Kurpiowskie szczęście

Kurpiowskie szczęście

kuchnia, restauracja (fot. Maksim Shebeko/fotolia.pl) 
Jedną z typowych kurpiowskich potraw są fafernuchy. Te ciastka, pieczone na początku nowego roku, mają zapewnić szczęście i dobrobyt na kolejne miesiące.

Leżące na granicy Mazowsza i Mazur Kurpie to kraina znana z barwnego folkloru, wycinanek, bursztyniarstwa, ozdobnych strojów i skocznych tańców. Region ten dzieli się na Puszczę Białą (zwaną tak od rośliny wełnianki) i Puszczę Zieloną, a każda z nich ma swój własny przepis na fafernuchy. Musi być w nich pieprz, jako że sama nazwa pochodzi od niemieckiego słowa Pfeff erkuchen oznaczającego ciasto pieprzowe. O ile na Białych Kurpiach ciasteczka te miały tradycyjnie słodko-pikantny smak dzięki pieprzowi i cynamonowi, to na Kurpiach Zielonych do składu potrawy dochodziły jeszcze marchew i burak. Ten drugi, wytrawny rodzaj fafernuchów uważany był za wersję wykwintniejszą.

Kształt klasycznych fafernuchów można porównać do kopytek, w przekroju owalnych. Złocistobrązowe ciasteczka mają zwartą konsystencję, nie kruszą się i pod względem trwałości niemal dorównują piernikom. Początkowo są niezwykle twarde, co może być kłopotliwe, ale po-zwala to dłużej zachować świeżość. Nie-którzy doszukują się w nich podobieństwa do włoskiego deseru kuchni toskańskiej, czyli twardych ciastek biscotti z Prato, zwanych też cantucci.

Cały artykuł dostępny jest w 2/2020 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 2/2020 (1918)

