KALEJDOSKOP KULTURALNY

KSIĄŻKI

Mariusz Cieślik

1 „Zniszcz ten dziennik”

Keri Smith

K.E. LIBER

2. „Niebezpieczne związki Bronisława Komorowskiego”

Wojciech Sumliński

WOJCIECH SUMLIŃSKI

3. „Resortowe dzieci. Służby”

Dorota Kania, Jerzy Targalski, Maciej Marosz

FRONDA

4. „1945. Wojna i pokój”

Magdalena Grzebałkowska

AGORA

5. „Masa o porachunkach polskiej mafii”

Artur Górski

PRÓSZYŃSKI MEDIA

6. „Życie na pełnej petardzie”

Ks. Jan Kaczkowski, Piotr Żyłka

WAM

7. „Jamie Oliver’s Food Tube”

Jemma Wilson, Kerryann Dunlop

INSIGNIS

8. „Złe psy. W imię zasad”

Patryk Vega

OTWARTE

9. „To nie książka”

Keri Smith

K.E. LIBER

10. „Dziennik cwaniaczka. Droga przez mękę”

Jeff Kinney

NASZA KSIĘGARNIA

DANE POCHODZĄ Z SALONÓW SIECI EMPIK

Bartoszewski dla niezaawansowanych

Każdemu, kto ma taką biografię jak Władysław Bartoszewski, należy życzyć, by spotkał na swojej drodze kogoś takiego jak Michał Komar. W tym zdaniu kryje się, oczywiście, pułapka, bo niewielu jest ludzi, którzy by mieli tak barwny, by nie powiedzieć fascynujący, życiorys. Ale nawet jeśliby się tacy znaleźli – bo w końcu rzecz dotyczy XX-wiecznej Polski, przez którą przejechały walce dwóch totalitaryzmów – to ich biografie nie zostały opisane przez tak uważnego badacza. Do roku 2006, gdy wyszła pierwsza część ich wspólnego wywiadu rzeki, był Władysław Bartoszewski postacią znaną, ale raczej wśród intelektualnych i politycznych elit. Książka, w której opowiadał historię swojego życia, stała się takim przebojem wydawniczym, że w ostatnich latach życia uczyniła go autentycznie sławnym. Dziś, uzupełniona drugą częścią wywiadu przeprowadzonego przez Michała Komara i opatrzona podtytułem „Mimo wszystko”, wraca na listy bestsellerów. Niestety, w okolicznościach najsmutniejszych z możliwych, kilkanaście dni po śmierci bohatera. To taki Bartoszewski dla niezaawansowanych. Znajdziemy w tej opowieści i dobre przedwojenne wychowanie, i pobyt w Auschwitz, i służbę w Armii Krajowej, i powstanie warszaw- skie, i działalność w Żegocie (konspiracyjnej Radzie Pomocy Żydom). Jest tu i stalinowskie więzienie, i aktywność na rzecz polsko-niemieckiego pojednania, i antykomunistyczna opozycja, w którą Bartoszewski był zaangażowany od czasów PSL w 1945 r. po upadek tamtego ustroju. Są niezwykli ludzie, tacy jak Jan Karski czy Jan Nowak-Jeziorański. Jest polityka, historia i świetne anegdoty, z których opowiadania bohater tej książki słynął. Czyta się to fantastycznie, bo w końcu słuchamy jednego z najlepszych polskich mówców.

Ocaleni na pustyni

HISTORIA TEJ KSIĄŻKI jest równie interesująca jak jej zawartość. Otóż „Księgę szeptów” wydał 50-letni debiutant, znany rumuński polityk, wieloletni minister gospodarki. Powieść – wybitna pod względem artystycznym – traktuje o rzezi Ormian z początków XX w. Vosganian jest potomkiem ocalonych, którym po marszu śmierci przez syryjską pustynię udało się dotrzeć do Rumunii. Pisarz opowiada więc o historii swojej rodziny, która jest jednocześnie historią jego narodu. I robi to w sposób bardzo poruszający.

VARUJAN VOSGANIAN, „KSIĘGA SZEPTÓW”, KSIĄŻKOWE KLIMATY

Rozrywka klasy średniej

„CHŁOPCY” TO PRZYZWOITA PROZA ROZRYWKOWA, co nie dziwi, jako że mamy do czynienia ze specjalistą od rozrywki. Powieść ma te same zalety i wady co scenariusze autora („Lejdis”, „Testosteron”). Bywa błyskotliwa, ale trudno się oprzeć wrażeniu, że ślizga się po powierzchni zjawiska. A jest nim w „Chłopcach”, jakkolwiek zaskakująco by to brzmiało, rozpad tradycyjnej rodziny. Historia opowiadana jest jednocześnie z perspektywy 40-latka, Kuby, i jego 11-letniego syna Matiego. Obaj są jednak niedojrzali i obaj szukają miłości.

