Wojsko bez Zagłoby
Udostępnijdodaj Skomentuj
Tygodnik Wprost Wydanie: 5/2010 (1409)
Okładka tygodnika Wprost nr 5/2010 (1409)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Wojsko bez Zagłoby

Dodano:   /  Zmieniono: 
Minister Bogdan Klich chodzi ostatnio nieco zaokrąglony. Napuchł z dumy. Po raz pierwszy w naszych dziejach skompletowaliśmy stutysięczna armie zawodowa. Armia to wielka historyczna trauma Polaków. Przez długie stulecia szlacheckiej Polski poprzestawaliśmy na wojsku niemal w zupełności obywatelskim. Rezultat? Nie podbiliśmy Rosji, nie zajęliśmy Prus, daliśmy się napaść Szwedom, Kozacy nas złupili, Siedmiogrodzianie ograbili, a w końcu przyszły rozbiory. Pospolite ruszenie wymienia się jako fundamentalna przyczynę upadku Polski jednym tchem z liberum veto, wolna elekcja i opilstwem szlachty.

Gdybyśmy mieli armie zawodowa… Mięliśmy amatorska. I wiadomo: niekarna, samowolna, niewyszkolona, ple, ple, ple. Wiadomo – ale nieprawdziwie wiadomo. W XVI wieku nasze siły zbrojne zmontowane według modelu: szczupłe wojsko zawodowe, wielotysięczne rzesze rezerwistów zwoływanych w razie potrzeby, wystarczyły, aby Polska przezywała złoty wiek. W XVII wieku pospolite ruszenie jednocześnie wypędziło z Polski najlepsza armie ówczesnej Europy (armie szwedzka) oraz stłumiło największe powstanie tamtych czasów – kozackie. To właśnie w Rzeczypospolitej rozegrała się największa bitwa XVII-wiecznej Europy – pod Beresteczkiem. W ogniu próby amatorzy machający szabla dla rozrywki przekształcili się w doborowe wojsko.

Nie ma co idealizować szlacheckiej republiki Polaków. Przynajmniej oddajmy jednak sprawiedliwość: jej elity uważały, ze kraju musimy bronic własna piersią, a nie wynajętymi za pieniądze specami. Nasz dzisiejszy entuzjazm dla armii zawodowej to rezultat zbiorowego egoizmu.

Więcej możesz przeczytać w 5/2010 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 5/2010 (1409)

