Zanim jednak przyjrzymy się badaniom, wyjaśnijmy, czym właściwie jest inteligencja. Jej iloraz badany jest przez specjalistyczne testy psychologiczne. To rodzaj właściwości psychicznej, objawiającej się zdolnością do rozwiązywania problemów, do adaptacji (w kontekście zmieniających się warunków) oraz rozwiązywania nowych zadań. Osoba „inteligentna” posiada wysoką zdolność dostrzegania zależności, racjonalnego myślenia i radzenia sobie z trudnościami oraz łatwo przyswaja wiedzę (ze zrozumieniem faktów).
IQ ma ponadto wartość liczbową.
Po kim dziecko dziedziczy IQ?
Redakcja niemieckiej gazety „Die Welt” przytacza badanie, które w 2018 roku przeprowadził zespół naukowców pod kierownictwem profesora Jamesa Lee z Uniwersytetu w Minnesocie. Przyjrzał się on DNA ponad miliona osób i odkrył, że można wyróżnić aż 1271 wariantów genetycznych, powiązanych z IQ i sukcesem edukacyjnym.
Dziennikarze wskazują, że każdy z tych genów w jakimś stopniu wpływa na IQ. Jednak czy większy procent z tych 1271 wariantów pochodzi od matki, czy od ojca? By odpowiedzieć na to pytanie, należy wziąć pod uwagę rozmaite hipotezy, które pojawiły się na przestrzeni lat. Jedna z nich głosi, że IQ powiązane jest przede wszystkim z chromosomem „X”. Kobiety mają dwa chromosomy „X” („XX”), a mężczyźni jeden („XY”). „X” dziecka najczęściej pochodzi od matki, lecz zawarta w plemniku informacja może być zarówno „X” – który wędruje do dziewczynek, lub „Y” – który powędruje do chłopców.
Niegdyś uważało się, co miało związek z jednym z badań, że IQ przekazywane jest wyłącznie za pomocą chromosomu „X”. Prawdopodobnie jest to związane z faktem, że ma on ponadprzeciętną liczbę genów – 16 proc. – które mają związek z inteligencją.
Jak brzmi odpowiedź? Jest trudniejsza, niż się wydaje
Jednak skupianie się na genach w tym przypadku nie jest wystarczające. Niemiecki dziennik wskazuje, że ostatecznie na IQ wpływa bardzo wiele czynników i nie jest ono wyłącznie dziedziczone. Równie ważne jest odpowiednie środowisko, w jakim wzrasta człowiek. Chodzi tu nie tylko o bezpieczeństwo emocjonalne, ale także odpowiednie pożywienie i dostęp do edukacji od wczesnych lat. Ostatecznie jednak rodzimy się z pewnymi predyspozycjami intelektualnymi, które albo będziemy w stanie dzięki sprzyjającemu środowisku wykorzystać, albo swoich zdolności w ogóle nie rozwiniemy. Brak tych predyspozycji objawi się zaś w taki sposób, że mimo stymulacji mózgu nie będziemy w stanie przebić pewnego pułapu IQ.
Tak więc krótka odpowiedź na pytanie, po kim dziedziczymy IQ, nie istnieje. Wciąż wiemy zbyt mało o genach, które nie odpowiadają jako jedyne za iloraz IQ (który można zmierzyć testem). W tej kwestii ważną rolę odgrywa też środowisko.
Czytaj też:
„Aktywny rodzic” z podpisem prezydenta. Kiedy zacznie obowiązywać babciowe?Czytaj też:
Babciowe nie od razu. Trzeba będzie poczekać na wypłatę