Tygodnik Wprost Wydanie: 13/2003 (1061)
Okładka tygodnika Wprost nr 13/2003 (1061)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Bank o rządzie

Dodano:   /  Zmieniono: 
Część polskiej klasy politycznej blokuje reformy i przerzuca odpowiedzialność za skutki takiego postępowania na NBP

Bank centralny Niemiec (Bundesbank) przedstawił niedawno światowej opinii publicznej raport na temat stanu niemieckiej gospodarki, zatytułowany "Drogi wyjścia z kryzysu". Ta publikacja jest dla polskiego czytelnika podwójnie interesująca: po pierwsze, dotyczy naszego największego gospodarczego partnera, po drugie, rzuca światło na stosunki między bankiem centralnym a rządem w najpotężniejszym kraju Europy i daje okazję do ciekawych porównań.

Cud i skleroza
Historię gospodarczą zachodnich Niemiec po II wojnie światowej najlepiej opisuje hasło: "Od cudu gospodarczego do eurosklerozy". W latach 50. Niemcy zwiększały dochód narodowy średnio o 7,8 proc. rocznie, ustępując pod tym względem jedynie Japonii. Miały wówczas najbardziej wolną (liberalną) gospodarkę. W miarę upływu czasu narastały w niej jednak rozmaite usztywnienia i podatki, czemu towarzyszył systematyczny spadek tempa wzrostu PKB. Niemiecka gospodarka stawała się coraz bardziej "społeczna" i coraz mniej rynkowa. Niemcy wypadły z grona liderów rozwoju wśród państw zaawansowanych. W latach 70. tempo wzrostu gospodarczego wynosiło w tym kraju średnio 2,8 proc. i było o wiele niższe niż w Japonii, Kanadzie, Hiszpanii, Francji czy Stanach Zjednoczonych.
Przyłączenie wschodnich Niemiec w 1989 r. wcale nie wzmocniło zachodniego olbrzyma, przeciwnie - zadało mu potężny cios, powiększając wcześniejsze problemy. W byłej NRD wprowadzono kosztowny i antymotywacyjny system zachodnioniemieckiego państwa socjalnego, co wymagało znacznego podniesienia podatków. Według obliczeń Komisji Europejskiej, ten podatkowy wstrząs kosztował Niemcy od połowy lat 90. - co roku - 0,3 punktu procentowego wzrostu gospodarczego. Nasuwa się pytanie, ile kosztowało polską gospodarkę podwyższanie podatków w 2001 r. (wprowadzenie akcyzy na energię elektryczną i podatku od dochodów z oszczędności, zamrożenie progów PIT itd.).

Słabość w strukturze
Autorzy raportu Bundesbanku dostrzegli komplikacje spowodowane zjednoczeniem Niemiec, nie potraktowali ich jednak - słusznie - jako głównej przyczyny obecnych problemów gospodarczych tego kraju: stagnacji, dużego bezrobocia, napięć budżetowych, spadającego udziału w światowym eksporcie. W opinii Bundesbanku, zgodnej ze zdaniem właściwie wszystkich ekspertów, są to problemy o charakterze strukturalnym, czyli takie, których nie rozwiąże się dzięki stwarzaniu dodatkowego popytu przez rozluźnienie polityki budżetowej czy monetarnej. Nie znikną one również w toku cyklicznego ożywienia gospodarki. Eliminacja strukturalnych słabości wymaga reform, czyli takich zmian instytucjonalnych, dzięki którym ludzie będą więcej i wydajniej pracować, a firmy więcej i/lub efektywniej inwestować.

Bundesrecepta
Aby wyrwać niemiecką gospodarkę z marazmu, trzeba - według Bundesbanku - wprowadzić całościowy pakiet reform, którego najważniejszymi składnikami są:
1) obniżenie podatków, zwłaszcza obciążeń kosztów pracy,
2) uproszczenie systemu podatkowego,
3) obniżenie zasiłków socjalnych i zaostrzenie warunków ich przyznawania, by bardziej opłacało się szukać pracy, niż pozostawać na "socjalu",
4) inne zmiany w wydatkach budżetowych, które łącznie z racjonalizacją wydatków socjalnych umożliwią obniżanie deficytu finansów państwa, co z kolei stworzy lepsze szanse dla sektora prywatnego, zwłaszcza prywatnych inwestycji,
5) odejście od scentralizowanego ustalania płac, czyli odblokowanie sił rynkowych w sferze stosunków między pracodawcami a pracobiorcami.

