma zwyczaju stosowania szczepień przeciw tej chorobie, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą formą profilaktyki. W sezonie grypowym 1992/1993 statystycznie na tysiąc mieszkańców przyjęto 0,52 dawki, a w minionym - już 22. W tym sezonie atest Ministerstwa Zdrowia i PZH uzyskały cztery szczepionki. Ich ceny w aptekach nie przekraczają 26 zł. - Sezon grypowy trwa od października do kwietnia. Jeszcze dziś nie jest za późno, aby się zaszczepić - mówi prof. Brydak. Tymczasem w większości poznańskich aptek już zaczyna brakować szczepionek przeciwko grypie. Korzystając z tej formy profilaktyki, trzeba jednak pamiętać, że o każdym szczepieniu powinien zadecydować lekarz. Osoba, która chce się zaszczepić, musi być całkowicie zdrowa. Ponieważ wirusy grypy użyte do szczepionki hodowane są na jajkach, trzeba też wykluczyć uczulenie na białko jaja kurzego.
Objawami i przebiegiem grypa niewiele się różni od tzw. chorób grypopodobnych, wywoływanych przez ponad sto wirusów. Większość zainfekowanych osób lekceważy więc chorobę i stara się ją "przechodzić". Tymczasem grypa jest ostrą chorobą zakaźną, której niedoleczenie może spowodować bardzo poważne powikłania. Do najczęstszych należą zapalenie płuc i oskrzeli oraz zapalenie ucha, nosa, zatok, a nawet mięśnia sercowego, mózgu czy opon mózgowych. Zdaniem lekarzy, grypa osłabia również układ odpornościowy, przez co sprzyja zakażeniom bakteryjnym. Jej przebieg zależy od zjadliwości wirusa.
- Kliniczny obraz grypy to gorączka, przekraczająca nawet 39°C, bóle głowy i mięśni, dreszcze, znaczne osłabienie, kichanie, suchy napadowy kaszel oraz bóle gardła. Rozpoznanie grypy na podstawie tych objawów możliwe jest tylko podczas epidemii. W innych sytuacjach konieczne są diagnostyczne badania laboratoryjne, w tym wirusologiczne i serologiczne - tłumaczy prof. Brydak. Ponieważ liczba zachorowań, które dotychczas odnotowano w Polsce, nie jest alarmująca i nie odbiega od tej z lat poprzednich, w stacjach sanitarno-epidemiologicznych nie przeprowadzano badań polegających na wyizolowaniu wirusa grypy.
- Pracownie wirusologiczne WSSE i Zakład Wiruso- logii PZH wykonują teraz badania diagnostyczne zakażeń dróg oddechowych w celu wykrycia wirusów grypy A i B, parainfluenezy 1-3, adenowirusów oraz wirusa RS. Posługują się metodą immunofluorescencyjną, która pozwala na otrzymanie wyniku już w ciągu kilku godzin. Ponadto niektóre pracownie wykonują również immunoenzymatyczny test Elisa. W tym celu wymaz z gardła pobiera się w ciągu 48 godzin od chwili wystąpienia objawów. Metody te nie zastąpią jednak badań opartych na wyizolowaniu wirusa grypy, przeprowadzanych na jedenastodniowych zarodkach kurzych. Badania te, zalecane przez WHO, są niezbędne w nadzorze nad grypą i obowiązują wszystkie ośrodki zajmujące się tą chorobą - mówi prof. Lidia Brydak.
W Polsce 70 proc. zachorowań na choroby zakaźne jest wywołanych przez wirusy oddechowe, w tym grypy, 23 proc. - przez pozostałe wirusy, a tylko 7 proc. - przez inne drobnoustroje - wynika z danych zawartych w biuletynie Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej. Jedyną skuteczną formę obrony przed grypą stanowi szczepienie profilaktyczne, które nie jest jednak obowiązkowe, a tylko zalecane.
Chociaż w Polsce nie ma zwyczaju stosowania szczepień przeciw tej chorobie, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą formą profilaktyki. W sezonie grypowym 1992/1993 statystycznie na tysiąc mieszkańców przyjęto 0,52 dawki, a w minionym - już 22. W tym sezonie atest Ministerstwa Zdrowia i PZH uzyskały cztery szczepionki. Ich ceny w aptekach nie przekraczają 26 zł. - Sezon grypowy trwa od października do kwietnia. Jeszcze dziś nie jest za późno, aby się zaszczepić - mówi prof. Brydak. Tymczasem w większości poznańskich aptek już zaczyna brakować szczepionek przeciwko grypie. Korzystając z tej formy profilaktyki, trzeba jednak pamiętać, że o każdym szczepieniu powinien zadecydować lekarz. Osoba, która chce się zaszczepić, musi być całkowicie zdrowa. Ponieważ wirusy grypy użyte do szczepionki hodowane są na jajkach, trzeba też wykluczyć uczulenie na białko jaja kurzego.
Objawami i przebiegiem grypa niewiele się różni od tzw. chorób grypopodobnych, wywoływanych przez ponad sto wirusów. Większość zainfekowanych osób lekceważy więc chorobę i stara się ją "przechodzić". Tymczasem grypa jest ostrą chorobą zakaźną, której niedoleczenie może spowodować bardzo poważne powikłania. Do najczęstszych należą zapalenie płuc i oskrzeli oraz zapalenie ucha, nosa, zatok, a nawet mięśnia sercowego, mózgu czy opon mózgowych. Zdaniem lekarzy, grypa osłabia również układ odpornościowy, przez co sprzyja zakażeniom bakteryjnym. Jej przebieg zależy od zjadliwości wirusa.
- Kliniczny obraz grypy to gorączka, przekraczająca nawet 39°C, bóle głowy i mięśni, dreszcze, znaczne osłabienie, kichanie, suchy napadowy kaszel oraz bóle gardła. Rozpoznanie grypy na podstawie tych objawów możliwe jest tylko podczas epidemii. W innych sytuacjach konieczne są diagnostyczne badania laboratoryjne, w tym wirusologiczne i serologiczne - tłumaczy prof. Brydak. Ponieważ liczba zachorowań, które dotychczas odnotowano w Polsce, nie jest alarmująca i nie odbiega od tej z lat poprzednich, w stacjach sanitarno-epidemiologicznych nie przeprowadzano badań polegających na wyizolowaniu wirusa grypy.
- Pracownie wirusologiczne WSSE i Zakład Wiruso- logii PZH wykonują teraz badania diagnostyczne zakażeń dróg oddechowych w celu wykrycia wirusów grypy A i B, parainfluenezy 1-3, adenowirusów oraz wirusa RS. Posługują się metodą immunofluorescencyjną, która pozwala na otrzymanie wyniku już w ciągu kilku godzin. Ponadto niektóre pracownie wykonują również immunoenzymatyczny test Elisa. W tym celu wymaz z gardła pobiera się w ciągu 48 godzin od chwili wystąpienia objawów. Metody te nie zastąpią jednak badań opartych na wyizolowaniu wirusa grypy, przeprowadzanych na jedenastodniowych zarodkach kurzych. Badania te, zalecane przez WHO, są niezbędne w nadzorze nad grypą i obowiązują wszystkie ośrodki zajmujące się tą chorobą - mówi prof. Lidia Brydak.
Więcej możesz przeczytać w 4/1999 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.