Ryba po polsku: Pisarze do libretta, kompozytorzy do partytury
Udostępnijdodaj Skomentuj
Tygodnik Wprost Wydanie: 37/2004 (1137)
Okładka tygodnika Wprost nr 37/2004 (1137)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Ryba po polsku: Pisarze do libretta, kompozytorzy do partytury

Dodano:   /  Zmieniono: 
Po otrzymaniu subwencji od ministra Dąbrowskiego i z Brukseli jestem gotów napisać politoperę "Na kolanach do Moskwy" My tu ciągle o wypędzonych i Powiernictwie Pruskim, a tam, za Odrą, dzieją się naprawdę ciekawe i ważne rzeczy. Rozkwita kultura, pleni się sztuka. Niedawno w Berlinie odbyła się premiera opery "Światło", której bohaterką jest zmarła małżonka Helmuta Kohla. Na scenie Hannelore, symbolizująca podobno pokolenie niemieckich żon, które poświęciły się dla kariery mężów, przygotowuje własne samobójstwo, zabijając najpierw złotą rybkę, a potem psa. Wszystko to ilustrowane wierszami Goethego, neapolitańską "O sole mio" oraz ścieżką muzyczną z filmu "Star Trek".
Nie jest to pierwsza w ostatnim czasie politopera w Niemczech. Niedawno pokazywano dzieło "Angela" opowiadające o bezskutecznej walce przewodniczącej CDU Angeli Merkel o nominację na kandydatkę w wyborach kanclerskich. Sam byłem, w roku chyba 1997, w Dźsseldorfie na premierze opery "Kniefall in Warschau" (w dosłownym tłumaczeniu "Klęk w Warszawie"). Bohaterem był Willy Brandt, na scenie śpiewali Herbert Wehner, F.J. Strauss i Egon Bahr. Największe wrażenie robiła nie scena klękania w Warszawie, ale tango tańczone przez Brandta z pierwszą żoną Rut do przedwojennej melodii Kreislera "Dwie stare ciotki tańczą tango". Brandt wyśpiewywał też ze sceny prawdy nieprzemijające w rodzaju: "Nic nie dzieje się samo" albo "Niewiele jest rzeczy trwałych". Wystawiano też na niemieckich scenach opery "Nixon w Chinach" i "Gorbaczow". Ta ostatnia to była, oczywiście, opera komiczna.
A u nas co? Ciągle tylko "Straszny dwór" i "Halka", a raz na 50 lat "Krakowiacy i górale". Żeby choć jakoś te ramoty uaktualnić. Ucharakteryzować Jontka na Millera, niech śpiewa "Jako od wichru krzew połamany, tak się duszyczka stargała". Przenieść akcję "Strasznego dworu" do Pałacu Prezydenckiego, niech Giertych śpiewa arię Skołłuby, a Kwaśniewski na pytanie "Strach waści?", niech odpowiada dumnie: "Nie!". Kwestię o zażywaniu tabaki można zastąpić malt whisky. Mamy dobrych poetów, niech się sprężą, by się rymowało.
Oczywiście, fragment "Dobrze, dobrze panie bracie, przecudowny jest nasz stan, nie masz niewiast w naszej chacie, vivat semper wolny stan!" trzeba by usunąć, żeby nie drażnić Jarugi i Środy. Można by niewiasty zastąpić heterykami.
Ale generalnie naród woła o nowe opery. Historię mamy bogatą, tylko czerpać. Mogą Niemcy wystawić "Klęk w Warszawie", możemy i my "Skok w Gdańsku". Pokazać, jak Wałęsa skacze przez płot i robi gest Kozakiewicza, śpiewając "Kiedy ranne wstają zorze". Zainscenizować "okrągły stół", jako rewię z girlsami w rolach Michnika, Geremka i Aleksandra Halla. Do afery Rywina można się posłużyć "Faustem" z Czarzastym jako Mefistofelesem, Jakubowską jako Małgorzatą i chórem greckim komisji śledczej. Aria Błochowiak "Kolorowe skarpetki" stałaby się, takie mam przeczucie, przebojem.
Sam jestem gotów napisać, po otrzymaniu subwencji od ministra Dąbrowskiego lub z Brukseli, wielką operę historyczną "Na kolanach do Moskwy". W prologu pastuszek Rakowski gra na fujarce "Międzynarodówkę". W epilogu, przy dźwiękach orkiestry strażackiej grającej "Z dymem pożarów, z kurzem krwi bratniej" wyprowadza w pole sztandar PZPR. Pozostałe sześć aktów w tej samej dekoracji - u wysokiego Kremla sufitu chwieje się mapa przedstawiająca niekorzystne położenie geopolityczne. Pielgrzymi z Polski składają listy hołdownicze, a chór siedzących w kucki bojarów śpiewa "Czapajew gieroj". Najgłośniej na scenie powinno być słychać suflera.
