WYDARZENIA
- Krótko po Wolsku
Wszystko w rodzinie
Czytając tu i ówdzie wypowiedzi ludzi poważnych, rozsądnych i zatroskanych, można dojść do wniosku, że grozi nam co najmniej wojna domowa. Wiadome radio judzi, prasa knuje, młodzież jest za bardzo wszechpolska, a prawica za mało europejska. Osobiście jednak jestem optymistą. Wojny domowej nie będzie! Nawet spektakularne konflikty rodzinne wygasną. Pani Kulesza od ochrony danych osobowych nie pobije się z panem Kuleszą z IPN, tak jak szefowa archiwów Daria Nałęcz nie popadła w konflikt interesów z mężem Tomaszem (od Rywina). I nawet jeśli Lech Kaczyński zostanie prezydentem, a Jarosław premierem, kohabitacja będzie jak złoto. Tych bliźniaków nie udało się rozdzielić nawet Lechowi Wałęsie, który poniewczasie pojechał do Arabii Saudyjskiej dowiedzieć się, jak to się robi.
Tymczasem kraj obiegła wieść, że rodzinna osada naszych bliźniaczek syjamskich Janikowo ma przyznać honorowe obywatelstwo sponsorowi operacji - saudyjskiemu księciu. Pytanie jednak, czy tytuł "honorowy obywatel Janikowa" nie brzmi trochę dwuznacznie? Może gmina powinna póki czas zmienić nazwę na Cimoszewicze, Hausnery, Belki albo od razu Frasyniuki? Przy okazji słyszałem, że Partia Demokratyczna też zmienia nazwę na Demokraci.pl. Pięknie i mailowo. Tylko, że zapytam, małpę @ należy postawić z przodu czy z tyłu?
Marcin Wolski
- Wydarzenie tygodnia
Dama z pokurczem
Kiedy w połowie lat 80. w galerii Stara Kordegarda prace malarskie wystawiła Grupa Trzech, zwana też Tercetem Nadętym, uznano ich za współczesnych barbarzyńców. Leszek Żegalski, Piotr Naliwajko i Janusz Szypt pokazali dobry warsztat i kompletny brak czołobitności wobec patriotycznej polskiej sztuki XIX wieku. Obecna wystawa Piotra Naliwajki w galerii Tamka jest tego potwierdzeniem. W pełni można się zgodzić z Jerzym Madejskim, który napisał, że "Naliwajko, podobnie jak wczoraj i przedwczoraj, rozwiązuje w każdym ze swych obrazów dwa problemy - malarski w rzędzie pierwszym i tematyczny w drugim, pragnąc uniknąć zarzutu, jaki Stanisław Witkiewicz postawił Matejce, twierdząc, że stał się >>literatem, który zamienił pióro na pędzel<<". Wśród prezentowanych obrazów "Dama z pokurczem" zasługuje na szczególną uwagę. Widać na nim młodą dziewczynę w stringach przechadzającą się ze starcem, przypominającym gołego kurczaka. Ów starzec, uosobienie mądrości, w tym kontekście okazuje się głupcem. Któż bowiem, jak nie głupiec daje się prowadzić na krótkiej smyczy przez tak szybko przemijającą młodość? (ŁR)
- Książka
Symulacja głębi
Amerykanom brakowało takiej rany. Prawdziwe szczęście w nieszczęściu dla narodu, który został wreszcie zraniony w samo serce i teraz może, w ramach zadośćuczynienia, z czystym sumieniem korzystać ze swojej potęgi" - komentuje atak na WTC Jean Baudrillard - guru postmodernizmu i czołowy krytyk globalizmu. Cytat pochodzi z niewielkiej książeczki "Duch terroryzmu. Requiem dla Twin Towers", która wraz z pracą "Pakt jasności. O inteligencji zła" pojawiła się w naszych księgarniach. A że ślepa moda na francuskiego socjologa nie ustaje, jego kolejne książki znów znajdą nabywców wśród polskich humanistów. W "Requiem dla Twin Towers" autor przywołuje różne interpretacje ataku na WTC, traktując tragedię, która pochłonęła kilka tysięcy ofiar, w kategoriach czysto symbolicznych. Podobnie jak falę terroryzmu, która zalała Amerykę i Europę. Zdaniem autora słynnego tekstu "Procesja symulakrów", rzeczywistość kona - żyjemy w świecie ułudy, symulacji. Ten fakt wykorzystali przebiegli terroryści, którzy tylko odpowiedzieli na nasze "żałosne pożądanie rzeczywistości". Niestety, czytając te dziełka, trudno nie przyznać racji autorom "Modnych bzdur", którzy w swej demaskatorskiej pracy okrzyknęli Baudrillarda mistrzem "słownego przybrania" i "nadawania pozorów głębi całkowicie banalnym obserwacjom". (MS)
- Wystawa
Lekcja anatomii
Leonardo da Vinci przeprowadzał sekcje zwłok bynajmniej nie po to, by preparować ludzkie szczątki i wystawiać je na widok publiczny, jak to robi teraz niemiecki pseudoartysta Gunther von Hagens. Król renesansu poznawał w ten sposób ciało ludzkie, bo słusznie wierzył, że architektura i anatomia człowieka są z sobą ściśle powiązane. Ciało człowieka i sam człowiek do dzisiaj jest największą inspiracją i jednocześnie zagadką. Efekty tej fascynacji można oglądać od 3 marca do 22 maja w szwedzkim Muzeum Narodowym na wystawie "Ciało. Sztuka i Nauka". Pokazywane prace mają ilustrować, jak na przestrzeni wieków zmieniało się spojrzenie na cielesność. W Sztokholmie zobaczyć można dzieła niemal z każdej epoki - począwszy od szkiców wspomnianego da Vinci aż po współczesne fotografie, modele woskowe czy instalacje Mony Hatoum, które pozwalają na niezwykle pasjonującą wędrówkę po ludzkim ciele. (IN)
"WPROST" POLECA
- Książki dla najmłodszych
Na zakupach
Bellona
Miękka i zabawna książeczka edukacyjna uczy dzieci, jak samodzielnie radzić sobie z zakupami - płócienne, kolorowe przedmioty umieszczone na rzepach pomogą też usprawnić zdolności manualne.
