Lelouch i leluchy

Dodano:   /  Zmieniono: 
Rozmawiają ZYGMUNT KAŁUŻYŃSKI i TOMASZ RACZEK

Tomasz Raczek: Panie Zygmuncie, jeśli film Claude'a Leloucha, to musi w nim być mężczyzna i kobieta. W "Piano Bar" są to Jeremy Irons i znana francuska piosenkarka Patricia Kaas, która nieoczekiwanie okazała się całkiem dobrą aktorką.
Zygmunt Kałużyński: Jak pan dobrze wie, panie Tomaszu, aktorstwo w kinie jest nie tylko zasługą samego wykonawcy, lecz również reżysera. Bywa, że inscenizator, który potrafi prowadzić i sfotografować człowieka, umie zrobić żywą postać nawet z osoby, która nie ma specjalnej indywidualności. A przecież w tym duecie jest Irons, na którego bardziej się patrzy niż na tę Patricię, której się raczej słucha. Poza tym to film Leloucha, czyli wypadek szczególny. Nasi reżyserzy w latach 60. usiłowali robić coś podobnego i wtedy mówiło się z pogardą, że wychodzą im "leluchy".
TR: Co to jest "leluch"?
ZK: Lelouch ma już za sobą dwa tuziny filmów, lecz rozpoczął karierę od "Mężczyzny i kobiety", za co z miejsca dostał główną nagrodę w Cannes. Przyjęto to jako przewrót, ale następne z tych dwóch tuzinów filmów okazały się bądź nieudanymi, komercjalnymi kryminałami, bądź sentymentalnymi historyjkami, które mógłby zrobić byle kto.
TR: Nazwisko Leloucha wciąż kojarzy się właśnie z "Mężczyzną i kobietą". Dlaczego wtedy było to takie uderzenie?
ZK: Chodziło o pojawienie się Nowej Fali, do której Lelouch w gruncie rzeczy nie należał. Ten ruch, który zainicjowali ambitni krytycy kina skupieni wokół miesięcznika "Cahiers du cinéma", proponował zupełną zmianę widzenia filmowego. Do tej pory dialogi pisywali profesjonalni autorzy, grali zawodowi aktorzy, pokazywano środowiska barwne. A wszystko kręcono w atelier. Jednym słowem tradycyjne kino robione w sposób fachowy. Otóż nowofalowcy zażądali, by film nie pokazywał wymyślonych scen, lecz odtwarzał sposób myślenia człowieka. Dotychczas w kinie, jeśli chciano pokazać coś z przeszłości, to bohater zasiadał w fotelu, podpierał ręką brodę, zamyślał się głęboko, ekran się rozmywał i wiadomo było, że będzie wspomnienie. Przecież w życiu nic takiego się nie zdarza! Kiedy wspominamy, bynajmniej nie występuje mgła przed oczami. I przeszłość, i przyszłość pokazuje się nam niespodziewanie. Dlatego filmy nowofalowe nie miały ani początku, ani końca. Nie miały puenty ani zawiązania dramatycznego. Były niejako ciągiem myśli i trzeba było uważać, kiedy pojawiał się obraz z przeszłości, a kiedy wizja tego, co nadejdzie. To był nowy styl.
TR: Jak się miał do tego Lelouch?
ZK: Lelouch wprowadził do tego nowego stylu romans. "Mężczyzna i kobieta" to historia dwóch osób. Ona (Anouk Aimée) była scriptgirl, pracującą na planie filmowym. On (Jean-Louis Trintignant) był zawodowym kierowcą rajdowym. Spotkali się przypadkiem, flirtowali na ulicy, trochę w kawiarni. Każde z nich miało już jakąś przeszłość uczuciową, ale - jak to się mówi - mieli się ku sobie, lecz nie wyznali sobie miłości. Rozstali się. On wyjechał, bo miał uczestniczyć w jakimś rajdzie. Oboje jednak wysyłają do siebie depesze, że się kochają. On wsiada do samochodu, jedzie nie zawsze z dozwoloną szybkością, spotykają się, rzucają się sobie w objęcia i idą przez plażę. To wszystko! Nic więcej! To był styl nowofalowy - kawałek codzienności wyrwany na oślep, ale od strony emocjonalnej to tradycyjna historia o miłości.
