Z biglem i bez kantów
Udostępnij1 Skomentuj
Tygodnik Wprost Wydanie: 6/2020 (1922)
Okładka tygodnika Wprost nr 6/2020 (1922)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Z biglem i bez kantów

Dodano: 
Kaletnik podczas pracy
Kaletnik podczas pracy Źródło: Shutterstock / ngoc tran
Kaletnik był już zawodem na wymarciu, ale zakochało się w nim kolejne pokolenie. Teraz powraca do życia, chociaż częściej jako hobby niż profesja.

Tekst: Katarzyna Chudyńska-Szuchnik

Nóż tapeciak z łamanym ostrzem, krawieckie radełko, igły z pasmanterii, szydło wykonane z wiertła i klej. Tyle na początek wystarczy do zabawy w kaletnika. Zabawy – bo prawdziwy kaletnik, czyli rzemieślnik, który potrafi zrobić ze skóry portfel lub torebkę, to profesjonalista. Najstarszy w Polsce jest wierny swojemu zajęciu od 1945 r. Kiedy kilka lat temu zdecydował, że już czas rozstać się z zawodem, jego zdjęcie ukazało się w prasie. Postawny siwy mężczyzna w białej koszuli siedział przy żeliwnej maszynie Singer i patrzył w obiektyw fotoreportera. „Kaletnik-rymarz z 73-letnim stażem odda zakład w dobre ręce! Zdradzi wszystkie techniki zawodowe i pomoże następcy” – głosił podpis.

Ryszard naprawia wszystko

Latem 2018 r., kiedy ukazał się artykuł w „Fakcie”, Ryszard Wojtulski – bo o nim mowa – miał 87 lat. Jego umiejętności potwierdzała książeczka mistrzowska z 1963 r., a większość dorobku mieściła się w rękach i w głowie, bo w zakładzie miał już tylko część narzędzi. Najczęściej używał kombinerek i młotka. Pod ręką trzymał bakelitowe podkładki do wybijania otworów w skórze, naznaczone setkami śladów. W szufladach noże do skóry, ostrzałki, wybijaki, nieco zardzewiałe przyrządy do zakładania zamków w torebkach, krojenia skóry na paski, kilka rodzajów cęgów. Kansjer do ścinania brzegów, rajfer do kantów na gorąco (patrz: słowniczek). Konik rymarski do szycia ręcznego wyglądał pod ścianą jak drewniana ławka. Dawno go nie używał. Dwie maszyny do szycia – płaska z wielkim blatem to radomski Łucznik – i praworamienna singerka, na której można szyć torebki.

Artykuł został opublikowany w 6/2020 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 6/2020 (1922)

