Trzy podstawowe typy komórek nerwowych budujących ludzki mózg udało się wyhodować polskim badaczom z komórek znajdujących się w krwi pępowinowej.
Donosi o tym najnowszy numer prestiżowego pisma "Journal of Cell Science".
Sukces (polscy badacze dokonali tego jako pierwsi na świecie), który otwiera nowe perspektywy dla tzw. medycyny regeneracyjnej, jest dziełem zespołu w składzie: prof. Krystyna Domańska-Janik, dr Leonora Bużańska, dr Barbara Zabłocka z Centrum Medycyny Klinicznej PAN oraz dr Eugeniusza Krzysztofa Machaja i prof. Zygmunta Pojdy z Zakładu Hematologii Eksperymentalnej Centrum Onkologii w Warszawie.
"Badania z wykorzystaniem krwi pępowinowej rozpoczęliśmy dlatego, że poszukiwaliśmy nowych źródeł komórek budujących ludzki mózg do ich dalszej hodowli w warunkach laboratoryjnych. Nie mogliśmy zdecydować się na do tej pory stosowane sposoby ich pozyskiwania, ponieważ budziły one nasze zastrzeżenia etyczne - ludzkie zarodki lub mózgi poronionych płodów" - wyjaśnia prof. Krystyna Domańska- Janik.
Z ogólnej frakcji tzw. komórek jednojądrzastych świeżej krwi pępowinowej, którą pobierano za zgodą młodych matek, oddzielano te komórki, które są już w medycynie stosowane do odnowy szpiku.
Dzięki dalszej, trwającej 6 tygodni selekcji pozostałych komórek udało się wreszcie uzyskać komórki macierzyste, z których w sprzyjających warunkach powstają wszystkie typy komórek mózgu - neurony, które przewodzą bodźce, astrocyty, które odżywiają neurony oraz oligodendrocyty, które biorą udział w tworzeniu osłonki włókien nerwowych.
Wyniki polskiego zespołu budzą nadzieję na regenerację w przyszłości uszkodzonego mózgu przy pomocy komórek macierzystych specyficznych dla mózgu, a uzyskiwanych z krwi pępowinowej. Prawdopodobnie będzie to możliwe jednak nie wcześniej niż za 10 lat.
Możliwość regeneracji tkanki nerwowej mózgu to niezwykle obiecująca perspektywa. Tkanka ta ma bowiem znikome zdolności do samonaprawy. Metoda mogłaby znaleźć zastosowanie w leczeniu wielu schorzeń, w których uszkodzeniu ulegają komórki nerwowe mózgu, np. choroba Parkinsona, Alzheimera, stwardnienie rozsiane. Mogą być one także przydatne w leczeniu skutków udaru mózgu.
"Krew pępowinowa wydaje się być doskonałym materiałem do uzyskiwania nerwowych specyficznych dla mózgu komórek macierzystych. Jest łatwo dostępna a jej pozyskiwanie nie budzi kontrowersji i zastrzeżeń etycznych. Komórki uzyskane tą drogą powinny łatwo się przyjmować u różnych biorców i nie powinny zmieniać się w nowotworowe. Poza tym łatwo je hodować" - podkreśla prof. Domańska-Janik.
em, pap
Sukces (polscy badacze dokonali tego jako pierwsi na świecie), który otwiera nowe perspektywy dla tzw. medycyny regeneracyjnej, jest dziełem zespołu w składzie: prof. Krystyna Domańska-Janik, dr Leonora Bużańska, dr Barbara Zabłocka z Centrum Medycyny Klinicznej PAN oraz dr Eugeniusza Krzysztofa Machaja i prof. Zygmunta Pojdy z Zakładu Hematologii Eksperymentalnej Centrum Onkologii w Warszawie.
"Badania z wykorzystaniem krwi pępowinowej rozpoczęliśmy dlatego, że poszukiwaliśmy nowych źródeł komórek budujących ludzki mózg do ich dalszej hodowli w warunkach laboratoryjnych. Nie mogliśmy zdecydować się na do tej pory stosowane sposoby ich pozyskiwania, ponieważ budziły one nasze zastrzeżenia etyczne - ludzkie zarodki lub mózgi poronionych płodów" - wyjaśnia prof. Krystyna Domańska- Janik.
Z ogólnej frakcji tzw. komórek jednojądrzastych świeżej krwi pępowinowej, którą pobierano za zgodą młodych matek, oddzielano te komórki, które są już w medycynie stosowane do odnowy szpiku.
Dzięki dalszej, trwającej 6 tygodni selekcji pozostałych komórek udało się wreszcie uzyskać komórki macierzyste, z których w sprzyjających warunkach powstają wszystkie typy komórek mózgu - neurony, które przewodzą bodźce, astrocyty, które odżywiają neurony oraz oligodendrocyty, które biorą udział w tworzeniu osłonki włókien nerwowych.
Wyniki polskiego zespołu budzą nadzieję na regenerację w przyszłości uszkodzonego mózgu przy pomocy komórek macierzystych specyficznych dla mózgu, a uzyskiwanych z krwi pępowinowej. Prawdopodobnie będzie to możliwe jednak nie wcześniej niż za 10 lat.
Możliwość regeneracji tkanki nerwowej mózgu to niezwykle obiecująca perspektywa. Tkanka ta ma bowiem znikome zdolności do samonaprawy. Metoda mogłaby znaleźć zastosowanie w leczeniu wielu schorzeń, w których uszkodzeniu ulegają komórki nerwowe mózgu, np. choroba Parkinsona, Alzheimera, stwardnienie rozsiane. Mogą być one także przydatne w leczeniu skutków udaru mózgu.
"Krew pępowinowa wydaje się być doskonałym materiałem do uzyskiwania nerwowych specyficznych dla mózgu komórek macierzystych. Jest łatwo dostępna a jej pozyskiwanie nie budzi kontrowersji i zastrzeżeń etycznych. Komórki uzyskane tą drogą powinny łatwo się przyjmować u różnych biorców i nie powinny zmieniać się w nowotworowe. Poza tym łatwo je hodować" - podkreśla prof. Domańska-Janik.
em, pap