Klan Wałęsów

Nie zgadzam się z tym, co się dzieje, ale nie mogę się wstrzelić. Chciałbym się jeszcze włączyć, coś zrobić, ale nie widzę dla siebie miejsca - mówi Lech Wałęsa, od siedmiu lat przebywający na politycznej emeryturze. Były prezydent nie kryje rozczarowania, że los, zamiast sygnału do działania, zsyła mu ciepłe kapcie. Każdego ranka pojawia się w swoim biurze w odrestaurowanej Zielonej Bramie zamykającej gdański Długi Targ. Zajmuje całe ostatnie piętro. Znów się urządza, bo lokal niedawno wyremontowano. - Wszystkie komputery sam składałem - chwali się. Teraz instaluje oprogramowanie. - Kiedy nie potrafi czegoś zrobić, dzwoni do Bogdana lub Sławka - ujawnia Danuta Wałęsowa.

Sam się nie wpycham!
W ubiegłym roku Lech Wałęsa spędził prawie cztery miesiące poza domem. Dzięki wykładom, przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych, zarobił ponad 2,5 mln zł. - Moja dniówka za wykłady wynosi 10 tys. dolarów: muszą mi tyle płacić od wyjazdu do czasu powrotu - mówi były prezydent. Podczas ostatniej, prawie dwumiesięcznej wizyty w USA zarobił około 1,2 mln zł. 40 tys. zł miesięcznie otrzymuje z firmy Nu Tech Solutions, w której jest konsultantem. - Mniej ostatnio jeżdżę, bo trochę siadam. Nigdy nie chorowałem, a teraz ciągle coś się przyczepia - opowiada. W listopadzie zachorował na świnkę i musiał pójść do szpitala. Co drugi miesiąc jednak wyjeżdża, ostatnio był w Japonii i Norwegii. - Sam się nie wpycham. Jak widzę, że zapraszają mnie tylko po to, by był blichtr i gadułki, to odmawiam - dodaje.
O pierwszej po południu Lech Wałęsa szybko opuszcza biuro, by się nie spóźnić na obiad w domu. Po południu były prezydent często zamyka się w swoim domowym biurze. Na ścianie w salonie Wałęsów wisi czarno-białe zdjęcie z 1980 r., na którym obok siedzącego Lecha Wałęsy stoi Mieczysław Wachowski. On jednak rzadko odwiedza Wałęsów. Przyjaciółmi domu są Ryszard Kokoszka, właściciel gdańskiej restauracji Cristal, w której Wałęsowie wyprawiają wesela i większe uroczystości rodzinne, oraz jego żona. Wałęsowie przyjaźnią się także z Eweliną i Włodzimierzem Wolańskimi: ona jest dyrektorem biura byłego prezydenta, on - prawnikiem rodziny.

Babcia Danuta
Wałęsowie mieszkają w ładnie urządzonym, przestronnym domu chronionym przez BOR. Wiele się zmieniło w życiu żony prezydenta, ale nie styl i sposób życia. Danuta Wałęsowa gotuje, uprawia ogródek, robi przetwory i konfitury, zajmuje się wnukami. - Ostatnio suszę owoce - mówi. Na biurku męża, obok ulubionych krówek, leży torebka suszonych jabłek. - Mówiłam mu, żeby nie podciągał suszonych owoców, a on podciąga - skarży się Danuta Wałęsowa. - Ona jest niesamowicie pracowita, świetnie zorganizowana - charakteryzuje żonę byłego prezydenta Ewelina Wolańska. - Wciąż nie spuszcza z oczu swoich dzieci. Ingeruje w ich życie, bo chce łagodzić konflikty, chce, żeby rodziny jej dzieci były szczęśliwe - dodaje Wolańska.
Choć mąż mówi o niej "babcia", Danuta Wałęsa wygląda młodo. Rozpromienia się, gdy trzyma na kolanach miesięcznego wnuka (syna Magdy) bądź pięcioletniego Tomka (syna Sławka). - Mnie się wydaje, że to są moje dzieci - wyznaje. Między jej najmłodszą córką a najstarszą wnuczką jest tylko sześć lat różnicy. Cieszy się, że dzieci mogą żyć w dobrych warunkach. - Oni teraz startują z innego lotniska, to jest inne pokolenie - mówi o swoich dzieciach Lech Wałęsa. Martwi się, że nie są zahartowane, że chłopcy nie dają sobie rady.

