Ratunek dla oka
Pierwszy lek na retinopatię cukrzycową może wkrótce trafić na rynek. Badania kliniczne wykazały, że substancja o nazwie ruboxistaurin hamuje postęp zmian chorobowych w siatkówce u 41 proc. osób cierpiących na cukrzycę. Retinopatia jest częstym powikłaniem tej choroby i jedną z głównych przyczyn ślepoty na świecie. Dotychczas była leczona głównie za pomocą fotokoagulacji laserowej. Nowy farmaceutyk, który prawdopodobnie będzie sprzedawany pod nazwą Arxxant, może także chronić przed uszkodzeniem nerek, do którego często dochodzi w wyniku zaawansowanej cukrzycy. (JAS)
Bomba fastfoodowa
Tłuszcze roślinne w postaci stałej, jak twarde margaryny czy masło orzechowe, tuczą bardziej niż oleje i tłuszcze nienasycone o tej samej wartości kalorycznej - wykazali uczeni z Wake Forest University School of Medicine. Tłuszcze w postaci stałej zawierają izomery trans kwasów tłuszczowych, które powodują otyłość brzuszną, zwiększają ryzyko zachorowania na cukrzycę i podwyższają poziom złego cholesterolu (LDL). Takie tłuszcze są używane do smażenia frytek i kurczaków w McDonald's i KFC, przy czym
te używane w Polsce zawierają więcej izomerów trans niż stosowane w Niemczech czy Hiszpanii - wykazał raport opublikowany w "New England Journal of Medicine". Dania z McDonald's bardziej niż w Polsce szkodzą tylko w USA, Peru i RPA. (MF)
Piękna hybryda
Motyl Heliconius heurippa, uważany za najpiękniejsze stworzenie na świecie, powstał z połączenia dwóch innych gatunków: Heliconius cydno i Heliconius melpomene. Podobne zjawisko dotychczas było znane tylko w świecie roślin. Ewolucja faworyzuje bowiem najdoskonalsze warianty genów, a gatunki hybrydowe zwykle mają poważne defekty genetyczne, są słabsze od swoich rodziców i krócej żyją. Kombinacja genów Heliconius heurippa okazała się jednak korzystna. "Motyle szukają partnerów o podobnym do swojego ornamencie na skrzydłach. Osobniki o nowym ubarwieniu dobierały się więc w pary i rozmnażały. Nowy wzór skrzydeł nie zwracał uwagi drapieżników, co ułatwiło przetrwanie gatunku" - mówi prowadzący badania Chris Jiggins z University of Edinburgh. (MF)
Praptaki z wody
Pierwsze ptaki na ziemi prawdopodobnie żyły w wodzie - twierdzą chińscy paleontolodzy. Odkryli oni dobrze zachowane szczątki zwierzęcia łudząco przypominającego współczesne perkozy czy nury, żyjącego w epoce kredy, czyli 110-115 mln lat temu. Ptak nazwany Gansus yumenensis jest najstarszym znanym przedstawicielem swej rodziny. Zwierzę potrafiło pływać i nurkować w poszukiwaniu pożywienia - jego łapy były wyposażone w błonę pławną. Zdaniem uczonych, od Gansus yumenensis wywodzą się wszystkie współczesne ptaki. (JAS)
Sztuka manipulacji
Sztuka perswazji, od starożytności nazywana retoryką, narodziła się wraz z powstaniem demokratycznego ustroju ateńskiego. Ponieważ obsadzanie stanowisk państwowych odbywało się w wyniku wyborów, kandydaci musieli opanować sztukę przemawiania i przekonywania do swoich poglądów. W czasach współczesnych zrozumienie zasad wywierania wpływu za pomocą słów to jedna z najważniejszych umiejętności społecznych. Jest to szczególnie widoczne w Polsce, gdzie uprawiana w mediach polityka stała się bardziej grą słów niż sztuką rzeczowej argumentacji. Z tym większym zainteresowaniem powinna się spotkać książka "Argumentacja, perswazja, manipulacja". Jest to dość schematycznie napisany podręcznik akademicki, ale zawiera analizę wielu nieuczciwych chwytów stosowanych w publicznych dyskusjach, takich jak przeinaczanie argumentów oponenta i tzw. mutatio controversiae, trudna do zauważenia zmiana przedmiotu sporu. Dyskutanci wypaczają sens wypowiedzi przeciwnika bądź odchodzą od tematu, umiejętnie stwarzając wrażenie, że nadal prowadzą właściwą dyskusję. Arthur Schopenhauer, twórca współczesnej erystyki, nazywał takie postępowanie dywersją, w Polsce mutatio controversiae to rutynowa metoda politycznego dyskursu. (ZW)
Marek Tokarz "Argumentacja, perswazja, manipulacja", Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2006