Krótko mówiąc, recepta Bundesbanku to więcej konkurencyjnego rynku, więcej dyscypliny w wydatkach publicznych (szczególnie w zasiłkach), mniej podatków. W raporcie znajdujemy wiele konkretnych propozycji zgodnych z tym generalnym kierunkiem. Zaleca się na przykład głębokie przeobrażanie nieefektywnego systemu opieki zdrowotnej, wprowadzenie czesnego za studia, głębsze zmiany w systemie emerytalnym, przyspieszenie prywatyzacji.

Recepta uniwersalna
Nietrudno zauważyć, że generalne zalecenia Bundesbanku dla niemieckiej gospodarki są podobne do sugestii, jakie systematycznie pod adresem polskiego rządu kierują międzynarodowe organizacje, a także polski bank centralny. Są jednak dwie zasadnicze różnice. Po pierwsze, prorozwojowe reformy są znacznie bardziej potrzebne w Polsce niż w Niemczech, bo Polska ma o wiele więcej do nadrobienia. Po drugie, raport Bundesbanku został w niemieckich kręgach rządowych przyjęty z uwagą, podobnie jak
wcześniejsze wypowiedzi jego przedstawicieli. W Polsce ulubionym zajęciem części tzw. klasy politycznej jest zaś blokowanie reform i zarazem przerzucanie odpowiedzialności za skutki tego postępowania na polski bank centralny. n
Więcej możesz przeczytać w 13/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 13/2003 (1061)

