Renowacja zamku Krzyżtopór

Renowacja zamku Krzyżtopór

Dodano:   /  Zmieniono: 
Zabezpieczenie korony murów, odnowienie bramy wjazdowej oraz adaptację kilku pomieszczeń na potrzeby obsługi ruchu turystycznego, zakłada projekt częściowej renowacji ruin XVII-wiecznego zamku Krzyżtopór w Ujeździe. Prace potrwają do końca roku.

Jak poinformował wójt gminy Iwaniska Marek Staniek, gotowe są już nowe zadaszenia sal i wież Krzyżtoporu. Uzupełniono także ubytki w murach i otworach okiennych – z korony murów mogły spadać kamienne i ceglane odłamki, co było niebezpieczne dla zwiedzających zamek. Trwają prace przy remoncie pomieszczeń jednego z bastionów –  powstanie tu sala kinowa, wystawowa oraz pomieszczenia obsługi ruchu turystycznego. W planach jest renowacja bramy wjazdowej do zamku oraz  częściowe odtworzenie dziedzińca i ogrodu różanego.

W ramach inwestycji przy zabytkowej budowli mają powstać ścieżki dydaktyczne. Usytuowany przed zamkiem i wzniesiony współcześnie budynek, w którym mieszczą się kasy biletowe i kawiarnia, zostanie rozebrany. Przed zabytkiem powstanie nowy parking.

W pierwszym etapie realizacji projektu – w 2010 r. – na terenie budowli prowadzono badania archeologiczne. Renowacja ruin jest elementem realizacji przez gminę unijnego projektu „Zamek Krzyżtopór w Ujeździe – markowym produktem turystycznym województwa świętokrzyskiego", w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego. Prace, które potrwają do końca roku, będą kosztowały ponad 12 mln zł. Pomimo prowadzonych prac, turyści – w ograniczonym zakresie – mogą zwiedzać zamek. Zabytek, który co roku odwiedza ok. 120 tys. osób, jest jedną z największych atrakcji turystycznych województwa świętokrzyskiego. W ramach promocji turystycznej zamku, w lipcu na jego dziedzińcu będzie rejestrowany telewizyjne show „Kabaretowe wakacje z duchami”. Kręcone tu będą także sceny do świętokrzyskiego filmu drogi dla  młodzieży, pt. „Gabriel”.

Wczesnobarokowy zamek w Ujeździe zbudowano w latach 1626 - 1644 na  polecenie magnata Krzysztofa Ossolińskiego. Powstał "palazzo in  fortezza" - pałac w fortecy, czyli połączenie domu z siedzibą obronną. Według legendy, zamek został zbudowany na zasadach kalendarza: ma cztery baszty - bo tyle jest pór roku, 12 sal - tyle, ile jest miesięcy w  roku, 52 pokoje odpowiadają liczbie tygodni, a 365 okien - liczbie dni. Nazwa Krzyżtopór pochodzi od krzyża - symbolu religijności fundatora -  i toporu, herbu Ossolińskich, wykutych nad głównym wejściem do zamku.

W 1655 roku Krzyżtopór zrabowali Szwedzi, a w ruinę popadł on po  konfederacji barskiej w 1770 roku. Do dziś zachowało się ok. 90 proc. murów oraz 10 proc. sklepień pierwotnej budowli, które sukcesywnie zabezpieczano jako trwałą ruinę. Przetrwały także bastiony, fosa i ślady mostów.

eb, pap