AFERA
Zamach na Gudzowatego
Zostałem zatrudniony do przeprowadzenia wraz z wynajętą do tego celu grupą porwania Tomasza Gudzowatego albo, gdyby to się nie udało, zabicia Aleksandra Gudzowatego". Takie słowa usłyszał Aleksander Gudzowaty 8 lutego 2002 r. w rozmowie telefonicznej. Ochrona jednego z najbogatszych Polaków (5. na liście z majątkiem 3,1 mld zł) szybko ustaliła, że tajemniczym rozmówcą był Andrzej Pastwa, a dzwonił z hotelu Gintaras w Wilnie. Pastwa odsiedział w więzieniu prawie 15 lat i ma kilkadziesiąt wyroków za oszustwa.
14 lutego 2002 r. pracownik ochrony Gudzowatego i dwóch polskich policjantów zatrzymali Pastwę na Litwie i przewieźli do kraju (o akcji wiedzieli ówcześni szef MSWiA Krzysztof Janik i wiceszef Zbigniew Sobotka). Po drodze Pastwa jeszcze raz zatelefonował do Gudzowatego i powtórzył w obecności funkcjonariuszy wszystko to, co mówił w pierwszej rozmowie. Policja zwolniła jednak Pastwę do domu. Decyzję tę podtrzymał prokurator.
Sześć lat wcześniej, w grudniu 1996 r., do Aleksandra Gudzowatego dotarły informacje, że jego życie jest zagrożone. Najbogatszy wówczas Polak zawiadomił UOP. Na przełomie lutego i marca 1997 r. trzech pracowników wywiadu UOP potwierdziło te informacje niezależnie od siebie. Potem wielokrotnie nachodzili Gudzowatego i ostrzegali o planowanym zamachu (według nich, miało go zorganizować czterech wynajętych Ukraińców). Pracownicy służb mieli sugerować Gudzowatemu, że bezpiecznym wyjściem dla niego będzie wycofanie się z interesów w handlu gazem.
Te historie są przedmiotem śledztwa, jakie od stycznia 2006 r. prowadzi Prokuratura Okręgowa w Warszawie. Z dowodów dostarczonych przez Gudzowatego wynika, że groźby mogły być inspirowane przez funkcjonariuszy wywiadu i kontrwywiadu. W sprawie zeznawali już m.in. gen. Gromosław Czempiński, były szef WSI gen. Marek Dukaczewski, były szef MSWiA Krzysztof Janik, były wiceszef MSWiA Zbigniew Sobotka, były szef kancelarii prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Marek Ungier, dawny szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. Tadeusz Wilecki.
Już 14 grudnia 1993 r. Bartimpex poinformował ówczesnego szefa UOP gen. Gromosława Czempińskiego o próbach niszczenia wizerunku publicznego firmy. 28 stycznia 1994 r. Czempiński odpisał Gudzowatemu, że "UOP nie ma informacji na temat niezgodnej z prawem działalności pana [Gudzowatego] firmy". Nie był też zainteresowany przeprowadzeniem w Bartimpeksie kontroli, co proponowała firma.
Jan Piński
Krzysztof Trębski
MISS ŚWIATA
Polski tandem
Dwie Polki pojawią się podczas finału konkursu Miss Świata 30 września w warszawskiej Sali Kongresowej. Oprócz Marzeny Cieślik, która zakwalifikowała się do niego, zdobywając tytuł Miss Polonia, w finale wystąpi także Małgorzata Majewska, Miss Kanady, urodzona w Gdańsku. Obie miss łączy też to, że mają po 25 lat. Kiedy Małgorzata Majewska miała cztery lata, jej rodzice zdecydowali się wyemigrować do Niemiec, a później do Kanady - dziś mieszkają na przedmieściach Toronto. Majewska ukończyła w Kanadzie studia i pracuje w branży marketingowej. Ma za sobą krótką karierę sportową - reprezentowała Kanadę w siatkówce. W styczniu 2006 r. zdecydowała się zgłosić do eliminacji wyborów miss swej nowej ojczyzny, dzięki temu udało jej się zdobyć koronę i wywalczyć przepustkę do finału w Warszawie. Spośród polskich piękności największy sukces odniosła dotychczas, w 1989 r., Aneta Kręglicka, zdobywając tytuł Miss Świata. Trzy Polki zajęły czwarte miejsca w tym konkursie: Monika Nowosadko w 1987 r., Ewa Wachowicz w 1992 r. oraz Katarzyna Borowicz w 2004 r. (WAK)
TENIS
Kubot jak Fibak
Koniec chudych lat w polskim tenisie? Łukasz Kubot awansował do trzeciej rundy wielkoszlemowego turnieju US Open w Nowym Jorku. Ostatnim polskim zawodnikiem, który wygrał mecz w turnieju wielkoszlemowym, był Wojciech Fibak. Na kolejne zwycięstwo musieliśmy czekać aż 20 lat.