Dobra byłaby opera o partiach chłopskich, bo na scenę można by wprowadzić żywe zwierzęta i pokazać orkę na ugorze. Potem blokada proscenium przez dzikich Mulatów i obertas Wojciechowskiego z Kalinowskim. Musical "Niebezpieczne związki" opowiadałby dzieje Józefa Oleksego do dźwięków disco polo. "Odprawa posłów bez immunitetu" to prawie Kochanowski, najlepsze tradycje literatury. Opera "Dziewic orleński" opowiadałby o prezesie Modrzejewskim.
Gdyby zamiast mętnych dyskusji reagować na bieżące wydarzenia nowymi operami, przynajmniej kultura narodowa by się odrodziła. Za coś się w końcu płaci te podatki. Niech chociaż Polska będzie tą chatą rozśpiewaną, jak w "Weselu" Wyspiańskiego.
Więcej możesz przeczytać w 37/2004 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 37/2004 (1137)

  • Wprost od czytelników12 wrz 2004 — To nie nasz problem Myślę, że Niemcy nie mają większych szans na zwycięstwa przed trybunałem europejskim. Wszak ten trybunał rządowi polskiemu, a nie ukraińskiemu czy białoruskiemu zlecił rozwiązanie problemu zabużan. A więc - przez analogię -...3
  • Na stronie - Debelkizacja Polski12 wrz 2004 — Belkizacja polityki jest dla podatników bardziej dolegliwa, czyli bardziej kosztowna, od falandyzacji prawa Belkizacja polityki jest dla systemu politycznego Polski mniej więcej tym samym, czym dla systemu prawnego Polski była falandyzacja...3
  • Skaner12 wrz 2004 — Na pohybel aferzystom! Jest szansa na pozbycie się z Sejmu gromady pijaków, aferzystów i zwykłych nierobów. Większość Polaków popiera już bowiem okręgi jednomandatowe, których wprowadzenie wyeliminuje sporą część...8
  • Dossier12 wrz 2004 — LECH WAŁĘSA były prezydent RP Mam 61 lat i z męskich spraw zostało mi tylko golenie "Głos Wielkopolski" KRZYSZTOF OPAWSKI minister infrastruktury Łatwiej o optymizm wtedy, kiedy się nie wie, o czym się mówi Radio PIN ROBERT GONERA...9
  • Sawka12 wrz 2004 — 10
  • Kadry12 wrz 2004 — 11
  • Playback12 wrz 2004 — 13
  • M&M12 wrz 2004 —  ANI ZA WASZĄ ANI ZA NASZĄ WOLNOŚĆ NIE WOLNO Ci i ci są nam obcy. Lecz milczeć się nie da, choć słów brak i niedobry to temat do fraszek. "Nasza" lub "wasza" może być wolność. Lub bieda. Ale wszystkie dzieci są nasze.13
  • Poczta12 wrz 2004 — Oświadczenie W artykule "Walcowanie polityków" (nr 35) bez wiedzy oraz zgody autora tekstu - Pawła T. Felisa - dokonano wielu zmian redakcyjnych, które zniekształciły niektóre jego poglądy i opinie. Między innymi nie...13
  • Nałęcz: Sposób na bogactwo12 wrz 2004 — Polska wkrótce zostanie podzielona na patriotów gotowych przegryźć niemieckie gardła i na sprzedawczyków Z polityką jest podobnie jak z pogodą. Żadna sytuacja nie trwa wiecznie. Po długiej spiekocie przychodzi deszcz, a po nim znowu pojawia się...14
  • Ryba po polsku: Pisarze do libretta, kompozytorzy do partytury12 wrz 2004 — Po otrzymaniu subwencji od ministra Dąbrowskiego i z Brukseli jestem gotów napisać politoperę "Na kolanach do Moskwy" My tu ciągle o wypędzonych i Powiernictwie Pruskim, a tam, za Odrą, dzieją się naprawdę ciekawe i ważne rzeczy. Rozkwita...15
  • Z życia koalicji12 wrz 2004 —  Brunatny Robert pisze książkę! W swej pasjonującej opowieści Robert Kwiatkowski chce ujawnić całą prawdę o aferze Rywina. Książkę wyda Muza czy Agora? Nikczemnik Sadowski nie będzie już ministrem sprawiedliwości. Biedaczyna musi odejść ze...16
