Piękne i bezwzględne
Udostępnijdodaj Skomentuj
Tygodnik Wprost Wydanie: 11/2003 (1059)
Okładka tygodnika Wprost nr 11/2003 (1059)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Piękne i bezwzględne

Dodano:   /  Zmieniono: 
"Chicago" to musical stuprocentowo amerykański - napisany przez Amerykanów, opowiadający o Amerykanach w stylu amerykańskim Rozmawiają ZYGMUNT KAŁUŻYŃSKI i TOMASZ RACZEK


Tomasz Raczek: Panie Zygmuncie, jeśliby brać pod uwagę, ile nominacji do Oscarów dostał film "Chicago", mijający rok powinniśmy nazwać rokiem musicalu. A wydawało się, że to gatunek stracony dla kina.
Zygmunt Kałużyński: Ten film chyba właśnie dlatego dostał tyle nominacji, że oznacza powrót jednego z najbardziej twórczych gatunków amerykańskiej sztuki filmowej. Musical całkowicie różni się od wszystkiego, co wcześniej było w teatrze muzycznym. Europejska operetka podążała dwoma duktami: wiedeńskim i paryskim. Ten pierwszy to Strauss, Lehar, czyli operetka salonowa rozgrywająca się w dobrym towarzystwie, które się przekomarza (np. "Zemsta nietoperza"). Drugi, francuski, to przede wszystkim Offenbach, który rozmyślnie nawiązuje do tradycji kultury europejskiej. Na przykład "Piękna Helena", stworzona w czasach (XIX w.), gdy każdego kulturalnego osobnika obowiązywało wykształcenie klasyczne, jest parodią.
TR: No tak, ale pan mówi o wieku XIX. Tymczasem w XX wieku europejski teatr muzyczny przeprowadził się z Wiednia i Paryża do Londynu i wszystko, co wtedy było ważne, pokazywano w teatrach londyńskiego West Endu. Przypomnę choćby musicale "Oliver!", "Joseph and the Amazing Technicolor Dreamcoat", "Evita", "Jesus Christ Superstar", "Upiór w operze".
ZK: Panie Tomaszu, przecież wymienia pan teraz musicale amerykańskie.
TR: Ależ skąd, panie Zygmuncie, one są jak najbardziej angielskie, stworzone przez Anglików.
ZK: Może i angielskie, ale zrobione w stylu amerykańskim!
TR: Coś w tym jest. Catherine Zeta-Jones, która za rolę w filmie "Chicago" otrzymała nagrodę Brytyjskiej Akademii Filmowej, zaczynała karierę od występów w angielskich inscenizacjach amerykańskich musicali (np. główna rola w "42 Street"). "Chicago" to musical stuprocentowo amerykański: napisany przez Amerykanów, Johna Kandera i Freda Ebba (twórców "Kabaretu"), opowiadający o Amerykanach (rzecz dzieje się w Chicago w latach 20.) w stylu amerykańskim (dwie morderczynie, osadzone w więzieniu, próbują nie tylko z niego wyjść, ale jeszcze stać się gwiazdami muzycznego show).
ZK: Tylko, jeżeli pan wymienia Catherine Zetę-Jones, to trzeba powiedzieć, że w jej karierze jest to rola wyjątkowa, nie tylko dlatego, że jest oparta na tańcu i śpiewie.
TR: Dlaczego wyjątkowa, skoro Zeta-Jones jest z wykształcenia tancerką i śpiewaczką?
ZK: Ale nie mieści się to w jej dotychczasowym emploi! Do tej pory grała raczej efektowne heroiny, którym trafiają się niespodziewane przygody. Tutaj gra przestępczynię zabijającą swoją siostrę i jej kochanka…
TR: …czyli swego męża. Jednocześnie jednak gra właśnie heroinę - gwiazdę music-hallu trafiającą do więzienia z powodu owej zbrodni, popełnionej zresztą w afekcie. Gwiazdom też się zdarza kogoś zabić, panie Zygmuncie.
ZK: Ale jej partnerka, grana przez Renée Zellweger, wcale nie jest gwiazdą. Dopiero zbrodnicza kariera robi z niej znaną postać: zamordowała swojego kochanka…
TR: …bo nie chciał jej pomóc w karierze! Jeszcze jeden amerykański aspekt: wszystko się kręci wokół kariery.
ZK: I jeszcze coś, co decyduje o oryginalności musicalu amerykańskiego: bezwzględność. W tej purytańskiej w gruncie rzeczy kulturze, lansującej moralność, wymagającej od każdego widowiska mniej lub bardziej moralnego happy endu, tylko musical pozwala sobie na pokazywanie w sposób ironiczny triumfującej zbrodni.