FILMY

Krzysztof Kwiatkowski

Taksówkarz z Teheranu

Kino i Iran

W „Taxi Teheran” nie ma czołówki z nazwiskami twórców. Jafar Panahi chroni swoich współpracowników. Irańskiemu reżyserowi, represjonowanemu przez władze, nie wolno kręcić filmów. Jednak, mimo dwudziestoletniego zakazu, nie rozstaje się z kamerą: „Nie umiem robić niczego innego – tłumaczy. – Kino jest moim sposobem wyrażania siebie, sensem życia”. W „Zasłonie” stworzył dziennik aresztu domowego. Teraz już może wychodzić z mieszkania. W „Taxi Teheran” siada za kierownicą samochodu i zabiera kolejnych pasażerów. W pozornie błahych wydarzeniach odnajduje opowieść o sile kina oraz współczesnym Iranie. Obserwuje ludzi decydujących, czy oddać pieniądze, które upadły bogaczowi, albo czy zadenuncjować złodzieja. Pokazuje, jaki mają oni stosunek do kary śmierci i praw kobiet. To film, który jest próbą zachowania wolności myślenia w autorytarnym reżimie. Pirat handluje artystycznym kinem, „upowszechniając kulturę”. Nauczycielka tłumaczy, „jak zrobić film nadający się do dystrybucji”. A pasażerowie rozpoznają Panahiego i są wdzięczni, że ktoś głośno mówi, co oni myślą. Ale widzimy tu również strach, w chwilach, kiedy system o sobie przypomina. Wszystko to składa się w „Taxi Teheran” na wielowymiarowy portret społeczeństwa. Ale i samego reżysera. Człowieka, który, choć płaci za to wysoką cenę – kilka lat przesiedział w więzieniu, dziś nie wolno mu opuścić kraju – pozostaje wierny: sobie i sztuce.

„TAXI TEHERAN”, REŻ. JAFAR PANAHI, SOLOPAN

1. „Szybcy i wściekli 7”

Reż. James Wan

UIP

2. „Dom”

Reż. Tim Johnson

IMPERIAL CINEPIX

3. „Ups! Arka odpłynęła”

Reż. Sean McCormack, Toby Genkel

4. „Kopciuszek”

Reż. Kenneth Branagh

DISNEY

5. „System (Child 44)”

Reż. Daniel Espinosa

MONOLITH

6. „Saga wikingów”

Reż. Claudio Fäh

KINO ŚWIAT INTERNATIONAL

7. „Dzwoneczek i bestia z Nibylandii”

Reż. Steve Loter

DISNEY

8. „Baranek Shaun. Film”

Reż. Richard Starzak, Mark Burton

MONOLITH

9. „Fru”

Reż. Christian De Vita

KINO ŚWIAT INTERNATIONAL

10. „Wiek Adaline”

Reż. Lee Toland Krieger

MONOLITH

DANE WEDŁUG STATYSTYK MULTIKINA DOTYCZĄ OKRESU 25- 26.04.2015

DVD

Tragedia IRA

W TYM TYGODNIU „WPROST” MOŻNA KUPIĆ Z NAGRODZONYM CANNEŃSKĄ ZŁOTĄ PALMĄ FILMEM „WIATR BUSZUJĄCY W JĘCZMIENIU” NA DVD.

Ken Loach opowiada o Irlandii lat 20. Śledzi losy braci, którzy w zdominowanym przez politykę kraju, na początku działalności IRA, nie mogą pozostać neutralni. Pokazuje dramat wojny domowej z perspektywy zwyczajnych ludzi. Piękne są tu postacie kobiet, które starają się ratować normalność codziennego życia. To właśnie one u Loacha stają się cichymi bohaterami walki o niepodległość Irlandii. Zwłaszcza kiedy zamiast syna do domu przychodzi jego zabójca, niedawny przyjaciel. Wspaniały, bolesny film.

Rzeź wojny

TO NIE JEST FILM DLA KAŻDEGO.

Shin’ya Tsukamoto adaptujesłynną powieść „Ognie w polu” Shōhei Ōki, która doczekała się już adaptacji w 1959 r. Zapisuje odwrót japońskich żołnierzy przez filipińską dżunglę w czasie drugiej wojny światowej. To opowieść o próbie przetrwania i upodleniu. Piekło wojny pokazane jest tu z detalami. Brud, głód, wymioty, krew, omamy, poszarpane ciała, wypływające mózgi i wnętrzności. Śmierć na każdym kroku. „Ognie w polu” są trudną przeprawą dla widza. Ale w tym szaleństwie jest metoda. Film o rzezi nie może być przyjemny.

