Rola domów maklerskich na rynku kapitałowym jest niewątpliwie istotna. W ciągu dwudziestu sześciu lat funkcjonowania polskiego rynku kapitałowego zmieniały się rodzaje i zakres usług, zarówno tych świadczonych inwestorom jak i emitentom. Zmiany tych usług podyktowane były zmianami na samym rynku kapitałowym, a także z rosnącymi wymaganiami ze strony klientów domów maklerskich. Działalność maklerska w swojej pierwotnej formie obejmowała głównie pośrednictwo w transakcjach kupna i sprzedaży papierów wartościowych, takich jak: akcje, obligacje. Wraz z rozwojem rynku kapitałowego w Polsce pojawiły się nowe instrumenty finansowe (prawa poboru, kwity depozytowe, certyfikaty inwestycyjne, instrumenty pochodne – kontrakty futures i opcje) oraz zapotrzebowanie na inne usługi związane z rynkiem kapitałowym.
Współczesny zakres usług oferowanych przez domy maklerskie jest znacznie szerszy i obejmuje doradztwo inwestycyjne, przeprowadzanie operacji kapitałowych na własny rachunek Po pierwszych latach funkcjonowania Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, tzw. okresie rozkwitu domów maklerskich (lata 1993-1994), co związane było również z bardzo dobrą koniunkturą gospodarczą panującą na giełdach światowych nadeszły lata, gdzie aby przetrwać, domy maklerskie musiały podjąć walkę o klienta. Wiele z domów maklerskich nie wytrzymało konkurencji i upadło, część połączyła swoje siły z innymi tworząc nowy „organizm”, a część zaczęła się specjalizować w usługach, które nie były dostępne u konkurencji lub nie były dostępne w pełnym zakresie (np. inwestycje na rynkach walutowych). Ciekawym spostrzeżeniem jest fakt, iż domy maklerskie o największej liczbie posiadanych rachunków inwestycyjnych (o największej liczbie klientów) nie generowały wcale największego obrotu.
Ten fakt związany jest po części z tym, że według szacunków GPW ¼ wszystkich otwartych rachunków to rachunki aktywne, pozostała część rachunków założona została przez inwestorów w wyniku jednorazowego zdarzenia i utrzymywana jest do chwili obecnej bez dokonywania transakcji (chodzi tu m.in. o prywatyzację dużych przedsiębiorstw państwowych, otrzymanie akcji pracowniczych itp.). Wg danych GPW na polskim rynku kapitałowym działa 57 członków giełdy (podmioty pośredniczące w nabywaniu instrumentów finansowych). Pomimo tak znaczącej liczby tylko kilka domów maklerskich należy do ścisłej czołówki w obrocie instrumentami finansowymi (w obrocie akcjami: DM Banku Handlowego – 10%, DM Banku PKO BP – 9,1%; w obrocie kontraktami terminowymi DM BOŚ – 23,31%, DM mBanku 11,88%,DM BZWBK 10,95%,) – dane obejmują okres od kwietnia 2016 do kwietnia 2017. Ważną częścią segmentu usług domów maklerskich jest powstanie tzw. asset management, gdzie usługi świadczone są dla osób dysponujących odpowiednią wielkością wolnych środków. Skorzystanie z usług tego rodzaju wymaga posiadania co najmniej 50 000 zł, ale w większości przypadków kwota ta wynosi minimum 1 milion zł. Usługa ta polega na zarządzaniu przez dom maklerski w imieniu klienta, portfelem papierów wartościowych. Można stwierdzić, iż domy maklerskie wpisały się już w polski krajobraz rynku kapitałowego i pełnią w nim wyraźną i ważną rolę. Przyszłość domów maklerskich jest ściśle związana z dalszym rozwojem rynku kapitałowego oraz rozwojem nowych technologii, lecz wydaje się, że domy maklerskie jeszcze przez długi czas będą obecne na naszym rynku kapitałowym.
Tomasz Chapanionek Makler Papierów Wartościowych
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.