TR: Dlaczego "Chicago" właśnie teraz znalazło się w centrum zainteresowania? Przecież ten musical jest stary! Napisano go w 1975 r. i wystawiono w efektownej inscenizacji Boba Fosse'a (Oscar za "Kabaret"). Minęło ćwierć wieku i nagle pojawił się Marshall, który - idąc drogą wytyczoną przez "Moulin Rouge" Baza Luhrmanna - przeniósł go na ekran i zrobił z niego sensację.
ZK: Wspomniał pan o "Kabarecie". Ja bym jeszcze wymienił "Pennies from Heaven" ("Groszaki z nieba") ze Stevem Martinem i Bernadette Peters. Oba filmy są głęboko pesymistyczne. "Kabaret" pokazuje zapaść cywilizacji w czasach faszyzmu. "Pennies from Heaven" to historia z czasów wielkiego kryzysu, który doprowadził do samobójstwa oszukanej dziewczyny i skazania na śmierć na krześle elektrycznym niewinnego człowieka. Na tym polega surowość i wyjątkowość musicalu, że on się nie waha pokazywać tragedii w sposób ironiczny. I to samo mamy w "Chicago", gdzie dwie morderczynie stają się sławnymi gwiazdami. Pamiętajmy jednak, że jest coś, co pozwala uzasadnić szyderczą bądź też tragiczną treść: to pewna odległość historyczna i magia ekranu. Pan porównuje "Chicago" z "Moulin Rouge", który był istną orgią widowiskową. Właśnie ta kalejdoskopowa wyczynowość, wysoka klasa estetyczna muzyki i obrazu neutralizowały we wszystkich tych amerykańskich musicalach treść nieprawdopodobnie krytyczną, pesymistyczną i szyderczą. n
Więcej możesz przeczytać w 11/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 11/2003 (1059)

  • Organ Ludu16 mar 2003 — Kaszanka dla wszystkich! TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 11 (24) Rok wyd. 2 WARSZAWA, poniedziałek 10 marca 2003 r. Cena + VAT + ZUS + winieta Urban oszalał I sekretarz Partii i rządu Leszek Miller skomentował rzekome rewelacje...1
  • Wprost od czytelników16 mar 2003 — Listy od czytelników3
  • Polska Rzeczpospolita Bananowa16 mar 2003 — Polską rządzi alternatywny układ nakładający własne podatki (haracze) i mający własny wymiar (nie)sprawiedliwości3
  • Peryskop16 mar 2003 — Śpiew trabanta NRD żyje! Niemieckie eliminacje do piosenkarskiego konkursu Eurowizji przypominały najlepsze czasy enerdowskiej rozrywki. Zapewne przez przeoczenie podczas imprezy zabrakło tylko Franka Schöbla, czołowego śpiewaka epoki...8
  • Dossier16 mar 2003 — LESZEK MILLER, premier RP "Zawsze można powiedzieć "dziękuję", jeżeli już nie ma możliwości wypełnienia misji" Program I Polskiego Radia KRZYSZTOF JANIK, minister spraw wewnętrznych i administracji "PSL musi sobie...8
  • Z życia koalicji16 mar 2003 — Pożegnania nadszedł czas, a tak dobrze nam było z nimi... Niestety, Leszek Miller postanowił, że PSL przejdzie do rubryki obok. Chłopy na koniec zrobiły wreszcie w Sejmie coś sensownego i uwaliły winiety, za co naród i "Z życia...10
  • Z życia opozycji16 mar 2003 — Jak to dobrze, że Robert Strąk (LPR) nie zastąpił posła Kopczyńskiego (eks-LPR) w sejmowej komisji śledczej. Kopczyński jest znacznie fajniejszy. Co prawda Strąk mówi "proszę panią" i wrzuca ludzi do stawu, ale gdzie mu tam do...10
  • M&M16 mar 2003 — FRASZKA O TYTULE... - felieton Marka Majewskiego12
  • Playback16 mar 2003 — 12
  • Rektor16 mar 2003 — Znani i lubiani chcą się dzielić wiedzą. Krzysztof Krawczyk zamierza otworzyć w Łodzi studium piosenkarsko-aktorskie. "Traktuję to przedsięwzięcie bardzo osobiście, chciałbym, żeby było uwieńczeniem czterdziestolecia pracy scenicznej, które...12
  • Fotoplastykon16 mar 2003 — 14
  • Poczta16 mar 2003 — Listy od czytelników16