- Łukasz to olbrzymi talent, to chłopak, który szalenie profesjonalnie traktuje tenis i ciężko pracuje na treningach. Dotychczas jego problemem były emocje, których nie potrafił opanować w najważniejszych momentach, dlatego cieszę się, że w końcu się przełamał - mówi Waldemar Dubaniowski, prezes Polskiego Związku Tenisowego. Świetnie rozwija się talent Agnieszki Radwańskiej. 17-letnia Polka po dwóch zwycięstwach w juniorskich turniejach wielkoszlemowych (Wimbledon i Roland Garros) w seniorskim Wimbledonie awansowała do jednej ósmej finału. A po piętach depcze Agnieszce jej młodsza siostra Urszula (15 lat). (JS)
Największe gwiazdy polskiego tenisa
Jadwiga Jędrzejowska (1912-1980) - finalistka Wimbledonu (1937), US Open (1937) i French Open (1939) w grze pojedynczej. Zdobyła 65 tytułów mistrzyni Polski (w singlu, deblu i mikście).
Wojciech Fibak (ur. 1952) - finalista turnieju Masters i ćwierćfinalista trzech turniejów wielkoszlemowych w grze pojedynczej: Roland Garros (1977, 1980), Wimbledonu (1980) oraz US Open (1980). Zwycięzca Australian Open w grze podwójnej. Wygrał 16 turniejów ATP i GP.
KOŚCIÓŁ
Biskup krzywoprzysięzca?
Józefowi Zawitkowskiemu, jednemu z najbardziej znanych polskich biskupów, może grozić zarzut poświadczenia nieprawdy. Sprawa bulwersuje Łowicz, bo jest związana z aferą finansową w najważniejszej po katedralnej parafii św. Ducha. Jej proboszcz ks. Franciszek Augustyński, prałat papieski i wikariusz generalny diecezji ds. personalnych, wiele lat był hazardzistą. Sprawa wyszła na jaw, kiedy proboszcz zniknął. Okazało się, że konto parafii obciąża kredyt w wysokości 300 tys. zł. i że o tej pożyczce nie wiedział ówczesny ordynariusz łowicki bp Alojzy Orszulik. Zgodnie z prawem kanonicznym, powinien na pożyczkę udzielić zgody, i to po zasięgnięciu opinii rady ds. ekonomicznych i rady konsultorów. Nic takiego nie zaszło, a w banku odkryto dokument, w którym zastępca Orszulika, biskup Zawitkowski, stwierdza, że ma on prawo reprezentowania diecezji, gdyż bp Orszulik przeszedł na emeryturę. Wówczas było to nieprawdą. - Niestety, nie mogę zaprzeczyć. Sprawą zajmuje się kuria - mówi "Wprost" biskup Orszulik. Pojawiło się też podejrzenie, że ks. Augustyński może być winny jednemu z najcięższych przestępstw kościelnych - symonii, czyli kupczenia kościelnymi stanowiskami. Jak się podejrzewa, część pieniędzy, jakie otrzymał, nie były w istocie pożyczkami, ale łapówkami za dostanie się na tzw. dobre parafie.