  • Doktryna EUnichów30 mar 2003 — EUnuchy - mawia się czasami w Ameryce o Europejczykach.3
  • Peryskop30 mar 2003 — Wojenne diety 22 mln zł przeznaczono na razie z budżetu MON na pokrycie kosztów udziału polskich żołnierzy w wojnie w Iraku. Według szacunków Departamentu Obrony USA, przeciętny koszt działań powietrznych podczas operacji w Iraku...6
  • Dossier30 mar 2003 — ALEKSANDER KWAŚNIEWSKI, prezydent RP "Mówiłem to i premierowi, i Michnikowi: skierujcie to do prokuratury, bo będzie z tego nieszczęście. To był i wrzesień, i październik, i listopad. (...) Premier popełnił błąd, minister Kurczuk...7
  • Z życia koalicji30 mar 2003 — Jak co tydzień donoszono o tym, że rząd Millera się kończy i pojawiło się kilka nowych nazwisk kandydatów na następcę premiera. A może Małysz? Ech, nie ma to jak liczni przyjaciele! Ma ich Aleksander Kwaśniewski, dlatego na grudniowe...8
  • Z życia opozycji30 mar 2003 — Straszne wieści! Juliusz Braun zszokował Polskę zaskakującym twierdzeniem, że stanowiska w mediach publicznych dzieliły między siebie trzy bratnie partie: SLD, PSL i Unia Wolności. Członków komisji śledczej trafił grom z jasnego nieba....9
  • M&M30 mar 2003 — ŻYCIE NA ŻYWO - felieton Marka Majewskiego10
  • Playback30 mar 2003 — 10
  • Złota ósemka30 mar 2003 — W finale siódmej edycji konkursu o tytuł Menedżera Roku Stowarzyszenia Menedżerów w Polsce znaleźli się Marek Czeredys, prezes zarządu grupy Arcus, Zdzisław Juchacz, dyrektor naczelny Wojskowych Zakładów Uzbrojenia Nr 2,...10
  • Fotoplastykon30 mar 2003 — 12
  • Poczta30 mar 2003 — Listy od czytelników14
  • Kadry30 mar 2003 — 15
  • III wojna światowa30 mar 2003 — Wielkie przełomy historyczne dokonują się zwykle w sposób niedostrzegalny dla współczesnych. Tak było i kiedy upadało Imperium Rzymskie, i kiedy Wałęsa przeskakiwał mur stoczni. Kiedy George Bush podejmował decyzję o ataku na Irak wiedział, że...16
  • Sztab "Wprost"30 mar 2003 — Dobę po wybuchu wojny o Irak w redakcji "Wprost" eksperci ds. obronności dyskutowali o możliwych scenariuszach konfliktu18
  • Polowanie na kreta30 mar 2003 — W USA powstaje minibroń atomowa do niszczenia celów podziemnych22
  • Ostatni bastion Husajna30 mar 2003 — Aby obejrzeć Bagad z loty ptaka kliknij: TU!26
  • Biohorror30 mar 2003 — Rozmowa z KENEM ALIBEKIEM, doradcą rządu amerykańskiego ds. bioobrony, byłym szefem programów wojny bakteriologicznej w ZSRR28
  • Maskarada30 mar 2003 — Szczepy ospy rozrzucone na stacji metra w Warszawie wywołałyby epidemię w całej Europie30
  • Gorący balon30 mar 2003 — Jak intelektualiści chcą naprawić (czytaj: zepsuć) Rzeczpospolitą34
  • Fucha ministra30 mar 2003 — Grzegorz Kołodko nie może się zdecydować, czy być ministrem, wykładowcą czy biegaczem38
  • Strefa bezprawia30 mar 2003 — Najniebezpieczniejsze dzielnice Warszawy, Łodzi, Krakowa, Wrocławia, Poznania, Gdańska, Katowic i Szczecina40
  • Orzeł z LPR30 mar 2003 — Gdyby głupota miała skrzydła, radny z LPR miałby szansę polecieć na Księżyc bez pomocy rakiety48
  • Giełda i wektory30 mar 2003 — Hossa Świat Rio brawo Tegoroczny karnawał w Rio de Janeiro okazał się jednym z najbardziej dochodowych w ostatnich latach. Miasto zarobiło na nim 136 mln USD. Do Rio przyjechało 388 tys. turystów, w tym 70 tys. z zagranicy. Dochodzą nas...50
  • Plan katastrofy30 mar 2003 — Z całego programu Kołodki pozostaną tylko wyższe podatki52
  • Pomożecie?30 mar 2003 — Rząd zaaprobował kierunki programu naprawy finansów autorstwa wicepremiera Grzegorza Kołodki. Sęk w tym, że ów program składa się głównie z kierunków, niekiedy kilkuwariantowych. Prezentacja tendencji w reformie...55
  • Szczękościsk Schrödera30 mar 2003 — Kanclerz nie proponuje Niemcom potu i łez, na które zasłużyli, lecz gówno i ziewanie - uważa wiceszef FDP56
  • Ubezpieczeni na amen30 mar 2003 — Nawet dwa miliony naszych polis mogą się okazać nic niewarte W żargonie ubezpieczeniowym wypowiedzenie umowy przez klienta nazywane jest lapsem. W ostatnich dwóch latach towarzystwa ubezpieczeń na życie zanotowały około dwóch...58
  • Kroc w przyszłość30 mar 2003 — Dlaczego McDonald's chudnie?62
  • Bank o rządzie30 mar 2003 — Część polskiej klasy politycznej blokuje reformy i przerzuca odpowiedzialność za skutki takiego postępowania na NBP64
  • Kapitalizmu!30 mar 2003 — Na gospodarkę wywierają wpływ ludzie, którzy mogą nam tylko zaszkodzić65
  • Supersam30 mar 2003 — Volkswagen dla elity Na salonie motoryzacyjnym w Genewie Volkswagen zaprezentował auto z najpotężniejszym z montowanych w samochodach osobowych silnikiem Diesla. Phaeton z silnikiem o pojemności 5 litrów, mocy 313 KM i maksymalnym momencie...66
