Autonomia, kompetencja i relacje – to elementy, które są niezbędne do odczuwania wewnętrznej motywacji. W kontekście zawodowym autonomia oznacza, że pracownik zamiast czuć się jedynie trybikiem w organizacyjnej maszynerii, ma wpływ na sposób wykonywanej przez siebie pracy i swobodnie wyraża własne zdanie. Zaspakajanie potrzeby kompetencji wiąże się z posiadaniem odpowiednich zasobów do wykonywania powierzonych zadań, a także z możliwością rozwoju i nabywania nowych umiejętności.
Potrzeba relacji może natomiast zostać zaopiekowana, gdy pracownik czuje, że w pracy jest częścią większej całości i otaczają go życzliwe i pomocne osoby.
Poszukując pozytywnych praktyk organizacyjnych, badaczki odkryły, że wolontariat pracowniczy może być dobrym narzędziem do wzmacniania poczucia sensu wśród pracowników, o ile zaprojektuje się go tak, że pozwala spełniać te trzy fundamentalne potrzeby.
Czytaj też:
Altruizm – na czym polega? Cechy charakterystyczne
Psycholożki swoje wnioski zaprezentowały na podstawie studium przypadku jednej z polskich firm produkcyjnych, analizując filmy employer brandingowe oraz prowadząc wywiady z pracownikami różnych szczebli organizacyjnych tj. pracownikami fizycznymi, biurowymi oraz managerami.
Co daje wolontariat?
W badanej organizacji pracownicy są odpowiedzialni za opracowanie zasad funkcjonowania wolontariatu, który wspiera lokalną społeczność i środowisko. Każdy z pracowników ma możliwość zgłosić swój pomysł na konkretne działania pomocowe. Przykładem realizowanych akcji jest np.: odnawianie mieszkania potrzebującej rodzinie, organizowanie korepetycji dla dzieci mających trudności w nauce czy dbanie o tereny zielone i sadzenie drzew.
Pracownicy mogą organizować i wybierać działania, które są spójne z ich wartościami i mocnymi stronami, co łączy się z poczuciem wpływu i zaspokajaniem potrzeby autonomii. Opisując działania wolontaryjne, pracownicy często podkreślali, że mogą wykorzystywać posiadane przez siebie umiejętności i doceniać dotychczasowe doświadczenia np. umiejętność przeprowadzenia remontu oraz rozwijać nowe kompetencje, np. organizować eventy.
Czytaj też:
Jak pomagają Polacy. „Łatwiej nam dzielić się pieniędzmi niż wolnym czasem”
Dzięki temu, że udzielana pomoc wiąże się z konkretną aktywnością i możliwością obserwowania efektów swoich działań, pracownicy wzmacniają swoje poczucie sprawstwa.
Jest to ważny i skuteczny aspekt wolontariatu pracowniczego, odróżniający go od popularnych akcji polegających na zbiórce pieniędzy.
W analizowanym przypadku potrzeba relacji jest wzmacniana przez pracowników dzięki możliwości bezpośredniego kontaktu z odbiorcami pomocy, ale też wspólnemu, drużynowemu działaniu. Osoby biorące udział w wywiadach często podkreślały, że doceniają możliwość wspólnego celebrowania sukcesów w pomaganiu, ale też udzielania sobie wsparcia w sytuacjach trudnych. Wspólne pomaganie budowało tożsamość zespołową – dla pracowników ważne było to, że jako pracownicy są w stanie razem realizować znaczące cele.
Choć wolontariat pracowniczy może być przykładem działań CSR-owych, w ramach których firmy budują swój pozytywny wizerunek na zewnątrz, przeprowadzone badanie pokazało pozytywne skutki takiej aktywności dla samych pracowników.
Czytaj też:
Zborowski odpowiedział na propozycję ministra zdrowia. „Trzeba to zrobić”
W innym projekcie badawczym Malwina Puchalska-Kamińska wraz z dr Agnieszką Czerw i dr Martą Roczniewską wykazały, że budowanie poczucia sensu pracy wiąże się przekonaniem pracowników, że moja praca jest dobra dla mnie (pozwala mi się rozwijać i wykorzystywać moje zasoby), ale też przynosi korzyść „czemuś większemu” np. społeczności lokalnej czy środowisku naturalnemu.
Badaczki podkreślają, że dobrze zaprojektowany wolontariat pracowniczy może służyć zarówno szczytnym celom, ale też korzystnie oddziaływać na motywację i poczucie sensu pracy pracowników.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.