  • Na stronie - Honor na wyprzedaży24 sty 2010, 19:00 — Straszną nam łaskę robią niektórzy kandydaci na prezydenta. Jak już nie będzie innego wyjścia, to się poświęcą i będą kandydować. Albo żeby nie dopuścić do reelekcji Lecha Kaczyńskiego. Nudzi ich to albo brzydzi, ale co tam.5
  • Z życia koalicji24 sty 2010, 19:00 — Premier Tusk wystąpi jednak przed komisja hazardowa i – zdaje się – nie będzie ani tańczył, ani śpiewał. Jeśli jego szorstka przyjaźń z Grzegorzem „No Mercy" Schetyna będzie się rozwijać podobnie jak ta Millera z...6
  • Z życia opozycji24 sty 2010, 19:00 — Leszek Miller opuscił Polska Lewice. Znowu wybrał lewice moskiewska?A nie, wyjaśniło się. Wybrał SLD, dokąd się ponownie zapisał. Natomiast część Polskiej Lewicy, czyli partii stworzonej przez Millera i dla Millera, postanowiła nie isc w jego...7
  • Jestem teraz politykiem europejskim24 sty 2010, 19:00 — Rozmowa z Jerzym Buzkiem, przewodniczącym Parlamentu Europejskiego, Człowiekiem Roku 2009 tygodnika „Wprost”9
  • Gołębie serce Europy24 sty 2010, 19:00 — Max Weber się mylił. Ludzie nienaganni moralnie mogą być dobrymi politykami. Udowodnił to Jerzy Buzek, uzyskując prawie 400 tys. głosów w wyborach do Parlamentu Europejskiego, a następnie zdobywając jedną z najważniejszych funkcji w Unii...12
  • Katalizator Buzek24 sty 2010, 19:00 — Człowiek Roku 2009 tygodnika „Wprost” jest tym w polskim życiu publicznym, czym w jego ukochanej dziedzinie nauki jest katalizator – mówił Stanisław Janecki, redaktor naczelny „Wprost”, na wtorkowej gali. –...18
  • Tusk nie startuje, Sikorski na prezydenta?24 sty 2010, 19:00 — Donald Tusk planuje rządową rewolucję, którą odpali 29 stycznia na Politechnice Warszawskiej. Od kilku tygodni prosi też ministrów o zgłaszanie nowych projektów, także rozpisanych na kolejną kadencję – nieoficjalnie ustaliły...20
  • Winne źródło, nie media24 sty 2010, 19:00 — Za ujawnienie tajemnicy śledztwa powinien odpowiadać przede wszystkim funkcjonariusz publiczny, który dopuścił się przecieku – mówił prokurator krajowy Edward Zalewski w Centrum Monitoringu Wolności Prasy podczas debaty „Czy sądy...20
  • Skaner24 sty 2010, 19:00 — 20
  • Tajemnica pokoju 17024 sty 2010, 19:00 — Partyjny samochód, sejmowy gabinet i stanowisko wicepremiera, jeśli PiS wróci do władzy. Według ustaleń „Wprost" Jarosław Kaczyński obiecał to Przemysławowi Gosiewskiemu, który dwa tygodnie temu zrezygnował z funkcji szefa klubu PiS. Na...21
  • Puls Gospodarki - Źle ulokowane lokaty24 sty 2010, 19:00 — Okazuje się, że na lokacie oszczędności owej można stracić. Z raportu Open Finance wynika, że w pięciu polskich bankach zysk z odsetek został całkowicie „zjedzony” przez inflację i tzw. podatek Belki.26
  • Nie chcą, ale muszą24 sty 2010, 19:00 — Podczas kampanii prezydenckiej osłupiałym wyborcom prezentują się przeróżni domokrążcy, wynalazcy wkładek do butów i nosa, kreatorzy nowatorskich idei gotowych zastąpić kapitalizm i demokrację. Pojawiają się też liderzy partii przyjaciół łupieżu...30
  • Zapytaj Wprost - Zastanowiłbym się, czy zostać politykiem24 sty 2010, 19:00 — Na pytania czytelników internetowego wydania „Wprost” odpowiada Zbigniew Wassermann, poseł PiS, członek hazardowej komisji śledczej.31
  • Lewica w socjalhamaku24 sty 2010, 19:00 — Kryzys powinien być eldorado dla lewicowych polityków. Tymczasem podczas największego od stu lat kryzysu gospodarczego lewica w Europie i w Polsce przegrywa. Lewicowe media tracą odbiorców – w Polsce padła „Trybuna”. Karol Marks...33
  • Sympatycznie być przystojnym24 sty 2010, 19:00 — Rozmowa ze Sławomirem Nowakiem, posłem Platformy Obywatelskiej37
  • Plus ujemny - Muflon cmentarny24 sty 2010, 19:00 — Najlepszą obroną jest atak, pod warunkiem że nie wywoła on ataku śmiechu. Wielogodzinny występ Zbigniewa Chlebowskiego przed komisją hazardową jest tego najlepszym przykładem. Złotowłosousty Buster Keaton polskiej polityki w swoim wystąpieniu...38
  • Jak działają szpiedzy przemysłowi24 sty 2010, 19:00 — Jakim cudem Chińczycy zaoferowali w przetargu takie same maszyny jak nasze i do tego tańsze o jedną trzecią? – dziwili się szefowie jednej z polskich spółek, światowego lidera w produkcji maszyn górniczych. Przetarg wart 300 mln zł właśnie...45
  • Walka na unie24 sty 2010, 19:00 — Ma być największa, najbogatsza, najlepiej rozwinięta i najpotężniejsza. Tak twierdzą niektórzy specjaliści od geopolityki. Ale Unia Europejska jest coraz wyraźniej spychana na boczny tor przez inne międzynarodowe sojusze. Jest ich ponad 20. Choćby...49
  • Cud w banku centralnym24 sty 2010, 19:00 — Na słynnym „systemie argentyńskim” wzorowali się oszuści finansowi z całego świata. Wygląda na to, że Argentyna ponownie stanie się wzorem dla naśladowania. Tym razem dla politycznych populistów, którzy rezerwami walutowymi banków...51
  • Jesień życia dewiantów24 sty 2010, 19:00 — Choć kryzys gospodarczy dał się we znaki także organizatorom zimowych igrzysk olimpijskich w Vancouver, wierzą oni, że po tej imprezie ich miasto na stałe stanie się magnesem dla sportowców przygotowujących się do ważnych imprez. W tych dniach...53
