Nie pal, kobieto
Kobiety uzależnione od nikotyny są dwukrotnie bardziej niż mężczyźni palacze narażone na raka płuc - wynika z badań radiologicznych prowadzonych przez ostatnie dziesięć lat w Cornell Medical Center w Nowym Jorku. Naukowcy szukali odpowiedzi na pytanie, czy istnieje związek między płcią, wiekiem, liczbą wypalanych papierosów i lat w nałogu a rozmiarem guzków znajdywanych w płucach palaczy i wystąpieniem choroby nowotworowej. Przy użyciu tomografu przebadano prawie 3 tys. osób, u 77 stwierdzono raka, większość z nich stanowiły kobiety. Nie wiadomo jednak, dlaczego to właśnie one są bardziej narażone na raka płuc - przyznaje Claudia Henschke, profesor radiologii kierująca badaniami.
(JAS)
Prehistoryczna fotosynteza
Najstarsze na Ziemi ślady fotosyntezy w grenlandzkich skałach sprzed 3,7 mld lat odkryli badacze z uniwersytetu w Kopenhadze. Procesy wykorzystania energii światła w reakcjach chemicznych zaczęły zatem zachodzić miliard lat wcześniej, niż dotychczas sądzono. Świadczy o tym wysoka zawartość w skałach uranu, wywołana aktywnością mikrobów przypominających cyjanobakterie, przy jednoczesnych znikomych ilościach toru (gdyby nie było fotosyntezy, uran nie mógłby się wytrącić i byłby rozpuszczony w wodzie jako jeden z jej składników mineralnych). Duńscy naukowcy prowadzili poszukiwania w rejonie Isua na Grenlandii, gdzie znajdują się osady z dawnego dna morskiego. Już wcześniej w tych okolicach Duńczycy odnaleźli w prehistorycznych osadach duże ilości uranu wytrącone z morskiej wody.
(AB)
Archimedes - prekursor informatyki
2200 lat temu Archimedes wykrzyknął "eureka", gdy odkrył, że na ciało zanurzone w cieczy działa siła wyporu skierowana ku górze, równa co do wartości ciężarowi cieczy wypartej przez to ciało. Niedawno "eureka" mógł wykrzyknąć także dr Reviel Netz, historyk matematyki z Princeton University, który odkrył, że przypisywany Archimedesowi traktat "Stomachion" nie dotyczy jakiejś niezrozumiałej gry, jak sądzono przez tysiąclecia, ale kombinatoryki, dziedziny matematyki, która rozwinęła się dopiero w erze komputerów (pozwala ona ustalić, na jak wiele sposobów można rozwiązać problem). Najmniej ceniony traktat Archimedesa okazał się dziełem przełomowym. Do naszych czasów dotrwała tylko jego kopia. W XIII wieku mnisi użyli pergaminu, na którym była zapisana, do stworzenia modlitewnika. W formie palimpsestu "Stomachion" przez wieki leżał w kościele Grobu Pańskiego w Istambule. W 1906 r. odkrył go duński naukowiec Johan Ludvig Heiberg. Uczeni wykorzystali technologię komputerową, by wyłuskać greckie litery z łacińskich formuł modlitewnych. Tekst odczytano dzięki technologii, której podwaliny stworzył sam Archimedes.
(PG)
Tunel euroafrykański
Wkrótce rozpocznie się budowa tunelu łączącego kontynenty europejski i afrykański. Wszystko zależy od podpisania przez Hiszpanię i Maroko umowy dotyczącej badań inżynieryjnych obszaru Cieśniny Gibraltarskiej. Kontrakt zakłada, że hiszpańska Punta Paloma oraz marokańska Punta Malabata zostaną połączone podmorskim tunelem o długości 38,5 km (27 km będzie przebiegać pod wodą). Nie zdecydowano się na poprowadzenie tunelu w przewężeniu cieśniny (19 km), gdyż w tym miejscu trzeba by go drążyć aż 900 m pod powierzchnią wody. Tunel gibraltarski ma być konstrukcyjnie podobny do tunelu pod kanałem La Manche, łączącego Francję i Wielką Brytanię.