Agent w rodzinie
Od pewnego czasu dzieci Wałęsów zaczęły dbać o swój wizerunek, coraz trudniej namówić je na rozmowę, rzadko zgadzają się na fotografowanie własnych dzieci. - Już dosyć o nas napisano i to najczęściej źle - tłumaczą. - Staramy się trzymać razem, ale nie jest to proste - mówi Bogdan, najstarszy syn Wałęsów, który - jak sam twierdzi - ma ambicje scalania rodzeństwa. Bogdan urodził się w czasie grudniowych wydarzeń na wybrzeżu w 1970 r. Od dziewięciu lat pracuje w tym samym miejscu, tylko instytucja zmieniła nazwę. Do niedawna był pracownikiem Urzędu Ochrony Państwa, obecnie - Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. O tym, co robi, mówi enigmatycznie: "Zajmuję się siecią komputerową".
W UOP Bogdan Wałęsa poznał swoją drugą żonę - Małgorzatę. Po raz pierwszy ożenił się, gdy miał zaledwie 20 lat. - Rodzice jeszcze nie pogodzili się z moim rozwodem. Zresztą dla mnie to też jest jakieś wypaczenie - tak zostałem wychowany. Mówiłem siostrom, żeby nie wychodziły tak wcześnie za mąż, żeby uczyły się na moich błędach, ale nie słuchały - opowiada. Bogdan ma dziesięcioletnią córkę Weronikę z pierwszego związku i 3,5-letniego Marcina z drugiego. Także jego żona ma córkę Sylwię z pierwszego małżeństwa, nieco starszą od Weroniki. Bogdan, zanim zaczął pracować, studiował ekonomię, ale zrezygnował. Potem uczył się w Wyższej Szkole Policyjnej w Szczytnie.

Brzemię słynnego ojca
Sławomir Wałęsa urodził się w 1972 r., gdy rodzina przeprowadziła się do pierwszego własnego mieszkania na Stogach. W dorosłość wkraczał, kiedy ojciec był prezydentem. Dwa razy został skazany za brawurową jazdę samochodem, w tym raz po pijanemu, ale oba wyroki były w zawieszeniu. Obecnie nie ma pracy, jest skłócony z żoną Eweliną. Mają dwóch synów: sześcioletniego Michała i o rok młodszego Tomka. - Kiedy uda mi się coś osiągnąć, zastanawiam się, czy to moja zasługa, czy zadecydowało o tym nazwisko - mówi Sławek. Danuta Wałęsowa ubolewa, że syn ciągle ma zbyt lekkomyślny stosunek do życia. - To mądry i inteligentny chłopak i wie wszystko o komputerach, ale chyba nie ma szczęścia - mówi Danuta Wałęsowa. - W znalezieniu pracy nazwisko Wałęsa nie pomaga. Pracodawcy obawiają się, że będzie się domagał jakichś przywilejów - opowiada Ewelina Wolańska.
Mąż Eweliny Wolańskiej, Włodzimierz, wielokrotnie występował jako obrońca dzieci Lecha Wałęsy. To on wymyślił "pomroczność jasną", aby usprawiedliwić zachowanie Przemka Wałęsy, młodszego o dwa lata od Sławka, który jadąc po pijanemu, najpierw uderzył w mercedesa, a potem w policyjny radiowóz. - Przemek jest bardzo skomplikowany, inny niż pozostałe dzieci - opowiada Danuta Wałęsowa. Od lat pracuje w Straży Granicznej. Ma dwóch synów: ośmioletniego Bartka i pięcioletniego Dominika. Rodzeństwo twierdzi, że w domu Przemka rządzi jego żona Joanna, uchodząca za najładniejszą z synowych.
Najbardziej tajemniczą osobą w rodzinie jest urodzony w 1976 r. Jarek. Od ośmiu lat uczy się w Stanach Zjednoczonych. - Podczas wymiany między szkołami Jarek poznał bardzo miłą rodzinę. Potem pojechał do nich. Tam zdał maturę i skończył politologię w Bostonie. Teraz zamierza studiować prawo. Jest spokojny, zrównoważony, troskliwy - opowiada Danuta Wałęsowa. - Jarek to bardzo samodzielne dziecko. Kiedyś nawet forsy nie chciał. Teraz trochę wsparcia potrzebuje - dodaje Lech Wałęsa. Jarek zapewnia rodziców, że wróci na stałe do Polski. W tym roku przyjedzie na Wigilię. Przy stole usiądzie 25 osób.