  • Prezydent na start2 lut 2020, 20:00 — Rusza prezydencka kampania wyborcza, dlatego tygodnik „Wprost” publikuje wywiad z urzędującą głową państwa Andrzejem Dudą.3
  • Niedyskrecje parlamentarne2 lut 2020, 20:00 — Małgorzata Kidawa-Błońska, kandydatka na prezydenta Koalicji Obywatelskiej, podobno nie lubi feminatywów. Panią polityk tak bardzo drażni używanie żeńskich wariantów nazw zawodów i stanowisk, że ostatnio była poirytowana nawet zaproszeniem, jakie...6
  • 7 dni dookoła świata2 lut 2020, 20:00 — USA Wirus sprzyja Ameryce Koronawirus może mieć pozytywny wpływ na amerykańską gospodarkę. Tak uważa sekretarz handlu USA Wilbur Ross, twierdząc, że powszechny strach przed epidemią przyspieszy powrót miejsc pracy do Stanów Zjednoczonych....8
  • Obraz tygodnia2 lut 2020, 20:00 — 10 tys. zł wpłacił na konto Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Ireneusz Bukrabo za możliwość zjedzenia kolacji w towarzystwie aktorki Julii Wieniawy. 39 dni – takie ferie – jak wyliczył „Super Express” – zaplanowali sobie posłowie. Od 14 lutego...11
  • Bycie sobą wymaga odwagi2 lut 2020, 20:00 — Aktualnie można panią oglądać w aż siedmiu tytułach na deskach Teatru Kwadrat, a teraz pojawia się ósmy: „Nie książka zdobi człowieka”. To współczesna komedia, mówiąca o świecie show-biznesu, celebrytów i gwiazd. Jedną z głównych myśli, jakie...12
  • Brudne ręce pana Tomka2 lut 2020, 20:00 — Agent Tomek oskarża szefów i przeprasza za prowokację. Czy jego zeznania zaszkodzą PiS?13
  • Borys Budka, czyli w Platformie bez zmian2 lut 2020, 20:00 — Borys Budka odmienia słowo „energia” przez wszystkie przypadki. Na razie jednak nic nie wskazuje, by nowy szef PO miał inny pomysł na walkę o władzę w Polsce niż bycie energicznym antypisem.20
  • Molestowanie względne2 lut 2020, 20:00 — Jerzy Owsiak: Niech pani spróbuje seksu. Poczuje pani motyle w brzuchu, poczuje pani rozluźnione plecy. Poczuje pani kwiat we włosach, a przez to w głowie też się może poukładać. Za takie słowa pod adresem Krystyny Pawłowicz warszawski sąd skazał...24
  • Zarządzanie strachem2 lut 2020, 20:00 — Strach przed nową zarazą z Chin znacznie wyprzedza realne zagrożenie chorobą. Jest za to użyteczny dla każdego, kto chciałby ograniczyć chińskie wpływy gospodarcze w świecie.26
  • To nie apokalipsa2 lut 2020, 20:00 — Nowy wirus jest nawet 10 razy mniej zabójczy niż SARS – mówi prof. Ali S. Khan, epidemiolog, ekspert WHO.29
  • Zabójcze wirusy2 lut 2020, 20:00 — Jest tylko kwestią czasu, kiedy koronawirus z Wuhanu znajdzie się w Polsce. Pytanie, czy będą to pojedyncze przypadki, jak groźne i czy nasz system będzie dobrze do tego przygotowany.30
  • Dziewczynka z odsetkami2 lut 2020, 20:00 — 11-letnia Zuzia ma do spłacenia milion złotych długu. Dzieciństwo spędziła w sklepie przy opuszczonej hurtowni. Teraz wychowuje się z mamą na 20 mkw. Komornik zajął jej rentę po zmarłym tacie. Zuzia ma jedno marzenie – chciałaby mieć rower.32
  • Nie pracują, bo prasują2 lut 2020, 20:00 — O to, żeby Polki z małych miasteczek i wsi mogły pójść do pracy, muszą postarać się inni: państwo, pracodawcy, a przede wszystkim mężowie.36
  • Sprawy, które nie przeszkadzają2 lut 2020, 20:00 — Wiele ważnych i mądrych słów powiedziano podczas obchodów 75. rocznicy wyzwolenia obozu w Oświęcimiu.39
  • Wypisani z rodziny2 lut 2020, 20:00 — Wydaje się, że synem lub córką jest się na całe życie. A jednak bywają powody, dla których dorosłe dzieci mówią rodzicom: ja wysiadam.40
