- BARBARA PIASECKA-JOHNSON
Monako, Stany Zjednoczone
2,5 mld USD
Lat 65. Poza Polską od ponad 30 lat. Pochodzi z Torunia. Wkrótce po przyjeździe do Ameryki poznała Sewarda Johnsona, syna założyciela i współwłaściciela giganta farmaceutyczno-chemicznego Johnson and Johnson (J&J). Została jego kucharką, następnie opiekunką, a w końcu żoną. 12 lat po ślubie Seward zmarł. Barbara odziedziczyła posiadłość rodzinną Jasna Polana w Princetone w stanie New Jersey (dzisiaj jest tam klub golfowy) i pakiet akcji J&J. Testament zaskarżyły dzieci Sewarda z pierwszego małżeństwa. Po głośnym procesie Barbara otrzymała 450 mln USD. W 2002 r. znalazła się - wedle notowań "Forbesa" - na 73. miejscu na liście najbogatszych Amerykanów i na 168. pozycji na liście najbogatszych ludzi świata. Jej majątek (pomnożony głównie dzięki udanym operacjom giełdowym) powiększył się do 2,5 mld USD. Obecnie prowadzi przede wszystkim działalność filantropijną. - ANDREW J. "FLIP" FILIPOWSKI
Stany Zjednoczone
650 mln USD
Lat 52. Uznawany za jednego z bardziej wpływowych liderów biznesu w USA. Zaczynał od pracy w spółce Cullinet, w latach 70. największej firmie software'owej na świecie. W latach 90. założył własne przedsiębiorstwa produkujące oprogramowanie - DBMS Inc., a następnie Platinum Technology (z filią w Polsce). W 1999 r. Platinum sprzedał Computer Associates, potentatowi informatycznemu, za 3,6 mld USD, rekordową wówczas sumę. Transakcja przyniosła Filipowskiemu sławę i fortunę. Kolejnym przedsięwzięciem biznesmena jest spółka Divine Inc., która zapewnia przychód w wysokości miliarda dolarów rocznie (Filipowski ma w niej 10 proc. udziałów). Filipowski jest filantropem i działaczem organizacji społecznych, także polonijnych. Zasiada w radach nadzorczych prestiżowych firm, m.in. w Chicago Board of Trade oraz University of Chicago. Przed kryzysem sektora nowych technologii wartość jego majątku szacowano na miliard dolarów. - HENRYK DE KWIATKOWSKI
Kanada, Stany Zjednoczone
450 mln USD
Ma 78 lat. Na emigracji przebywa od 1939 r. "De" przed nazwiskiem rodzina otrzymała, jak twierdzi, w czasach napoleońskich. Zesłany przez Rosjan na Syberię uciekł z transportu. Przez Uzbekistan i Kazachstan dotarł do Iranu, gdzie zgłosił się do armii brytyjskiej. Służył w RAF, a po wojnie wyjechał do Kanady. Karierę w biznesie rozpoczął w USA, gdzie w 1962 r., z kapitałem 3 tys. USD, założył firmę Kwiatkowski Aircraft Inc., zajmującą się pośrednictwem przy sprzedaży używanych samolotów. W połowie lat 70. wrócił do młodzieńczej pasji - koni. Ma stadninę doborowych ogierów o wartości kilkudziesięciu milionów dolarów. Inwestuje w nieruchomości, kupił luksusowe rezydencje na Manhattanie, w Palm Beach, na Bahamach, w Londynie, Monako, Paryżu i Buenos Aires. Jest właścicielem bogatej kolekcji malarstwa, m.in. francuskiego i polskiego. W latach 80. wspierał polskie podziemie polityczne. Łoży na polskie organizacje kulturalne w USA, podkreśla swe polskie pochodzenie, jest dumny z przyjacielskich stosunków z papieżem. Ma bliskie kontakty m.in. z królową brytyjską i księciem Karolem, z którym grywa w polo. - WITOLD "VICTOR" MARKOWICZ