Pierwszy lek na retinopatię cukrzycową może wkrótce trafić na rynek. Badania kliniczne wykazały, że substancja o nazwie ruboxistaurin hamuje postęp zmian chorobowych w siatkówce u 41 proc. osób cierpiących na cukrzycę. Retinopatia jest częstym powikłaniem tej choroby i jedną z głównych przyczyn ślepoty na świecie. Dotychczas była leczona głównie za pomocą fotokoagulacji laserowej. Nowy farmaceutyk, który prawdopodobnie będzie sprzedawany pod nazwą Arxxant, może także chronić przed uszkodzeniem nerek, do którego często dochodzi w wyniku zaawansowanej cukrzycy. (JAS)
Bomba fastfoodowa
Tłuszcze roślinne w postaci stałej, jak twarde margaryny czy masło orzechowe, tuczą bardziej niż oleje i tłuszcze nienasycone o tej samej wartości kalorycznej - wykazali uczeni z Wake Forest University School of Medicine. Tłuszcze w postaci stałej zawierają izomery trans kwasów tłuszczowych, które powodują otyłość brzuszną, zwiększają ryzyko zachorowania na cukrzycę i podwyższają poziom złego cholesterolu (LDL). Takie tłuszcze są używane do smażenia frytek i kurczaków w McDonald's i KFC, przy czym
te używane w Polsce zawierają więcej izomerów trans niż stosowane w Niemczech czy Hiszpanii - wykazał raport opublikowany w "New England Journal of Medicine". Dania z McDonald's bardziej niż w Polsce szkodzą tylko w USA, Peru i RPA. (MF)
Piękna hybryda
Motyl Heliconius heurippa, uważany za najpiękniejsze stworzenie na świecie, powstał z połączenia dwóch innych gatunków: Heliconius cydno i Heliconius melpomene. Podobne zjawisko dotychczas było znane tylko w świecie roślin. Ewolucja faworyzuje bowiem najdoskonalsze warianty genów, a gatunki hybrydowe zwykle mają poważne defekty genetyczne, są słabsze od swoich rodziców i krócej żyją. Kombinacja genów Heliconius heurippa okazała się jednak korzystna. "Motyle szukają partnerów o podobnym do swojego ornamencie na skrzydłach. Osobniki o nowym ubarwieniu dobierały się więc w pary i rozmnażały. Nowy wzór skrzydeł nie zwracał uwagi drapieżników, co ułatwiło przetrwanie gatunku" - mówi prowadzący badania Chris Jiggins z University of Edinburgh. (MF)
Praptaki z wody
Pierwsze ptaki na ziemi prawdopodobnie żyły w wodzie - twierdzą chińscy paleontolodzy. Odkryli oni dobrze zachowane szczątki zwierzęcia łudząco przypominającego współczesne perkozy czy nury, żyjącego w epoce kredy, czyli 110-115 mln lat temu. Ptak nazwany Gansus yumenensis jest najstarszym znanym przedstawicielem swej rodziny. Zwierzę potrafiło pływać i nurkować w poszukiwaniu pożywienia - jego łapy były wyposażone w błonę pławną. Zdaniem uczonych, od Gansus yumenensis wywodzą się wszystkie współczesne ptaki. (JAS)
Sztuka manipulacji
Sztuka perswazji, od starożytności nazywana retoryką, narodziła się wraz z powstaniem demokratycznego ustroju ateńskiego. Ponieważ obsadzanie stanowisk państwowych odbywało się w wyniku wyborów, kandydaci musieli opanować sztukę przemawiania i przekonywania do swoich poglądów. W czasach współczesnych zrozumienie zasad wywierania wpływu za pomocą słów to jedna z najważniejszych umiejętności społecznych. Jest to szczególnie widoczne w Polsce, gdzie uprawiana w mediach polityka stała się bardziej grą słów niż sztuką rzeczowej argumentacji. Z tym większym zainteresowaniem powinna się spotkać książka "Argumentacja, perswazja, manipulacja". Jest to dość schematycznie napisany podręcznik akademicki, ale zawiera analizę wielu nieuczciwych chwytów stosowanych w publicznych dyskusjach, takich jak przeinaczanie argumentów oponenta i tzw. mutatio controversiae, trudna do zauważenia zmiana przedmiotu sporu. Dyskutanci wypaczają sens wypowiedzi przeciwnika bądź odchodzą od tematu, umiejętnie stwarzając wrażenie, że nadal prowadzą właściwą dyskusję. Arthur Schopenhauer, twórca współczesnej erystyki, nazywał takie postępowanie dywersją, w Polsce mutatio controversiae to rutynowa metoda politycznego dyskursu. (ZW)
Marek Tokarz "Argumentacja, perswazja, manipulacja", Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2006
Więcej możesz przeczytać w 25/2006 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.