  • Kadry16 mar 2003 — 17
  • Urbanem w Millera16 mar 2003 — Skończyło się strzelanie tylko w naszą stronę. Wreszcie Miller i jego przyboczni przestaną odgrywać rolę sprawiedliwych - tak jeden z bliskich współpracowników prezydenta miał skomentować zeznania Jerzego Urbana przed sejmową komisją śledczą...18
  • Egzekucja w Magdalence16 mar 2003 — Komandosi biorący udział w akcji w Magdalence nie zabrali z sobą broni snajperskiej, szybko skończyła im się amunicja, a zapasy trzeba było dowozić z komendy stołecznej.23
  • Szkoła Kiepskich16 mar 2003 — Bill Clinton, pochodzący z biednej rodziny z miasteczka Hope w Arkansas, w Polsce nie tylko nie zostałby prezydentem, ale mógłby wręcz nie ukończyć studiów. Zaledwie 3-4 proc. utalentowanych uczniów i studentów wyławia polski system edukacyjny....26
  • Polowanie na ekspertów16 mar 2003 — W ostatnich kilkunastu tygodniach w Polsce oglądaliśmy żenujące widowisko - paradę pseudoekspertów opowiadających rozmaite historie o tzw. biopaliwach i konsekwencjach ich stosowania.34
  • Nałęcz - Pakt europejski16 mar 2003 — Ludowcy szykują się do otwartego zanegowania naszego członkostwa w Unii Europejskiej36
  • Giełda i wektory16 mar 2003 — Hossa Świat "Terroryści" społeczeństwuWładze Kalifornii wystawiły na aukcji internetowej eBay niebezpieczne przedmioty odebrane "terrorystom" na lotniskach. Na sprzedaży scyzoryków, nożyczek, pilniczków do...38
  • Inkubator w garażu16 mar 2003 — Małe polskie firmy konkurują z najlepszymi na świecie40
  • Licznik "Forbesa"16 mar 2003 — 476 najbogatszych Ziemian47
  • Japonia nad Renem16 mar 2003 — Kierowca jadący berlińską aleją Unter den Linden ma wrażenie, że znalazł się w stolicy nowej, tętniącej życiem Europy. Odrestaurowana aleja konkuruje z paryskimi Polami Elizejskimi o miano najszykowniejszego traktu Europy, a kanclerz Schröder...52
  • Ideologia średniactwa16 mar 2003 — Mamy 4,5 miliona bezrobotnych, ale znalezienie sprzątaczki graniczy z cudem52
  • (Nie)realny kapitalizm władzy16 mar 2003 — Ustrój ekonomiczny III RP jest najgorszym z możliwych połączeń władzy feudalnej i socjalistycznej56
  • Wątpliwa moralność16 mar 2003 — Łatwy dostęp do zasiłków sprzyja bezradności albo premiuje cwaniaków utrzymujących się z podatków innych ludzi58
  • Egzekucja i bezkarność16 mar 2003 — Złagodzenie polityki penitencjarnej po roku 1989 do dziś odbija się nam potężną czkawką59
  • Supersam16 mar 2003 — Klawiatura bez sznura Logitech Cordless Desktop Deluxe Optical umożliwia pozbycie się znienawidzonej przez każdego użytkownika komputera plątaniny kabli. Bezprzewodowa klawiatura oraz ergonomiczna bezprzewodowa myszka przekazują do komputera...60
  • Dyktatura digitariatu16 mar 2003 — Technologie informatyczne tworzą nowe warstwy społeczne, a ludzie nie potrafiący się nimi posługiwać stanowić będą najniższą kastę.63
  • Limuzyna przeciwgazowa16 mar 2003 — Auta luksusowe i kabriolety dominują na salonie w Genewie66
  • Bikont do Makłowicza, Makłowicz do Bikonta - Między nogami a piersiami16 mar 2003 — Drogi Robercie! Słynny dylemat "skrzydełko czy nóżka", tak spopularyzowany przez francuską komedię filmową, wydaje się źle sformułowany. Bo przecież chodzi o wybór między nogą a piersią, nie zaś skrzydłem.68
  • Szynel na wybiegu16 mar 2003 — Projektanci mody ruszają na wojnę z Husajnem70
  • Lwica obronna16 mar 2003 — Dziesięć tysięcy tygrysów, czyli więcej niż żyje na wolności, trzymają w domach Amerykanie73