Ni pies, ni wydra
Marcin Brykczyński
Nasza Księgarnia
Aby w łatwy i przyjemny sposób opowiedzieć dzieciom o związkach frazeologicznych polszczyzny, autor ułożył zabawne wierszyki ilustrujące znaczenie poszczególnych wyrażeń.
Tygrysek musi mieć rower
Janosch
Znak
Kolejna książka z cyklu opowieści o Misiu i Tygrysku. Tym razem ten drugi zapragnął mieć rower, by poszaleć akrobatycznie na zakrętach i zwiedzić dalekie kraje. Nim wyruszy w świat, musi się nauczyć kilku podstawowych zasad ruchu drogowego.
Magia domowych potworów
Stanislav Marijanovic
Nasza Księgarnia
Czary i potwory to coś, co dzieci lubią najbardziej. Opowieść o dwóch sympatycznych stworach, które zagnieździły się w pewnym domu i walczą ze złym Bulwojadem.
- Płyta - klasyka
Giacomo Puccini
Angela Gheorghiu, Orkiestra Symfoniczna z Mediolanu, dyr. Anton Coppola
EMI
Utwory z opery "Madamme Buterfly" czy "Turandot" w wykonaniu najsłynniejszej sopranistki świata brzmią znakomicie.
Astor PiazzolLa: El Tango
Waldemar Malicki - fortepian, Orkiestra Kameralna Mała Filharmonia - dyr. Marcin Nałęcz-Niesiołowski
Polskie radio
Oprócz "Libertanga" (które stało się sławne dzięki "Franticowi" Polańskiego) siedem innych utworów w świetnej aranżacji Waldemara Malickiego.
Krzysztof Penderecki: Orchestral Works vol. 1
Orkiestra Symfoniczna i chór Polskiego Radia w Krakowie - dyr. Wojciech Czepiel
DUX
"Tren ofiarom Hiroszimy" to czysty eksperyment, a symfonia II i III to już świadectwo odwołań do tradycyjnego brzmienia.
Bartók: The piano concertos
Zimerman/Andsnes/Grimaud
Universal Classics
Każdy z trzech koncertów mistrza wykonuje tu inny artysta. Mimo mocnej konkurencji w osobach Norwega Andsnesa i Francuzki Helene Grimaud Polak zdecydowanie wygrywa!
RECENZJE
- Książka
Udając głupka
Kutas i kutafon to niby to samo, ale już między Irakiem a Iranem różnica jest sakramencka" - zwykł ironicznie mawiać Bohumil Hrabal. Czeski eseista Patrik Ourednik w książce "Europeana" udaje, że tej różnicy nie widzi. Udaje głupka, by pokazać europejskie paranoje XX wieku. Książka zaczyna się od wyliczenia poległych w I wojnie światowej. W kilometrach - dla przykładu: przy przeciętnej długości trupa 172 cm poległych Francuzów było 2681 km, a Anglików - 1547 km. A dalej jest jeszcze lepiej, ponieważ tak jak większości niezbyt rozgarniętych konsumentów informacji, narratorowi "Europeanów" wszystko ze wszystkim się kojarzy.
