WEKTORY

Magdalena Tomczyńska
Fundacja Naukowa CASE


Przyjęty przez rząd projekt kodeksu karnego skarbowego przede wszystkim dostosowuje przepisy do wymogów obowiązującej konstytucji. Oznacza to, że wszystkie sprawy o przestępstwa i wykroczenia skarbowe znajdą się w kompetencji dwuinstancyjnego sądu karnego, a nie - jak było dotychczas - organów skarbowych. Subiektywną decyzję urzędnika izby skarbowej lub celnika zastąpi wyrok niezawisłego sądu. To bardzo pozytywna zmiana, sprzyja bowiem zwiększeniu przejrzystości systemu podatkowego, zapewniając jednolite rozumienie i stosowanie przepisów karnych skarbowych. Rządowa propozycja przewiduje również znaczne zaostrzenie kar. Można oczekiwać, że ograniczy to proceder uchylania się od obowiązku podatkowego. Poważne obawy budzi jednak efektywność działania sądownictwa. Powstaje zatem pytanie: czy przedłużająca się procedura sądowa nie przyczyni się do powstawania znacznych zaległości w ściąganiu należności podatkowych, a przez to do uszczuplenia dochodów budżetowych?


Adam Niedzielski
Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową

Wprowadzenie nowego kodeksu karno-skarbowego należy postrzegać jako krok w dobrym kierunku. Urzędy skarbowe, tracąc kompetencje orzekające na rzecz sądów powszechnych, stają się taką samą stroną sporu w sądzie jak podatnik. Powinno to zapewnić obiektywizm rozstrzygnięć, a jednocześnie zredukować możliwości korupcji w administracji. Pojawiają się jednak również obawy. Po pierwsze, dodatkowe obciążenie sądów bez wzmocnienia kadrowo-finansowego może doprowadzić do obniżenia i tak już nadwątlonej sprawności ich funkcjonowania. Ponieważ mamy do czynienia z przekazaniem zadań, operacji tej powinno towarzyszyć przemieszczenie odpowiednich środków. Druga wątpliwość dotyczy tego, czy reforma podatkowa nie powinna się rozpocząć od uproszczenia samego prawa podatkowego, a nie od zmian w zakresie procedur jego stosowania. Pójściem na legislacyjną "łatwiznę" jest również zaostrzenie sankcji zamiast uczynienie prawa podatkowego bardziej przejrzystym.