Anatomia psiego węchu – co czyni go tak wyjątkowym?
Psy posiadają około 300 milionów receptorów węchowych w nosie, czyli ponad pięćdziesiąt razy więcej niż ludzie (5–6 milionów). Ta ogromna różnica sprawia, że są w stanie wykrywać zapachy w stężeniach milion razy mniejszych niż te, które są dostępne dla ludzkiego nosa.
Dodatkowo obecność narządu Jacobsona, znanego również jako narząd przylemieszowy, pozwala psom na wykrywanie feromonów i innych związków chemicznych kluczowych w komunikacji między zwierzętami.
Psy w służbie medycyny – wykrywanie chorób u ludzi
Zdolności węchowe psów zostały wykorzystane w medycynie do wykrywania różnych schorzeń. Potrafią one wyczuć zmiany w organizmie człowieka, które są niewidoczne dla ludzkiego oka.
Na przykład niektóre psy są w stanie wykryć zbliżający się atak padaczki u swojego właściciela, co pozwala na podjęcie odpowiednich środków zapobiegawczych. Coraz częściej prowadzi się również badania nad ich zdolnością do diagnozowania nowotworów, cukrzycy czy COVID-19.
Nowe horyzonty – psy w ochronie rolnictwa
Najnowsze badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Cornell w USA wskazują, że psy mogą odegrać kluczową rolę w ochronie upraw przed inwazyjnymi gatunkami owadów.
W szczególności badania skupiały się na muchówce plamistej (Lycorma delicatula) – inwazyjnym owadzie, który stanowi poważne zagrożenie dla różnych upraw, w tym winorośli, jabłoni i chmielu.
Badania terenowe – psy kontra muchówka plamista
W ramach badań naukowcy wybrali 20 winnic w Pensylwanii i New Jersey, które były zainfekowane przez muchówki. Psy, głównie rasy labrador retriever i owczarek belgijski malinois, zostały specjalnie wyszkolone do wykrywania mas jaj tego owada.
Wyniki były imponujące – w zalesionych obszarach sąsiadujących z winnicami, gdzie muchówki często składają jaja, psy były w stanie wykryć trzy do czterech razy więcej mas jaj niż ludzie.
Profesor Angela Fuller z Wydziału Zasobów Naturalnych i Środowiska Uniwersytetu Cornell podkreśliła znaczenie tych wyników:
„Psy znajdują masy jajowe za pomocą węchu. Tak więc w bardzo złożonym środowisku, jak okoliczny las, psu łatwiej jest wyczuć zapach, niż człowiekowi zobaczyć coś tak małego jak jaja owadów” – przekazała w badaniu opublikowanym w czasopiśmie „Ecosphere”.
Wybór ras i proces szkolenia
Labrador retriever i owczarek belgijski malinois zostały wybrane do tego zadania ze względu na ich wyjątkowe zdolności węchowe oraz chęć współpracy z ludźmi.
Proces szkolenia tych psów był intensywny i obejmował naukę rozpoznawania specyficznego zapachu mas jaj muchówki plamistej. Organizacje takie jak New York-New Jersey Trail Conference oraz Working Dogs for Conservation odegrały kluczową rolę w tym procesie, zapewniając profesjonalne szkolenie dla psów.
Praktyczne zastosowanie – przyszłość rolnictwa z pomocą psów
Wyniki tych badań sugerują, że psy mogą stać się nieocenionym narzędziem w wczesnym wykrywaniu inwazyjnych gatunków owadów, co pozwoli na szybszą reakcję i skuteczniejsze zarządzanie zagrożeniami dla upraw.
Rolnicy, ekolodzy i zarządcy gruntów mogą skorzystać z pomocy wyszkolonych psów, aby monitorować i kontrolować populacje szkodników, minimalizując tym samym straty w uprawach.
Czytaj też:Czy psy naprawdę oglądają telewizję? Naukowcy rozwiewają wątpliwości
Czytaj też:
Rottweiler spadł z balkonu na ciężarną kobietę. Jego właścicielka o niczym nie wiedziała