Bajka o dobrych i złych esbekach
Udostępnij19 Skomentuj
Tygodnik Wprost Wydanie: 50/2016 (1766)
Okładka tygodnika Wprost nr 50/2016 (1766)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Bajka o dobrych i złych esbekach

Dodano:   /  Zmieniono: 
Ten dowcip powracał w polskiej historii regularnie, oto klasyczna wersja: w więziennej celi spotyka się trzech mężczyzn. Pierwszy mówi: – Siedzę tu już rok, bo krzyczałem „Precz z Gomułką!”. Na to drugi: – Ja krócej, ale krzyczałem „Niech żyje Gomułka!”. Pytają trzeciego: „ A pan za co siedzi?”. Odpowiedź: „Ja jestem Gomułka”. Anegdota dobrze przenosi teorię względności z fizyki na politykę.

W ubiegłym tygodniu ponownie głośno było o Stanisławie Piotrowiczu, pośle PiS, prokuratorze w czasach PRL. Niektórzy zarzucają mu prześladowanie opozycji, inni go bronią, twierdząc, że pomagał. Czy powinien kierować sejmową Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka? Nie, chyba że jego zasługi w niesieniu pomocy opozycjonistom nie będą budzić wątpliwości. W przypadku tak zaszczytnej roli w III RP pełnienie takiej funkcji w PRL znosi święte prawo domniemania niewinności. Trzeba ją udowodnić. To jeden wątek sprawy, jest jeszcze inny, który skojarzył mi się z dowcipem o Gomułce. Chodzi o harce opozycji, jej ataki na PiS oraz oskarżenia pod adresem Piotrowicza. Ruszyła nawet akcja #piotrowicze, ujawniania byłych członków PZPR w szeregach Prawa i Sprawiedliwości. Jak to? Taka przeszłość jest teraz naganna? Jaruzelski i Kiszczak nie są już ludźmi honoru, a funkcjonariusz SB, ręczący za uczciwość Wałęsy, człowiekiem godnym zaufania? Rozumiem, chodzi o wykazanie hipokryzji PiS, ale ataki okazały się wyjątkowo zaciekłe – i obosieczne.

W odpowiedzi na działania Platformy Obywatelskiej oraz Nowoczesnej poseł Paweł Kukiz rozpoczął w ubiegłym tygodniu akcję #rzeplinscy, czyli analogiczną, tylko nakierowaną na zlustrowanie PO i poszerzoną o byłych funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa. Istnieje druga strona tego medalu: PiS sporo ryzykuje, opierając się na ludziach, którzy robili karierę w czasach socjalizmu. To nie idzie w parze z wartościami wypisanymi na sztandarach tej partii. Przy czym niezbędne jest zastrzeżenie: trzeba odróżnić szeregowych działaczy okresu

PRL, często biernych, od tych aktywnych, wysokiego szczebla. Poza tym niektórzy rzeczywiście pomagali opozycji. Politycy jak zwykle wprowadzają zamieszanie, łatwo stracić orientację. Dlatego chcę zwrócić uwagę na jedno. Poza naprawdę nielicznymi wyjątkami nie ma dobrych esbeków. W pewnym sensie nie ma też złych. Są tylko wyszkoleni, lojalni wobec kolegów i z reguły skuteczni w działaniu funkcjonariusze PRL-owskich służb specjalnych. Przez kilkanaście lat dziennikarskiej pracy niektórych miałem okazję poznać i dostrzegłem u nich wspólne cechy. Są mili, sympatyczni, świetnie się z nimi rozmawia. Czymkolwiek się teraz zajmują, potrafią to ujmująco zaprezentować, a ich motywacji nie sposób podważyć. Zazwyczaj są dość zdecydowani, bo jeśli się spotykają, to mają w tym jakiś interes, chcą do czegoś przekonać albo coś załatwić. Jeśli się dobrze przyjrzeć, potrafią manipulować. Są po prostu, do diabła, profesjonalnymi funkcjonariuszami służb specjalnych. Są najlepiej wyszkoloną mafią na świecie, jak opisywał ich (czyli siebie) grany przez Bogusława Lindę Franz Maurer, bohater filmu „Psy”.