  • Po pierwsze przyjaciele2 lut 2020, 20:00 — Kilka lat temu umarł Tomasz, mój przyjaciel.43
  • Z biglem i bez kantów2 lut 2020, 20:00 — Kaletnik był już zawodem na wymarciu, ale zakochało się w nim kolejne pokolenie. Teraz powraca do życia, chociaż częściej jako hobby niż profesja.44
  • Hossa bessa2 lut 2020, 20:00 — Wirus paraliżuje biznes Pod koniec ubiegłego tygodnia Ikea ogłosiła, że zamyka ponad 30 swoich chińskich sklepów. To niemal połowa wszystkich punktów, które Szwedzi prowadzą w Państwie Środka. W obawie przez koronawirusem swoją działalność w...48
  • Opolskie Orły rozdane2 lut 2020, 20:00 — Gala Orłów Wprost jest jednym z najważniejszych wydarzeń organizowanych przed redakcję naszego tygodnika.50
  • Rolnik menedżerem2 lut 2020, 20:00 — Walka o rynek i lepsze ceny skupu, zmieniające się warunki pogodowe i problem sukcesji to tylko niektóre wyzwania, które stoją przed rolnictwem. Gospodarstwa rolne to często duże innowacyjne firmy.52
  • Odzyskają każdy dług2 lut 2020, 20:00 — Jesteśmy jednym z liderów wzrostu na rynku windykacji – mówi Marek Olszewski, który współtworzył m-Windykację, innowacyjne przedsiębiorstwo zajmujące się odzyskiwaniem należności.54
  • Hotel Ilan – tradycja i nowoczesność2 lut 2020, 20:00 — W zabytkowym gmachu Jeszywas Chachmej Lublin, dawnej największej oraz najbardziej prestiżowej szkole rabinackiej na świecie, mieści się hotel Ilan, który łączy tradycję żydowską z nowoczesnością.55
  • Szprychy zamachowe2 lut 2020, 20:00 — Dzisiaj jeździmy koleją po torach zbudowanych przez zaborców. To używany garnitur, który nosił ktoś inny. Centralny Port Komunikacyjny to garnitur uszyty na polską miarę u dobrego krawca – mówili uczestnicy debaty o CPK.56
  • Kolej na inwestycje2 lut 2020, 20:00 — Dzięki wielomiliardowym inwestycjom, największym w historii Grupy PKP, polska kolej przeżywa renesans – modernizowane są dworce, linie kolejowe, rośnie znaczenie przewozów towarowych.58
  • Miliony dla strażaków2 lut 2020, 20:00 — PKN ORLEN i Fundacja ORLEN przeznaczą kolejne 2 mln zł na wsparcie państwowych i ochotniczych straży pożarnych w całej Polsce. Wnioski o dofinansowanie można składać do 16 marca br.60
  • Know-how2 lut 2020, 20:00 — Avatar na kółkach Mercedes-Benz na targach CES 2020 w Las Vegas pokazał swój samochód przyszłości – Vision AVTR. Sam koncern swój koncept przedstawia jako połączenie człowieka, maszyny i natury, którego dotąd świat motoryzacji nie widział. Poza...62
  • Pochwała odwagi i Johnsona2 lut 2020, 20:00 — Kiedy pół roku temu Boris Johnson obejmował urząd brytyjskiego premiera, niemal cały świat sądził, iż jego misja jest beznadziejna.63
  • Polska się mną nie interesuje2 lut 2020, 20:00 — Tygodnikowi „Wprost” jako jedynemu udało się przeprowadzić wywiad z Jakubem Skrzypskim, więźniem politycznym odsiadującym wyrok siedmiu lat więzienia w Indonezji. Rozmowę musieliśmy przeprowadzić w zakonspirowany sposób, za pośrednictwem adwokatów...64
  • Nadzieja w tabletce, czyli ranking nowych superleków2 lut 2020, 20:00 — Od terapii genowej do niebieskiej tabletki dla kobiet: czy te leki zmienią medycynę?70
  • Jedz i chudnij2 lut 2020, 20:00 — Jeśli 1 stycznia zaczęłaś się odchudzać, powinnaś już widzieć pierwsze efekty. Waga ani drgnęła, a może wręcz wzrosła? Czas zmienić taktykę.74