  • Rewolucja kulturalna6 sty 2020, 20:00Benefis Zenka Martyniuka w TVP, a później firmowany przez tę telewizję „Sylwester Marzeń”, gdzie królowało disco polo, wywołały w Polsce burzę. Zdecydowanie niewspółmierną do rozmiarów „kulturalnej rewolucji”, której podobno dokonali demiurdzy z...3
  • Niedyskrecje parlamentarne6 sty 2020, 20:00Politycy Platformy Obywatelskiej szykują się do wyborów przewodniczącego partii. – Jeszcze przed świętami Grzegorz dzwonił po byłych parlamentarzystach i namawiał ich do głosowania. A Budka, najpoważniejszy rywal Grzegorza, zupełnie o nich w tym...6
  • 7 dni dookoła dni świata6 sty 2020, 20:00Izrael Bibi chce Nietykalności Premier Izraela Binjamin Netanjahu próbuje za wszelką cenę przeciągnąć rozpoczęcie procesu o korupcję z zarzutów postawionych mu przez prokuraturę w listopadzie. Netanjahu zażądał immunitetu, licząc, że rozpatrzenie...8
  • Obraz tygodnia6 sty 2020, 20:001. miejsce w rankingu najchętniej oglądanych w Wielkiej Brytanii i Australii seriali na Netflixie zajął „Wiedźmin”. Cztery pierwsze miejsca na liście bestsellerów Empiku wciąż należą do książek Olgi Tokarczuk. Na piątym pojawiła się pozycja „Jak...11
  • Inteligent a oczy zielone6 sty 2020, 20:00Czy telewizja publiczna powinna promować disco polo? O tym prof. Magdalena Środa i Jan Wróbel w „łączy nas »Wprost«”.12
  • Bodnar listy pisze6 sty 2020, 20:00Adam Bodnar: Od kilku lat rzecznik praw obywatelskich zajmuje się sprawą rodziców, którzy nie mogą otrzymać ani zasiłku pogrzebowego, ani macierzyńskiego, ani też skorzystać z urlopu macierzyńskiego w razie urodzenia martwego dziecka, którego...13
  • Biznespolowcy6 sty 2020, 20:00Dyskoteki, restauracje, apartamenty na wynajem, własne salony urody. Tak gwiazdy disco polo inwestują wyśpiewane miliony. Królem pozostaje Zenek Martyniuk, który w rok potrafi zarobić milion dolarów.14
  • Orędzia dwa6 sty 2020, 20:00Politycy rzadko mówią cokolwiek od siebie. Najczęściej mówią to, co chcemy od nich usłyszeć. O stanie zbiorowego umysłu społeczeństw wiele mogą powiedzieć orędzia noworoczne. Jest w nich to, co za ważne uznali doradcy analizujący sondaże i...19
  • Uszy prezesa6 sty 2020, 20:00Prezes PiS opiera się na kilku kręgach zaufanych osób. Ostatnio w najbardziej zaufanym kręgu zaszły pewne przetasowania.20
  • Morawiecki jest dziś twarzą PiS6 sty 2020, 20:00– Morawiecki jest dziś twarzą PiS Tusk jest tchórzem podszyty, dlatego nie podjął się rywalizacji prezydenckiej. Małgorzata Kidawa-Błońska ma znacznie groźniejsze cechy – mówi Joachim Brudziński, wiceprezes PiS.24
  • Bunt milenialsów6 sty 2020, 20:00Zarabiają grosze, mieszkają u rodziców, stoją przed realną groźbą życia na głodowej emeryturze. Pokolenie trzydziestolatków ma powody do buntu. Niewykluczone, że czeka nas powtórka z rewolucji 1968 r.28
  • Czy grozi nam faszyzm6 sty 2020, 20:00– Dzisiejsza polityka przestała ucieleśniać jakieś wizje czy wartości – ostrzega prof. Enzo Traverso,wybitny włoski historyk, badacz totalitaryzmów.33
  • Jak przygoda, to tylko w Kambodży6 sty 2020, 20:00Wywrócić swoje życie do góry nogami i wyjechać to jedna z tych fantazji, które uderzają do głowy i wylatują z niej równie szybko jak bąbelki z noworocznego szampana. Coraz częściej w odległych rejonach świata można spotkać Polaków, którzy ten plan...36
  • Instrukcja obsługi zmiany6 sty 2020, 20:00Być surowym dla siebie czy pobłażliwym? Dokręcić śrubę czy odpuścić? A może nic nie zmieniać w swoim życiu? Jak trzeźwo podejść do postanowień noworocznych, radzi psycholożka Joanna Chmura.40
  • Na scenie jestem gejzerem6 sty 2020, 20:00– Siedemnaście lat temu bałam się, że po kabarecie Potem nic ważnego w mojej karierze nie może się już wydarzyć. Na szczęście szybko odkryłam dzikie energie, które we mnie drzemią – mówi Joanna Kołaczkowska, aktorka kabaretu Hrabi.43
  • Niech śmiech będzie z wami6 sty 2020, 20:00Jedyne danie w internecie, które jeszcze się nie przejadło, to świeże, apetyczne memy. Bez nich rzeczywistość byłaby niestrawna.46
  • Dziewczyna z pustostanu6 sty 2020, 20:00W pozbawionym drzwi lokalu spały cztery kompletnie pijane osoby. Łatwo było skuć je kajdankami.50
  • Nowe życie Palikota6 sty 2020, 20:00Idąc do polityki, zarzekał się, że na dobre kończy z biznesem. Kiedy z polityką skończył, to do biznesu wrócił. Na najnowszy pomysł zebrał w internecie ponad 4 mln zł. Wystarczyło mu na to 36 dni.54