Cezary Gmyz
NIEMCY
Pojednawcze tony
Nie ma w Niemczech poważnej siły politycznej, która by pragnęła napisać historię od nowa - powiedział prezydent RFN Horst Köhler na berlińskim Dniu Ojczyzny - nie ma wątpliwości, że narodowosocjalistyczny reżim i wszczęta przez Niemcy II wojna światowa były zasadniczą przyczyną ucieczki i wypędzenia". Ten pojednawczy ton nie rozwiewa polskich wątpliwości. Fakt, że prezydent wziął udział w imprezie, jest potwierdzeniem, że Związek Wypędzonych Eriki Steinbach stał się znaczącą siłą polityczną i że zyskała ona poparcie dla idei Centrum przeciw Wypędzeniom. My domagamy się, aby usunięto z nazwy związku słowo "wypędzenia" i zastąpiono przyjętym na konferencji poczdamskiej słowem "wysiedlenia". Na to nie godzi się Erika Steinbach, gdyż ta drobna zmiana obróciłaby w gruzy jej zabiegi o zrównanie cierpień ofiar i katów. A to jest przyczyną "zimnej wojny" polsko-niemieckiej.
Krystyna Grzybowska
ZEGAREK
Gumowa precyzja
Philippe Starck zaprojektował właściwie wszystko: od hotelu w Nowym Jorku i biura prezydenta Francji przez wyciskacz do owoców dla firmy Alessi, klapki dla marki Puma po butelkę piwa 1664. Teraz zabrał się za zegarki. Efektem współpracy Starcka z firmą zegarmistrzowską Fossil jest oryginalny czasomierz ze spektakularnie dużą kopertą i wyświetlaczem pokazującym aktualną godzinę, wyposażony w budzik i datownik. Zegarek wykonano z gumy i stali nierdzewnej. (MZ)
AUSTRALIA
Puszyści do armii
Australijska armia obniża kryteria rekrutacyjne. Teraz będą się mogli do niej zaciągać obywatele z nadwagą i "lekką astmą". To rozwiązanie problemu, przed jakim stanął premier John Howard. Australijski rząd zdecydował się bowiem na zwiększenie liczby oddziałów, podczas gdy wojsko od kilku lat próbuje sobie poradzić z problemem masowych rezygnacji. W ciągu ostatnich dwóch lat armia straciła prawie 13 proc. żołnierzy i personelu. Zielone światło dla puszystych i astmatyków ma pozwolić nie tylko na uzupełnienie szeregów, ale i ich zwiększenie tak, by wykorzystać przeznaczone na to 8 mld dolarów. Naczelny dowódca zapewnia, że armia to doskonałe miejsce do zrzucenia zbędnych kilogramów. (mim)
MEDYCYNA
Szpital Ameryka
Johns Hopkins Hospital, Mayo Clinic i Cleveland Clinic to najlepsze w USA i na świecie ośrodki medyczne - wynika z rankingu szpitali przygotowanego przez amerykański tygodnik "US News & World Report".
W tych placówkach wykonywanych jest najwięcej nowatorskich zabiegów, tam pracuje najwięcej laureatów Nagrody Nobla. Johns Hopkins Hospital, jedynie na prace badawcze przeznacza rocznie 300 mln dolarów. Miesięcznik "Fortune" zaliczył Mayo Clinic do 100 najlepszych firm w USA, w których warto pracować. W Europie najlepszym placówkom amerykańskim dorównuje tylko jeden szpital - jest nim Rikshospitalet University Hospital w Oslo. (ZW)
Ranking amerykańskich szpitali po raz pierwszy jest publikowany w najnowszym wydaniu "Menedżera Zdrowia".