Stany Zjednoczone
300 mln USD
Lat 58. W USA od 35 lat. Po ukończeniu studiów informatycznych pracował kilka lat jako programista. Na początku lat 70. wraz dwoma wspólnikami założył firmę software'ową Matematica. Jednym z ich pierwszych klientów była spółka Nabisco, a następnie system loterii stanowych w New Jersey. W ramach tej współpracy Markowicz stworzył pierwszy całkowicie skomputeryzowany system gry w amerykańskie lotto. Z czasem jego firma przekształciła się w spółkę G-Tech. Po dziesięciu latach działania G-Tech zatrudniał ponad 200 osób, dostarczał systemy loteryjne niemal do wszystkich stanów, a także prawie 50 krajów, jego przychody sięgały 400 mln USD rocznie. Kilka lat temu Markowicz sprzedał G-Tech i wraz z Guyem Snowdenem założył spółkę SnowMark Corporation. Firma zarządza kapitałem właścicieli, inwestuje w nowo powstające spółki, tzw. start-up, wykupuje podupadające firmy. Wartość kapitału, jaki posiada, wynosi ponad 600 mln USD. - JAN "DON JUAN" KOBYLAŃSKI
Urugwaj
300 mln USD
Lat 74. Poza Polską od 1940 r. Jedna z najbarwniejszych i najbardziej kontrowersyjnych postaci współczesnej polskiej emigracji. Po wojnie znalazł się w Niemczech, gdzie m.in. handlował lekarstwami. Potem przeniósł się do Włoch i założył tam fabrykę narzędzi, którą na początku lat 50. przeniósł do Paragwaju. Wkrótce znalazł się w otoczeniu prezydenta Alfreda Stroessnera, który uczynił go "królem" poczty paragwajskiej - Kobylański zbił fortunę, drukując i sprzedając znaczki pocztowe. Pieniądze zainwestował w ziemię w pobliżu Punta del Este w Urugwaju, najsłynniejszego kurortu Ameryki Łacińskiej. Kobylański posiada 10 tys. hektarów gruntów, które dzieli na parcele budowlane i sprzedaje. Prawie od 15 lat działa w organizacjach polonijnych. Jest prezesem Związku Polaków w Argentynie oraz założycielem Unii Stowarzyszeń i Organizacji Polonijnych Ameryki Łacińskiej. - TADEUSZ "TAD" TAUBE
Stany Zjednoczone
300 mln USD
Lat 71. Przyjechał do USA w lipcu 1939 r. Po studiach w Stanford University rozpoczął działalność w sektorze nieruchomości. Jego firma Westmont Companies (założona w 1968 r.) zajmuje się działalnością developerską w Kalifornii i sąsiednich stanach, inwestuje w apartamentowce. Taube był założycielem i wieloletnim prezesem California Housing Council, organizacji opiniującej kierunki rozwoju urbanistycznego. Współorganizował ligę futbolową (United States Football League). Jest właścicielem klubu sportowego Oakland Invaders. Od lat zarządza kilkoma dużymi fundacjami dobroczynnymi, m.in. Koret Foundation (majątek o wartości ponad 300 mln USD). Jest członkiem wielu rad naukowych, aktywnym działaczem organizacji żydowskich (m.in. Taube Center for Jewish Studies przy Stanford University). W ramach fundacji Taube Foundation for Jewish Life and Culture wspiera krakowską instytucję Judaica Foundation of Cracow. - TADEUSZ "TAD" WITKOWICZ
Kanada, Stany Zjednoczone
250 mln USD
