Europułapka

Dodano:   /  Zmieniono: 
Euro rozsadza Unię Europejską. Aby zachować UE i wspólny rynek, należy zrezygnować ze wspólnej waluty. Dalsze trwanie przy euro jest jak obrona parytetu złota, która w latach 30. pogłębiła kryzys światowy i przyczyniła się do wybuchu wojny – mówi „Wprost” Stefan Kawalec, ekonomista, były wiceminister finansów, obecnie prezes Capital Strategy.

Grzegorz Sadowski, "Wprost": Euro jest dziś obciążeniem Europy?

Stefan Kawalec: Zdecydowanie. Euro to jeden z czynników, który zagraża integracji europejskiej.

Dlaczego?

Europa jest złożona z państw narodowych, które są podstawą identyfikacji i tożsamości obywateli. To tam odbywają się procesy demokratyczne. Państwo bez własnej waluty nie może dopasować polityki monetarnej do potrzeb gospodarki i pozbawione jest automatycznego mechanizmu dostosowawczego, jaki zapewnia elastyczny kurs walutowy. Bez tych mechanizmów łatwo jest utracić konkurencyjność międzynarodową, a jej odzyskanie bez własnej waluty jest niezmiernie trudne. Gdy w 2010 r. ujawnił się kryzys strefy euro, oceniano, że kraje takie jak Hiszpania, Grecja, Portugalia i Włochy powinny obniżyć płace w swoich gospodarkach w relacji do płac partnerów handlowych o 20-30 proc. Gdyby kraje te miały własne waluty, to poprawa konkurencyjności tego rzędu mogłaby się dokonać poprzez osłabienie ich walut. Tak się stało w Polsce. Polski złoty na przełomie 2008/2009 stracił 30 proc. swojej wartości, przez co nasze płace, choć w złotych pozostały na niezmienionym poziomie, to w przeliczenie na euro lub dolary się obniżyły. To w znacznej mierze dzięki temu w czasie kryzysu byliśmy „zieloną wyspą”, złoty osłabił się, sprawiając, że w stosunku do naszych partnerów z UE staliśmy się tańsi. Dotknięte kryzysem kraje Południa ze strefy euro nie mogły jednak liczyć na osłabienie walut narodowych, gdyż ich nie mają. Zaproponowano im terapię, która miała prowadzić do nominalnego obniżenia płac. Środkiem do tego celu ma być obniżenie popytu w gospodarce poprzez obcięcie wydatków publicznych i podniesienie podatków. Politykę taką eufemistycznie nazywa się dzisiaj wewnętrzną dewaluacją. W latach 30. XX w. nazywano ją po prostu polityką deflacyjną. Za jej pomocą usiłowano wówczas bronić stałego parytetu walut do złota. Zakończyło się to wówczas dramatyczną klęską. Wymienialność walut na złoto się załamała, lecz długotrwała polityka deflacyjna stworzyła grunt, na którym rosło poparcie dla komunizmu i faszyzmu. Już wówczas ekonomiści, m.in. John Maynard Keynes, wyjaśniali, że płace nie są elastyczne w dół. Łatwo rosną, gdy wzrasta popyt w gospodarce. Natomiast gdy popyt spada, płace nominalne nie spadają, przedsiębiorcy nie obniżają płac, lecz zmniejszają zatrudnienie. Dziś efektem polityki wewnętrznej dewaluacji są duże bezrobocie i spadek PKB w krajach Południa. W niektórych krajach skala i długotrwałość załamania gospodarczego jest większa niż w czasie Wielkiego Kryzysu lat 30. To właśnie otwiera drzwi populizmowi i nacjonalizmowi.

Więcej możesz przeczytać w 30/2016 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 30/2016 (1746)