Trzy najlepsze szpitale niepubliczne według rankingu "Wprost"
1. Centrum Medyczne Damiana w Warszawie
2. Smissmed Centrum Zdrowia w Gdańsku
3. NZON Klinika Promienista w Poznaniu
FUTBOL
Miliony w nogach
50 mln euro - tyle kosztował najdroższy piłkarz Andriej Szewczenko, który przeszedł z AC Milan do Chelsea Londyn. 31 sierpnia zamknęło się "okienko transferowe", podczas którego kluby piłkarskie mogły dokonywać zakupów. Królem polowania jest londyńska Chelsea, która na nowych piłkarzy wydała 86,5 mln euro. W pobitym polu zostały m.in. Real Madryt - 62 mln euro i FC Barcelona - "zaledwie" 31 mln euro. Z polskich transferów warto odnotować przejście Tomasz Kuszczaka do Manchester United. (JS)
Zamach na Gudzowatego
Zostałem zatrudniony do przeprowadzenia wraz z wynajętą do tego celu grupą porwania Tomasza Gudzowatego albo, gdyby to się nie udało, zabicia Aleksandra Gudzowatego". Takie słowa usłyszał Aleksander Gudzowaty 8 lutego 2002 r. w rozmowie telefonicznej. Ochrona jednego z najbogatszych Polaków (5. na liście z majątkiem 3,1 mld zł) szybko ustaliła, że tajemniczym rozmówcą był Andrzej Pastwa, a dzwonił z hotelu Gintaras w Wilnie. Pastwa odsiedział w więzieniu prawie 15 lat i ma kilkadziesiąt wyroków za oszustwa.
14 lutego 2002 r. pracownik ochrony Gudzowatego i dwóch polskich policjantów zatrzymali Pastwę na Litwie i przewieźli do kraju (o akcji wiedzieli ówcześni szef MSWiA Krzysztof Janik i wiceszef Zbigniew Sobotka). Po drodze Pastwa jeszcze raz zatelefonował do Gudzowatego i powtórzył w obecności funkcjonariuszy wszystko to, co mówił w pierwszej rozmowie. Policja zwolniła jednak Pastwę do domu. Decyzję tę podtrzymał prokurator.
Sześć lat wcześniej, w grudniu 1996 r., do Aleksandra Gudzowatego dotarły informacje, że jego życie jest zagrożone. Najbogatszy wówczas Polak zawiadomił UOP. Na przełomie lutego i marca 1997 r. trzech pracowników wywiadu UOP potwierdziło te informacje niezależnie od siebie. Potem wielokrotnie nachodzili Gudzowatego i ostrzegali o planowanym zamachu (według nich, miało go zorganizować czterech wynajętych Ukraińców). Pracownicy służb mieli sugerować Gudzowatemu, że bezpiecznym wyjściem dla niego będzie wycofanie się z interesów w handlu gazem.
Te historie są przedmiotem śledztwa, jakie od stycznia 2006 r. prowadzi Prokuratura Okręgowa w Warszawie. Z dowodów dostarczonych przez Gudzowatego wynika, że groźby mogły być inspirowane przez funkcjonariuszy wywiadu i kontrwywiadu. W sprawie zeznawali już m.in. gen. Gromosław Czempiński, były szef WSI gen. Marek Dukaczewski, były szef MSWiA Krzysztof Janik, były wiceszef MSWiA Zbigniew Sobotka, były szef kancelarii prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Marek Ungier, dawny szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. Tadeusz Wilecki.
Już 14 grudnia 1993 r. Bartimpex poinformował ówczesnego szefa UOP gen. Gromosława Czempińskiego o próbach niszczenia wizerunku publicznego firmy. 28 stycznia 1994 r. Czempiński odpisał Gudzowatemu, że "UOP nie ma informacji na temat niezgodnej z prawem działalności pana [Gudzowatego] firmy". Nie był też zainteresowany przeprowadzeniem w Bartimpeksie kontroli, co proponowała firma.