  • Z życia opozycji12 wrz 2004 —  Andrzej Modrzejewski jest na ty z Marianem Krzaklewskim! Nic dziwnego, że w tej sytuacji wzięli go na cel UOP i Zbigniew Siemiątkowski. Człowiek, który utrzymuje tak bliskie kontakty z Krzaklewskim, musi być niebezpieczny dla państwa....17
  • Fotoplastykon12 wrz 2004 — Henryk Sawka www.przyssawka.pl18
  • Wielka wsypa12 wrz 2004 — Polscy politycy w kieszeni ukraińskich szejków Bombą, która uderzy w dużą część polskiej klasy politycznej, będzie świadek, który pojawi się przed komisją śledczą ds. Orlenu. Może on odegrać w tej sprawie taką rolę, jaką odegrał Masa w procesie...20
  • Depostkomunizacja12 wrz 2004 — Polska się zmieni, jeśli prawica będzie rządzić co najmniej dwie kadencje Dotychczas polska lewica była jak Franciszek Józef I: ludzie rodzili się i umierali, a on wciąż rządził. Teraz Franciszkiem Józefem musi się stać prawica. Rządy formacji...24
  • Zmęczona demokracja12 wrz 2004 — Nie chodząc na wybory, stwarzamy warunki do rządzenia wrogom demokracji Dlaczego obywatele rezygnują z uczestnictwa w wyborach? Dlaczego nie wierzą, że kartka wyborcza jest skutecznym narzędziem demokracji? W Izraelu odpowiedzi na takie pytania...26
  • Biały eksport12 wrz 2004 — Popyt na polskie pielęgniarki pięciokrotnie przewyższa podaż Nie chcemy być ofiarami transformacji", "Chcemy pracy i godziwej płacy" - pod takimi hasłami jeszcze w 2000 r. protestowały pielęgniarki. Górnicy i pielęgniarki najczęściej wychodzili...28
  • Grupa trzymająca bank12 wrz 2004 — Bank Gospodarki Żywnościowej żywi polityków "Finanse dla Ciebie" - takim sloganem reklamuje swoje usługi Bank Gospodarki Żywnościowej, dziesiąta co do wielkości instytucja finansowa w Polsce warta około 2 mld zł. Politycy z otoczenia premiera...30
  • Giełda12 wrz 2004 — Hossa Świat Miliard na szynach Prawie miliard dolarów zarobią trzy firmy: japońska Kawasaki Heavy Industries, francuska Alstom i kanadyjska Bombardier na modernizacji chińskich sieci kolejowych. Konsorcjum ma dostosować pięć linii o...32
  • Belka pod nogami12 wrz 2004 — Jak zniechęcano nas do przedsiębiorczości Więcej chleba, cukru i smalcu dla najbiedniejszych" - obiecuje Krzysztof Janik, przewodniczący SLD. Szef dogorywającego ugrupowania odkrył niedawno, że należy obniżyć podatki najgorzej zarabiającym i...34
  • Gilotyna Wiedekinga12 wrz 2004 — Jak Porsche stał się najbardziej dochodową firmą samochodową świata To jest magazyn, a nie fabryka!" - krzyknęli Yoshiki Iwata i Chihiro Nakao, japońscy eksperci motoryzacyjni, na widok zakładów Porsche w Stuttgarcie w 1992 r. To już jednak...38
  • Balcerowicz wprost: W drodze do kapitalizmu12 wrz 2004 — Nie ma innowacyjnej gospodarki bez kapitalistycznej konkurencji Ogromna większość ludzkości żyła do początków XIX wieku w nędzy, a życie ludzi było krótkie i pełne zagrożeń. Nawet elity nie były wolne od niebezpieczeństw zarazy i pod niektórymi...42
  • 2 x 2 = 4: Nam się nie chce12 wrz 2004 — Niedostatek instynktu państwowego Polaków to bolesny relikt komunizmu W przeciwieństwie do optymistów, którzy wierzyli w dziesiątki medali olimpijskich, ja nie miałem najmniejszych złudzeń. Nie miałem ich dlatego, że od wielu lat obserwuję...44
  • Adres marzeń12 wrz 2004 — Z konta w cztery kąty Jeśli 200 tys. zł ulokujemy w banku, to przy oprocentowaniu 4 proc. w skali roku zarobimy około 660 zł miesięcznie, od czego jeszcze będziemy musieli zapłacić "podatek Belki". Te same pieniądze zainwestowane w mieszkanie na...46
