Polski proton w służbie zdrowia
Udostępnijdodaj Skomentuj
Tygodnik Wprost Wydanie: 21/2017 (1787)
Okładka tygodnika Wprost nr 21/2017 (1787)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Polski proton w służbie zdrowia

Dodano: 
Symulacja kolizji dwóch protonów w Wielkim Zderzaczu Hadronów (fot. CERN) 
Dzięki Unii Europejskiej pojawiła się w Polsce szansa leczenia najcięższych nowotworów radioterapią protonową.

Centrum Cyklotronowe Bronowice (CCB) pod Krakowem jest jednym z niewielu ośrodków w Europie i jedynym w Polsce, który wykorzystuje bezbolesną i praktycznie nieinwazyjną radioterapię protonową do leczenia litych nowotworów, w szczególności nowotworów w obrębie czaszki. Centrum powstało z inicjatywy Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk w Krakowie i jest jego częścią. W ramach CCB prowadzone są najnowocześniejsze badania z obszaru fizyki, radiobiologii i radioterapii raka, dzięki czemu przed chorymi w Polsce otwierają się nowe możliwości.

Zniszczyć DNA nowotworu

– Zaczęło się od tego, że w Instytucie Fizyki Jądrowej zdecydowaliśmy o użyciu cyklotronu izochronicznego AIC-144 do prowadzenia terapii protonowej czerniaka gałki ocznej, polegającej na napromienianiu protonami nowotworów litych, skupionych w pewnym obszarze. Komórki nowotworowe ostrzeliwane protonami ulegają zniszczeniu przez uszkodzenie ich struktury DNA. Sukces tego programu spowodował, że wystąpiliśmy o środki unijne na zbudowanie centrum dla potrzeb zarówno radioterapii protonowej, jak i badań z zakresu fizyki jądrowej, radiobiologii itd. – opowiada prof. Marek Jeżabek, dyrektor CCB.

Budowa centrum trwała niemal pięć lat i kosztowała 265 mln zł. Duży wkład w tę inwestycję miały fundusze unijne, bo zmniejszenie nierówności w systemach opieki zdrowotnej to dla Unii Europejskiej kwestia priorytetowa. Tym bardziej że w porównaniu z innymi państwami UE Polska jest krajem o największej śmiertelności nowotworowej. W ramach pierwszej fazy dofinansowanego projektu CCB skonstruowano nowoczesny obiekt do radioterapii protonowej oraz badań z obszaru fizyki i radiobiologii. Druga faza pozwoliła na dalszy rozwój CCB przez instalację dwóch stanowisk terapeutycznych (typu gantry) do leczenia chorych. Stanowisko terapeutyczne gałki ocznej działa od lutego 2016 r., a od listopada 2016 r. trwa regularne napromienianie pacjentów na dwóch stanowiskach gantry.

Rewolucyjna radioterapia protonowa

Zainstalowane w CCB urządzenia ze skanującą wiązką protonową należą do najnowocześniejszych na świecie. W Polsce może z nich skorzystać ok. 600 pacjentów rocznie. Jednak obecnie CCB nie wykorzystuje w pełni możliwości w zakresie leczenia chorych, bo do tego niezbędne są dalsze działania ze strony Ministerstwa Zdrowia. – Stanowiska gantry są supernowoczesne. Gdy zostały zbudowane, na świecie było tylko kilka ośrodków z takim sprzętem. To był ogromny skok technologiczny osiągnięty dzięki funduszom z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. To wielki pożytek dla polskiego społeczeństwa, dla chorych na najcięższe nowotwory – uważa prof. Jeżabek. Radioterapia protonowa jest dziś stosowana głównie w leczeniu nowotworów centralnego układu nerwowego zlokalizowanych w pobliżu narządów krytycznych i w leczeniu dzieci. Najprawdopodobniej w przyszłości będzie wykorzystywana w większości nowotworów leczonych dziś klasyczną teleradioterapią. Ale choć radioterapia protonowa zapewnia w wielu wypadkach wyższą skuteczność leczenia pacjentów onkologicznych, krótszy okres trwania terapii i mniejsze skutki uboczne, nie wszyscy chorzy na raka mogą z niej skorzystać. Nie jest zalecana w przypadku rozsiewu choroby nowotworowej.