Lat 52. Wyjechał do Kanady 37 lat temu. Po studiach pracował w przemyśle elektronicznym. Założył i wprowadził na giełdę Nasdaq firmę Artel, którą później kupił koncern komputerowy 3Com. Kolejnym przedsięwzięciem Witkowicza była spółka Cross Comm, produkująca komputery sterujące sieciami, przez pewien czas jeden z najgroźniejszych konkurentów Cisco. Polska filia Cross Comm została sprzedana Intelowi. Ostatnio Witkowicz założył spółkę Adlex specjalizującą się w produkcji oprogramowania dla portali internetowych. Adlex ma filię w Polsce, w biurach w Gdańsku i Warszawie zatrudnia 45 programistów. - FELIX ZANDMAN
Stany Zjednoczone, Izrael
240 mln USD
Lat 73. Do USA przyjechał w latach 60. z Francji, gdzie wyemigrował po wojnie, podczas której stracił całą rodzinę. Jego przechowała w piwnicy w okolicach Grodna polska rodzina. Po ukończeniu studiów na uniwersytecie w Nancy, doktoryzował się z fizyki na Sorbonie. Jest założycielem, głównym udziałowcem (prawie 7 proc. akcji) i prezesem firmy elektronicznej Vishay Intertechnologies, zatrudniającej ponad 20 tys. osób. Obroty spółki sięgają 2,5 mld USD rocznie. Jest autorem wielu prac naukowych, laureatem prestiżowych nagród, m.in. prezydenckiego Medalu Zasługi. Prowadzi działalność filantropijną na rzecz ofiar Holocaustu. Magazyn "Forbes" wymienia go pośród najbardziej wpływowych postaci amerykańskiego przemysłu elektronicznego. - STEFAN KUDELSKI Z RODZINĄ
Szwajcaria
200 mln USD
73 lata. Za granicą mieszka na stałe od 1939 r., a od 1943 r. w Szwajcarii. W 1956 r. skonstruował magnetofon Nagra, najlepsze profesjonalne urządzenie do nagrywania dźwięku w filmie. Do dziś wykorzystują je twórcy większości amerykańskich i europejskich filmów. Jest jedynym Polakiem, który dostał trzy Oscary: w 1965 r. za opracowanie systemu Nagra, a w 1977 r. i 1979 r. za jego udoskonalanie. W 1990 r. uhonorowano go prestiżową nagrodą Emmy za przełomowe odkrycia, które wpłynęły na rozwój przemysłu filmowego. W 1991 r. przekazał firmę synowi Andrzejowi. Dziś firma Kudelski jest największym na świecie producentem telewizyjnych dekoderów, kontroluje 40 proc. rynku dekoderów cyfrowych.
W 2001 r. jej zysk wyniósł 48 mln USD (8,2 proc. więcej niż w 2000 r.), a obroty 303 mln USD (w porównaniu z poprzednim wzrosły o 26 proc.). - ANATOL TOPOLEWSKI
Stany Zjednoczone
130 mln USD
Ma 48 lat. Do USA przyjechał w 1977 r. Przez pięć lat pracował w zakładach zajmujących się obróbką metalu, równocześnie studiując inżynierię i biznes. W 1982 r. założył firmę znaną dzisiaj jako Anatol Inc., która ma cztery zakłady: w okolicach Chicago, w Krakowie, Bielsku i Mexico City. Specjalizuje się w produkcji automatów przemysłowych, głównie maszyn do sitodruku. Przed rokiem rozpoczął działalność w Chinach, skąd wraz z miejscowym biznesmenem rozpoczął z powodzeniem ekspansję na rynki azjatyckie. Przygotowuje się do podobnych przedsięwzięć w Europie i Afryce. Przedsiębiorstwa Anatola Topolewskiego zatrudniają ponad 700 osób. - EDWARD "ED" MAZUR
Stany Zjednoczone
110 mln USD