Można z byłymi funkcjonariuszami służb specjalnych PRL robić interesy. Różne służby wykorzystują ich zapewne w grach operacyjnych, nie jestem naiwny. Ale brać na poważnie i ufać temu co mówią? Wolne żarty. Jeszcze słowo do tych, którzy nie pamiętają czasów socjalizmu: nie dajcie sobie wmówić, że spory o PRL dotyczą wyłącznie historii. Wielu ludzi, którzy pełnili wtedy wysokie funkcje, zarówno w aparacie partyjnym, jak i represji, nie wypadło z roli, pozostaje aktywnymi, a ich decyzje wpływają na nasze życie. Jeśli ktoś z Czytelników chce się podzielić opiniami na temat roli ludzi władzy PRL w III RP, zapraszam. Dobrą okazją jest rocznica stanu wojennego. Mój e-mail: j.pochlopien@wprost. pl. Wybrane opinie zaprezentujemy na Wprost.pl i na naszych łamach.

Więcej możesz przeczytać w 50/2016 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

© ℗ Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.

Spis treści tygodnika Wprost nr 50/2016 (1766)

  • Bajka o dobrych i złych esbekach11 gru 2016, 20:00 — Ten dowcip powracał w polskiej historii regularnie, oto klasyczna wersja: w więziennej celi spotyka się trzech mężczyzn. Pierwszy mówi: – Siedzę tu już rok, bo krzyczałem „Precz z Gomułką!”. Na to drugi: – Ja krócej, ale krzyczałem „Niech żyje...4
  • Niedyskrecje parlamentarne11 gru 2016, 20:00 — Najgorętsza plotka tygodnia brzmi: Lech Wałęsa to człowiek niestały w politycznych sympatiach. Jego relacje z PO obfitowały w rozstania i powroty. Teraz jest faza powrotu. Plotka głosi, że w decyzji o ponownym nawiązaniu oficjalnej współpracy z...8
  • Spięcie tygodnia11 gru 2016, 20:00 — Mateusz Kijowski lider KOD Stan wyjątkowy ą la PiS „USTAWA O ZGROMADZENIACH MA ZNAMIONA WPROWADZENIA STANU WYJĄTKOWEGO” – stwierdził Sąd Najwyższy, a mnie jest trudno z nim dyskutować. Niewątpliwie jest to naruszenie podstawowych praw człowieka,...10
  • Obraz tygodnia11 gru 2016, 20:00 — 8,3 mln odsłon na YouTubie miała pod koniec zeszłego tygodnia eklama Allegro, której starszy pan czy się angielskiego. Tym samym stała się wiątecznym viralem, ednym z najpopularniejzych filmików oglądaych w internecie. Wygrany Mick Jagger – w...12
  • Info radar11 gru 2016, 20:00 — Gimnazja dają radę To kolejne już wyniki badań oświatowych, które przeczą idei likwidacji gimnazjów. W ubiegłym tygodniu zaprezentowano wyniki PISA, czyli oceny umiejętności piętnastolatków. Polscy uczniowie osiągnęli, drugi raz z rzędu, wysokie...13
  • Lewo Prawo11 gru 2016, 20:00 — Jak się baby nie bije DOKŁADNIE W DNIU, W KTÓRYM UKAZAŁ SIĘ W PRASIE SONDAŻ DOTYCZĄCY PRZYZWOLENIA NA BICIE DZIECI (co szósty Polak/Polka uważa, że „dawanie klapsa” i „sprawianie lania” nie jest niczym złym) do szpitala w Łodzi trafiła zakatowana,...16
  • Zdarzyło się jutro11 gru 2016, 20:00 — Marsz, marsz, Kijowski, czyli stan wojenny alimenciarzy. ONI NAM PIOTROWICZA, TO MY IM MAZGUŁĘ. Między rządem a opozycją trwa licytacja, kto ma w swoich szeregach gorszego komucha. Ponieważ trudno to rozstrzygnąć, posadzili Piniora.  A SYLWESTER...20
  • Płać i płacz, bo nadchodzi drożyzna11 gru 2016, 20:00 — Rok 2017 może okazać się rokiem podwyżek, które mocno uderzą po kieszeni polskie rodziny.23
  • Dzień po odejściu Rzeplińskiego11 gru 2016, 20:00 — Wytrawni gracze polityczni twierdzą, że nowe linie na froncie wojny o Trybunał Konstytucyjny już zostały wytyczone.26
  • Schetyna: Będę czekał na Tuska z chlebem i solą11 gru 2016, 20:00 — Z Grzegorzem Schetyną, PRZEWODNICZĄCYM PLATFORMY OBYWATELSKIEJ, ROZMAWIALI Eliza Olczyk I Jacek Pochłopień28
