Ponad 98 proc. mieszkańców Małopolski oddycha powietrzem, które zagraża ich zdrowiu. Samorząd województwa postanowił więc zawalczyć o zdrowie obywateli. Sięgnął po środki Unii Europejskiej, aby stworzyć blisko 100 nowych miejsc pracy, w tym 60 stanowisk ekodoradców. Ich zadaniem jest bieżąca pomoc i edukacja mieszkańców w zakresie poprawiania efektywności energetycznej budynków i ograniczenia emisji szkodliwych substancji do atmosfery.
Główną przyczyną sytuacji w Małopolsce jest tzw. niska emisja, czyli zanieczyszczenia, które wynikają z ogrzewania domów szkodliwymi dla zdrowia i środowiska paliwami stałymi typu miały lub flotokoncentraty. Używane przez mieszkańców stare piece nie spełniają też norm jakości. Aby to zmienić, sejmik województwa małopolskiego uchwalił pionierskie uchwały antysmogowe. – W te wakacje wchodzą w życie specjalne regulacje dla Krakowa i antysmogowe przepisy dla reszty obszaru Małopolski. Przecieramy szlaki i cieszymy się, że inni podążają naszym śladem – podkreśla Jacek Krupa, marszałek województwa małopolskiego. Od 1 lipca 2017 r. mieszkańcy Krakowa nie będą mogli używać węgla niskiej jakości do ogrzewania domów. Po dwóch latach wejdzie w życie całkowity zakaz palenia węglem w gminie miejskiej Kraków. Również od 1 lipca będzie obowiązywał całkowity zakaz spalania mułów i flotów węglowych w piecach w całym województwie. Wszystkie kotły i kominki montowane po tej dacie będą musiały spełniać normy ekoprojektu. Do 2023 r. znikną wszystkie kotły niespełniające norm emisji.
Praca, zdrowie, środowisko
– Zauważyliśmy, że w gminach brakowało ekspertów, którzy pomogliby mieszkańcom w wymianie przestarzałych pieców węglowych czy doradzili, jak zdobyć unijną dotację na ten cel. Dlatego w ramach projektu LIFE zatrudniono 60 ekodoradców w 55 gminach całej Małopolski – wyjaśnia wicemarszałek Wojciech Kozak. Ekodoradcy szkolą się na przeznaczonych dla nich studiach podyplomowych w AGH. Ich praca zaczyna się od rozpoznania
LIFE to ochrona zdrowia i środowiska
Od 12 lat UE przeznacza środki finansowe na ochronę zdrowia i środowiska w Polsce. Do 2020 r. Polska otrzyma 16,5 mld zł na realizację najbardziej innowacyjnych projektów, takich jak zintegrowany plan ochrony powietrza w Małopolsce, finansowany z programu LIFE. Wartość tego projektu to 70 mln zł, z czego dofinansowanie unijne wynosi 42 mln zł. Projekt będzie realizowany do końca 2023 r. sytuacji, np. sprawdzenia, czy istnieje plan gospodarki niskoemisyjnej. Do dyspozycji mają kamery termowizyjne i przenośne pyłomierze. Mogą przeprowadzić termoaudyt u każdego mieszkańca i doradzić, co należy zmienić, aby obniżyć straty ciepła.
Edukacja i wsparcie
Zadaniem ekodoradców, którzy pozostają w stałym kontakcie z mieszkańcami, jest również edukacja lokalnej społeczności. Organizują spotkania z lekarzami, odwiedzają szkoły i przedszkola. Prowadzą konkursy dla dzieci, przeprowadzają akcje happeningowe. Pomagają mieszkańcom policzyć koszty, wypełnić wniosek o dofinansowanie lub wsparcie i wybrać dostawcę mediów. W samym Krakowie działa sześciu ekodoradców w trzech punktach konsultacyjnych. – Wizyta termowizyjna może się zakończyć np. zaleceniami dotyczącymi wymiany uszczelek w drzwiach lub oknach. Mieszkańcy dostają potem skrócony raport, co mogą zrobić, gdzie uzyskać wsparcie itp. Jeśli ktoś zdecyduje się skorzystać z pomocy, ekodoradca pomoże mu napisać wniosek i znaleźć odpowiedniego dostawcę urządzeń – tłumaczy Tomasz Pietrusiak. Projekt jest przewidziany na osiem lat i docelowo ma umożliwić gminom sięgnięcie po 880 mln euro, które są dostępne w różnych alokacjach. Wszystko po to, aby na koniec projektu powietrze, którym oddychają mieszkańcy Małopolski, było czyste i zdrowe dla ich płuc.
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.