(AB)
Kobiety uzależnione od nikotyny są dwukrotnie bardziej niż mężczyźni palacze narażone na raka płuc - wynika z badań radiologicznych prowadzonych przez ostatnie dziesięć lat w Cornell Medical Center w Nowym Jorku. Naukowcy szukali odpowiedzi na pytanie, czy istnieje związek między płcią, wiekiem, liczbą wypalanych papierosów i lat w nałogu a rozmiarem guzków znajdywanych w płucach palaczy i wystąpieniem choroby nowotworowej. Przy użyciu tomografu przebadano prawie 3 tys. osób, u 77 stwierdzono raka, większość z nich stanowiły kobiety. Nie wiadomo jednak, dlaczego to właśnie one są bardziej narażone na raka płuc - przyznaje Claudia Henschke, profesor radiologii kierująca badaniami.
(JAS)
Prehistoryczna fotosynteza
Najstarsze na Ziemi ślady fotosyntezy w grenlandzkich skałach sprzed 3,7 mld lat odkryli badacze z uniwersytetu w Kopenhadze. Procesy wykorzystania energii światła w reakcjach chemicznych zaczęły zatem zachodzić miliard lat wcześniej, niż dotychczas sądzono. Świadczy o tym wysoka zawartość w skałach uranu, wywołana aktywnością mikrobów przypominających cyjanobakterie, przy jednoczesnych znikomych ilościach toru (gdyby nie było fotosyntezy, uran nie mógłby się wytrącić i byłby rozpuszczony w wodzie jako jeden z jej składników mineralnych). Duńscy naukowcy prowadzili poszukiwania w rejonie Isua na Grenlandii, gdzie znajdują się osady z dawnego dna morskiego. Już wcześniej w tych okolicach Duńczycy odnaleźli w prehistorycznych osadach duże ilości uranu wytrącone z morskiej wody.
(AB)
Archimedes - prekursor informatyki
2200 lat temu Archimedes wykrzyknął "eureka", gdy odkrył, że na ciało zanurzone w cieczy działa siła wyporu skierowana ku górze, równa co do wartości ciężarowi cieczy wypartej przez to ciało. Niedawno "eureka" mógł wykrzyknąć także dr Reviel Netz, historyk matematyki z Princeton University, który odkrył, że przypisywany Archimedesowi traktat "Stomachion" nie dotyczy jakiejś niezrozumiałej gry, jak sądzono przez tysiąclecia, ale kombinatoryki, dziedziny matematyki, która rozwinęła się dopiero w erze komputerów (pozwala ona ustalić, na jak wiele sposobów można rozwiązać problem). Najmniej ceniony traktat Archimedesa okazał się dziełem przełomowym. Do naszych czasów dotrwała tylko jego kopia. W XIII wieku mnisi użyli pergaminu, na którym była zapisana, do stworzenia modlitewnika. W formie palimpsestu "Stomachion" przez wieki leżał w kościele Grobu Pańskiego w Istambule. W 1906 r. odkrył go duński naukowiec Johan Ludvig Heiberg. Uczeni wykorzystali technologię komputerową, by wyłuskać greckie litery z łacińskich formuł modlitewnych. Tekst odczytano dzięki technologii, której podwaliny stworzył sam Archimedes.
(PG)
Tunel euroafrykański
Wkrótce rozpocznie się budowa tunelu łączącego kontynenty europejski i afrykański. Wszystko zależy od podpisania przez Hiszpanię i Maroko umowy dotyczącej badań inżynieryjnych obszaru Cieśniny Gibraltarskiej. Kontrakt zakłada, że hiszpańska Punta Paloma oraz marokańska Punta Malabata zostaną połączone podmorskim tunelem o długości 38,5 km (27 km będzie przebiegać pod wodą). Nie zdecydowano się na poprowadzenie tunelu w przewężeniu cieśniny (19 km), gdyż w tym miejscu trzeba by go drążyć aż 900 m pod powierzchnią wody. Tunel gibraltarski ma być konstrukcyjnie podobny do tunelu pod kanałem La Manche, łączącego Francję i Wielką Brytanię.
(AB)
Więcej możesz przeczytać w 2/2004 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