Lat 55. Na emigracji prawie od 40 lat. Po ukończeniu studiów inżynieryjnych w Chicago pracował wiele lat na wysokich stanowiskach menedżerskich w dużych amerykańskich spółkach, m.in. United Technologies, Lockheed Martin i AG McKee & Co. Pracując w Cargill, specjalizującej się m.in. w przetwórstwie rolnym, nawiązał w latach 80. kontakty z Polską. Zaowocowały one otwarciem fabryki suszu i mrożonek, a w 1989 r. znanej spółki Bakoma (ostatni człon nazwy pochodzi od nazwiska "Mazur"). Udziały w Bakomie sprzedał kilka lat temu i zainwestował m.in. w nowo powstałą spółkę kanadyjsko-polską Stream Communications Inc. Dwa lata temu założył w Chicago fabrykę narzędzi medycznych. Inwestuje w nieruchomości i papiery wartościowe. - CHESTER SAWKO
Stany Zjednoczone
105 mln USD
72 lata. Losy wojenne rzuciły go najpierw do Meksyku, a później w okolice Chicago. Jest właścicielem fabryk sprężyn i śrub R.C. Coil Spring (w okolicach Chicago i w Arizonie). Formalnej edukacji, jak mówi, nie ma, zasłynął jednak jako wynalazca maszyn do produkcji śrub. W latach 80. nawiązał kontakt z polskim Pometem. W wyniku tej współpracy kilka lat temu powstał Airpol produkujący sprężarki (do Sawki należy 25 proc. akcji). Trzy lata temu wykupił większościowy pakiet (45 proc.) akcji amerykańskiej firmy Weslon, właściciela Huty Julia w Szklarskiej Porębie. Chester Sawko jest jednym z największych filantropów polskiego pochodzenia w USA. Dzięki niemu utrzymuje się w Chicago wiele polskich placówek kulturalnych, społecznych i polonijne media. Dwa lata temu ufundował w Guanajuato w Meksyku szkołę publiczną i szpital. - STANISŁAW BURZYŃSKI
Stany Zjednoczone
70 mln USD
Lat 59. Po obronie pracy doktorskiej przyjechał do USA na stypendium naukowe. Od 1977 r. prowadzi w Teksasie klinikę, w której w sposób niekonwencjonalny (za pomocą ekstraktów z moczu) leczy się chorych na raka. Jego kontrowersyjne metody terapeutyczne stały się przyczyną głośnych procesów sądowych oraz nagonki ze strony środowisk medycznych, które oskarżały go o "znachorstwo". W obronie doktora stanęli pacjenci. Burzyński jest członkiem wielu towarzystw naukowych, autorem ponad 180 wynalazków. W jego klinice w Houston leczyło się ponad 5 tys. pacjentów z całego świata. Placówka zajmuje się także produkcją leków na raka. - EDWARD "ED" BŁĘKA
Stany Zjednoczone
70 mln USD
Do Stanów Zjednoczonych przybył, mając 20 lat. Krótko pracował jako rzeźnik, w 1991 r. założył rozbieralnię mięsa Quantum Foods. Jest jednym z największych producentów steków w USA. Jego wyroby kupują wszystkie większe sieci restauracji, m.in. Applebee, hotele Marriott i Chris Ruth's Steak House. Roczna wartość produkowanych przez Quantum Foods wyrobów sięga 100 mln USD i co roku rośnie o kilkadziesiąt procent. Firma zatrudnia ponad 700 osób. Błęka jest miłośnikiem tradycji góralskiej. Kilka miesięcy temu sprowadził do Chicago sanie podhalańskie. - JAN KUCHARSKI
Stany Zjednoczone
65 mln USD
Ma 50 lat. Pochodzi z Szaflar koło Nowego Targu. Do Ameryki przyjechał 30 lat temu. Kilka lat po przyjeździe założył w Chicago zakład kuśnierski, szył kożuchy i eksportował je do Polski. Na początku lat 80. założył firmę JKC Trucking Inc., która stała się jednym z największych przedsiębiorstw transportowych w stanie Illinois. Jest właścicielem ponad 110 tirów chłodni. Dwa lata temu wybudował pod Chicago Summit Cold Storage, największą w USA chłodnię (prawie 2 ha powierzchni, 6 pięter). Własnością Kucharskiego są także terminale ciężarówek w Los Angeles, San Francisco i Chicago. Ponadto posiada on wiele nieruchomości i papierów wartościowych. - FRANCISZEK BOBAK
