„Wprost” poleca 10 niezwykłych miejsc, w których można odkryć najbardziej tajemnicze rozdziały polskiej historii.
Polacy coraz bardziej interesują się historią. Według CBOS aż 87 proc. badanych uważa, że wiedza na temat przeszłości jest współczesnemu człowiekowi potrzebna. Z drugiej strony, ze znajomością faktów z przeszłości u nas nie najlepiej. Może winę ponosi nudny sposób nauczania w szkole? „Wprost” proponuje, by w tegoroczne wakacje dotknąć tych mniej znanych wątków historycznych. A jednocześnie dotrzeć do miejsc, które o nich świadczą. Najlepszy skansen archeologiczny Europy, podziemne miasto Hitlera czy fabryka, która zainspirowała światowej sławy reżysera Stevena Spielberga – to tylko niektóre powody, żeby wyruszyć w Polskę na spotkanie z przygodą i historią.
1. Trzcinica. Karpacka Troja
Obróbka kości zwierzęcej czy wykonywanie strzał łuczniczych to tylko niektóre z zapomnianych rzemiosł, które w te wakacje będzie można poznać w skansenie archeologicznym Karpacka Troja w Trzcinicy koło Jasła. Lekcje będą prowadzone w każdą niedzielę aż do końca wakacji. W te same dni będzie można uczestniczyć w rodzinnych warsztatach archeologicznych. Warto, bo Trzcinica to najnowocześniejszy skansen archeologiczny w Europie. A przecież kiedy w latach 90. w tej miejscowości rozpoczynano badania wykopaliskowe, nikt się nie spodziewał, jakie skarby skrywa w tym miejscu ziemia. Ponad 160 tys. odkrytych zabytków, z których część to prawdziwe arcydzieła rzemieślnicze, to tylko jeden z powodów, dla których warto odwiedzić to miejsce. 4 tys. lat temu, na początku epoki brązu, w Trzcinicy powstała jedna z pierwszych ufortyfikowanych osad na obecnych ziemiach polskich. Walory obronne tego miejsca docenili przybyli tu później Słowianie, którzy w VIII w. n.e., wykorzystując stare umocnienia, wznieśli tu swoje grodzisko. Jego ślady – nawet 10-metrowe wały – można podziwiać do dziś. Turyści odwiedzający Trzcinicę mogą wstąpić do sali wystawowej, w której zaprezentowano odnaleziony w tym miejscu srebrny skarb. Koniecznie trzeba też zwiedzić rekonstrukcje osad, wspiąć się na taras widokowy oraz podziwiać średniowieczne uprawy.
Skansen Archeologiczny Karpacka Troja Trzcinica 646, 38-207 Przysieki, tel: +48 (13) 440 50 40 www.karpackatroja.pl
2. Olsztyn. Tablica Kopernika
Chociaż Mikołaj Kopernik kojarzony jest z Toruniem, to jedna z ważniejszych pamiątek po wielkim astronomie znajduje się na zamku w Olsztynie. Mowa o jedynej na świecie własnoręcznie wykonanej przez Kopernika tablicy astronomicznej. W latach 1516-1521 Kopernik był mieszkańcem olsztyńskiego zamku. Wtedy też nad wejściem do swojego apartamentu wyrysował liczącą ponad 7 m długości oraz 1,5 m szerokości tablicę astronomiczną. Według badaczy służyła ona do ustalania dat równonocy wiosennej oraz jesiennej. Niektóre pozostałości sugerują, że mogła być też wykorzystywana jako zegar słoneczny. Wizyta w zamku olsztyńskim to nie tylko okazja do zapoznania się z tą niezwykłą pamiątką po astronomie, ale również możliwość zwiedzenia apartamentu, w którym żył. To właśnie tutaj Kopernik zaczął pisać swoje wielkie dzieło „De revolutionibus orbium coelestium”, w tym miejscu stworzył także słynny „Traktat o monecie”, w którym stwierdził, że gorszy pieniądz wypiera lepszy. Właśnie ze względu na to turyści siadają na kolanach znajdującego się nieopodal zamku posągu astronoma. Podobno ma to gwarantować szczęście w finansach.
Muzeum Warmii i Mazur ul. Zamkowa 2, 10-074 Olsztyn, +48 (89) 527 95 96 www.muzeum.olsztyn.pl
3. Jugowice. Podziemne miasto Hitlera
W zeszłym tygodniu media doniosły o odkryciu kolejnych tajemniczych drzwi w kompleksie Riese. Bo mimo wielu lat badań system korytarzy i pomieszczeń wydrążonych przez nazistów w Górach Sowich wciąż kryje wiele zagadek. „Riese” to po niemiecku olbrzym. Ta nazwa stała się kryptonimem jednego z najbardziej zagadkowych przedsięwzięć górniczo-budowlanych III Rzeszy. Budowę Riese rozpoczęto w 1943 r., kiedy Niemcy ponosiły coraz większe klęski na frontach II wojny światowej. Do dziś przeznaczenie systemu bunkrów i korytarzy nie jest jasne. Jedni mówią, że miały być tu prowadzone prace nad nowymi rodzajami broni, inni, że szykowano tu schronienie dla cennych przedmiotów oraz członków władz państwowych Rzeszy. Zwiedzający mają dziś dostęp do najważniejszych pomieszczeń kompleksu. W jednym z nich ze względu na zalanie wodą trzeba poruszać się łodziami. Warta polecenia jest interaktywna ekspozycja poświęcona więźniom, którzy zginęli podczas budowy kompleksu.
Centrum Muzealno-Turystyczne „Olbrzym” 58-321 Jugowice, ul. Górna 71, tel. + 48 (74) 845 33 42 www.wlodarz.pl
4. Reszel. Cela ostatniej czarownicy Europy
W 1811 r. kat z Lidzbarka Warmińskiego podpalił stos, na którym znajdowała się Barbara Zdunk. W ten sposób wykonano wydany przez sąd wyrok na kobiecie. Wielu badaczy sądzi, że Barbara Zdunk była ostatnią osobą w Europie, która zginęła w wyniku posądzenia o uprawianie czarów. Do jej oskarżenia przyczynił się tragiczny w skutkach pożar, który wybuchł w 1807 r. w Reszlu. Winnych nigdy nie znaleziono, podejrzenia padły jednak na Barbarę oskarżaną przez mieszkańców o uprawianie czarów. Mimo tortur oskarżona nie przyznała się do winy. Według legendy przed podpaleniem stosu kat ją udusił, chcąc w ten sposób oszczędzić jej cierpień. Do dziś w zamku w Reszlu można zwiedzać zrekonstruowaną celę, w której prawdopodobnie więziono „ostatnią czarownicę Europy”. Wszystko to wpisuje się w tajemniczą atmosferę starego zamczyska, jego gotyckie wnętrza, ale też niezwykły klimat całego zabytkowego miasteczka.
Zamek Reszel Podzamcze 3, 11-440 Reszel, +48 (89) 755 01 09 www.zamek-reszel.com
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.