  • Śpiew rozpaczy2 lut 2020, 20:00 — Śpiew rozpaczy Nastoletnia Billie Eilish zgarnęła nagrody Grammy w najważniejszych kategoriach. Z jej problemami psychologicznymi, chropowatym wizerunkiem i mrocznymi, mamrotanymi piosenkami idealnie nadaje się na gwiazdę współczesnych czasów.76
  • Kobieta na zakręcie2 lut 2020, 20:00 — Danuta Stenka, jako dwubiegunowa Raniewska z „Wiśniowego sadu”, zbiera w Szwajcarii wspaniałe recenzje. Krytycy uważają, że przedstawienie Yany Ross jest jednym z dziesięciu najlepszych niemieckojęzycznych spektakli minionego roku.80
  • Wydarzenie2 lut 2020, 20:00 — Przełomy Licząca ponad 600 stronic książka „Paryż 1938” to – jak deklaruje autor – ostatnia część cyklu, w skład którego wchodzą jeszcze „Wiedeń 1913” i „Londyn 1967”. Ów autor to profesor z Polskiej Akademii Nauk, który interesuje się...83
  • Film2 lut 2020, 20:00 — Śmieszny Hitler Niegdyś Roberto Benigni skakał po krzesłach, aby odebrać Oscara za „obozową” komedię „Życie jest piękne”. Teraz sześć nominacji do nagród Akademii zdobył „Jojo Rabbit”. Taika Waititi portretuje chłopca z Hitlerjugend. Chuderlawy,...84
  • Muzyka2 lut 2020, 20:00 — Małe tęsknoty Julia Marcell to jedna z najbardziej niedocenionych i zarazem najzdolniejszych polskich artystek. Choć w przeszłości romansowała z popem („Manners”, „Tarantino”), z nową płytą artystka robi daleki krok w stronę sceny alternatywnej....85
  • Książka2 lut 2020, 20:00 — Kobiety w akcji W górach rozbija się awionetka, ginie pilot, a pasażerka ucieka z miejsca katastrofy. Dlaczego? Tego czytelnik dowiaduje się z rekonstrukcji jej przeszłości, która przeplata się z opisami dramatycznej wędrówki przez góry. Drugim...86
  • Kalejdoskop2 lut 2020, 20:00 — Postmodernistyczna fantazja Liga Niezwykłych Dżentelmenów: Burza” ma być ostatnim dziełem Alana Moore’a, bodaj najwybitniejszego żyjącego scenarzysty komiksowego, który jakiś czas temu ogłosił przejście na emeryturę. To ukoronowanie długich lat...87
  • Jak ochrzciłem królewskie dziecko2 lut 2020, 20:00 — Muszę wam się przyznać, że dobijają mnie moje – delikatnie mówiąc – rojalistyczne sny. Zwykle zaczyna się tak, że nie da się już dłużej ukrywać tego, iż moja rodzina jest spokrewniona z angielską rodziną królewską. To, co było dotąd tajemnicą,...88
  • W poszukiwaniu zimy2 lut 2020, 20:00 — Białe kombinezony, narty all mountain, trasy w aplikacji oraz Gruzja, jak się okazuje, najmodniejszy kierunek wypraw narciarzy w tym roku. Oto zimowe trendy 2020.90
  • Śmierć Ciechowskiego podcięła mi skrzydła2 lut 2020, 20:00 — Oczami wyobraźni widziałem, jak tworzymy coś razem. Czułem, że straciłem kogoś wyjątkowego.93
  • Dzieciństwo we włoskim stylu2 lut 2020, 20:00 — Produkty z Włoch nie przypadkiem są uznawane za synonim luksusu i najwyższej jakości. Wyróżniają się interesującym wzornictwem i są produkowane ze starannie wyselekcjonowanych materiałów. Również wyroby dla dzieci.94
  • Król Migdał Pierwszy2 lut 2020, 20:00 — To karnawałowe ciasto ma być lekko wilgotne i chrupiące, a masa migdałowa lepka i uwodzicielsko słodka.96
  • 5 sposobów na... kiszone superfoods2 lut 2020, 20:00 — Moda na kiszonki trwa w najlepsze. I dobrze, bo próżno szukać przekąski zdrowszej, bogatszej w witaminę C, a także witaminy z grupy B, wapń, magnez i choćby błonnik pokarmowy. Co kisić?97
  • Zrób sobie… Budkę2 lut 2020, 20:00 — Stary szyld już nie nęci, a w karcie odgrzewane kotlety. Czy Borys Budka zrobi w Platformie kuchenne rewolucje?98