Od 9 lipca 2018 roku zasadą jest, iż sąd z urzędu bada czy dług jest przedawniony i w razie stwierdzenia, że nastąpiło przedawnienie roszczenia, oddala powództwo. Tylko w wyjątkowych przypadkach, jeżeli wymagają tego względy słuszności, sąd może nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przeciw konsumentowi. Pomimo upływu ponad roku od wejścia w życie przepisów praktyka orzecznicza nie wypracowała jeszcze standardów co do interpretacji pojęcia „względy słuszności”.
Kolejna zmiana dotyczy terminu z jakiego upływem następuje przedawnienie roszczenia. Obecnie wynosi 6 lat i przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego w którym roszczenie stało się wymagalne. Zatem jeśli roszczenie stało się wymagalne z dniem 15 lipca 2018 roku, to przedawnienie nastąpi w dniu 31 grudnia 2024 roku.
A co w sytuacji gdy termin wymagalności roszczenia przypada na dzień przed wprowadzeniem zmian?
Przepisy przejściowe wskazują, iż należy dokonać dwóch obliczeń i sprawdzić który z terminów będzie korzystniejszy dla konsumenta. Na podstawie przepisów przed nowelizacją licząc 10-letni termin od dnia wymagalności roszczenia oraz 6-letni termin od 31 grudnia 2018 czyli ostatniego kalendarzowego dnia roku, w których nowelizacja weszła w życie. Zatem jeśli roszczenie stało się wymagalne z dniem 3 lipca 2017 roku, to przedawnienie roszczenia nie nastąpi w dniu 3 lipca 2027 roku, ale roszczenie będzie można uznać za przedawnione z dniem 31 grudnia 2024 roku. Jednakże jeśli roszczenie stało się wymagalne w dniu 13 kwietnia 2009 roku, to przedawnienie nastąpi z dniem 13 kwietnia 2019 roku.
Interpretacja przepisów nastręcza konsumentom wielu problemów i niejednokrotnie może pojawić się przekonanie, iż 6-letni termin jest zasadą dotyczącą wszystkich roszczeń, zarówno tych wymagalnych przed nowelizacją oraz po wprowadzeniu zmian. Powyżej opisane przykłady powinny te wątpliwości rozwiać.
Jednak wskazać należy, iż w ciągu roku zmniejszyła się znacznie ilość spraw o zapłatę przedawnionych roszczeń.
Autor: Mec. Justyna Wasiak, Grupa Prawna Togatus