  • Dziecko szczęścia24 sty 2010, 19:00 — Kiedy Timothy Sykes ogłasza, że sprzedaje akcje jakiejś spółki, tysiące osób robi to samo. To, że nazywa ich „spasionymi, leniwymi Amerykańcami”, zupełnie im nie przeszkadza. Bo wszyscy chcieliby powtórzyć jego sukces.54
  • Żądza pieniądza24 sty 2010, 19:00 — Mechanizmy rynkowe nie zatną się, jeśli tylko będzie je napędzać zdrowa chęć zysku. Zapewnia to równowagę. Konsumenci wiedzą, czego chcą, a przedsiębiorstwa starają się opracować najlepsze metody wytwarzania oraz dostarczania towarów i usług,...55
  • Syndrom Michaela Jacksona24 sty 2010, 19:00 — Cukrzyca i schorzenia serca przestały być najpopularniejszymi problemami ze zdrowiem. Do lekarzy coraz częściej zgłaszają się osoby cierpiące na zaburzenia psychiczne. Już 16-20 proc. Polaków ma objawy depresji i prosi o pomoc specjalistę....58
  • Jesień życia dewiantów24 sty 2010, 19:00 — Młodość i wiek dorosły seksualnych dewiantów zostały dobrze zbadane i opisane. Ale co się dzieje z pedofilami, ekshibicjonistami, sadystami, gdy wkraczają w jesień życia?59
  • Koniec otyłości?24 sty 2010, 19:00 — Po trzydziestu latach szybkiego przybierania na wadze Amerykanie przestali tyć. Tak przynajmniej wynika ze statystyk. Od 2000 r. wskazówka narodowej wagi coraz wolniej przesuwała się w stronę otyłości. W 2005 r. zatrzymała się i nie drgnęła aż do...61
  • Czas jest jak tory kolejowe24 sty 2010, 19:00 — Rozmowa ze Stephenem Hawkingiem, astrofizykiem, kosmologiem i fizykiem63
  • Mona Liza zgrzytająca zębami24 sty 2010, 19:00 — Nowotwory, choroby genetyczne, zapalenie stawów, trąd i gruźlica – między innymi takie schorzenia osób portretowanych i samych malarzy są widoczne w dziełach słynnych twórców: Leonarda da Vinci, Michała Anioła, Albrechta Dürera, Rembrandta i...67
  • Trójwymiarowy zawrót głowy24 sty 2010, 19:00 — Pierwszą w Europie produkcję telewizorów do odbioru trójwymiarowego obrazu uruchamia w Kobierzycach pod Wrocławiem LG Electronics. Odbiorniki 3D powinny pojawić się w sklepach w I kwartale 2010 roku.71
  • Kto wyzwolił Auschwitz?24 sty 2010, 19:00 — Od początku (1945 r.) miała to być jedna z najważniejszych dat w kalendarzu historycznym XX wieku. Przyjęto, że wyzwolenie obozu w Auschwitz można i trzeba uznać za wydarzenie o wymiarze symbolicznym w niekończącej się wojnie dobra ze złem. Że...73
  • Cień Monachium nad Kijowem24 sty 2010, 19:00 — Rozmowa z Mykołą Riabczukiem, ukraińskim pisarzem, eseistą i komentatorem74
  • Brukselska układanka24 sty 2010, 19:00 — To b y ł a próba sił między europosłami, Radą Europejską i Komisją Europejską. Najpierw czeski prezydent Václav Klaus, a następnie bułgarski rząd, który desygnował na swojego komisarza kontrowersyjną szefową MSZ, opóźnili powołanie nowego składu...77
  • Prawo przysięgłych24 sty 2010, 19:00 — Często przywołuje się USA jako państwo, w którym system prawny i litera prawa cieszą się modelowym wręcz poważaniem. Nie sposób tam wykpić się od mandatu „szczerą rozmową” z policjantem. A nader licznych pieniaczy powstrzymuje jedynie...77
  • Skrzypek pod dachem24 sty 2010, 19:00 — Dziś już dwunastolatki potrafią perfekcyjnie zagrać na skrzypcach najtrudniejsze utwory. Ale biegłość techniczna to za mało, by zrobić karierę. Od masy anonimowych wirtuozów największe gwiazdy skrzypiec różnią się jednym – wszystkie mają...79
  • Dziewięć nieszczęść24 sty 2010, 19:00 — Pod koniec każdej dekady krytycy wieszczą upadek musicali. „Dziewięć” Roba Marshalla pomoże im udowodnić tę tezę. Anachroniczna, irytująca i pozbawiona polotu produkcja dowodzi, że twórcy gatunku muszą pomyśleć o nowych środkach wyrazu.81
  • Ile zarabiają polscy muzycy?24 sty 2010, 19:00 — Bo tylko wiarygodny jest artysta głodny” – śpiewał Kazik. Może dlatego ludzie sztuki wola ukrywać zarobki. A możne robią to dlatego, ze ich bogactwo wśród fanów zarabiających 3 tys. zł miesięcznie budziłoby nieufność, a nawet zawiść? A...84
  • Żywiec jak browar24 sty 2010, 19:00 — Chociaż muzeum zostało otwarte zaledwie trzy lata temu, odwiedziło je już 300 tys. turystów. Jak to się stało, że w miasteczku na Śląsku powstała jedna z największych polskich atrakcji turystycznych? Wystarczyło stworzyć intrygującą opowieść wokół...91
  • Droga do gwiazd24 sty 2010, 19:00 — Kompaktowy Opel jest prawdopodobnie jedynym samochodem na świecie, którego żywot opisać można jednym krótkim zdaniem. Jego niemal 20-letnią historię świetnie streszcza powiedzenie: „Per aspera ad astra” – przez ciernie do gwiazd.92
  • Piach, pot i łzy24 sty 2010, 19:00 — Nazywany jest szkołą przetrwania, eliminuje z rywalizacji nawet trzy czwarte załóg, zabija średnio dwie osoby rocznie, a Formuła 1 to przy nim plac zabaw. Jeżeli istnieje motoryzacyjne piekło, to na pewno wygląda dokładnie tak jak Rajd Dakar.97
  • Skibą w mur - Wolność słowa i zdania24 sty 2010, 19:00 — Już po raz siedemnasty samozwańcza grupa gdańskich prześmiewców z inspiracji niżej podpisanego zebrała się na corocznej Biesiadzie Felietonistów, by w miłej atmosferze ocenić miniony rok.98