Agnieszka Fedorczyk
SMA (ang. spinal muscular atrophy), czyli rdzeniowy zanik mięśni, jest chorobą nerwowo-mięśniową o podłożu genetycznym. W SMA obumierają komórki nerwowe w rdzeniu kręgowym oraz dolnej części pnia mózgu, które odpowiadają za pracę mięśni. W efekcie mięśnie ciała słabną i stopniowo zanikają. SMA jest najczęstszą wśród chorób mięśni genetycznie uwarunkowaną przyczyną śmierci niemowląt i małych dzieci. – Jeśli pierwsze objawy choroby pojawiają się już u niemowlęcia, to stan chorego pogarsza się szybko. Osłabieniu ulegają mięśnie kończyn i tułowia, co zazwyczaj prowadzi do niewydolności oddechowej i utraty zdolności przełykania – wyjaśnia prof. Katarzyna Kotulska-Jóźwiak, kierownik Kliniki Neurologii i Epileptologii Instytutu „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” w Aninie. Rodziców niemowląt powinny zaniepokoić takie objawy, jak: wiotkość, niepodnoszenie główki, słabe poruszanie kończynami, cichy płacz. W takiej sytuacji konieczna jest konsultacja u pediatry i neurologa. U starszych pacjentów SMA zwykle przebiega nieco łagodniej niż u niemowląt. Zawsze jednak chory stopniowo słabnie i traci możliwość samodzielnego poruszania. Choroba rozwija się na skutek braku białka produkowanego przez gen SMN 1, które odpowiada za ruch mięśni i ich odżywienie. Jeżeli tego białka brakuje, dochodzi do zaniku mięśni. Z powodu zmniejszenia masy mięśniowej pojawiają się kolejne symptomy: zaburzenia kostne (skolioza), a w cięższych typach choroby także zaburzenia oddychania i połykania. Natomiast czucie i dotyk w SMA są normalne. – W SMA oszczędzone są funkcje poznawcze. U dzieci z SMA rozwój psychiczny i intelektualny jest prawidłowy, a często nawet powyżej przeciętnej. Chorzy na SMA to często osoby bardzo inteligentne, które starają się mimo ciężkiej choroby uczyć się i czerpać z życia satysfakcję – mówi prof. Kotulska-Jóźwiak. SMA to choroba uwarunkowana genetycznie, spowodowana mutacją genu SMN 1. Dziedziczenie jest autosomalne recesywne, co oznacza, że aby zachorować, trzeba mieć dwie kopie chorego genu – po jednym od ojca i matki. Jeśli u obydwojga rodziców występuje wadliwy gen, to ryzyko wystąpienia SMA u ich dziecka wynosi 25 proc. Rdzeniowy zanik mięśni występuje u jednego dziecka na 6-10 tys. urodzeń rocznie. Co roku rodzi się 50 dzieci z tą wadą. Szacuje się, że w Polsce na SMA choruje 400-800 osób.
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.