Dziewczęta z Polanek
Magdalenę Wałęsównę (rocznik 1979) okrzyknięto najzdolniejszym dzieckiem Wałęsów. Zapowiadała się na wybitną tancerkę baletową. Gdy miała 13 lat, zatańczyła partię księżniczki w balecie "La Gitana" w Teatrze Wielkim. Dobrze zapowiadającą się karierę przerwała kontuzja kolana. Obecnie Magda studiuje teologię w Gdańskim Instytucie Teologicznym. - Często dręczyłam się, że wcale nie jestem dobra, tylko jestem Wałęsówna - opowiada. Nazwisko jej nie pomagało. Teraz ma urlop dziekański. Miesiąc temu urodziła syna Szymona. Wyszła za mąż za Marcina Chamerskiego, studenta farmacji Akademii Medycznej w Białymstoku. - Nie mają jeszcze domu, bo nie wiadomo, jak ma on wyglądać. Marcin studiuje, a Magda nie chce mieszkać w Białymstoku. Jest więc z nami - opowiada Lech Wałęsa. Młodsze córki miały mu przez lata za złe, że Magda była jego oczkiem w głowie.
Anna Wałęsówna urodziła się w sierpniu 1980 r. Ona także zawiesiła studia z powodu urodzenia dziecka. Ma kilkunastotygodniową córkę Julię. Wyszła za mąż, gdy miała 21 lat - za kolegę z Wyższej Szkoły Humanistycznej. - Przychodzą jacyś faceci i zabierają moje dziewczyny. Mam gdzieś taki interes - żartuje Lech Wałęsa. 20-letnia Maria Wiktoria (urodziła się w 1982 r., gdy ojciec był internowany) jest jeszcze panną. Studiuje dziennikarstwo i chodzi na kursy dla wizażystów. - Mieszka samodzielnie i stała się bardzo odpowiedzialna. Będą z niej ludzie - chwali córkę Danuta Wałęsowa. Uważa, że Marysia jest do niej podobna: dokładna, wszystko chce doprowadzić do końca.
Z rodzicami mieszka jeszcze Brygida, najmłodsza córka, uczennica trzeciej klasy technikum ochrony środowiska. - Brygida ma buntowniczą naturę, jest samotnikiem. Po lekcjach zaraz wraca do domu, rzadko gdzieś wychodzi - opowiada Danuta Wałęsowa.
Wałęsowie wiedzą, że dla ich dzieci prezydentura ojca była ciężkim doświadczeniem, że zaszkodziła szczególnie chłopakom. - Chcielibyśmy, aby wszystko było porządnie, idealnie, ale wiemy, że musimy brać rzeczywistość taką, jaka jest. Nasze dzieci mają prawo żyć po swojemu - mówią Danuta i Lech Wałęsowie.

Dorota Macieja