  • Wszechnica Wiedzy Wszelakiej30 mar 2003 — Pomyśl o wakacjach www.triada.pl Mimo że zaledwie kilka dni temu pożegnaliśmy kalendarzową zimę, wielu z nas myśli już o wakacjach i wypoczynku. Jeżeli planujemy wyjazd zagraniczny, warto odwiedzić serwis biura podróży Triada. Witryna...67
  • Łamanie prawem30 mar 2003 — Zalegalizowanie tortur proponuje Alan Dershowitz, profesor prawa z Harvardu68
  • Dowcip bojowy30 mar 2003 — W Internecie trwa amerykańsko--francuska wojna na dowcipy72
  • Afryka mało dzika30 mar 2003 — Większość Afrykanów zna dzikie zwierzęta wyłącznie z opowiadań dziadków74
  • Bikont do Makłowicza, Makłowicz do Bikonta - Gruczoły na stoły30 mar 2003 — Z podwójnąradościąodnalazłem w karcie dań uroczej krakowskiej restauracyjki Kuchnia i Wino pozycję zatytułowaną "Animelka". O co chodzi? Otóż pod nazwą tą kryje się wielki przysmak, znany jako grasica cielęca.76
  • Panie w kabaretkach30 mar 2003 — Co łączy Catherine Zeta-Jones z posłanką Anitą Błochowiak, a Renée Zellweger z posłanką Renatą Beger?78
  • Instytut kolaboracji30 mar 2003 — Ponad stu polskich naukowców gorliwie współpracowało z hitlerowcami. Żadnego po wojnie nie ukarano80
  • Know-how30 mar 2003 — Wszechświat jak obwarzanek Wydaje się, że wszechświat nie musi być nieskończony we wszystkich kierunkach, jak dotychczas sądzono. Z obserwacji dokonanych w ostatnich tygodniach wynika, że w jednym kierunku może być znacznie krótszy niż w...83
  • Atak mikrobów30 mar 2003 — W każdej chwili może dojść do wybuchu epidemii na skalę AIDS84
  • Odchudzanie wątroby30 mar 2003 — Paraleki kupowane w Internecie często rujnują zdrowie88
  • Urwany film dla nastolatków30 mar 2003 — Alkoholizm jest w Polsce główną przyczyną zgonów i inwalidztwa osób w wieku 15-21 lat89
  • Bez granic30 mar 2003 — Antywojenna wunderwaffeGdy amerykańskie samoloty zrzucają bomby na Saddama, niemieckie gołębie bombardują pacyfistów. W zeszłym tygodniu zapełnili oni ulice niemieckich miast. Atmosfera demonstracji bardziej przypominała Love Parade niż...90
  • Unia outsiderów30 mar 2003 — Gdy do akcji ruszyli amerykańscy żołnierze, europolitycy zrozumieli wreszcie, że wypadli z globalnej rozgrywki92
  • Kiosk30 mar 2003 — Zjednoczeni w upadkuThe Spectator 22.03.2003 r. "Królestwo terroru Saddama Husajna niedługo upadnie. Runie szybko, ale nie samo - jak na ironię pociągnie za sobą Organizację Narodów Zjednoczonych. No, może nie całą ONZ. Jej...94
  • Cel - Saddam?30 mar 2003 — Już teraz trzeba poważnie myśleć o tym, jak urządzić świat po wojnie94
  • Menu30 mar 2003 — Kraj Mag Nowosielski "Fiasko dzisiejszej działalności artystycznej polega na tym, że współcześni twórcy próbują w geście pychy zerwać z wszelką tradycją. (...) Proszę z Lutosławskiego zrobić muzykę popularną... Albo z...96
  • Oscary do nieśmiertelności30 mar 2003 — Honorowe Oscary naprawiają błędy Amerykańskiej Akademii Filmowej. "Chicago" Roba Marshalla jest wręcz...100
  • Kino Tomasza Raczka30 mar 2003 — Recenzje filmów: Godziny, Show103
  • Lewy rockowy30 mar 2003 — Wolność słowa" - tytułowa piosenka z najnowszego albumu zespołu Püdelsi wywołała panikę wśród prywatnych i publicznych nadawców. Obawiając się reakcji polityków, stacje radiowe odmówiły jej nadawania, zaś telewizyjne - poza muzycznymi - nie chcą...104
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego30 mar 2003 — Recenzje płyt105
  • Perły do lamusa?30 mar 2003 — "Człowieka bez przeszłości" można porównać do "Amelii": oba filmy aż ociekają wiarą w dobrego człowieka106
  • "Jakby" łagodzi obyczaje30 mar 2003 — Równie zdumiewającą i nieuzasadnioną karierę jak niektórzy ludzie robią niektóre słowa. Oto na przykład powszechnie nadużywany termin "zajebisty" (nadużywany zresztą zazwyczaj niezgodnie z jego znaczeniem). A nawet, nie ma co ukrywać, modny.108
  • 3 x K30 mar 2003 — Nigdy nie sądziłem, że postacie z bajek i mitologii będą odgrywać u nas tak wielką rolę w polityce. Być może dlatego, że wychowywałem się w świecie, w którym pierwsze książki (po obowiązkowej serii "Poczytaj mi, mamo") to były...108
  • Organ Ludu30 mar 2003 — Kaszanka dla wszystkich! TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 13 (26) Rok wyd. 2 WARSZAWA, poniedziałek 24 marca 2003 r. Cena + VAT + ZUS + winieta Konsultacje w sprawie pogłębienia walki o pokój Tuż przed podjęciem decyzji o...109
  • My już są Amerykany30 mar 2003 — Dzięki chłopakom z Gromu i myśliwcom F-16 staniemy się Amerykanami. Leszek Miller już ćwiczy rzucanie lassem110