Więcej możesz przeczytać w 21/2017 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

Autor:
© ℗ Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.

Spis treści tygodnika Wprost nr 21/2017 (1787)

  • Wolności oddać nie umiem21 maj 2017, 20:00 — Jak nasi parlamentarzyści nie uchwalą raz na jakiś czas jakiegoś zakazu, ewentualnie nakazu, to po prostu nie mogą. Jakby nie zaistnieli.3
  • Info radar21 maj 2017, 20:00 — „Wiedźmin” z Netflixem Rok temu fani prozy Andrzeja Sapkowskiego, zauroczeni „Grą o tron”, napisali petycję skierowaną do HBO z prośbą o realizację serialu o przygodach Geralta z Rivii. Niestety, amerykańska telewizja pozostała głucha na ich...6
  • Niedyskrecje parlamentarne21 maj 2017, 20:00 — ELIZY OLCZYK I JOANNY MIZIOŁEK W PLATFORMIE SŁYCHAĆ, ŻE GRZEGORZ SCHETYNA JEST PRZEKONANY, iż Donald Tusk buntuje przeciwko niemu posłów, o czym pisałyśmy już w ubiegłym tygodniu. – Grzesiek uważa, że Tusk już zaangażował się w politykę krajową,...8
  • Obraz tygodnia21 maj 2017, 20:00 — 42,2 % polskich internautów (najwięcej na świecie) korzysta z adblocków. Tuż za nimi są użytkownicy z Wielkiej Brytanii (38,8 proc.) i Irlandii (37,2 proc.). Przegrana Martyna Wojciechowska Dr Aleksandra Przegalińska ujawniła, że ekipa gwiazdy...10
  • Zdarzyło się jutro21 maj 2017, 20:00 — Artysta tygodnia? Maryla Narodowicz. UNIA EUROPEJSKA ZAPROPONOWAŁA POLSCE PRZYJĘCIE 7 TYS. ZAMACHOWCÓW. Rząd zdecydowanie odmówił, ignorując także wezwanie papieża Franciszka, aby każda parafia przyjęła jedną rodzinę zamachowców. Rząd ma po swojej...14
  • Lewo21 maj 2017, 20:00 — Echo WIELE, WIELE LAT TEMU, GDY POLSKA DOPIERO BUDOWAŁA SWOJĄ DEMOKRACJĘ, ks. Józef Tischner zapytywał, co to znaczy, że jakaś idea jest demokratyczna? To ważne pytanie, bo przecież „demokracja” to szerokie pojęcie i pod jej szyld podszywają się...16
  • Prawo21 maj 2017, 20:00 — Jan Wróbel, zawodowy nauczyciel, dziennikarz, publicysta Hajda na (m)uczelnię! NIEPOKOJĘ SIĘ KAŻDEGO DNIA. Przeczytałem w internecie, że matura słusznie nazywa się „egzaminem dojrzałości”. Otóż młodzi ludzie „dokonają za chwilę pierwszego...16
  • Nie muszę być liderem Nowoczesnej21 maj 2017, 20:00 — Wyborców poruszyła historia moja i Joanny. Ale nie ma co rozgrywać tego PR-owo – mówi Ryszard Petru, lider Nowoczesnej.18
  • Petru dla „Wprost” po raz pierwszy o związku ze Schmidt. „Wyborców poruszyła historia moja i Joanny”21 maj 2017, 20:00 — – Wyborców poruszyła historia moja i Joanny. Ale nie ma co rozgrywać tego PR-owo – mówi w rozmowie z „Wprost” Ryszard Petru. Przewodniczący Nowoczesnej komentuje też spadki w sondażach i rywalizację z Platformą Obywatelską. Pada też zaskakująca...18
  • Wygrana „układu”21 maj 2017, 20:00 — JAN ROKITA W tym samym czasie, gdy w Polsce, ku powszechnej uldze i satysfakcji, Jarosław Kaczyński wycofuje się z planu ograniczenia do dwóch kadencji burmistrzom, Emmanuel Macron, ku powszechnemu entuzjazmowi, wprowadza niemal identyczny plan we...21
  • Życie w rękach ministra21 maj 2017, 20:00 — Sprawiedliwość w wymierzaniu kary to nie jest widzimisię z ulicy – mówią sędziowie SN. Minister Ziobro na drugiej szali kładzie społeczne poczucie sprawiedliwości.22