Mariusz Cieślik
Patrik Ourednik
"Europeana"
wyd. Pogranicze
- Teatr
Zemsta na cudzoziemcach
Kiedyś poszłam do psychoterapeuty i on stwierdził, że cały czas siedzi we mnie dziecko i powinnam coś z tym zrobić. A ja lubię to dziecko i nie bardzo chcę się z nim rozstawać" - mówi Joanna Szczepkowska. Dzieciństwo jest punktem wyjścia nowego recitalu, w którym artystka opowiada o sobie, "aż po życie pozagrobowe", bawiąc anegdotami i wzruszając pięknymi piosenkami, m.in. z muzyką Grzegorza Turnaua. Jest o "ślicznym" Chruszczowie (pojawia się na obrazku), małpach w zoo i pewnej blondynce, która spotyka się z koleżanką, by "porównywać biel swoich bluzek". Do łez śmieszy parodia poezji romantycznej, a finałowy song "Zemsta na cudzoziemcach", w której najprostszy do wyśpiewania jest początek "W czasie suszy szosa sucha" - zachwyca literackim konceptem i brawurą wykonania bez połamanego języka. Szczepkowskiej wystarcza fortepian (z pianistą Michałem Salamonem), dwa mikrofony, kilka peruk i różowe boa, by przypomnieć publiczności, że pozostaje jedną z najbardziej błyskotliwych i utalentowanych artystek naszej sceny. Duże brawa!
Jacek Melchior
"Joanna Szczepkowska kontra fortepian",
Kino-Teatr Bajka, Warszawa
- Prasa
Kwartalnik codzienny
Dwumiesięcznik, a właściwie kwartalnik, aktualny niczym gazeta codzienna. Najnowszy numer "Arcanów" dowodzi, że czasami to możliwe. "Czym jest i czym być powinna polityka historyczna?" - zastanawia się Tomasz Merta. Józef Darski opisuje gigantyczne rafy, na jakie natrafił Juszczenko i "pomarańczowa rewolucja". "Zwycięstwo obozu Juszczenki, gdyby do niego doszło bez udziału społeczeństwa, byłoby zwykłym przewrotem pałacowym" - konkluduje swoją analizę Darski. Z kolei Krzysztof Szczerski dowodzi, że zwolennik zjednoczonej Europy powinien być przeciwko tzw. konstytucji europejskiej.
Tadeusz Kisielewski pisze o przyszłości Rosji i USA, analizując nowe książki Samuela Huntingtona oraz raport CIA o sytuacji w Rosji. Do tego "Arcana" dodają całą listę błyskotliwych publicystów, spierających się o szanse przełomu politycznego w Polsce po wyborach parlamentarnych, i niezłe próby literackie.
Jerzy Marek Nowakowski
"Arcana" (styczeń-kwiecień 2005)
- Wystawa
Anioł niekoniecznie stróż
Anioł ze skrzydłami i aureolą w sztuce pojawił się dopiero w IV wieku, wcześniej był to zwyczajny młodzieniec bez specjalnych atrybutów. Od tamtej pory świat się jednak zmienił, a wraz z nim te boskie istoty. Artysta plastyk Jarosław Kubicki i kompozytor Bartosz Hervy wpadli na pomysł, by rozwiać wreszcie plotki na temat proweniencji i wyglądu współczesnych aniołów. "Rumours About Angels II" to cykl trzynastu obrazów przedstawiający proces narodzin anioła. Technikę użytą do ich wykonania można określić jako collage obrazu połączony z eksperymentalną elektroniczną muzyką. Narodziny anioła będą mogli zobaczyć wszyscy, którzy wezmą udział w artystycznym misterium 2 kwietnia w kościele św. Jana w Gdańsku o godz 19. W maju mieszkańcy Toronto, a w czerwcu większych miast w Polsce również będą mogli podziwiać ten niecodzienny spektakl. Artyści zapewniają, że ich anioł wcale nie będzie przypominał tego, który tak dawał popalić filmowym mieszkańcom bloku przy ulicy Alternatywy 4.
Łukasz Radwan
Jarosław Kubicki i Bartosz Hervy
"Rumours About Angels II"
kościół św. Jana, Gdańsk
- Książka
Brawurowa nędza
Dlaczego jedni są tak bogaci, a inni tak ubodzy - pyta w podtytule profesor Uniwerystetu Harvarda. I wyjaśnia w taki sposób, że szczęka otwiera się z zachwytu po pierwszych zdaniach, a zamyka po ostatniej kropce. Ponieważ tomisko jest opasłe, z rozdziawionymi ustami chodzimy przynajmniej dni kilka. U Landesa nawet przypisy wciągają równie mocno, jak kryminały Agathy Christie, a rozważania z historii ekonomii są bardziej zrozumiałe niż artykuły w "Fakcie". Książka jest bardzo niepoprawna politycznie. Autor nie ukrywa uwielbienia dla bogatego Zachodu (zwłaszcza zachodu Zachodu - czyli Anglosasów), za to nie ma współczucia dla biednego Wschodu i Południa. Jego zdaniem, im większą wolnością cieszą się narody, tym większe osiągają bogactwa. Rewelacyjna książka. Nic dziwnego, że szybko doczekała się w naszym kraju drugiego wydania. Ech, szkoda, że w Polsce nie ma profesorów z takim talentem!
Igor Zalewski
David S. Landes
"Bogactwo i nędza narodów"
wyd. Muza
Więcej możesz przeczytać w 13/2005 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.