Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej jest niezależną agencją, podlegającą bezpośrednio prezydentowi USA. Nie wchodzi w skład żadnego departamentu. Jej główna siedziba znajduje się w Waszyngtonie, ale NASA ma także wiele ośrodków badawczych w całym kraju.
Powstanie NASA
NASA powstała 29 lipca 1958 r., gdy prezydent USA Dwight D. Eisenhower podpisał National Aeronautics and Space Act. Rozpoczęła działalność 1 października. Zastąpiła NACA (National Advisory Committee for Aeronautics – komitet doradczy do spraw aeronautyki).
Wybrane misje NASA
Misja satelity Explorer 6
Explorer 6 to pierwszy satelita wysłany przez NASA. Misja trwała od 7 sierpnia do 6 października 1959 r.
Misja Mercury-Redstone 3 (MR-3)
Misja Mercury-Redstone 3 to pierwszy amerykańska i druga w historii astronautyki załogowa misja. W kapsule statku MR-3, nazwanej Freedom 7, znalazł się Alan B. Shephard. Został on pierwszym Amerykaninem w kosmosie. Odbył lot suborbitalny. Misja odbyła się 5 maja 1961 r. i trwała 15 minut i 22 sekundy.
Misja Mercury-Atlas 6 (MA-6)
Misja Mercury-Atlas 6 to pierwszy amerykański lot orbitalny. Pierwszym amerykańskim astronautą na orbicie został John Glenn, który trzy razy okrążył kulę ziemską i wrócił na Ziemię. Lot przeprowadzono 20 lutego 1962 r. Misja trwała 295 minut i 23 sekundy.
Misja sondy Ranger 4
Sonda Ranger 4 to pierwszy amerykański obiekt kosmiczny, który dotarł do innego ciała niebieskiego – zderzył się z Księżycem. Misja trwała od 23 do 26 kwietnia 1962 r.
Misja sondy Mariner 2
Mariner 2 to sonda, która jako pierwsza w historii zbliżyła się do planety (Wenus). Została wystrzelona 27 sierpnia 1962 r., a przestała działać 3 stycznia 1963 r.
Misja sondy Mariner 4
Sonda Mariner 4 została wystrzelona 28 listopada 1964 r. Była pierwszą sondą, która dokonała przelotu w niewielkiej odległości od Marsa i przesłała pierwsze zdjęcia innej planety wykonane z głębokiej przestrzeni kosmicznej. Misja zakończyła się 21 grudnia 1967 r.
Misja Gemini 3
Misja Gemini 3 to pierwszy wieloosobowy amerykański lot kosmiczny. Odbył się on 23 marca 1965 r. W kapsule Gemini 3 znalazły się dwie osoby – Virgil Grissom i John Young.
Misja Gemini 4
Gemini 4 był pierwszym amerykańskim załogowym lotem wielodniowym. Podczas lotu przeprowadzono pierwszy amerykański i drugi w historii spacer kosmiczny. W przestrzeń kosmiczną wyszedł Edward Higgins White. W otwartej przestrzeni spędził 22 minuty. Misja rozpoczęła się 3 czerwca 1965 r., a zakończyła 7 czerwca 1965 r.
Misja Gemini 8
Podczas misji Gemini 8 odbyło się pierwsze w historii dokowanie dwóch statków kosmicznych na orbicie. Misja rozpoczęła się 16 marca 1966 r. i trwała 10 godzin, 41 minut i 26 sekund.
Misja Apollo 1
Apollo 1 (oficjalnie nazwana Apollo/Saturn-204) miała być pierwszą załogową misją programu Apollo. Podczas testów przedstartowych 27 stycznia 1967 r. doszło jednak do tragedii – w pożarze zginęła cała trzyosobowa załoga.
Misja Apollo 8
Apollo 8 była pierwszą misją, która wyniosła ludzi poza orbitę okołoziemską, a także pierwszą misją, podczas której człowiek okrążył Księżyc. Misja rozpoczęła się 28 grudnia 1968 r. i trwała 6 dni, 3 godziny i 42 sekundy.
Misja Apollo 11
Celem Apollo 11 było pierwsze lądowanie człowieka na Księżycu. Misja rozpoczęła się 16 lipca 1969 r., a zakończyła – 24 lipca 1969 r. Lądowanie na Księżycu nastąpiło 20 lipca 1969 r. Pierwszym człowiekiem, który postawił na nim stopę, był Neil Armstrong. Powiedział wtedy: „To jest mały krok dla człowieka, ale wielki skok dla ludzkości”.
Misja Apollo 13
Apollo 13 to trzecia misja w ramach Programu Apollo, podczas której miało dojść do lądowania ludzi na Księżycu. Misja rozpoczęła się 11 kwietnia 1970 r. Po dwóch dniach od startu doszło do eksplozji zbiornika z tlenem w module serwisowym. Uniemożliwiło to lądowanie na Księżycu. 17 kwietnia 1970 r. załoga wróciła na Ziemię.