TR: Panie Zygmuncie, nie inaczej jest w "Piano Bar". Też mamy mężczyznę - złodzieja klejnotów, który ucieka z Europy do Maroka, a przy okazji chce opłynąć świat na jachcie. Kobieta jest piosenkarką, która ma nawracające napady amnezji. Podczas występów zapomina nie tylko słów piosenek, ale i przestaje się orientować, gdzie jest. W Maroku istnieje dla niej szansa. Na świętej górze jej choroba może być uleczona. Właśnie tu, gdzie rozgrywała się akcja innego love story - "Casablanki" - rodzi się między nimi uczucie. Tak samo, jak w filmach Nowej Fali pojawia się ono znikąd i nie wiadomo dokąd prowadzi.
ZK: Mamy też akcję kryminalną, bo nasz bohater to przestępca, operujący w oryginalny sposób.
TR: Do zastraszania jubilerów używa nie broni, lecz pomysłu.
ZK: Tradycyjna potrzeba kina, żeby ktoś, kto postępuje niewłaściwie, wyrównał to moralnie…
TR: …zostaje zaspokojona. No i mamy jeszcze kawał kina muzycznego w wykonaniu Patricii Kaas. Na pewno będzie z tego dobra płyta.
ZK: Może i jest tu coś z nowofalowego stylu, ale trzeba pamiętać, że to, co my o nim myślimy, było szokiem wtedy. Dziś ten język stał się powszechny w kinie. To już nie jest nic nowego. W ten sposób kręci się filmy nawet w Hollywood. "Piano Bar" to połączenie tradycji nowofalowej, która już dzisiaj nie jest takim uderzeniem, z duchem komercjalizmu.
TR: Panie Zygmuncie, mówi pan o filmie Leloucha, jakby chodziło o jego podróbkę, czyli o "lelucha".
ZK: No, nie! Na tle ostatniej twórczości tego reżysera "Piano Bar" wyróżnia się oryginalnością, grą duetu aktorskiego i atmosferą, która ciągle działa. Tylko że Lelouch nie jest już awangardzistą. Okazał się zdrajcą jednego z głównych ruchów artystycznych w ubiegłym stuleciu. A prawdziwy kinoman ciągle spodziewa się po nim czegoś więcej.
Więcej możesz przeczytać w 25/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 25/2003 (1073)

  • Na stronie - Koza nostra22 cze 2003, 1:00Kozy do polityki wprowadzono w Polsce dość dawno.3
  • Peryskop22 cze 2003, 1:00Pytania do Millera Wiesław Walendziak PiS Czy szef rządu wie, że jest jedynym premierem w Europie, któremu udało się jednego dnia przyjąć założenia do budżetu, a następnego dnia je zdezawuować? Zyta Gilowska PO Czy w ramach wyciągania...8
  • Dossier22 cze 2003, 1:00 Aleksander KWAŚNIEWSKI prezydent RP "Doceniam i wiem, jak wiele zawdzięczamy prezydentowi Wałęsie, jeśli chodzi o naszą drogę do UE. Swoją rolę ma zapisaną w historii. Chcę też wyrazić szacunek dla postawy, którą wykazywał przed...9
  • Z życia koalicji22 cze 2003, 1:00Strasznie trudno jest być w Europie, jeśli się nie posiadło daru bilokacji. Nie wiadomo bowiem, gdzie i z kim świętować wyniki referendum. To dlatego, że w związku z szalejącą sympatią między premierem i prezydentem obaj panowie urządzili...10
  • Z życia opozycji22 cze 2003, 1:00Dzień po słynnym referendum zaproszono Lecha Kaczyńskiego do TVN 24. Najpierw jednak widzowie obejrzeli radość prezydenta Kwaśniewskiego i innych polityków SLD. Po zakończonym materiale Justyna Pochanke zwróciła uwagę, że jej gość ma...11
  • M&M22 cze 2003, 1:00EPITAFIUM DLA GENIUSZA FINANSÓW12
  • Playback22 cze 2003, 1:0012
  • Parlamentarzyści jak drużyna Janasa22 cze 2003, 1:00Reprezentacja parlamentarna w piłce nożnej przegrała 1:6 z drużyną polityków węgierskich. Co prawda Polacy strzelili dwa gole, ale jeden okazał się samobójczym strzałem Mirosława Drzewieckiego, posła PO.12
  • Fotoplastykon22 cze 2003, 1:0014
