Katarzyna Białek: Co to jest alergiczne zapalenie spojówek? Jak wielu osób może dotyczyć ten problem?
Ewa Mrukwa-Kominek: Alergiczne zapalenie spojówek jest najbardziej rozpowszechnioną formą alergii ocznej i jedną z najczęstszych chorób przedniego odcinka oka. Może dotyczyć nawet co czwartej osoby, jednak niektórzy autorzy uważają, iż obejmuje nawet 50 proc. populacji.
Jakie są jego objawy?
Objawy alergii ocznej zazwyczaj dotyczą obu oczu, a najbardziej uciążliwym jest świąd. Występuje też nadmierne łzawienie, pieczenie, kłucie, zaczerwienienie oka, uczucie ciała obcego pod powieką. Pojawia się przekrwienie, wydzielina, a na spojówce grudki, brodawki i obrzęk, czasami błony i wybroczyny, często dochodzi do niestabilności filmu łzowego. Niejednokrotnie towarzyszą temu: alergiczny nieżyt nosa, atopowe zapalenie skóry, pyłkowica czy astma oskrzelowa.
Czym wywoływane są alergie oczne?
Narząd wzroku jest idealnym miejscem do rozwoju reakcji uczuleniowej, bo ma bezpośredni kontakt ze środowiskiem zewnętrznym i nie istnieją mechaniczne bariery ochronne. Alergenem może być każdy czynnik środowiska, który kontaktuje się z powierzchnią oka: pyłki roślin, naskórek zwierząt, roztocza kurzu, pleśnie, leki, kosmetyki, nikiel, chrom, opary uczulających substancji lotnych. Alergeny mogą też przenikać wraz z krwią do tkanek oka – alergeny pokarmów, leków, pasożytów i mikroorganizmów. Niektóre alergeny pojawiające się w określonych porach roku będą wywoływały sezonowe zaburzenia. Tak jest z wiosennym i sezonowym alergicznym zapaleniem spojówek.
Jak sobie radzić z uciążliwymi objawami alergii oczu na co dzień? I kiedy udać się do okulisty?
Najlepszym sposobem leczenia alergii jest unikanie kontaktu z alergenem. Jeżeli jest to niemożliwe, należy trzymać ręce z dala od oczu, unikać ich tarcia, stosować zimne okłady, które powodują obkurczenie powierzchownych naczyń krwionośnych i zmniejszenie świądu. Kolejnym ważnym krokiem jest stosowanie środków farmakologicznych. Jednak z uwagi na konieczność różnicowania alergicznego zapalenia spojówek ze schorzeniami o innej etiologii, do okulisty należy się udać niezwłocznie. Tym bardziej że niektóre alergiczne schorzenia oczu zagrażają utratą wzroku.
Co medycyna oferuje, jeśli chodzi o terapię alergii ocznych?
Leczenie alergii ocznej jest trudnym zadaniem dla lekarza. Rozpocząć należy w miarę możliwości od eliminacji lub ograniczenia kontaktu chorego z alergenem. Alergolodzy mają do dyspozycji sprawdzone i skuteczne metody farmakologiczne: leki stosowane doustnie lub miejscowo. Jeśli leczenie nie przynosi efektu, podczas kolejnego sezonu pylenia alergolog może zaproponować odczulenie – immunoterapię swoistą, polegającą na podawaniu stopniowo wzrastających dawek uczulającego alergenu w iniekcjach podskórnych lub w formie tabletek podjęzykowych. Nowością jest też substancja od niedawna stosowana głównie w schorzeniach alergicznych. To ektoina.
Czym jest i jak działa?
Ektoina to cząsteczka produkowana przez ekstremofile, bakterie żyjące w trudnych warunkach środowiska. Ekstremofile, wytwarzając ektoinę, zmieniają skład lipidów w błonach komórkowych, stwarzają naturalną barierę ochronną przed oddziaływaniem czynników szkodliwych. W badaniach potwierdzono, że ektoina zapewnia ochronę komórkom nabłonkowym, stabilizując błony komórkowe, nawilża powierzchnię oka i zmniejsza miejscowy stan zapalny. Dlatego znalazła zastosowanie w alergologii, laryngologii, okulistyce i dermatologii. Obecnie na rynku dostępne są krople łączące unikatowe kojące własności ektoiny oraz kwasu hialuronowego. Są stosowane do leczenia sezonowego i przewlekłego zapalenia spojówek oraz zapobiegania jego objawom. Przynoszą ulgę swędzącym, podrażnionym, zaczerwienionym i łzawiącym oczom.
Prof. dr hab. n. med. Ewa Mrukwa-Kominek
Kieruje Oddziałem Okulistyki Dorosłych Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego im. prof. K. Gibińskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, jest kierownikiem Katedry Okulistyki i Kliniki Okulistyki Katedry Okulistyki Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.