  • Książę Lewandowski, czyli przepis na cudowne dziecko11 gru 2016, 20:00 — Cała Polska żyje potomkiem Anny i Roberta Lewandowskich. To pierwszy przypadek w Polsce, w którym dziecko jest sławne, zanim się jeszcze urodziło. Pytamy ekspertów, co je czeka.32
  • Miasto grozy11 gru 2016, 20:00 — W leżącej na granicy Mazowsza i Pomorza 30-tysięcznej Brodnicy dochodzi do wielu tragicznych zdarzeń. Ich ilość i okoliczności chyba wymknęły się już statystyce.36
  • Jak nie wybuchnąć przy opłatku11 gru 2016, 20:00 — Spory na błahy temat pierogów to w rzeczywistości walka o to, kto tu rządzi – mówi dr Marta Majorczyk, pedagog, doradca rodzinny z Uniwersytetu SWPS.40
  • Ranking 25 najbogatszych polskiego pochodzenia11 gru 2016, 20:00 — Każdy z nich jest obrzydliwie bogaty. Każdy zaczynał z garstką dolarów w kieszeni. I każdy ma polskie korzenie. Poznajcie globalnych miliarderów z polskim rodowodem.42
  • Ranking najbogatszych polskiego pochodzenia. Lider zestawienia ma większy majątek niż cała setka krajowych bogaczy16 gru 2016, 12:33 — Każdy z nich jest obrzydliwie bogaty. Każdy zaczynał z garstką dolarów w kieszeni, i każdy ma polskie korzenie. Prezentujemy fragment rankingu, w którym zestawiamy globalnych miliarderów z polskim rodowodem. Całość dostępna jest w numerze 50...42
  • Drugie życie jabłka11 gru 2016, 20:00 — Kiedy po wprowadzeniu rosyjskiego embarga wielu producentów jabłek miało problem ze zbytem, wytwórcy przetworów z jabłek, w tym cydru i wina, rozwinęli skrzydła.52
  • Hossa Bessa11 gru 2016, 20:00 — Wielkie kuszenie Tesli Ponad 5 tys. członków ma już grupa „Say Yes to Gigafactory 2 in Poland”, którą niedawno na Facebooku założyli zwolennicy budowy ogromnej fabryki Tesli w Polsce. W listopadzie Elon Musk, szef koncernu, zapowiedział, że w...53
  • Kurier 2.011 gru 2016, 20:00 — Firmy kurierskie w ostatnich latach znacznie zwiększyły przychody i wolumeny, rozwijając przy tym infrastrukturę oraz optymalizując procesy operacyjne poprzez zaawansowane rozwiązania IT.54
  • Rok 2017 – czyli gdzie wzrosty po spadkach11 gru 2016, 20:00 — Koniec roku to okres podsumowań. Ja zdecydowanie wolę patrzeć w przyszłość. W końcu, jaki był rok 2016, wiedzą wszyscy, a jeśli chodzi o rok 2017 – wprost przeciwnie.55
  • Koniec wojny z Bożym Narodzeniem11 gru 2016, 20:00 — Brytyjczycy nie poddali się szaleństwu politycznej poprawności i nie pozwolili na odebranie im świąt. Murem za tradycją stanęła ostatnio strzegąca dotąd głównie praw mniejszości seksualnych państwowa instytucja, a nawet muzułmanie.57
  • Nowe wojny Donalda Trumpa11 gru 2016, 20:00 — Prezydent USA już zaczął wywracać do góry nogami obowiązujące porozumienia. Nie rzucił się jednak w objęcia Rosji, na razie gra na nosie chińskim komunistom.60
  • Spartanie Stalina11 gru 2016, 20:00 — Mieli oddać życie w obronie Moskwy, walcząc gołymi rękami z czołgami Hitlera. Bohaterskich 28 panfiłowców wymyśliła stalinowska propaganda, ale przydają się także we współczesnej Rosji.64
  • Misja odporność11 gru 2016, 20:00 — Każdy rodzic chce, żeby jego dziecko było zdrowe i odporne na infekcje. Ale czym właściwie jest odporność i jak ją skutecznie budować u małego człowieka?67
  • Zbawienne halucynacje11 gru 2016, 20:00 — Za LSD ciągnie się od lat 60. czarna legenda groźnego narkotyku. Teraz wraca jako skuteczny lek, choć nie dla wszystkich.68
