Autor przytacza obszerne fragmenty postanowień Konferencji Poczdamskiej i przypomina, że na tej podstawie Polska zawarła 16 sierpnia 1945 roku roku umowę z ZSRR o zaspokojeniu polskich roszczeń reparacyjnych z części Niemiec przyznanej Polsce.
Dodatkowo Polska miała otrzymać 15 procent reparacji z radzieckiej strefy okupacyjnej w zamian za dostawy "niemieckiego węgla". Wysokość wypłaconych ZSRR i Polsce niemieckich reparacji szacuje się kwotę od 6 mld do 31,7 mld dolarów, według rynkowych cen światowych z 1938 roku. Doliczyć do tego należy wartość majątku skonfiskowanego przez ZSRR i Polskę na ziemiach na wschód od Odry i Nysy.
Niemiecki prawnik przypomina, że rząd ZSRR zakomunikował 15 sierpnia 1953 roku mocarstwom zachodnim, że od 1 stycznia 1954 roku zwalnia Niemcy od reparacji. W protokole podpisanym 22 sierpnia 1953 roku w Moskwie przez ministra spraw zagranicznych ZSRR Wiaczesława Mołotowa oraz premiera NRD Otto Grotewohla radziecki rząd oświadczył "za zgodą rządu polskiego", że zaprzestanie pobierania reparacji z końcem roku 1953 - czytamy w "FAZ". Radziecki rząd oświadczył ponadto, że Niemcy wolne są od spłaty państwowych powojennych długów wobec ZSRR. Autor dodaje, że polski rząd wydał 23 sierpnia 1953 roku oświadczenie, w którym zrezygnował od 1 stycznia 1954 roku z pobierania reparacji.
Zdaniem prawnika, każde państwo może zrezygnować z roszczeń, nie można natomiast reaktywować dawnych roszczeń poprzez cofnięcie rezygnacji.
Schweisfurth stoi na stanowisku, że oświadczenie rządu radzieckiego z 22 sierpnia 1953 roku o rezygnacji z reparacji obowiązuje także Polskę, ponieważ wydane zostało za jej zgodą. Wątpliwości co do polskiej zgody rozwiewa ostatecznie oświadczenie polskiego rządu z 23 sierpnia.
Autor podkreśla, że zarówno w protokole, jak i w oświadczeniu mowa jest o "Niemczech", dlatego nie można twierdzić, że rezygnacja z reparacji dotyczyła tylko NRD. Zgodnie z postanowieniami poczdamskimi to "Niemcy" były dłużnikiem zobowiązanym do wypłaty reparacji, dlatego adresatem obu oświadczeń były właśnie "Niemcy jako całość".
Autor przypomina na zakończenie, że przy okazji zawarcia układu o normalizacji pomiędzy PRL i RFN z 7 grudnia 1970 roku Polska potwierdziła wobec rządu federalnego, że deklaracja o rezygnacji z reparacji dotyczy całych Niemiec.
ss, pap