Stany Zjednoczone
50 mln USD
Góral ze wsi Sierockie koło Zębu. Wyjechał do Stanów Zjednoczonych do narzeczonej prawie 40 lat temu. Pracował w fabryce skrzypiec, potem w rzeźni. Postanowił założyć własną firmę. Najpierw robił kiełbasę na wesela i chrzciny dla znajomych, a w końcu lat 60. otworzył w chicagowskim Jackowie delikatesy z wytwórnią kiełbas Bobak's Sausage. Dziesięć lat później miał już dużą wytwórnię wędlin i trzy inne sklepy, a na początku lat 80. dwa supermarkety, dwie restauracje, przetwórnię i hurtownię mięsa. Firma prowadzona dziś przez jego synów zatrudnia ponad 300 osób i planuje otwarcie kilku supermarketów w okolicy Chicago i Nowego Jorku. Franciszek Bobak jest jednym z większych importerów żywności z Polski. Działa w Związku Podhalan w Ameryce, jest ofiarnym filantropem. - JÓZEF "JOE" LIGAS
Stany Zjednoczone
50 mln USD
Ma 60 lat. Jest góralem z Czarnego Dunajca. Przez wiele lat był szefem produkcji w znanej firmie przetwórstwa mięsa Rymer Foods, która pod koniec lat 80. ogłosiła upadłość. Zamiast pójść na zasiłek dla bezrobotnych, otworzył własne zakłady mięsne Stampede Meat. Dziś ma dwa zakłady, zatrudnia prawie 350 osób, a przychody firmy sięgają 100 mln USD rocznie. - JUAN (JAN) STACHNIK
Argentyna
45 mln USD
Makler giełdowy, przedstawiciel Merrill Lynch, największej firmy maklerskiej świata, w Argentynie, Paragwaju i Urugwaju. Poza Polską od 1948 r. Jest właścicielem przedsiębiorstw hodowlanych w Argentynie i Urugwaju, m.in. dużej hodowli lam, plantacji jojoby i innych roślin przemysłowych oraz wspólnikiem Quasar Nautica, największej na Galapagos firmy turystycznej (jej filie znajdują się na Karaibach, w USA i Kanadzie). Inwestuje w papiery wartościowe i nieruchomości (w Buenos Aires, Miami i innych miastach USA). Jest właścicielem jednej z największych prywatnych kolekcji poloniców (m.in. ponad stu obrazów polskich twórców, wśród nich Boznańskiej, Chełmońskiego i Witkacego). Stachnik jest konsulem honorowym RP w Mar del Plata (Argentyna), a także prezesem wpływowej organizacji Asociacion Cultural de Argentino-Polaco. - ANDRZEJ KOLASA
Stany Zjednoczone
40 mln USD
Ma 55 lat. Do USA przyjechał z Nowego Targu w 1971 r. Przez kilka lat był mechanikiem w zakładach naprawczych wagonów kolejowych. W 1980 r. otworzył na południu Chicago niewielki sklepik (Andy's Deli), w którym sprzedawał produkowane przez siebie wędliny. Później kupił firmę Mikołajczyk Sausage, która jest dziś jednym z największych przedsiębiorstw mięsnych w Chicago. Właściciel trzech dużych sklepów delikatesowych, a także nowo powstałego supermarketu i restauracji. Od kilku lat zajmuje się działalnością developerską w Arizonie, gdzie kończy budowę osiedla 50 domów jednorodzinnych. - WŁODZIMIERZ "WALTER" KOTABA
Stany Zjednoczone
44 mln USD
Lat 55. Na emigracji od ponad 35 lat. W końcu lat 70. przejął założone przez jego matkę biuro podróży w chicagowskim Jackowie i firmę wysyłkową Polamer.