  • Jak zarobić na godność narodową?24 lip 2016, 20:00Przeczytałem z tysiąc teorii o przyczynach kryzysu, a potem jeszcze więcej o tym, dlaczego ten kryzys nie chce się skończyć. A to że regulacji jest za dużo, a to że za mało. Że prekariat, że nierówności… Jak świat światem kryzysy przychodziły i...3
  • Kosztowne sprzątanie24 lip 2016, 20:00Doprowadzenie systemu rejestrów państwowych do porządku będzie kosztowało 10,5 mln zł. Kilka tygodni temu opisywaliśmy nieprawidłowości w tym wartym blisko 110 mln zł projekcie, który po wdrożeniu doprowadził m.in. do tego, że Główny Urząd...8
  • Skaner24 lip 2016, 20:00Niezniszczalni Świat patrzy na ich aktywność i przeciera oczy ze zdumienia, bo wszystko co widzi, jest jakby wbrew naturze.  „Wiekowy” zespół THE ROLLING STONES często nazywany największym zespołem świata – nadal w miarę regularnie koncertuje...9
  • Zdarzyło się jutro24 lip 2016, 20:00Gierek PiS, muzeum parawaningu, teoria wielkiego wybuchu według Rubikonia i wiele innych atrakcji.12
  • Tusk zostanie wezwany przed komisję24 lip 2016, 20:00To jest fenomen, że ktoś dziewięć razy z rzędu jest skazany za to samo przestępstwo, czyli za oszustwo, w tym samym okręgu sądowym, i za każdym razem dostaje wyrok w zawieszeniu. Przecież już po drugim takim wyroku powinien trafić do więzienia –...14
  • Bezpieczeństwo w turbulentnym świecie24 lip 2016, 20:00Warszawski szczyt NATO dał wyraz świadomości rządów państw sojuszniczych, że zagrożenie wschodniej flanki dotyczy całości Sojuszu, a nie tylko peryferii. Był manifestacją solidarnej postawy rządów państw wobec agresywnej polityki Moskwy....17
  • Trzej muszkieterowie budżetu24 lip 2016, 20:00Mateusz Morawiecki, Paweł Szałamacha i Jarosław Gowin nigdy nie grali w jednej drużynie, ale niespodziewanie zjednoczyli się w obronie budżetu przed skutkami obniżenia wieku emerytalnego. Grają o swoją pozycję czy dojrzeli na horyzoncie katastrofę...18
  • Schetyna ma rozbuchane ego24 lip 2016, 20:00Skoro PO ma być liderem opozycji, to nasz szef nie może zachowywać się jak przywódca podwórkowej paczki – mówi Stanisław Huskowski, były poseł PO.20
  • Lista dokonań Schetyny24 lip 2016, 20:00Przewodniczący Platformy Obywatelskiej usuwa swoich partyjnych przeciwników, oskarżając ich o szkodzenie partii. Jednak PO bardziej mogą szkodzić kontrowersyjne decyzje, jakie do tej pory podejmowali Grzegorz Schetyna i jego polityczne zaplecze.23
  • Czym Franciszek różni się od Jana Pawła II24 lip 2016, 20:00Papież Polak był przewodnikiem-nauczycielem. Papież Argentyńczyk jest towarzyszem drogi. Pierwszy uważał, że przyjęcie nauczania Jezusa rozwiąże problemy indywidualne i społeczne, drugi postrzega Kościół jako „szpital polowy” ludzi ubogich.24
  • Franciszek polskich marzeń24 lip 2016, 20:00Spotkanie z ojcem Tadeuszem Rydzykiem, z ofiarami pedofilii czy zaproszenie uchodźców na pokład papieskiego samolotu. „Wprost” spytał katolickich komentatorów, jakich słów i nauk oczekują od Franciszka w czasie rozpoczynającej się w tym tygodniu...28
  • Zespół stresu pourlopowego24 lip 2016, 20:00To, że ktoś wypoczął na wakacjach, nie oznacza, że z werwą przystąpi do pracy. Przeciwnie, będzie mu trudno. Pierwsze dni po powrocie psycholodzy nazywają nawet stresem pourlopowym.31
  • Działkę oddam – miasto Warszawa24 lip 2016, 20:00Przekazana na cele oświatowe blisko hektarowa działka na warszawskim Ursynowie trafiła za ułamek wartości w prywatne ręce. Zgodnie z umową miała tam powstać uczelnia, a budowane są apartamentowce. Sprawie przygląda się prokuratura.32
