Serce na nartach
Narciarstwo nie zawsze służy zdrowiu, szczególnie zdrowiu osób prowadzących siedzący tryb życia. Takie osoby są narażone na zawał serca na stoku - ostrzegają lekarze w "British Medical Journal". Tak tragiczne skutki może wywołać brak regularnych treningów oraz mała wytrzymałość na długotrwały wysiłek. Zagrożenie zwiększa dodatkowo chłodny górski klimat - dwudziestominutowe przemarznięcie znacznie zwiększa ryzyko zatrzymania akcji serca lub udaru, szczególnie na dużych wysokościach, gdzie w powietrzu jest mniej tlenu. Najbardziej zagrożone są osoby z nadciśnieniem, wysokim poziomem cholesterolu i cukru we krwi. Dlatego przed wyjazdem na narty specjaliści zalecają badania kontrolne, zwłaszcza osobom po 40. roku życia. (MF)
Trąbka do matematyki
Dzieci powinny się uczyć matematyki przez muzykę - przekonuje prof. Marcus du Sautoy, matematyk z Oksfordu. Z jego badań wynika, że nastolatki między 11. a 14. rokiem życia tracą zainteresowanie liczbami i dlatego trudno im zrozumieć matematykę. "Takim dzieciom trzeba pokazywać cel, jakiemu służy matematyka, i jej zastosowanie w codziennym życiu" - twierdzi uczony. Sam na zajęciach gra na trąbce, by pokazać uczniom podobieństwa między matematyką a harmonią, a tłumacząc, czym są liczby pierwsze, nawiązuje do biologii. (MF)
Zasada Newtona
Leibniz nie był jedynym odkrywcą rachunku różniczkowego i całkowego. Na ten sam pomysł wpadł Isaac Newton. Za to Newton nie był jedynym odkrywcą powszechnego prawa ciążenia. Z niektórych zasad ruchu planet zdawał sobie sprawę Robert Hooke, nazywany angielskim da Vinci. To on wskazał Newtonowi nowe podejście do tzw. analizy ruchu krzywoliniowego. Niestety, Newton w żadnym ze swych dzieł o tym nie wspomniał. Był geniuszem, ale też konfliktowym i zawistnym furiatem. W XVII wieku zrewolucjonizował "mechanikę nieba", lecz na sto lat wstrzymał rozważania nad falową naturą światła, wysuniętą przez Christiaana Huygensa, bo nie zgadzała się z jego teorią korpuskularną, choć obie okazały się słuszne. Wiedeński fizyk Ludwig Boltzmann, który przyczynił się do ugruntowania atomistycznej teorii materii, popełnił samobójstwo, bo był bezwzględnie - i niesłusznie - krytykowany przez innych badaczy. O Marii Skłodowskiej-Curie plotkowano, że wszystko zawdzięcza mężowi Piotrowi Curie, tymczasem było odwrotnie - to Maria pierwsza zajęła się zagadnieniem promieniotwórczości i do badań wciągnęła męża. Bez niej Piotr Curie prawdopodobnie nigdy nie otrzymałby Nagrody Nobla. Historia nauki pełna jest mitów i nieporozumień.
Interesujących przykładów jest znacznie więcej w książce "Historia fizyki".
Zbigniew Wojtasiński
Andrzej Kajetan Wróblewski, "Historia fizyki", Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006
Koty z alzheimerem
Koty dotyka choroba Alzheimera - dowodzi dr Danielle Gunn-Moore z University of Edinburgh. Podczas badania mózgu zwierząt, które umarły ze starości, badaczka odkryła złogi patologicznego białka, takie jak te niszczące ludzki mózg. Długość kociego życia się zwiększa, ale rośnie też ryzyko demencji - 28 proc. kotów w wieku 11-14 lat wykazuje co najmniej jedno zaburzenie zachowania związane ze starością. Skoro koci układ nerwowy jest niszczony podobnie jak ludzki, podobne zalecenia powinny poprawiać zdrowie kotów. Aktywność fizyczna, dużo drobiu i ryb w diecie będzie służyć i człowiekowi, i kotu. (EN)
Łowcy gwiezdnego pyłu
Sonda kosmiczna Stardust, która rok temu wróciła ze swojej misji, pobrała próbki z warkocza komety Wild 2. Ta kometa jest starsza od Słońca - ma 4,57 mld lat, dlatego badania materiału pobranego z gazowej otoczki jej jądra mogą zrewolucjonizować teorie na temat pochodzenia Układu Słonecznego. Dotychczas podczas badań tego materiału znaleziono związki organiczne i wodę, które są niezbędne, by zaistniało życie.