  • Poczta22 cze 2003, 1:00Listy czytelników16
  • Kadry22 cze 2003, 1:0017
  • Sojusz Lewicy Dryfującej22 cze 2003, 1:00Czym zakończą się rządy Millera i jego ekipy?18
  • Ostatnia nadzieja czerwonych22 cze 2003, 1:00Hausner tak jak Kołodko wierzy, że można ręcznie sterować wydatkami obywateli20
  • Budżet bzdur22 cze 2003, 1:00Po Kołodce pozostała megadziura w budżecie - taka, jaka pochłonęła rząd Buzka22
  • Prawdziwi Polacy22 cze 2003, 1:00W referendum głosowaliśmy wedle podziałów zaborowych24
  • Pospolite euroruszenie22 cze 2003, 1:00O tym jak wolontariusze wprowadzali Polskę do Unii Europejskiej.28
  • Gangrena w Lublinie22 cze 2003, 1:00Lubelscy prokuratorzy i policjanci pomagali gangsterom i tuszowali przestępstwa32
  • Cafe Wprost22 cze 2003, 1:00Spotkanie z Markiem Belką, szefem Międzynarodowego Zespołu Koordynacyjnego w Iraku36
  • Nałęcz - Kadencja22 cze 2003, 1:00Mandat obecnego układu rządzącego wygasł niemal do cna37
  • Poczta22 cze 2003, 1:00Listy od czytelników37
  • Giełda i wektory22 cze 2003, 1:00Hossa Świat Powrót stachanowców Białoruski rząd postanowił wypłacić premie ubiegłorocznym przodownikom pracy. Na ten cel Rada Ministrów Białorusi wydzieliła z budżetu państwa prawie 60 mln rubli, czyli równowartość 30...38
  • Letnia giełda pracy22 cze 2003, 1:00Ponad pół miliona sezonowych miejsc pracy czeka w kraju40
  • Hipermarket Europa22 cze 2003, 1:00Gdzie się wybrać na tańsze zagraniczne zakupy po 1 maja 2004 roku46
  • Hybryda polska22 cze 2003, 1:00Zdecydowane osłabienie tempa wzrostu PKB, wysoka stopa bezrobocia, zły stan finansów publicznych i brak postępów strukturalnych - to skutki zejścia na "trzecią drogę" ustrojową, zapoczątkowane tzw. wojną na górze w...50
  • Balcerowicz wprost22 cze 2003, 1:00Sukces Litwy to zdecydowane zaostrzenie dyscypliny budżetowej i płacowej połączone z reformami gospodarki52
  • Supersam22 cze 2003, 1:00Rozmowa z Juanem Carlosem Ferrero, zwycięzcą tegorocznego turnieju Rolanda Garrosa Ktoś nade mną czuwa Cezary Gurjew: Podobno zagrasz w Polsce na lipcowym turnieju Idea Prokom Open w Sopocie. Juan Carlos Ferrero: Chcę przyjechać, dobrze zagrać i...54
  • Narzeczona z e-maila22 cze 2003, 1:00Pół miliona erotycznych schadzek odbywa się codziennie w Internecie58
  • Pani domu22 cze 2003, 1:00Najsławniejszej Polce w Ameryce, miliarderce Marcie Stewart, grozi więzienie62
  • Blokada głowy22 cze 2003, 1:00Tylko 13 proc. aut w Europie ma automatyczne skrzynie biegów, w USA - 90 proc.64
  • Makłowicz do Bikonta, Bikont do Makłowicza22 cze 2003, 1:00Byłem już zmęczony. Zmęczony i wściekły. Przedreferendalne enuncjacje wszech-Polaków, telefoniczne liściki pana Halbera, skandalicznie wysokie ceny koktajlu caipirinha w krakowskich barach, obecność pań Beger i Błochowiak w najważniejszych...66
  • Druga płeć - Prawda z pamięci22 cze 2003, 1:00W "Living History" jedni będą szukali potwierdzenia nieprzychylnych Hillary Clinton opinii, a drudzy dowodów na to, że przerosła męża68
  • Mur z trupów22 cze 2003, 1:00Powstanie berlińskie w 1953 r. zostało sprowokowane przez władze NRD i Kreml70
  • Know-how22 cze 2003, 1:00Choroba, nie przemoc Rzadka choroba krwi, zwana hemophagocytic lymphohistiocytosis (HLH), może wywołać objawy podobne do syndromów zespołu dziecka maltretowanego. Kiedy dwunastodniowy syn Christiny Nguyen-Phuoc przestał jeść i miał...73