Jan Piński
Krzysztof Trębski
MISS ŚWIATA
Polski tandem
Dwie Polki pojawią się podczas finału konkursu Miss Świata 30 września w warszawskiej Sali Kongresowej. Oprócz Marzeny Cieślik, która zakwalifikowała się do niego, zdobywając tytuł Miss Polonia, w finale wystąpi także Małgorzata Majewska, Miss Kanady, urodzona w Gdańsku. Obie miss łączy też to, że mają po 25 lat. Kiedy Małgorzata Majewska miała cztery lata, jej rodzice zdecydowali się wyemigrować do Niemiec, a później do Kanady - dziś mieszkają na przedmieściach Toronto. Majewska ukończyła w Kanadzie studia i pracuje w branży marketingowej. Ma za sobą krótką karierę sportową - reprezentowała Kanadę w siatkówce. W styczniu 2006 r. zdecydowała się zgłosić do eliminacji wyborów miss swej nowej ojczyzny, dzięki temu udało jej się zdobyć koronę i wywalczyć przepustkę do finału w Warszawie. Spośród polskich piękności największy sukces odniosła dotychczas, w 1989 r., Aneta Kręglicka, zdobywając tytuł Miss Świata. Trzy Polki zajęły czwarte miejsca w tym konkursie: Monika Nowosadko w 1987 r., Ewa Wachowicz w 1992 r. oraz Katarzyna Borowicz w 2004 r. (WAK)
TENIS
Kubot jak Fibak
Koniec chudych lat w polskim tenisie? Łukasz Kubot awansował do trzeciej rundy wielkoszlemowego turnieju US Open w Nowym Jorku. Ostatnim polskim zawodnikiem, który wygrał mecz w turnieju wielkoszlemowym, był Wojciech Fibak. Na kolejne zwycięstwo musieliśmy czekać aż 20 lat.
- Łukasz to olbrzymi talent, to chłopak, który szalenie profesjonalnie traktuje tenis i ciężko pracuje na treningach. Dotychczas jego problemem były emocje, których nie potrafił opanować w najważniejszych momentach, dlatego cieszę się, że w końcu się przełamał - mówi Waldemar Dubaniowski, prezes Polskiego Związku Tenisowego. Świetnie rozwija się talent Agnieszki Radwańskiej. 17-letnia Polka po dwóch zwycięstwach w juniorskich turniejach wielkoszlemowych (Wimbledon i Roland Garros) w seniorskim Wimbledonie awansowała do jednej ósmej finału. A po piętach depcze Agnieszce jej młodsza siostra Urszula (15 lat). (JS)
Największe gwiazdy polskiego tenisa
Jadwiga Jędrzejowska (1912-1980) - finalistka Wimbledonu (1937), US Open (1937) i French Open (1939) w grze pojedynczej. Zdobyła 65 tytułów mistrzyni Polski (w singlu, deblu i mikście).
Wojciech Fibak (ur. 1952) - finalista turnieju Masters i ćwierćfinalista trzech turniejów wielkoszlemowych w grze pojedynczej: Roland Garros (1977, 1980), Wimbledonu (1980) oraz US Open (1980). Zwycięzca Australian Open w grze podwójnej. Wygrał 16 turniejów ATP i GP.
KOŚCIÓŁ
Biskup krzywoprzysięzca?
Józefowi Zawitkowskiemu, jednemu z najbardziej znanych polskich biskupów, może grozić zarzut poświadczenia nieprawdy. Sprawa bulwersuje Łowicz, bo jest związana z aferą finansową w najważniejszej po katedralnej parafii św. Ducha. Jej proboszcz ks. Franciszek Augustyński, prałat papieski i wikariusz generalny diecezji ds. personalnych, wiele lat był hazardzistą. Sprawa wyszła na jaw, kiedy proboszcz zniknął. Okazało się, że konto parafii obciąża kredyt w wysokości 300 tys. zł. i że o tej pożyczce nie wiedział ówczesny ordynariusz łowicki bp Alojzy Orszulik. Zgodnie z prawem kanonicznym, powinien na pożyczkę udzielić zgody, i to po zasięgnięciu opinii rady ds. ekonomicznych i rady konsultorów. Nic takiego nie zaszło, a w banku odkryto dokument, w którym zastępca Orszulika, biskup Zawitkowski, stwierdza, że ma on prawo reprezentowania diecezji, gdyż bp Orszulik przeszedł na emeryturę. Wówczas było to nieprawdą. - Niestety, nie mogę zaprzeczyć. Sprawą zajmuje się kuria - mówi "Wprost" biskup Orszulik. Pojawiło się też podejrzenie, że ks. Augustyński może być winny jednemu z najcięższych przestępstw kościelnych - symonii, czyli kupczenia kościelnymi stanowiskami. Jak się podejrzewa, część pieniędzy, jakie otrzymał, nie były w istocie pożyczkami, ale łapówkami za dostanie się na tzw. dobre parafie.