  • Bank w domu12 wrz 2004 — Jak najtaniej pożyczyć pieniądze na mieszkanie lub dom Im kto bogatszy, tym bardziej żyje na kredyt" - zauważył kiedyś Amerykanin John Pierpont Morgan starszy, jeden z największych bankierów w historii. Zasada ta sprawdza się także w Polsce. W...54
  • Pewny dach nad głową12 wrz 2004 — Jak kupić mieszkanie i nie pójść z torbami Trzech spośród dziesięciu developerów miało w 2003 r. poważne kłopoty finansowe. W tym roku także nie jest lepiej. Zanim więc kupisz mieszkanie, warto (oprócz dokładnej analizy ceny, porównania jej z...58
  • M-3 na riwierze12 wrz 2004 — Za granicą taniej niż w Polsce Tylko 30 euro czynszu płaci miesięcznie właściciel kilkudziesięciometrowego apartamentu przy plaży w Alicante na hiszpańskim Białym Wybrzeżu (Costa Blanca). To trzy, cztery razy mniej, niż w Polsce płaci lokator...62
  • Supersam12 wrz 2004 — Zzzzzzz... Oznaczenie nissana 350 literką "Z" jest nawiązaniem do słynnych sportowych aut firmy - datsuna 240 Z i nissana 300 ZX. Może też oznaczać dźwięk, jaki usłyszą kierowcy innych samochodów, gdy nowe dzieło japońskich...72
  • Pokój domowy12 wrz 2004 — Konflikt pokoleń umarł, bo między rodzicami i dziećmi zapanowała zgoda co do hierarchii życiowych celów Córka Marlona Brando z powodu konfliktu z ojcem popełniła samobójstwo. Zbuntowany przeciw sławnemu ojcu Guillaume Depardieu wylądował w...74
  • Piłkarze na parę12 wrz 2004 — Dla polskich kibiców początek eliminacji piłkarskich mistrzostw świata 2006 będzie jednocześnie ich końcem Mamy boską drużynę, bo jedynie Pan Bóg wie, kto i dlaczego w niej gra - twierdzi Jan Tomaszewski, bramkarz słynnej jedenastki Górskiego,...78
  • Hiszpańska szarża12 wrz 2004 — Zara, Mango i Springfield podbijają europejski rynek odzieży Zara to najbardziej nowatorska i zuchwała marka odzieżowa w historii" - stwierdził kilka lat temu Daniel Piette, ówczesny dyrektor domu Louis Vuitton. Teraz to samo można by powiedzieć...80
  • Świątynie pokory12 wrz 2004 — Kończy się czas kościołów mrocznych, szczelnie odgrodzonych od życia zewnętrznego Czy to będzie kościół, czy stacja zasilania? - spytał przechodzień księdza doglądającego budowy kościoła św. Marka w Bjorkhagen pod Sztokholmem. Duchowny...84
  • Bikont do Makłowicza, Makłowicz do Bikonta12 wrz 2004 — Przeciw obojętności Drogi Przyjacielu! Jeśli na pytanie: "Kawy czy herbaty?" mój gość odpowiada: "Tak, poproszę", to wiem, że mam do czynienia z abnegatem, któremu jest obojętne. A indyferencja zabija przyjemność. Własnym dzieciom zabroniłem...88
  • Druga płeć: Z głową w piekarniku12 wrz 2004 — Sylvia Plath chciała się wydostać z życia, które okazało się pułapką Czy w ogóle są szczęśliwi ludzie? Nie, chyba że żyją snem albo zamieszkują sztuczny świat zbudowany przez nich samych lub przez kogoś innego. Przez jakiś czas karmiłam się...89
  • Cud Erharda12 wrz 2004 — To rynek i ciężka praca odrodziły Niemcy W kolejną, pięćdziesiątą piątą już rocznicę powstania Republiki Federalnej Niemiec znów pojawiają się wzmianki o tzw. niemieckim cudzie gospodarczym. Słowo "cud" sugeruje coś nadzwyczajnego czy wręcz...90
  • Know-how12 wrz 2004 — Przesyłka ze Słońca Opadający na spadochronie pojemnik z cząstkami wiatru słonecznego, które wyłapała sonda Genesis, przechwycą 8 września dwa helikoptery wojskowe nad poligonem w amerykańskim stanie Utah. To pierwszy przeprowadzony przez...94
  • Pokaż mózg!12 wrz 2004 — Czy obok wykrywaczy metalu na lotniskach pojawią się skanery mózgu? Kryminalistę można poznać po masywnej dolnej szczęce, wielkich oczodołach i spiczastych uszach - do takich wniosków doszedł przed ponad 120 laty włoski lekarz Cesare Lombroso,...96