Narciarstwo nie zawsze służy zdrowiu, szczególnie zdrowiu osób prowadzących siedzący tryb życia. Takie osoby są narażone na zawał serca na stoku - ostrzegają lekarze w "British Medical Journal". Tak tragiczne skutki może wywołać brak regularnych treningów oraz mała wytrzymałość na długotrwały wysiłek. Zagrożenie zwiększa dodatkowo chłodny górski klimat - dwudziestominutowe przemarznięcie znacznie zwiększa ryzyko zatrzymania akcji serca lub udaru, szczególnie na dużych wysokościach, gdzie w powietrzu jest mniej tlenu. Najbardziej zagrożone są osoby z nadciśnieniem, wysokim poziomem cholesterolu i cukru we krwi. Dlatego przed wyjazdem na narty specjaliści zalecają badania kontrolne, zwłaszcza osobom po 40. roku życia. (MF)
Trąbka do matematyki
Dzieci powinny się uczyć matematyki przez muzykę - przekonuje prof. Marcus du Sautoy, matematyk z Oksfordu. Z jego badań wynika, że nastolatki między 11. a 14. rokiem życia tracą zainteresowanie liczbami i dlatego trudno im zrozumieć matematykę. "Takim dzieciom trzeba pokazywać cel, jakiemu służy matematyka, i jej zastosowanie w codziennym życiu" - twierdzi uczony. Sam na zajęciach gra na trąbce, by pokazać uczniom podobieństwa między matematyką a harmonią, a tłumacząc, czym są liczby pierwsze, nawiązuje do biologii. (MF)
Zasada Newtona
Leibniz nie był jedynym odkrywcą rachunku różniczkowego i całkowego. Na ten sam pomysł wpadł Isaac Newton. Za to Newton nie był jedynym odkrywcą powszechnego prawa ciążenia. Z niektórych zasad ruchu planet zdawał sobie sprawę Robert Hooke, nazywany angielskim da Vinci. To on wskazał Newtonowi nowe podejście do tzw. analizy ruchu krzywoliniowego. Niestety, Newton w żadnym ze swych dzieł o tym nie wspomniał. Był geniuszem, ale też konfliktowym i zawistnym furiatem. W XVII wieku zrewolucjonizował "mechanikę nieba", lecz na sto lat wstrzymał rozważania nad falową naturą światła, wysuniętą przez Christiaana Huygensa, bo nie zgadzała się z jego teorią korpuskularną, choć obie okazały się słuszne. Wiedeński fizyk Ludwig Boltzmann, który przyczynił się do ugruntowania atomistycznej teorii materii, popełnił samobójstwo, bo był bezwzględnie - i niesłusznie - krytykowany przez innych badaczy. O Marii Skłodowskiej-Curie plotkowano, że wszystko zawdzięcza mężowi Piotrowi Curie, tymczasem było odwrotnie - to Maria pierwsza zajęła się zagadnieniem promieniotwórczości i do badań wciągnęła męża. Bez niej Piotr Curie prawdopodobnie nigdy nie otrzymałby Nagrody Nobla. Historia nauki pełna jest mitów i nieporozumień.
Interesujących przykładów jest znacznie więcej w książce "Historia fizyki".
Zbigniew Wojtasiński
Andrzej Kajetan Wróblewski, "Historia fizyki", Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006
Koty z alzheimerem
Koty dotyka choroba Alzheimera - dowodzi dr Danielle Gunn-Moore z University of Edinburgh. Podczas badania mózgu zwierząt, które umarły ze starości, badaczka odkryła złogi patologicznego białka, takie jak te niszczące ludzki mózg. Długość kociego życia się zwiększa, ale rośnie też ryzyko demencji - 28 proc. kotów w wieku 11-14 lat wykazuje co najmniej jedno zaburzenie zachowania związane ze starością. Skoro koci układ nerwowy jest niszczony podobnie jak ludzki, podobne zalecenia powinny poprawiać zdrowie kotów. Aktywność fizyczna, dużo drobiu i ryb w diecie będzie służyć i człowiekowi, i kotu. (EN)
Łowcy gwiezdnego pyłu
Sonda kosmiczna Stardust, która rok temu wróciła ze swojej misji, pobrała próbki z warkocza komety Wild 2. Ta kometa jest starsza od Słońca - ma 4,57 mld lat, dlatego badania materiału pobranego z gazowej otoczki jej jądra mogą zrewolucjonizować teorie na temat pochodzenia Układu Słonecznego. Dotychczas podczas badań tego materiału znaleziono związki organiczne i wodę, które są niezbędne, by zaistniało życie.
Więcej możesz przeczytać w 2/2007 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.