  • Święta rozpakowane11 gru 2016, 20:00 — Piękny upominek Zastanawiasz się, jaki prezent pod choinką uszczęśliwi bliskie Ci osoby? PROFEMED Medycyna Estetyczna przygotowała dla Państwa indywidualne vouchery na zabiegi medycyny estetycznej. Wartość zabiegów oferowanych w ramach vouchera...71
  • Gdzie mieszka św. Mikołaj11 gru 2016, 20:00 — Zamiast ryzykować, że do nas nie dotrze, może lepiej wybrać się do niego samemu? Zdradzamy adresy św. Mikołaja.96
  • Hydropolis nowym symbolem Wrocławia11 gru 2016, 20:00 — Centrum wiedzy o wodzie otwarto w grudniu ubiegłego roku, ale już odwiedziło je blisko 270 tys. osób, a sam obiekt otrzymał pięć nagród i wyróżnień. To jedyne takie miejsce w Polsce.99
  • Mitsubishi – ekspert 4x411 gru 2016, 20:00 — Związek Mitsubishi z napędem na cztery koła trwa 80 lat. Takie doświadczenie jest cenne przy konstruowaniu nowych aut 4x4.100
  • Kobiety w Straży Ochrony Lotniska11 gru 2016, 20:00 — W Przedsiębiorstwie Państwowym „Porty Lotnicze”, w Straży Ochrony Lotniska, jednej z elitarnych formacji ochrony, jest miejsce nie tylko dla mężczyzn.102
  • Gintrowski. Artyści w hołdzie bardowi Solidarności11 gru 2016, 20:00 — Justyna Steczkowska, Kasia Kowalska, Ewa Błaszczyk – to tylko nieliczni artyści, którzy wystąpili na koncercie poświęconym pamięci Przemysława Gintrowskiego. Przyznano też nagrody jego imienia za wolność w kulturze.104
  • Mogło zakręcić się w głowie11 gru 2016, 20:00 — Jego piosenki przynosiły nadzieję – o bardzie Solidarności mówi Stanisława Celińska, jedna z trójki laureatów pierwszej edycji Nagrody im. Przemysława Gintrowskiego za wolność w kulturze.107
  • Gwiezdne wojny: niech kasa będzie z wami11 gru 2016, 20:00 — „Łotr 1” to obliczona na zysk wydmuszka – twierdzą sceptycy. Zaskakuje fabułą – ripostują fani. Premiera już 15 grudnia.110
  • Stworzyliśmy maszkary z charakterem11 gru 2016, 20:00 — O pracy nad „Przebudzeniem mocy” i „Łotrem 1” mówi Neal Scanlan, szef ekipy zajmującej się efektami specjalnymi.112
  • Beata Sadowska: To się państwu spodoba11 gru 2016, 20:00 — KAŻDEGO ROKU SPĘDZAM DWA TYGODNIE W OŚNIE LUBUSKIM, GDZIE PRZYGOTOWUJĘ SIĘ DO TRIATLONU. Teraz nawet przy zerowej temperaturze pływałam w jeziorze i biegałam po lesie. Zmęczona wracałam do hotelowego pokoju i nurkowałam w lekturze „Sekretnego...114
  • Wydarzenie tygodnia11 gru 2016, 20:00 — Zwierzenia Toma Jonesa Nagrał wiele przebojów z „Delilah” na czele, zdobył wszystkie możliwe nagrody muzyczne, angielska królowa nadała mu tytuł szlachecki. Urodził się w górniczej rodzinie w walijskim miasteczku, teraz mieszka w Beverly Hills....118
  • Koniecznie!11 gru 2016, 20:00 — Ludowa sztuka władzy ludowej TA WYSTAWA TO PRÓBA POKAZANIA, JAK KOMUNIŚCI WPRZĘGLI SZTUKĘ LU DOWĄ W MACHINĘ PROPAGANDY. Wierzyli, że właśnie twórców nieprofesjonalnych – jako bardziej masowych – należy wylansować, ale jednocześnie „dopasować” ich...119
  • Powyżej średniej11 gru 2016, 20:00 — Trudny start w dorosłość Ten rok w polskim kinie należy do debiutantów. Zariczny to kolejny intrygujący reżyser. W „Falach” kamerą z ręki śledzi losy uczennic szkoły fryzjerskiej w Nowej Hucie, które muszą zrobić pierwszy krok w dorosłość. Dokonać...120
  • Pożar11 gru 2016, 20:00 — EWA WANAT Świat się pali, miliony ludzi tułają się w poszukiwaniu spokojnego miejsca do życia. Tak jak tułali się Polacy w czasie zaborów, dwóch wojen światowych i po stanie wojennym. Ludzie zawsze migrowali, migrują i – dopóki nie zapanuje raj na...122