Misja sondy Mariner 9
Sonda Mariner 9 została pierwszym sztucznym satelitą innej planety – Marsa. Została wystrzelona 30 maja 1971 r. Wyłączono ją 27 października 1972 r.
Misja sondy Pioneer 10
Sonda Pioneer 10 była pierwszym próbnikiem, który badał Jowisza i przeleciał pas planetoid. Misja rozpoczęła się 3 marca 1972 r. i trwała do 23 stycznia 2003 r.
Misja Sojuz-Apollo (Apollo-Soyuz Test Project)
Sojuz-Apollo to pierwszy załogowy lot kosmiczny realizowany wspólnie przez USA i ZSRR. Misja obejmowała pierwsze w historii połączenie na orbicie amerykańskiego i radzieckiego pojazdu. Łącznie w obu kapsułach było pięciu astronautów i kosmonautów – trzech z USA i dwóch z ZSRR. Sojuz wystartował 15 lipca 1975 r., a lądował 21 lipca 1975 r. Apollo wystartował 15 lipca 1975 r., a lądował 24 lipca 1975 r. Statki połączyły się 17 lipca 1975 r., a rozłączyły – 19 lipca 1975 r.
Misje sond Viking 1 i Viking 2
Bezzałogowe sondy Viking 1 i Viking 2 wystrzelono w kierunku Marsa w ramach Programu Viking. Ich zadaniem było szukanie śladów życia na Czerwonej Planecie. Sondy przekazały na Ziemię kilka tysięcy zdjęć oraz informacje o rzeźbie powierzchni Marsa.
Misja Viking 1 rozpoczęła się 20 sierpnia 1975 r., a zakończyła 17 sierpnia 1980 r. Misja Viking 2 rozpoczęła się 9 września 1975 r., a zakończyła 11 kwietnia 1980 r. Lądowniki Viking były pierwszymi sondami, które przesłały zdjęcia z powierzchni Marsa.
Misja sondy Voyager 2
Sonda Voyager 2 została wystrzelona przez NASA 20 sierpnia 1977 r. Przeprowadziła badania Jowisza, Saturna, Urana i Neptuna.
Misja sondy Voyager 1
Sonda Voyager 1 została wysłana przez NASA 5 września 1977 r., 16 dni po sondzie Voyager 2. Pierwotnym celem misji Voyagera 1 było zbadanie Jowisza i Saturna. W sierpniu 2012 r. Voyager stał się pierwszą sondą wykonaną przez człowieka, która znalazła się w przestrzeni międzygwiezdnej.
Misja STS-1
Misja STS-1 (Space Transportation System) rozpoczęła się 12 kwietnia 1981 r., a zakończyła 14 kwietnia 1981 r. To pierwszy doświadczalny lot wahadłowca Columbia i pierwszy lot statku kosmicznego wielokrotnego użytku.
Misja STS-5
Misja STS-5 (Space Transportation System) była pierwszym operacyjnym lotem wahadłowca, lotem komercyjnym – za wyniesienie na orbitę swoich satelitów Satellite Business Systems (SBS) i Telesat Canada zapłaciły NASA 17 mln dolarów. Misja rozpoczęła się 11 listopada 1982 r., a zakończyła 16 listopada 1982 r.
Misja STS-7
Podczas misji STS-7 (Space Transportation System) po raz pierwszy w kosmos poleciała Amerykanka – Sally Ride. Misja rozpoczęła się 18 czerwca 1983 r., a zakończyła 24 czerwca 1983 r.
Misja STS-51-L – katastrofa Challengera
STS-51-L (Space Transportation System) była ostatnią misją promu kosmicznego Challenger. Wahadłowiec wystartował 28 stycznia 1986 r. W 73. sekundzie misji rozpadł się. Przyczyną katastrofy było uszkodzenie pierścienia uszczelniającego w prawym silniku wspomagającym. Zginęło siedem osób.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a (Hubble Space Telescope, HST)
Kosmiczny Teleskop Hubble’aporusza się po orbicie ziemskiej. Został na nią wyniesiony 24 kwietnia 1990 r. Powstał w wyniku współpracy NASA z Europejską Agencją Kosmiczną.
Misja Mars Pathfinder
Łazik Sojourner, który działał w ramach misji Mars Pathfinder, był pierwszym w historii pojazdem sterowanym z Ziemi poruszającym się po powierzchni innej planety. Misja trwała od 4 grudnia 1996 r. do 27 września 1997 r.
Misja MSL (Mars Science Laboratory) – łazik Curiosity na Marsie
Misja Mars Science Laboratory rozpoczęła się 26 listopada 2011 r. Lądowanie nastąpiło 6 sierpnia 2012 r. W ramach programu MSL na Marsa wysłano laboratorium naukowo-badawcze Curiosity.
Misja sondy New Horizons
Sonda New Horizons przeleciała obok Plutona 14 lipca 2015 r., a 1 stycznia 2019 r. – obok planetoidy 2014 MU69 (Ultima Thule) w Pasie Kuipera. Misja New Horizons rozpoczęła się 19 stycznia 2006 r., a ma się zakończyć 11 czerwca 2022 r.
