Jak mówił marszałek, propozycje zmian przedstawił już Prezydium Sejmu, a wkrótce przekaże je także klubom parlamentarnym. Komorowski chciałby, aby "kluby opowiedziały się za pogłębieniem profesjonalizacji polityki poprzez zdecydowane ograniczenie możliwości łączenia funkcji kierowniczych w administracji z mandatem posła i senatora".
Wariant najbardziej liberalny zakładałby, że z ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora wykreśla się art. 30, zgodnie z którym w okresie wykonywania mandatu posłowie i senatorowie nie mogą wykonywać pracy w: Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta, Biurze Trybunału Konstytucyjnego, NIK, Biurze RPO, Biurze RPD, Biurze KRRiT, Krajowym Biurze Wyborczym, Państwowej Inspekcji Pracy, administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz nie mogą wykonywać pracy w charakterze sędziego i prokuratora, pracownika administracyjnego sądu i prokuratury, a także nie mogą pełnić zawodowej służby wojskowej.
Wówczas poseł lub senator otrzymywałby urlop bezpłatny na okres sprawowania mandatu oraz trzech miesięcy po jego wygaśnięciu - bez względu na rodzaj i okres trwania stosunku pracy.
Oznaczałoby to także, że posłów i senatorów obowiązuje jedynie art. 103 konstytucji, który mówi, że mandatu posła nie można łączyć z funkcją prezesa NBP, prezesa NIK, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka, członka Rady Polityki Pieniężnej, członka KRRiT, ambasadora oraz z zatrudnieniem w Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta lub z zatrudnieniem w administracji rządowej.
Mandatu poselskiego lub senatorskiego nie mogą sprawować także sędziowie, prokuratorzy, urzędnicy służby cywilnej, żołnierze pozostający w czynnej służbie wojskowej, funkcjonariusze policji oraz funkcjonariusze służb ochrony państwa.
W wariancie "pośrednim" proponuje się, aby posłowie lub senatorowie wykonujący pracę na podstawie stosunku pracy, otrzymywali urlop bezpłatny, na swój wniosek, na okres sprawowania mandatu oraz trzech miesięcy po jego wygaśnięciu - bez względu na rodzaj i okres trwania stosunku pracy.
Posłowie i senatorowie w czasie sprawowania mandatu nie mogliby wykonywać pracy w ramach stosunku pracy, stosunku służbowego lub umowy w: Biurze Trybunału Konstytucyjnego, NIK, Biurze RPO, Biurze RPD, Biurze KRRiT, Krajowym Biurze Wyborczym, Państwowej Inspekcji Pracy, charakterze pracownika sądu lub prokuratury, urzędzie gminy, urzędzie miasta, starostwie powiatowym lub urzędzie marszałkowskim, nie posiadającej osobowości prawnej jednostce organizacyjnej gminy, powiatu lub samorządu wojewódzkiego.
Najbardziej "restrykcyjny" pomysł na zmiany w ustawie o wykonywaniu mandatu posła i senatora zakłada natomiast wykreślenie z ustawy art. 29, który mówi o bezpłatnym urlopie na czas wykonywania mandatu posła i senatora.
Zgodnie z tymi propozycjami posłowie i senatorowie nie mogliby podejmować dodatkowego zatrudnienia z wyjątkiem stanowisk dydaktycznych, naukowo-dydaktycznych lub naukowym, jeżeli "wykonywanie tego zatrudnienia nie przeszkadza w pełnieniu obowiązków posła i senatora".
Parlamentarzystom nie wolno by było także podejmować innych zajęć, które przeszkadzałyby w pełnieniu obowiązków posła i senatora i "mogło osłabić zaufanie do ich bezstronności lub przynieść ujmę godności urzędu".
Zgodnie z restrykcyjnym projektem zmian parlamentarzyści nie mogliby by zasiadać w zarządach, radach nadzorczych spółek prawa handlowego i spółdzielni oraz nie mogliby być członkami zarządów fundacji prowadzących działalność gospodarczą.
Posłowie i senatorowie nie mogliby także posiadać w spółce prawa handlowego więcej niż 10 proc. akcji. Nie mogliby też prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek oraz zarządzać taką działalnością.
Z ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora zniknąłby ponadto zapis mówiący o zatrudnieniu posła i senatora po wygaśnięciu jego mandatu. Obecnie pracodawca, u którego poseł lub senator otrzymał urlop bezpłatny, jest zobowiązany zatrudnić go po zakończeniu urlopu bezpłatnego lub - w razie jego gotowości do pracy - po wygaśnięciu mandatu, na tym samym lub równorzędnym stanowisku pracy.
Na początku obecnej kadencji Sejmu kontrowersje wzbudziła sprawa mandatu posła PiS Jana Ołdakowskiego, który jest jednocześnie dyrektorem Muzeum Powstania Warszawskiego. Komorowski sugerował Ołdakowskiemu, by wybrał jedną z tych funkcji, bo - w ocenie marszałka - nie wolno ich łączyć. Po protestach (Ołdakowski mówił m.in., że ma ekspertyzy, z których wynika, że takie stanowiska można łączyć) Komorowski wycofał się z ultimatum pod adresem Ołdakowskiego i zapowiedział zmianę przepisów.
ND, PAP