  • Szkoła bicia21 maj 2017, 20:00 — Pobita w Gdańsku gimnazjalistka kilka dni wcześniej zgłaszała szkolnemu pedagogowi, że czuje się zagrożona. Odeszła z kwitkiem.26
  • Macierewicza kłopot główny21 maj 2017, 20:00 — Kompromitacja Wacława Berczyńskiego uderza w wiarygodność smoleńskiej podkomisji. I w pozycję Antoniego Macierewicza.28
  • Kierowanie armią powinno zastąpić kontrolę21 maj 2017, 20:00 — WALDEMAR SKRZYPCZAK, generał broni Przez blisko 28 lat, po przemianach po 1989 r., kształtuje się „doktryna” kierowana Siłami Zbrojnymi przez polityków dzierżących ster rządów w Polsce. W obiegowym języku określa się to mianem „cywilnej kontroli...31
  • Jarosław kontra Jarosław21 maj 2017, 20:00 — Jarosław Gowin szykuje się na wybory samorządowe. Gra toczy się o realną siłę wicepremiera.32
  • Wizerunek w polityce jest najważniejszy21 maj 2017, 20:00 — Nie pomagamy sobie w budowaniu pozytywnego przekazu o Polsce. Wielu ludzi wypowiada się publicznie, nie bardzo zastanawiając się, jak to zostanie w świecie odebrane – mówi Anna Maria Anders.34
  • Chłopak, kałasznikow i dziewczyna – normalna rodzina21 maj 2017, 20:00 — EWA WANAT Portret polskiej rodziny we wnętrzu, pierwsza połowa XXI w. – mama, tata, dzieci, w tle bunkier. Kilkuletnia dziewczynka w białych rajstopkach i różowej sukienusi ściska w rękach giwerę nieco mniejszą niż ta, którą dzierży tata stojący w...36
  • Udar atakuje Polaków21 maj 2017, 20:00 — Zbigniew Wodecki, a wcześniej Krzysztof Globisz i Michał Figurski. Znane osoby, które miały udar, zwracają uwagę na groźną chorobę, która jest trzecią najczęstszą przyczyną śmierci Polaków.38
  • Polski proton w służbie zdrowia21 maj 2017, 20:00 — Dzięki Unii Europejskiej pojawiła się w Polsce szansa leczenia najcięższych nowotworów radioterapią protonową.43
  • Kobiety, które wiedzą, co to jest aborcja21 maj 2017, 20:00 — Niektórzy widzą w aborcji zabijanie, inni prawo do własnego ciała. A aborcja w Polsce to przede wszystkim strach i samotność kobiet.45
  • Najszybsi w pomnażaniu złotówek21 maj 2017, 20:00 — Kto radzi sobie lepiej w biznesie: prywatni właściciele czy menedżerowie z politycznego nadania? Oto wyniki trzeciej edycji naszego rankingu Polskich Gepardów.50
  • Gospodarka złapała wiatr w żagle21 maj 2017, 20:00 — Nastroje przedsiębiorców są najlepsze od 2011 r. Mamy dwucyfrowe wzrosty w leasingu, który jest doskonałym miernikiem aktywności firm – mówi Mariusz Adamiak z PKO BP.54
  • Na górnictwie da się zarobić21 maj 2017, 20:00 — Bez inwestycji polskie kopalnie się nie obronią. Niezależnie od tego, jakich sztuczek finansowych dokona rząd.56
  • Klarnet, ropa, fota21 maj 2017, 20:00 — Polaroid, tak, ta słynna firma od aparatów, które od razu wywołują zdjęcia, została kupiona przez rodzinę Smołokowskich. Nazwisko nic nie mówi? Sławomir Smołokowski to jeden z głównych bohaterów naszej listy 100 najbogatszych Polaków.60
  • Szukanie szans w labiryncie wyzwań21 maj 2017, 20:00 — Mimo wszystko powiało optymizmem podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach.62