„OGNIE W POLU”, REŻ. SHIN’YA TSUKAMOTO, AURORA FILMS

MUZYKA

Piotr Metz

Atrament polski

Stanisława Celińska flirtuje z muzyką, niby tylko od czasu do czasu, ale za to zawsze staje na najwyższej półce. Na tej płycie goście specjalni, tacy jak Kasia Nosowska czy Muniek Staszczyk, składają hołd komuś, kto śpiewa prawdopodobnie lepiej od nich samych. Celińska potrafi z takiej na przykład „Warszawy” T.Love (na poprzednim albumie) zrobić dzieło godne klasyki polskiej piosenki. Na „Atramentowej” wybór repertuaru jest równie zaskakujący (utwór z repertuaru Hey), co na płycie „Nowa Warszawa”. Celińska to niezwykłe połączenie bluesowej wrażliwości rodem z Harlemu z najlepszą tradycją francuskiej piosenki. Ale oryginalnie polskie. Stąd cztery gwiazdki.

STANISŁAWA CELIŃSKA, „ATRAMENTOWA”, POLSKIE RADIO

Muzyka metropolii

NAJNOWSZA PRODUKCJA MICHAELA ANGELAKOSA brzmi jak ścieżka dźwiękowa do filmu o ulicach współczesnej metropolii. Z jej szumem, brzęczeniem reklam i muzyką z podłączonych do słuchawek telefonów. Trzeba uważnie się wsłuchać, żeby dostrzec w tekstach wątek osobisty, dotyczący walki artysty z chorobą.

PASSION PIT, „KINDRED”, SONY

Depresja rockmana

TO COŚ ZNACZNIE WIĘCEJ niż retrospektywa znakomitego songwritera. Jest na tej płycie najbardziej depresyjnego współczesnego rockmana, przy którym twórczość Cohena wydaje się radosna, element tak zaskakujący, że nie wypada go zdradzać przed jej posłuchaniem. I to on czyni to wydawnictwo wyjątkowym.

RYAN ADAMS, „LIVE AT CARNEGIE HALL”, WARNER

1. „Królowie życia”

Gang Albanii

STEP RECORDS/CD CONTACT

2. „Siesta X”

Różni wykonawcy

UNIVERSAL/UNIVERSAL MUSIC PL

3. „Cyniczne córy Zurychu”

Artur Andrus

MYSTIC PRODUCTION

4. „Prąd”

Natalia Przybysz

POMATON/WARNER MUSIC PL

5. „Swing revisited”

Stanisław Soyka & Roger Berg Big Band

UNIVERSAL/UNIVERSAL MUSIC PL

6. „Podróż zwana życiem”

O.S.T.R.

ASFALT RECORDS/WARNER MUSIC PL

7. „Fifty Shades of Grey”

Muzyka filmowa

UNIVERSAL MUSIC PL

8. „Kayah i Bregović”

Kayah i Bregović

SONY MUSIC PL/ BMG PL

9. „Kalejdoskop”

Andrzej Piaseczny

SONY MUSIC PL

10. „Tracker”