  • Co siedemnaście lat16 mar 2003 — Kobiety coraz częściej nie czekają już na mężowski skok w bok, ale same zaczynają zdradzać74
  • Rok 1968 Orwella16 mar 2003 — Marzec, 35 lat temu: SB inwigiluje wszystkich77
  • Know-How16 mar 2003 — Gen spóźnionego porodu Geny ojca mogą spowodować, że ciąża będzie trwać dłużej - odkryli duńscy naukowcy. Badacze zaobserwowali, że u kobiet, które rodziły pierwsze dziecko po spodziewanym terminie, następny poród następował...79
  • Kichaj na aptekę!16 mar 2003 — Kupowanie dostępnych bez recepty preparatów na kaszel to strata pieniędzy - twierdzą farmakolodzy Knut Schröder i Tom Fahey z University of Bristol. Powszechne przekonanie, że w leczeniu grypy i przeziębienia pomagają zioła i witaminy, nie ma...80
  • Zabójcza iluminacja16 mar 2003 — Sztuczne światło grozi nowotworami!84
  • Bez granic16 mar 2003 — Co słychać, towariszcz? Mimo że od upadku komunizmu w Rosji minęło ponad dziesięć lat, jedna trzecia Rosjan nadal zwraca się do siebie per "towariszcz" - wynika z sondażu przeprowadzonego przez Instytut Romir. 29 proc. Rosjan woli...86
  • Dzielenie skóry na Saddamie16 mar 2003 — W powojennym Iraku Amerykanie najpierw będą musieli poszukać studni z wodą88
  • Bliski Wschód Iraku16 mar 2003 — Rozmowa z CONDOLEEZZĄ RICE, doradcą prezydenta USA do spraw bezpieczeństwa narodowego90
  • Ententa Putina16 mar 2003 — Rosja gra pierwsze skrzypce w rozgrywce dyplomatycznej między krajami Zachodu92
  • Osioł trojański Ameryki16 mar 2003 — Polskę trzeba "zdyscyplinować" i "zeuropeizować" - orzeczono w Paryżu i Berlinie. Jak powinniśmy odpowiedzieć?94
  • Trybunał absurdu16 mar 2003 — W Hadze przygotowywany jest pogrzeb idei sprawiedliwości międzynarodowej96
  • Wieprzowina a sprawa polska16 mar 2003 — Nie dajmy sobie wmówić, że koalicyjny rozwód jest powodem do głosowania przeciw wejściu do UE99
  • Menu16 mar 2003 — Polska Pietrzak po przejęciach Legenda poskiego kabaretu (i felietonista "Wprost") Jan Pietrzak reaktywował wraz z przyjaciółmi (Ewa Dałkowska, Paweł Dłużewski, Krzysztof Paszek, Marcin Wolski) stary dobry Kabaret pod Egidą. Tym...100
  • Alchemik duszy - Paulo Coelho16 mar 2003 — Za 10 złotych za godzinę Paulo Coelho zmywał naczynia w barze na warszawskiej Starówce102
  • Ostatnie Kuszenie Scorsese16 mar 2003 — Moje życie upływa na chodzeniu na przemian do kina i do kościoła - mówi Martin Scorsese106
  • Kino Tomasza Raczka16 mar 2003 — Recenzje filmów: Polowanie na króliki, Star Trek X107
  • Vincent wspołczesny16 mar 2003 — Van Gogh zdrowy na ciele i umyśle straciłby połowę wielbicieli108
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego16 mar 2003 — Recenzje płyt110
  • Piękne i bezwzględne16 mar 2003 — "Chicago" to musical stuprocentowo amerykański - napisany przez Amerykanów, opowiadający o Amerykanach w stylu amerykańskim Rozmawiają ZYGMUNT KAŁUŻYŃSKI i TOMASZ RACZEK110
  • System Idiotele - Damy i Saddamy16 mar 2003 — Melchior Wańkowicz był za młodu na jednym z pierwszych nad Wisłą wieców w sprawie równouprawnienia kobiet.112
  • Kto sprawuje władzę16 mar 2003 — Rozmawiałem kilka dni temu z zaprzyjaźnionym prawnikiem o zawiłościach naszego prawa i o tym, że jedni siedzą w więzieniach za byle co, a inni przewalają miliony i właściwie nic im nie grozi. Przyjaciel wówczas powiedział takie zdanie: -...112
  • Niech żyją trupy!16 mar 2003 — Sporty ekstremalne pachną trupem i głupotą. Nic tak nie ożywia nażartego, bogatego i znudzonego idioty jak ocieranie się o śmierć114