Cezary Gmyz
NIEMCY
Pojednawcze tony
Nie ma w Niemczech poważnej siły politycznej, która by pragnęła napisać historię od nowa - powiedział prezydent RFN Horst Köhler na berlińskim Dniu Ojczyzny - nie ma wątpliwości, że narodowosocjalistyczny reżim i wszczęta przez Niemcy II wojna światowa były zasadniczą przyczyną ucieczki i wypędzenia". Ten pojednawczy ton nie rozwiewa polskich wątpliwości. Fakt, że prezydent wziął udział w imprezie, jest potwierdzeniem, że Związek Wypędzonych Eriki Steinbach stał się znaczącą siłą polityczną i że zyskała ona poparcie dla idei Centrum przeciw Wypędzeniom. My domagamy się, aby usunięto z nazwy związku słowo "wypędzenia" i zastąpiono przyjętym na konferencji poczdamskiej słowem "wysiedlenia". Na to nie godzi się Erika Steinbach, gdyż ta drobna zmiana obróciłaby w gruzy jej zabiegi o zrównanie cierpień ofiar i katów. A to jest przyczyną "zimnej wojny" polsko-niemieckiej.
Krystyna Grzybowska
ZEGAREK
Gumowa precyzja
Philippe Starck zaprojektował właściwie wszystko: od hotelu w Nowym Jorku i biura prezydenta Francji przez wyciskacz do owoców dla firmy Alessi, klapki dla marki Puma po butelkę piwa 1664. Teraz zabrał się za zegarki. Efektem współpracy Starcka z firmą zegarmistrzowską Fossil jest oryginalny czasomierz ze spektakularnie dużą kopertą i wyświetlaczem pokazującym aktualną godzinę, wyposażony w budzik i datownik. Zegarek wykonano z gumy i stali nierdzewnej. (MZ)
AUSTRALIA
Puszyści do armii
Australijska armia obniża kryteria rekrutacyjne. Teraz będą się mogli do niej zaciągać obywatele z nadwagą i "lekką astmą". To rozwiązanie problemu, przed jakim stanął premier John Howard. Australijski rząd zdecydował się bowiem na zwiększenie liczby oddziałów, podczas gdy wojsko od kilku lat próbuje sobie poradzić z problemem masowych rezygnacji. W ciągu ostatnich dwóch lat armia straciła prawie 13 proc. żołnierzy i personelu. Zielone światło dla puszystych i astmatyków ma pozwolić nie tylko na uzupełnienie szeregów, ale i ich zwiększenie tak, by wykorzystać przeznaczone na to 8 mld dolarów. Naczelny dowódca zapewnia, że armia to doskonałe miejsce do zrzucenia zbędnych kilogramów. (mim)
MEDYCYNA
Szpital Ameryka
Johns Hopkins Hospital, Mayo Clinic i Cleveland Clinic to najlepsze w USA i na świecie ośrodki medyczne - wynika z rankingu szpitali przygotowanego przez amerykański tygodnik "US News & World Report".
W tych placówkach wykonywanych jest najwięcej nowatorskich zabiegów, tam pracuje najwięcej laureatów Nagrody Nobla. Johns Hopkins Hospital, jedynie na prace badawcze przeznacza rocznie 300 mln dolarów. Miesięcznik "Fortune" zaliczył Mayo Clinic do 100 najlepszych firm w USA, w których warto pracować. W Europie najlepszym placówkom amerykańskim dorównuje tylko jeden szpital - jest nim Rikshospitalet University Hospital w Oslo. (ZW)
Ranking amerykańskich szpitali po raz pierwszy jest publikowany w najnowszym wydaniu "Menedżera Zdrowia".