  • Cztery minuty na wagę życia24 lip 2016, 20:00Co można zrobić w cztery minuty? Przejechać dwa przystanki autobusem, umyć zęby, wziąć prysznic i uratować komuś życie! Chcesz dowiedzieć się jak?35
  • Wakacje z dziećmi24 lip 2016, 20:00Dłuższą podróż samochodem nawet z najmniejszymi dziećmi można przeżyć, jeśli odpowiednio się do niej przygotujemy i zaplanujemy poszczególne etapy.38
  • Stres po męsku24 lip 2016, 20:00U mężczyzn depresja często jest następstwem stresu. Nierzadko jest ukryta i wygląda zupełnie inaczej niż u kobiet. Przybiera maskę ataków agresji, wrogości, drażliwości. Milczenia lub zachowań autodestrukcyjnych.42
  • Silni faceci o słabych sercach24 lip 2016, 20:00Kardiolodzy ostrzegają: na serce chorują coraz młodsi Polacy. Ale nie zdają sobie z tego sprawy.44
  • Kiedy płuca chorują, brakuje powietrza24 lip 2016, 20:00Na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc chorują 2 mln Polaków. Ta mało znana choroba może prowadzić do inwalidztwa, a nawet śmierci.46
  • Tylko dla mężczyzn24 lip 2016, 20:00U małego chłopca ma wielkość groszku. Kiedy malec mężnieje, ten gruczoł kształtem i rozmiarem przypomina kasztan. I wszystko jest w porządku, jeśli nie rośnie dalej. Prostata – każdy mężczyzna powinien żyć z nią w zgodzie.48
  • Ultradźwiękami w raka24 lip 2016, 20:00Co roku 11 tys. Polaków słyszy diagnozę: rak gruczołu krokowego. Nowa metoda leczenia tego nowotworu umożliwia ograniczenie skutków ubocznych terapii.49
  • Kiedy geny decydują o życiu24 lip 2016, 20:00Rak płuca to nowotwór, na który najczęściej umierają Polacy. Wczesne wykrycie choroby stwarza szansę na wyleczenie. Z kolei precyzyjna diagnoza molekularna jest warunkiem koniecznym doboru właściwej terapii, co w efekcie oznacza możliwość...50
  • Drogie leczenie za granicą24 lip 2016, 20:00Gdy wybierasz się w podróż – kup polisę turystyczną. Ale zanim to zrobisz, sprawdź, czy jej wysokość wystarczy, by pokryć koszty ewentualnego leczenia.54
  • Najwięksi bankruci III RP24 lip 2016, 20:00Kiedyś królowie życia, którzy nie schodzili z czołówki listy najbogatszych ludzi w kraju. Dzisiaj zapomniani lub okryci niesławą. Albo nie mogą wyjść z długów, albo mają już za sobą odsiadkę w kryminale. Oto antylista najbogatszych ludzi w kraju.56
  • Do kierownictwa partii rządzącej Manifest24 lip 2016, 20:00Lato. Lato czeka. A wraz z latem czeka rzeka. Czeka rzeka, czeka las… Wakacje. Mniej lub bardziej zasłużone – wszyscy jedziemy odpoczywać. Miesiąc względnego spokoju od polityki – bo polityka w sierpniu się urlopuje. Wielce Szanowne Kierownictwo...61
  • Europułapka24 lip 2016, 20:00Euro rozsadza Unię Europejską. Aby zachować UE i wspólny rynek, należy zrezygnować ze wspólnej waluty. Dalsze trwanie przy euro jest jak obrona parytetu złota, która w latach 30. pogłębiła kryzys światowy i przyczyniła się do wybuchu wojny – mówi...62
  • Turecka wolta24 lip 2016, 20:00Nieudany pucz wojskowy nieoczekiwanie wzmocnił prezydenta Erdoğana, który ma teraz wolną rękę do przeprowadzenia planowanych już wcześniej zmian w polityce zagranicznej. Zbliżenie z Rosją jest tylko kwestią czasu.70
  • Kręgosłup tureckiej armii został złamany24 lip 2016, 20:00Najlepsi tureccy oficerowie od lat siedzą w więzieniach z wieloletnimi wyrokami. Niektórzy zaginęli bez śladu. Recep Tayyip Erdoğan, prezydent Turcji, wypowiedział armii wojnę – mówi „Wprost” gen. Waldemar Skrzypczak, były wiceminister obrony i...72