  • Hossa bessa6 sty 2020, 20:00Polska Fundacja Najbogatszych W noc sylwestrową Polska Fundacja Narodowa odpaliła prawdziwą petardę. Opu-blikowała najnowsze sprawozdanie z działalności za 2018 r. Na jej budżet zrzuca się 17 spółek Skarbu Państwa. To, jak PFN wydaje publiczne...58
  • Wojna na gesty, wojna na słowa6 sty 2020, 20:00Historyczna awantura z Rosją pokazuje, kto i do czego potrzebny jest Kremlowi. Putin nie tylko rozgrywa cele w światowej dyplomacji, lecz także próbuje wpływać na przebieg kampanii wyborczej w Polsce.60
  • Małpy chcą wolnej Papui6 sty 2020, 20:00Polak Jakub Skrzypski to pierwszy w dziejach Indonezji cudzoziemiec skazany za próbę obalenia rządu.65
  • Lek jak cud6 sty 2020, 20:00Ta historia to gotowy scenariusz na film: 10-dniowe bliźniaki Helenka i Antek lecą do Rzymu na leczenie, które zatrzyma degradację ich mięśni. Na pokładzie samolotu są też rodzice i czteroletnia siostra Basia, która porozumiewa się tylko oczami, a...68
  • Odporność od kuchni6 sty 2020, 20:00Katar, kaszel, drapanie w gardle i gorączka.Zima. Jak naturalnie wzmocnić odporność i uchronić się przed infekcją?70
  • Młode serce6 sty 2020, 20:00Na studiach wziąłem udział w niskobudżetowym filmie „Kto puka do moich drzwi?”, na który zrzucili się studenci. Wyreżyserował go mało znany wtedy chłopak Martin Scorsese. A potem już poszło – mówi Harvey Keitel, którego można oglądać w kinach i...72
  • Nietykalni6 sty 2020, 20:00Film „Gorący temat” i serial „Na cały głos” poświęcone Rogerowi Ailesowi to pierwsze po wybuchu ruchu #MeToo zrealizowane na tak dużą skalę opowieści o molestowaniu seksualnym. Hollywood chce zrozumieć kulturę, która pozwoliła przez dekady...77
  • Sztuka kochania6 sty 2020, 20:00– Skończmy z tematami tabu – w każdej rodzinie znajdzie się lesbijka czy gej. Co trzecia kobieta miała aborcję. Słuchajmy się –  mówi piosenkarka Natalia Przybysz.80
  • Potwory i spółka6 sty 2020, 20:00Geralt Henry’ego Cavilla przyciąga wzrok od pierwszej minuty idealnie wyrzeźbionym ciałem i białą grzywą. Introwertyczny charakter wiedźmina nie wymaga od aktora nadmiernej ekspresji, ale gwiazdor wydaje się stworzony do pojedynków z potworami.84
  • Film6 sty 2020, 20:00Nowy świat Bohaterka wspaniałego dokumentu „Kraina miodu” mieszka ze starą mat-ką w ruinach opuszczonej wioski w macedońskich górach. Jej życie wyznacza naturalny rytm pór roku, nocy i dnia, zmieniającej się pogody. Co jakiś czas kobieta tylko...85
  • Muzyka6 sty 2020, 20:00Wyspiarski rap Wyspy Brytyjskie od lat reagują na hip-hop z zadziwiającym oporem. Mimo intelektualnych kawałków Mike’aSkinnera z The Streets tamtejszy rap wciąż pozostaje na marginesie gatunku. Na tym tle Stormzy jest fenomenem. Imponują jego...86
  • Książka6 sty 2020, 20:00Szkoła czytania Po książkę amerykańskiego profesora literatury warto sięgnąć nie tylko dlatego, że jest bardzo popularna za oceanem, lecz także dlatego, że uczy czytania jako sztuki. Pokazuje, jak szukać w literaturze podtekstów, wyłapywać w...87
  • Kalejdoskop6 sty 2020, 20:00Serial Strażnicy polskiego Teksasu Artur Zaborski W trzecim sezonie „Watahy” jest wszystko, czego można oczekiwać od współczesnego serialu: angażujący scenariusz scalający równe i ciekawe wątki, brawurowo napisane i zagrane postaci, wstrząsający...88
  • Z „Dziennika”. 27 grudnia 2019 – 2 stycznia 2020. Gajków pod Wrocławiem6 sty 2020, 20:00Piętnasta. Ciemna noc. Z latarką, skrajem drogi, poszedłem do Żabki. Wymiotło im całą białą wódkę. Nawet szklaną beczułkę z kranikiem, co zawsze myślałem, że nikt jej nie kupi. Została jedna smętna butelka. Pusta ściana, która zawsze zasłonięta...90
  • Astrofaza6 sty 2020, 20:00Astrologia przestała być domeną wróżek i trafiła w ręce speców od marketingu, którzy próbują oczarować nią klientów.92
  • Jeszcze wszystkiego nie wiem6 sty 2020, 20:00Z twórczością jest trochę jak z ćwiczeniami fizycznymi – najlepszą kondycję i rzeźbę ciała dają regularne treningi – pisze Monika Brodka w rubryce "co mnie inspiruje" w tygodniku „Wprost”.95
  • Kurpiowskie szczęście6 sty 2020, 20:00Jedną z typowych kurpiowskich potraw są fafernuchy. Te ciastka, pieczone na początku nowego roku, mają zapewnić szczęście i dobrobyt na kolejne miesiące.96
  • Dobry biznesplan6 sty 2020, 20:00Marzycielskie wizje i barwne scenariusze odłóżmy na bok. Dobry biznesplan opiera się na konkretnych danych oraz dokładnej analizie rynku.97