  • Kluczowy element rewolucji21 maj 2017, 20:00 — Panie prezesie, podczas EKG w Katowicach wiele mówiło się o innowacjach, również w kontekście małych i średnich firm. Tomasz Haiduk, dyrektor branż przemysłowych w Siemensie, członek zarządu: W ostatnich kilku tygodniach zrealizowaliśmy razem z...63
  • Chce się płakać21 maj 2017, 20:00 — Największy w historii atak hakerski pokazuje, że w wielu instytucjach procedury bezpieczeństwa istnieją tylko na papierze.64
  • Know How21 maj 2017, 20:00 — Wielki jak Samsung To jest telefon, który sprawia, że ludzie się za tobą oglądają. Galaxy S8+, choć może przerażać swoimi rozmiarami (6,2 cala), to jest piękny. Strategia Samsunga, czyli tworzenie telefonów z zakrzywionymi ramkami, okazała się...66
  • Zielony nurt energii21 maj 2017, 20:00 — Dziś Wisła praktycznie nie wpływa na rozwój gospodarczy Polski. Może się to niedługo zmienić, bo rząd zamierza przywrócić żeglowność i budować kolejne kaskady na rzece.68
  • Największa polska droga21 maj 2017, 20:00 — Uregulowana Wisła może być sposobem na zapchane drogi i źródłem dodatkowej, odnawialnej energii.70
  • Know-how dla rolnictwa21 maj 2017, 20:00 — Polscy rolnicy w odróżnieniu od ich zachodnich sąsiadów nie mają dużych połaci ziemi. Koncentrują się na uzyskaniu jak największych plonów z hektara. Pomagają im w tym nowe technologie i genetyka.72
  • Polska droga cyfrowej transformacji21 maj 2017, 20:00 — Cyfryzacja ma być w najbliższych latach jednym z fundamentów rozwoju polskiej gospodarki.75
  • Carsson 4 startup21 maj 2017, 20:00 — Carsson Car Rental wychodzi naprzeciw potrzebom początkujących przedsiębiorców i minimalizuje formalności związane z wynajmem auta.76
  • Z motyką na księżyc?21 maj 2017, 20:00 — Kosmos jeszcze nigdy nie był tak bliski. Także dla polskich firm i naukowców.77
  • Apetyt na firmę21 maj 2017, 20:00 — Fuzje i przejęcia pozwalają firmom rosnąć, zwiększać udział w rynku czy zyskiwać dostęp do nowych technologii.78
  • Targi w warszawskim Nadarzynie jak w Berlinie21 maj 2017, 20:00 — Targi służą promocji polskiej gospodarki – mówi prezes Ptak Warsaw Expo Tomasz Szypuła. I zapowiada coraz więcej imprez rangi krajowej i międzynarodowej.80
  • Mały gość w hotelu21 maj 2017, 20:00 — Hotele zaczynają rozumieć, że dzieci mają coraz większy wpływ na decyzje zakupowe rodziców, dlatego coraz chętniej przygotowują oferty dla najmłodszych gości.82
  • Nasz własny eliksir młodości21 maj 2017, 20:00 — Wykorzystywanie własnych mechanizmów naprawczych organizmu to najnowszy trend w medycynie regeneracyjnej.86
  • Stent i balonik21 maj 2017, 20:00 — Spektakularny sukces polskich kardiologów – opracowali nowoczesną metodę leczenia chorych na miażdżycę.88
  • Czego Twój wnuk nie będzie umiał21 maj 2017, 20:00 — DR MATEUSZ GRZESIAK Nie strzelisz z łuku do dzikiej zwierzyny. Nie zbudujesz sam domu z cegieł. Rodzic nie wybierze dla Ciebie partnera. Ale napiszesz e-maila. Zrozumiesz słowa w innym języku i poprowadzisz samochód. Niektóre umiejętności odchodzą...89
