Cykle Ameryki
„Czwarte wielkie przebudzenie i przyszłość egalitaryzmu”, Robert William Fogel, Wyd. Wolters Kluwer, 2014
Robert William Fogel za pomocą modeli matematycznych stara się pokazać, jak Ameryka osiągnęła swoją pozycję. Połączył socjologię, religię, ekonomię i etykę, by pokazać historię Zachodu i zmian społecznych w zupełnie nowym świetle.
1. Cykle entuzjazmu.
Fale entuzjazmu społecznego w Ameryce wzbierają w cyklach trwających około 100 lat. Każdy cykl składa się z trzech faz; każda z nich trwa przez okres jednego pokolenia. I zaczyna się od fazy ożywienia religijnego. Potem pojawia się faza, w której nowa etyka przyspiesza pojawienie się wielkich programów i ruchów politycznych. Każdy cykl kończy się fazą, w których ta etyka jest zakwestionowana i wypierana. Cykle zachodzą na siebie.
2. Moralne zepsucie. Pierwszym wielkim przebudzeniem był czas moralnego wzmożenia i ataku na brytyjskie zepsucie moralne. Pojawiła się wówczas etyka dobroczynności i zmodyfikowana została kalwińska doktryna mówiąca, że tylko osoby wyznaczone przez Boga przed narodzeniem zostaną zbawione. Zwolennicy ożywienia zachęcali ludzi do zaufania własnemu doświadczeniu, zamiast uzależniania się od autorytetu kościelnych urzędników.
3. Ameryka czeka na Chrystusa. Drugie wielkie przebudzenie pojawiło się około 1800 r. Jego przywódcy głosili, że misją Ameryki jest budowa Królestwa Bożego na ziemi. Miało się to stać przez ruch abstynencji, ruch abolicjonistów i natywistów Rozłam. Trzecie wielkie przebudzenie trwające do 1930 r. było rozłamem pomiędzy głównymi Kościołami ewangelickimi. Zwycięska frakcja odrzucała twierdzenie, że bieda jest zapłatą za grzech. Pojawiły się modernizm, liberalizm i darwinizm. Rozwarstwienie. Czwarte wielkie przebudzenie wyewoluowało na skutek zmian technologicznych, od radykalnie nowych form produkcji i konsumpcji. Obecnie spór toczy się wokół nierówności i roli państwa.
–Grzegorz Sadowski
Eurowstręt
Sprawa jest prosta. Wprowadzicie euro i możecie stracić produkcję Opla w Gliwicach i Volkswagena pod Poznaniem. Na razie jesteście bardzo konkurencyjną gospodarką. Tania siła robocza, dobry klimat do robienia biznesu. Premierowi Tuskowi radziłbym wziąć pod uwagę to, że po wprowadzeniu euro może te atuty stracić - mówił kilka tygodni temu w wywiadzie dla ,,Wprost Biznes” Thilo Sarazzin. Kontrowersyjny niemiecki polityk i były członek zarządu Bundesbanku ostrzega Polaków, tak jak i resztę krajów, które jeszcze nie zdążyły przestawić się na europejską walutę, że jej przyjęcie może dla młodych gospodarek oznaczać zagładę. W swojej opasłej książce na ponad 300 stronach wywraca do góry nogami cały euroland, celnie punktując szkodliwość wspólnej waluty dla wszystkich państw UE.
1. Euro upadnie, a Europa razem z nim. Rozpad strefy euro mógłby mieć negatywne konsekwencje dla dalszej integracji europejskiej. Dlatego należy uczynić wszystko, co leży w granicach rozsądku, żeby zapewnić przetrwanie euro – ale nie za wszelką cenę. Cena, jaką płacimy za euro, byłaby na przykład wówczas za wysoka, gdyby jego skutkiem były wspólne fiskalne gwarancje całej strefy euro.
„Europa nie potrzebuje euro”, Thilo Sarrazin, Wyd. Studio Emka, 2013
2. Nadużywanie euro do byle jakich celów. Wszyscy politycy pragnęli euro po to, by podnieść rolę Europy w świecie. Umknęło jednak ich uwadze, że waluta jest tylko tyle warta, ile stojąca za nią gospodarka. O ile bowiem wspólny rynek wzmocnił Europę dzięki pobudzeniu konkurencji i rozszerzeniu stosunków handlowych, o tyle wspólna waluta pogłębia nierówności między europejską Północą i Południem.
3. Bez euro żyje się lepiej.
Spójrzmy na Szwecję, która nie wstąpiła do eurolandu. Jakość życia jest tam równie wysoka jak w Niemczech, a przez ostatnie 15 lat szwedzka gospodarka rosła w szybszym tempie niż niemiecka. Podobny skok zaliczyła Turcja głównie dzięki temu, że Turcy mogli sterować kursem swojej liry. Kraje, które zamieniają swoją walutę na euro, muszą przestrzegać sztywnego reżimu walutowego. Nie mogą odpowiednio stymulować gospodarki, przez co mają kłopoty.
–Szymon Krawiec
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