  • Modlitwa o rozum24 lip 2016, 20:00Polityczny Zachód trzeszczy w szwach. To, że potrzęsie nim Brexit, było do przewidzenia. Decyzja Brytyjczyków już działa. Można powiedzieć, że Brexit już jest, od kiedy o nim rozmawiamy i snujemy plany, jak się z Wielką Brytanią rozwodzić.73
  • Barwy kampanii24 lip 2016, 20:00Nowicjusz w polityce, biznesmen i celebryta, obiecuje przywrócić Ameryce wielkość, ale jego wizja polityki wobec Europy, w tym Polski, pozostaje zupełną niewiadomą.74
  • Ciemne interesy Clintonów24 lip 2016, 20:00Czy były prezydent USA sprzedawał obcym rządom polityczne wpływy żony? Takie oskarżenia padają w filmie „Clinton Cash”, który ma właśnie swoją amerykańską premierę. Od 25 lipca mogą go także oglądać czytelnicy „Wprost”.77
  • Podchody z pokemonami24 lip 2016, 20:00Nowoczesne technologie to za mało, by dziś porwać tłumy. Trzeba było dodać do nich tradycyjną grę w chowanego oraz nostalgię za latami 90. Tak powstał „Pokémon Go”, gra, która wyprowadziła ludzi na ulice.80
  • Po drugiej stronie smartfona24 lip 2016, 20:00Nie wiadomo, czy gracze wychodzą z gry komputerowej na podwórko, czy biegając po podwórku, wchodzą do gry komputerowej – mówi dr Marek Troszyński, socjolog z Obserwatorium Cywilizacji Cyfrowej Collegium Civitas.82
  • Kobiecy wymiar przemian24 lip 2016, 20:00Do niedawna polityka była niemal wyłącznie męskim zajęciem. To przesłoniło obraz świata tak mocno, że zapominamy, jak naprawdę wygląda. Tomasz Wasilewski w swoim nowym filmie „Zjednoczone stany miłości” pokazuje, że ustrojowa transformacja miała...84
  • Wyszczerbiony miecz24 lip 2016, 20:00Proces dekoratorów z „Kroniki polskiej” przetarł ścieżkę dla późniejszego procesu prezesa TVP.87
  • Żyj kolorowo24 lip 2016, 20:00Kolor ścian to jeden z głównych elementów aranżacji wnętrza. Barwy, które do niego wybierzemy, mogą dodać energii pomieszczeniu, wpływać na nastrój mieszkańców, a także oddać emocje jego właściciela.90
  • Ułańska fantazja24 lip 2016, 20:00Ułańska fantazja Jacek Komuda „Hubal” Fabryka Słów Polscy czytelnicy są równie nieobliczalni jak polscy piłkarze. Dowodzi tego choćby przypadek „Hubala”, który niespodziewanie stał się bestsellerem. Autor – Jacek Komuda – to bodaj najlepszy dziś...92
  • Muzyka - recenzje24 lip 2016, 20:00Trzecia odsłona muzycznej trylogii To album teoretycznie przeznaczony przede wszystkim dla wtajemniczonych fanów. Ale rozpoczyna sie od niemal 12-minutowego utworu, który mógłby być też dla początkujących świetnym wprowadzeniem w fenomen tego...94
  • Film - recenzje24 lip 2016, 20:00Pani kontra rekin Dopiero co mieliśmy w kinach żeńską wersję „Ghostbusters”, a już pojawia się kolejny film z kobietą w roli, w jakiej przywykliśmy widzieć panów. Przez półtorej godziny śledzimy samotną walkę Nancy z wielkim rekinem. Ot, młoda,...95
  • Duży mały samochód24 lip 2016, 20:00Gdy mówi się o małych samochodach, zawsze podkreśla się funkcjonalność. Takim autem łatwo w mieście znaleźć miejsce do parkowania, niewiele pali, a na dodatek nie budzi zbytniej zawiści sąsiadów. Zdarza się jednak, że niewielki samochód potrafi...96
  • Know-How24 lip 2016, 20:00Moc ceramiki Chcesz być w czymś najlepszy. Poszukaj sobie niszy. Szwajcarski producent zegarków Rado znalazł sobie takie własne poletko i specjalizuje się w produkcji czasomierzy z ceramiki. I to, co robią, jest przepiękne. Na rynku pojawił się...97
  • Spalone podwyżki24 lip 2016, 20:00Tryb, w jakim posłowie PiS przygotowali projekt ustawy o podwyżkach dla najważniejszych osób w państwie, może wskazywać na pierwsze symptomy znanego w polityce zjawiska, czyli odrywaniu się elit władzy od kontaktu ze społeczeństwem.98