Mark Knopfler

UNIVERSAL/UNIVERSAL MUSIC PL

AUTO

Mariusz Staniszewski

Mała hybryda w akcji

Wyobraźmy sobie na chwilę, że jesteśmy wyznawcami teorii spiskowych. Zaczynamy myśleć, że światem nie rządzą podaż i popyt, politycy, finansiści oraz przypadek, ale tajne porozumienia zawierane w ciszy gabinetów przez służby specjalne/Żydów/biskupów/ masonów/właścicieli wielkich korporacji (niepotrzebne skreślić). Świat stałby się wówczas zupełnie prosty, a by mieć wpływ na to, co się na nim dzieje, wystarczy zapisać się do służb specjalnych/konwertować się na judaizm/iść do seminarium itd. No więc uznajmy, że światem rządzą spiski. Jak myślicie, kto stałby wówczas za planowanym wprowadzeniem zakazu wpuszczania do centrów polskich miast samochodów emitujących zbyt dużo spalin? Ekolodzy? Nie, oni są przecież tylko narzędziami w rękach wielkich tego świata, a co najwyżej drobnymi cwaniaczkami. Taki zakaz nie przyniósłby żadnych zysków zielonym partyzantom. Jeśli komuś rzeczywiście zależałoby na wcieleniu w życie tego pomysłu, to tylko właścicielom koncernów motoryzacyjnych produkujących auta hybrydowe i elektryczne. Nie ma przecież lepszej zachęty do kupna takiego samochodu niż groźba poruszania się po mieście autobusami. Auta hybrydowe mają oczywiście też wiele innych zalet: są ciche, mało palą, psują się rzadziej niż samochody z tradycyjnym napędem i wolniej tracą na wartości. Tak jest np. z toyotą yaris. Gdy ma naładowany akumulator, słuchania ulubionej arii operowej nie zakłóca odgłos nabierającego obrotów silnika. Dodatkową radość wzbudza minimalne wtedy spalanie. Ale jeśli do pracy dojeżdżamy zza miasta i musimy pokonać kilkadziesiąt kilometrów, yarisprzestaje być tak oszczędna – w cyklu mieszanym spalanie wynosi ok. 5 l na setkę. To niewiele, ale inne małe auta mogą pochwalić się podobnymi osiągnięciami. Dodatkowo yaris (w wersji testowej) kosztuje prawie 75 tys. Przy mocy 100 koni mechanicznych (benzynowy silnik ma pojemność 1,5 l) to niewielkie auto nie jest też demonem prędkości. 100 km/ godz. osiąga w ponad 11 s, i to przy bardzo dynamicznej, a więc mało oszczędnej jeździe. Hybrydowa yaris jest więc raczej dla ludzi o łagodnym usposobieniu, którzy od prędkości wolą płynność jazdy. Można by więc powiedzieć, że jest to raczej auto kobiece, ale byłoby to stwierdzenie seksistowskie. A przecież zakładaliśmy, że będziemy wyznawcami teorii spiskowych, a nie prześladowcami feministek.

Grzegorz Sadowski

KNOW-HOW

Armata się zepsuła

Czołg T-14 Armata, najnowsza wizytówka rosyjskiej armii, jak na razie za bardzo się nie popisał. Podczas próby generalnej do defilady z okazji rosyjskiego Dnia Zwycięstwa czołg stanął na środku placu i za nic nie chciał zjechać. Po kilku minutach do załogi podjechał specjalny pojazd naprawczy, który próbował holować T-14. Co ciekawe, spiker parady przekonywał gapiów, że jest to zaplanowana akcja. Jednak pokazanie oblicza nowej broni Putina może budzić obawy. Rewolucyjną zmianą ma być wykorzystanie w czołgu wieży bezzałogowej, która stanowi w pełni zautomatyzowany moduł bojowy. Cała załoga znajduje się w kadłubie przed wieżą, ukryta w specjalnej, opancerzonej kapsule.

Inteligentny jak pies

ZWIERZAKI TEŻ MAJĄ SWÓJ INTERNET RZECZY. Specjalna obroża o nazwie Connected Collar, współpracująca z aplikacją mobilną Dogtelligent, pozwala dzięki wbudowanemu w nią lokalizatorowi GPS na śledzenie pozycji naszego psa oraz otrzymywanie powiadomienia, gdy opuści wyznaczoną strefę. Obroża ma też dbać o kondycję naszego pupila – możemy zaprogramować na przykład przebiegnięcie określonego dystansu każdego dnia, a obroża będzie kontrolować jego realizację. Pomaga w tym również trzyosiowy akcelerator informujący właściciela o tym, co aktualnie robi pies.

APLIKACJE

MUSATION

Zabawa na weekend. Wybieramy piosenkę (z bazy 45 mln utworów), nakładamy własny tekst i przekazujemy znajomym. W ten właśnie muzyczny sposób tworzymy wiadomości.

WAVE ALARM

A ta aplikacja przyda się na poniedziałek. Kiedy rano zadzwoni budzik, nie trzeba będzie szukać smartfona i celować w przycisk, by go wyłączyć. W tym alarmie wystarczy nad nim machnąć ręką.

Luksus i elektronika

SMARTWATCH FIRMY TAG HEUER trafi na rynek na przełomie października i listopada. Będzie kosztował 1400 dolarów. Szwajcarski inteligentny zegarek to owoc współpracy firm TAG Heuer, Google i Intel. Koperta zegarka będzie wzorowana na linii Carrera. Zegarek ma pracować 40 godzin na jednym ładowaniu – i na razie tyle wiadomo o specyfikacji luksusowego smartwatcha. Wiadomo, że inne marki z górnej półki nie zamierzają iść w tym kierunku – po twierdziły to już IWC i Patek Philippe.

Walizka już nie odleci

SAMSUNG WSPÓLNIE Z FIRMĄ SAM- SONITE, producentem walizek, pracuje nad inteligentnym bagażem, którego nie będzie można zgubić. Walizka będzie miała własny moduł GPS i w ra zie „oddalenia” się od nas naszego bagażu dostaniemy powiadomienie na smartfona. Inną ciekawą funkcją będzie własny napęd walizki, która będzie za nami podążała. Na razie nie wiadomo, kiedy to cudo trafi do produkcji.