Trzy najlepsze szpitale niepubliczne według rankingu "Wprost"
1. Centrum Medyczne Damiana w Warszawie
2. Smissmed Centrum Zdrowia w Gdańsku
3. NZON Klinika Promienista w Poznaniu
FUTBOL
Miliony w nogach
50 mln euro - tyle kosztował najdroższy piłkarz Andriej Szewczenko, który przeszedł z AC Milan do Chelsea Londyn. 31 sierpnia zamknęło się "okienko transferowe", podczas którego kluby piłkarskie mogły dokonywać zakupów. Królem polowania jest londyńska Chelsea, która na nowych piłkarzy wydała 86,5 mln euro. W pobitym polu zostały m.in. Real Madryt - 62 mln euro i FC Barcelona - "zaledwie" 31 mln euro. Z polskich transferów warto odnotować przejście Tomasz Kuszczaka do Manchester United. (JS)
| AMERYKAŃSKI HUSARZ |
|---|
| 15 września premier Jarosław Kaczyński podczas swojej wizyty w Stanach Zjednoczonych odbierze pierwszy samolot F-16 przeznaczony dla Polski. Uroczystość odbędzie się w bazie Fort Worth w Teksasie, premierowi będzie towarzyszył minister obrony narodowej Radosław Sikorski. Polska kupi 48 samolotów F-16 C/D Błock 52+: 36 w wersji jednomiejscowej (F-16C), pozostałe - w wersji dwumiejscowej (F-16D). Samoloty produkuje konsorcjum Lockheed Martin w Fort Worth (część z nich będzie napędzana silnikami zbudowanymi w WSK Rzeszów). Nowatorskie rozwiązania F-16 jest sterowany za pomocą joysticka umieszczonego na prawym podłokietniku. Dodatkowo sterowanie wszystkimi podstawowymi funkcjami umożliwia tzw. system HOTAS - wszystkie niezbędne przełączniki i przyciski umieszczone są na drążku sterowniczym i manetce ciągu (dzięki temu pilot nie musi odrywać rąk od sterownic w trakcie lotu i walki). Obserwację pola walki ułatwia wysoko wystająca nad kadłub jednoczęściowa osłona z bardzo wytrzymałych poliwęglanów. Stanowi ona doskonałą ochronę przed przypadkowymi zderzeniami, na przykład z ptakami. Osłona nie ulega rozbiciu na drobne szczątki - jak w kopułach akrylowych. Ugina się nieznacznie, po czym wraca do poprzedniego kształtu. Sprawdzony w boju W1981 r. izraelskie F-16 uczestniczyły w ataku na iracki reaktor atomowy Osirak w pobliżu Bagdadu. Rok później, podczas ataku na Liban, izraelskie falcony prowadziły podniebne pojedynki z lotnictwem Syrii. Wzięły udział w dużej bitwie powietrznej nad doliną Bekaa. Wygrały wtedy wszystkie pojedynki z siłami syryjskimi, używającymi rosyjskich samolotów MiG-21 i MiG-23. W1991 r. F-16 walczyły nad Irakiem. W akcji "Pustynna burza" lotnictwo połączonych sił zestrzeliło ponad 100 irackich maszyn. F-16 brały też udział w atakach na cele w Kosowie w 1999 r. i Afganistanie w latach 2001-2002. Falcony stanowiły również jeden z podstawowych samolotów uderzenia lotniczego na cele w l raku w ostatniej wojnie. Atuty F-16 W porównaniu z konkurentami F-16 jest bardziej wszechstronny ze względu na wyposażenie i przenoszone środki bojowe. Ma lepsze własności manewrowe (wyraźna przewaga w manewrach pionowych i ukośnych, a także mniejszy promień skrętu). Stacja radiolokacyjna F-16 cechuje się większą odpornością na zakłócenia elektroniczne. Nie bez znaczenia jest także większy zasięg lotu (F-16 - 3942 km, Gripen -3300 