Wyborca, który chce oddać głos w wyborach do Parlamentu Europejskiego, powinien zabrać ze sobą dokument tożsamości. Wrzucając kartę do urny najlepiej ją złożyć, aby zadrukowana strona była niewidoczna. To najważniejsze zasady. Ale o czym jeszcze warto wiedzieć?
Co zrobić aby zagłosować?
Pierwszą czynnością, jaką powinien wykonać wyborca, który zechce oddać swój głos w niedzielnych wyborach do europarlamentu powinno być odnalezienie lokalu wyborczego. Na ogół będą one zlokalizowane w tych samych miejscach, w których głosowaliśmy dotychczas np. w wyborach samorządowych, czy parlamentarnych. Warto jednak się upewnić i sprawdzić to jeszcze na stronie Państwowej Komisji Wyborczej www.pkw.gov.pl, w Biuletynie Informacji Publicznej gminy, w lokalnej prasie lub nawet na słupach ogłoszeniowych w okolicy.
Lokale wyborcze będą otwarte w niedzielę w godzinach od 7 do 21.
Warunkiem udziału w głosowaniu jest ukończenie 18 roku życia najpóźniej w dniu wyborów. Tak więc w niedzielę będą mogły głosować osoby urodzone 26 maja 2001 roku lub wcześniej.
W lokalu zostaniemy poproszeni przez członków obwodowej komisji wyborczej o okazanie dokumentu ze zdjęciem, np. dowodu osobistego lub paszportu. Tożsamość wyborcy może zostać także stwierdzona na podstawie mTożsamości, tj. usługi dostępnej w rządowej aplikacji mobilnej mObywatel. Jeśli lokalna komisja nie będzie chciała potwierdzić tożsamości na podstawie mTożsamości, należy powołać się na uchwałę PKW nr 70/2019 z dnia 26 kwietnia 2019 (rozdział IV, punkt 38, podpunkt 1).
Następnie członek komisji sprawdzi, czy jesteśmy uprawnieni do głosowania w tym obwodzie, a więc czy zostaliśmy umieszczeni w spisie wyborców, albo dopisze nas do spisu jeśli przekażemy zaświadczenie o prawie do głosowania. Odbiór karty do głosowania trzeba pokwitować w spisie wyborców.
Warto zajrzeć na obwieszczenia rozplakatowane w lokalu wyborczym, by sprawdzić, czy nie nastąpiły jakieś zmiany na listach wyborczych już po wydrukowaniu kart do głosowania.
Jak głosować?
Głosowanie jest tajne, więc z kartą do głosowania należy udać się do pomieszczenia za osłoną. Aby w wyborach do Parlamentu Europejskiego oddać ważny głos, należy postawić znak X w kratce przy nazwisku jednego kandydata na karcie do głosowania. W niedzielę każdy głosujący otrzyma jednostronicową kartę do głosowania z listami kandydatów zarejestrowanymi w danym okręgu wyborczym (w kolejności zgodnej z wylosowanymi numerami). Na każdej liście będzie od pięciu do 10 nazwisk kandydatów. Na dole każdej karty znajdzie się informacja o sposobie głosowania.
Aby oddać ważny głos, należy wpisać znak X w kratkę znajdującą się po lewej stronie nazwiska wybranego kandydata. Za nieważny uznaje się głos, gdy wyborca w żadnej z kratek nie postawi znaku X lub zagłosuje na więcej niż jedną osobę.
Znowelizowany Kodeks wyborczy wprowadził nową definicję znaku X, według której są to "co najmniej dwie linie, które przecinają się w obrębie kratki". Ponadto, nowela wprowadziła przepis, na mocy którego dopisanie na karcie do głosowania dodatkowych numerów list i nazw albo dopisków, w tym w kratce lub poza nią, nie wpłynie na ważność oddanego głosu. Dotychczas w kratkach przy nazwiskach kandydatów nie można było dokonywać żadnych korekt.
Państwowa Komisja Wyborcza apeluje jednak, by wyborcy nie zamazywali kratek, a jedynie stawiali znak X przy nazwisku kandydata, na którego chcą zagłosować.
Karta do głosowania na pierwszej stronie będzie opatrzona pieczęciami obwodowej komisji wyborczej oraz okręgowej komisji wyborczej.
Nie wolno wynosić kart do głosowania poza lokal wyborczy, ani też odstępować komukolwiek takiej karty. Przepisy karne Kodeksu wyborczego mówią, że grozi za to kara grzywny, ograniczenia wolności, a nawet pozbawienia wolności do lat 2. Do urny musi być wrzucona kompletna karta głosowania. Karta, której część została oderwana i niewrzucona lub wrzucona osobno, będzie uznana za nieważną.
Kiedy wyniki głosowania?
W niedzielę po zakończeniu ciszy wyborczej największe stacje telewizyjne (TVP, TVN i Polsat) podadzą wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego oparte na sondażu exit poll, czyli na odpowiedziach udzielanych przez wyborców po wyjściu z lokali wyborczych. Będą to informacje o procentowym poparciu dla ogólnopolskich komitetów wyborczych w skali całego kraju, podziale mandatów, frekwencji wyborczej oraz kandydatach, którzy zdobyli mandaty w PE.
Badanie przeprowadzi firma Ipsos przed 845 losowo wybranymi lokalami wyborczymi. Od północy z piątku na sobotę do zakończenia głosowania - planowo w niedzielę o godz. 21 - będzie obowiązywała cisza wyborcza. W tym czasie zabroniona jest agitacja wyborcza oraz podawanie do publicznej wiadomości wyników przedwyborczych sondaży opinii publicznej dotyczących przewidywanych zachowań wyborców, wyników wyborów oraz wyników sondaży wyborczych przeprowadzanych w dniu głosowania. Grozi za to grzywna od 500 tys. do 1 mln zł.
Cząstkowe wyniki głosowania obwodowych komisji wyborczych będą publikowane dopiero od godz. 23 - dopiero wówczas zakończy się głosowanie we wszystkich krajach członkowskich UE.
Oficjalne wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego powinniśmy poznać w poniedziałek późnym wieczorem lub we wtorek.
Czytaj też:
Cisza wyborcza – zasady. Kiedy się zaczyna, jak długo obowiązuje. Czego nie wolno robić?