  • Hominid orator12 wrz 2004 — Już 500 tys. lat temu Homo sapiens przestał być niemową Po raz pierwszy natrafiliśmy na szczątki przodków człowieka świadczące o funkcjonowaniu ich zmysłów" - twierdzi Ignacio Martinez z hiszpańskiego uniwersytetu w Alcala. Te szczątki to...102
  • Bez granic12 wrz 2004 — Frances atakuje Floryda ucieka! Władze nakazały ewakuację 2,5 mln mieszkańców półwyspu. To największa tego rodzaju akcja w dziejach tego stanu i druga w ostatnim miesiącu. Kilkanaście dni temu we Florydę uderzył huragan Charley....104
  • Stuletni dżihad12 wrz 2004 — Europa znalazła się na celowniku terrorystów Łysiejący i lekko przy tuszy Dżamal Salman nie grzeszył punktualnością, a jego poczucie humoru bywało irytujące. Jako tłumacz i przewodnik polskich dziennikarzy w powojennym Iraku był jednak...106
  • Na Wschodzie bez zmian12 wrz 2004 — Dramat w Osetii dowiódł, że Rosja jest zakneblowana 11 września 2001 roku zmienił Amerykę. 3 września roku 2004 nie zmieni Rosji. Nie musi jej zmieniać. Rosjanie usłyszeli od swojego prezydenta, że nie będzie szturmu na szkołę w Biesłanie. Po...112
  • Arogancja Francji12 wrz 2004 — Czy Paryż popełnia polityczne samobójstwo? Francja stała się problemem dla siebie i dla Europy" - zauważył niedawno Mario Monti, unijny komisarz ds. konkurencji. "Przez własną arogancję Francja traci swą wielkość" - pokajał się Michel Barnier,...114
  • Szpony orła12 wrz 2004 — Albańska bomba może na strzępy roznieść Bałkany Wybudujemy pomnik Milo˙seviciowi, bo on jest jednym z twórców naszej niezależności - deklarują kosowscy Albańczycy. Dzięki polityce czystek etnicznych były prezydent Serbii umożliwił faktyczne...116
  • Menu12 wrz 2004 — Krótko, po Wolsku Kanał śledczy Jesień w telewizji - dojrzewają ramówki i lecą redaktorzy ze stanowisk. Mówi się sporo o kanałach tematycznych, toteż postanowiłem się włączyć do dyskusji i zaproponować kanał, który...118
  • Łódź czterech kultur12 wrz 2004 — Łódź końca XIX wieku i początków wieku XX była miastem praktycznie wolnym od ksenofobii Zapamiętałem Łódź jako miasto tolerancji, miasto różnych kultur, różnych narodów, które obok siebie żyły. Wyrośliśmy tu na Europejczyków! Nie było mnie potem...120
  • Łobuziak z Hollywood12 wrz 2004 — Młody Spielberg wszedł z wycieczką do studia Universal, znalazł pusty pokój i założył tam swoje biuro Chcę być jedyną primadonną na planie filmowym" - mówi o sobie Steven Spielberg. Najsłynniejszy i od lat najbardziej wzięty filmowiec Hollywood...124
  • Ryk lwa12 wrz 2004 — Festiwal filmowy w Wenecji kończy z eksperymentami i zaczyna szanować widza Spielberg na przystawkę, a japońska animacja na deser. Jeśli za wizytówkę festiwalu w Wenecji uznać filmy, które go otwierają i kończą, to tegoroczna, 61. już edycja...126
  • Sława i chała12 wrz 2004 — FILM Robot robotowi człowiekiem Gdy ponad pół wieku temu pisarz s.f. Isaac Asimov tworzył swój cykl opowiadań o robotach, były one traktowane jako opowieści o tolerancji. Pod postaciami inteligentnych, acz ubezwłasnowolnionych maszyn...128
  • Skibą w mur: Nowe prawdy12 wrz 2004 — Cesarstwo rzymskie założyli Kaszubi, a tablicę Mendelejewa skonstruował Adam Słodowy Żyjemy w niepewnym świecie, w którym nie ma oczywistych prawd. Nagle to, co do tej pory uważaliśmy wszyscy za fakt znany i udokumentowany, w świetle nowych...130