km, Mirage-3350km). Polscy piloci F-16 Pierwszym polskim pilotem, który ukończył szkolenie na F-16 w bazie w Tucson w USA, jest ppłk Rościsław Stepaniuk. Ma na swoim koncie już ponad 1200 godzin lotu. Jest absolwentem Wyższej Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Dęblinie, Akademii Obrony Narodowej i brytyjskiego Joint Services Command and Staff College. Poza ppłk. Stepaniukiem na F-16 uczą się latać ppłk Dariusz Malinowski, ppłk Zbigniew Zawada, mjr Krzysztof Próchniak, mjr Cezary Wiśniewski, kpt. Mariusz Pawelec oraz kpt. Tomasz Łyżwa. Wszyscy są doświadczonymi pilotami. Wcześniej latali na samolotach produkcji rosyjskiej, m.in. MiG-21 oraz Su-22. KONKURENCI JAS-39 C/D Gripen Szwedzko-brytyjski JAS-39 Gripen to konstrukcja najmłodsza, a tym samym słabo sprawdzona. Obecnie znajduje się na wyposażeniu Szwecji, RPA i Czech. W porównaniu z F-16 gripen jest samolotem przeznaczonym głównie do zadań myśliwskich, możliwości ataków na cele naziemne są dużo mniejsze niż w wypadku F-16. Głównym mankamentem szwedzkiej konstrukcji jest jej całkowita niekompatybilność z systemami NATO. Poza tym gripen przenosi tylko starsze modele uzbrojenia. Zalety JAS-39 to mniejsze echo radarowe, lekka kompozytowa konstrukcja, mniejszy koszt godziny lotu i system TERCOM, który na bieżąco porównuje rzeźbę terenu z elektroniczną mapą w pokładowym komputerze. Mirage 2000-5 Mk2 Francuski myśliwiec, podobnie jak F-16, wykazał się wysoką skutecznością w działaniach bojowych. W porównaniu z F-16 ma większą prędkość maksymalną. Niestety, nie ma nahełmowego systemu celowania, radar ma mniejszy zasięg i jest to konstrukcja starsza technologicznie od konkurentów. Mirage jest droższy od F-16, zużywa więcej paliwa na godzinę lotu, a poza tym nie przenosi standardowego uzbrojenia NATO (Francja nie jest członkiem NATO) - potrzeba korzystania z uzbrojenia francuskiego zwiększa koszty i komplikuje logistykę. F-16 lata w siłach powietrznych 25 państw. Najwięcej, bo ponad 2 tyś., trafiło do służby w lotnictwie USA, gdzie stanowią trzon siły uderzeniowej. KRAJE, KTÓRE MAJĄ NAJWI CEJ F-16* Izrael - 260, w latach 2003-2009 wprowadzi do służby kolejne 102 maszyny Turcja - 240 Holandia - 213 Korea Południowa - 180 Belgia - 160 Tajwan - 150 Grecja - 140 Dania - 77 Norwegia - 74 Pakistan - kupił 40 samolotów w latach 1983-1987, następne dostawy został) zablokowane Zjednoczone Emiraty Arabskie - zamówiono 80 maszyn, które jeszcze nie weszły do służby * poza USA DANE TECHNICZNE załoga: 1 osoba (F-16C), 2 osoby (F-16D) rozpiętość skrzydeł: 10,00 m powierzchnia nośna: 27,87 m2 długość: 15,03 m wysokść: 5,9 m masa samolotu: 8910-9350 kg udźwig: 8855-9635 kg paliwo: 3986 l paliwo dodatkowe: 6543 l* prędkość: 2125 km/h na wysokości 12 200 m; 1472 km/h na niższych wysokościach prędkość wznoszenia: 340 m/s maksymalny pułap lotu: 17 500 m cena: 9-13 mln USD** *zbiorniki podwieszane i konforemne, czyli takie, które stanowią integralną część w obudowie samolotu **w zależności od typu samolotu |
Więcej możesz przeczytać w 36/2006 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