  • NATO na respiratorze21 maj 2017, 20:00 — Rosja jest dziś bardzo słaba, to właściwy moment, żeby przygotować się na gorszy scenariusz. Niestety na Starym Kontynencie tylko kraje Europy Wschodniej chcą się jeszcze bronić – mówi George Friedman.91
  • Praworządność i imigranci w służbie Gazpromu21 maj 2017, 20:00 — Unia dobrze wie, że nie jest w stanie zmusić polskiego rządu do ustępstw w sprawie Trybunału Konstytucyjnego czy przyjmowania imigrantów. Moralizowanie może się jednak przydać w znacznie poważniejszych kwestiach. Gazpromianie, jak nazywa się w...93
  • Historię „Orła” trzeba zamknąć21 maj 2017, 20:00 — 20 maja wyruszyła najszerzej zakrojona wyprawa poszukiwawcza wraku słynnego polskiego okrętu podwodnego.94
  • Piraci: przygoda, komedia, horror21 maj 2017, 20:00 — Ci złoczyńcy nie łupią, lecz przynoszą pieniądze, i to niemałe. Chodzi oczywiście o „Piratów z Karaibów”, których 5. część właśnie wkracza do kin.96
  • Widzu, krocz ze mną21 maj 2017, 20:00 — „Twin Peaks” to serial, który zmienił telewizję. Wraca po ćwierć wieku. Od 22 maja HBO pokaże nowe odcinki.100
  • Ciemna strona księżyca21 maj 2017, 20:00 — Rafael Kapeliński nakręcił film „Butterfly Kisses”, cichy i skromny, ale świetny. I bardzo mocny. Zdobył już nagrodę w Berlinie i na festiwalu Netia Off Camera.102
  • Talent z innego świata21 maj 2017, 20:00 — Rolami w „Obcym: Przymierze” i „Song to Song” Michael Fassbender ponownie dowodzi, że może zagrać wszystko.104
  • Wydarzenie21 maj 2017, 20:00 — TEATR Nekrodance w Polsce trwa To „Wesele” brzmi bardzo aktualnie. Arcydramat znów opowiada o Polakach, naszym wiecznym chocholim tańcu. Ale jak może być inaczej, skoro w kraju A.D. 2017 wciąż dyskutujemy z upiorami przeszłości, a społeczeństwo...106
  • Koniecznie!21 maj 2017, 20:00 — KSIĄŻKA Izrael w pigułce CHOCIAŻ SHALEV JEST ZA GRANICĄ MNIEJ ZNANY OD AMOSA OZA I ETGARA KERETA, należy do czołówki literatury izraelskiej. Może nie jest tak rozpoznawalny, bo powieści wydaje rzadko,na co dzień koncentrując się na twórczości dla...107
  • Powyżej średniej21 maj 2017, 20:00 — muzyka Trzyma się mocno Sheryl Crow już w początkach kariery, dzięki estradowej charyzmie i świetnym piosenkom, wykazała unikatową zdolność wpisania się w panteon klasyków gitarowego rocka. Dzieliła scenę z największymi gwiazdami gatunku. O dziwo,...108
  • Bez entuzjazmu21 maj 2017, 20:00 — DVD Traktat ą la Coelho Warto obejrzeć „Ukryte piękno”. Film Davida Frankela, skądinąd sprawnego hollywoodzkiego rzemieślnika, przypomina, co znaczą wyświechtane zwroty krytyków: „żerowanie na prostych uczuciach”, „tanie wzruszenia” i „patetyczne...110
  • Kayah: To się państwu spodoba21 maj 2017, 20:00 — CIĘŻKO MNIE WYCIĄGNĄĆ DO KINA CZY TEATRU, A KIEDY JUŻ SIĘ UDA, to z teatru zawsze wychodzę z podziwem dla gry aktorskiej i dla niezwykłego kontaktu, jaki aktor nawiązuje z widownią. Wstyd się przyznać, ale ostatnio byłam w teatrze bardzo dawno, to...112
  • Bruksela: interesy, a nie idioci21 maj 2017, 20:00 — RYSZARD CZARNECKI Tak, Unia Europejska jest zbiurokratyzowana – choć, prawdę mówiąc, wiele jej krajów członkowskich jest zbiurokratyzowanych bardziej. UE jest coraz mniej demokratyczna, choć jednocześnie rzeczownik „demokracja” odmienia się tu we...114