W ciągu kilku lat przekształcił je w największe polsko-amerykańskie przedsiębiorstwo spedycyjne i na wiele lat zmonopolizował wysyłanie paczek do Polski. Od ponad 15 lat jest właścicielem dużej stacji radiowej i założycielem profesjonalnej polskojęzycznej stacji telewizyjnej Polvision. W połowie lat 90. założył firmę Money Express zajmującą się wysyłaniem pieniędzy do Polski i innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Posiada nieruchomości w Stanach Zjednoczonych i Polsce, a także szwalnię. - YOLA CZADERSKA-HAYEK Z RODZINĄ
Stany Zjednoczone
42 mln USD
Jest nieformalnym ambasadorem RP w Hollywood. W Stanach Zjednoczonych od 1979 r. Pisze książki, publikuje w polskiej prasie, współpracuje z Polskim Radiem i telewizją. Jest członkiem Hollywood Foreign Press Association, organizacji przyznającej Złote Globy, prestiżowe nagrody filmowe. Czaderska współzarządza aktywami rodziny, które pomnożyła dzięki wyobraźni i rozległym kontaktom w świecie show-biznesu. Państwo Haykowie są właścicielami kilku centrów handlowych, apartamentowców, akcji firmy prawniczej Pre-Paid Legal Services i pałacyku Belvedere w Hollywood, który był niegdyś rezydencją Rudolfa Valentino. - ZDZISŁAW WÓJTOWICZ
Stany Zjednoczone
40 mln USD
Lat 45. Na emigracji od 20 lat. Po przyjeździe do USA osiedlił się w stanie New Jersey, gdzie wiódł dość skromne życie. W listopadzie 1994 r. wygrał na loterii 18,25 mln USD. Inwestuje w nieruchomości i papiery wartościowe. Dwa lata temu kupił dwa ośrodki wypoczynkowe w Polańczyku nad Soliną. Przez osiem lat podwoił wygraną. - WŁADYSŁAW "WALLY" MULICA
Stany Zjednoczone
30 mln USD
Lat 44. Góral ze Starego Bystrego, przybył do USA na początku lat 80. Najpierw był kierowcą, potem dostawcą towarów do kilku polonijnych sklepów w Chicago. Pierwszy sklep otworzył w chicagowskim Jackowie pod koniec lat 80. Kilka lat później w pobliżu powstał Wally's Deli, pierwszy polski supermarket w Chicago, a potem minicentrum handlowe (Wally's Market) oraz hurtownia mięsa i wędlin. Mulica planuje otwarcie trzech kolejnych supermarketów, a także rozpoczęcie działalności poza Chicago. - ANDRZEJ JAŃCZYK
Stany Zjednoczone
22 mln USD
Ma 51 lat. W Stanach Zjednoczonych przebywa od 1984 r. Jest właścicielem firmy budowlanej Nova Restoration, specjalizującej się w renowacji zabytkowych budowli na Manhattanie. Dwukrotnie otrzymał prestiżową Landmark Conservation Award. Jest jednym z nielicznych przedsiębiorców budowlanych w Nowym Jorku, którzy mogą sobie pozwolić na odrzucanie mniej ambitnych zleceń. Nova Restoration zatrudnia ponad 60 konserwatorów. Jańczyk inwestuje w nowojorskie nieruchomości, ma kilkadziesiąt apartamentowców. - ARTUR ŁUKOWSKI
Stany Zjednoczone
22 mln USD
Lat 72, przyjechał do USA po wojnie. Zaczynał od pracy pomywacza w restauracji w stanie Indiana. Po dziesięciu latach został właścicielem dwóch dużych restauracji. W 1980 r. założył stację szybkiej wymiany oleju silnikowego w samochodach. Był to początek sieci Oil Express, która w najlepszym okresie skupiała ponad 70 stacji. Jej slogan brzmiał: "U nas na wymianę oleju nie będziesz czekać dłużej niż 10 minut". Większość stacji powstawała w systemie franchisingu, Łukowski jest właścicielem marki i sześciu stacji. Ma też kilka myjni samochodowych własnej konstrukcji, zaprojektowanych tak, by nie niszczyły lakieru. Dwa lata temu przekazał zarząd Oil Express inwestorom. Z powodzeniem spekuluje na giełdzie.
|
25 najbogatszych emigrantów z Polski 