  • Przedszkole rencistów22 cze 2003, 1:00Żelazne płuca, w które wkładano zdeformowane ciała dzieci chorych na polio (porażenie dziecięce), można dziś znaleźć wyłącznie w muzeum.74
  • Bogowie z laboratoriów22 cze 2003, 1:00Biolodzy już dawno wypuścili dżina z butelki. Klasyczne reguły rządzące światem ożywionym przestały obowiązywać. Możliwe stają się coraz bardziej zaskakujące modyfikacje żywych organizmów. Niedawno stworzono chimerę - embrion mający część genów...78
  • Człowiek z energii22 cze 2003, 1:0025 marca 1922 r. w amerykańskim czasopiśmie "Survey" można było przeczytać: "Jest więc coś, co nazywamy energią, co pod postacią ruchu obraca koła maszyn, napędza pociągi, parowce, tramwaje i samoloty; jako światło zmienia noce w dzień, w postaci...80
  • Bez granic22 cze 2003, 1:00Karol bez brody Książę Walii odwiedził w ubiegłym tygodniu największą świątynię sikhów poza ich ojczystym stanem Pendżab w Indiach. Nie musiał w tym celu się udawać w daleką podróż - świątynię otwarto bowiem w Southall, w zachodnim...82
  • Międzynarodowe targi brukselskie22 cze 2003, 1:00Gdy my broniliśmy Boga w europejskiej konstytucji, inni dzielili w UE władzę84
  • Lek na eurosklerozę22 cze 2003, 1:00Unia liberałów kontra unia biurokratów86
  • Atom Saddama22 cze 2003, 1:00"Wprost" dotarł do konstruktorów irackiej bomby atomowej! - Agata Jabłońska z Bagdadu i Londynu.88
  • Pułki Beradara22 cze 2003, 1:00Talibowie są gotowi do letniej inwazji na Afganistan91
  • Ano!22 cze 2003, 1:00Ceny beherovki, rumu i - oczywiście - piwa rzucają się w oczy bardziej niż wzór karty do głosowania.93
  • Elektorat czy obywatele22 cze 2003, 1:00Wyniki referendum dowiodły, że Polacy są zdolni do realizmu i kierują się sugestiami papieża94
  • Menu22 cze 2003, 1:00Świat Tom i Małgorzata Niezrażony chłodnym przyjęciem "Nieba" Tom Tykwer (scenariusz Krzysztofa Kieślowskiego) zamierza teraz zekranizować "Mistrza i Małgorzatę". Niemiecki reżyser w roli diabła Wolanda widzi Johnny'ego Deppa....96
  • Ich sześcioro22 cze 2003, 1:00Zespół Łzy wkrótce zdetronizuje Ich Troje98
  • Globalny amant22 cze 2003, 1:00Mógł mieć każdą kobietę, a prawie pół wieku spędził z ukochaną żoną, będąc jej absolutnie wierny102
  • Kino Tomasza Raczka22 cze 2003, 1:00Recenzje filmów: Wpadka, Statek Miłości103
  • Kulturalna gorączka22 cze 2003, 1:00Dziesięć najciekawszych imprez kulturalnych lipca104
  • Lelouch i leluchy22 cze 2003, 1:00Rozmawiają ZYGMUNT KAŁUŻYŃSKI i TOMASZ RACZEK106
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego22 cze 2003, 1:00Recenzje płyt107
  • Hazardziści22 cze 2003, 1:00Człowiek cały czas żyje emocjami, ale kiedy jednym wystarczy przejście przez ulicę w godzinach szczytu, innym do pełnego szczęścia potrzeba zastawienia włas-nego domu wraz z koleżanką małżonką tylko po to, by zobaczyć, co przeciwnik miał w...108
  • Gra w dziada22 cze 2003, 1:00Są - w mojej prywatnej opinii - dwa zawody stanowczo przeceniane społecznie: disc jockey i trener selekcjoner. Artystyczne posłannictwo didżeja polega na puszczaniu płyt, często zresztą w sposób całkowicie niezgodny z ich przeznaczeniem. Zajęcie...108
  • Organ Ludu22 cze 2003, 1:00TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 25 (38) Rok wyd. 2 WARSZAWA, poniedziałek 16 czerwca 2003 r. Cena + VAT + ZUS + winieta Leszek Miller na fali sukcesu Kolejny sukces I sekretarza Partii i rządu Leszka Millera w tym tygodniu. Najpierw...109
  • Kombi wraca!22 cze 2003, 1:00Chłopaki z Kombi podążyli za demoniczną wokalistką na przedproże rzeźni, a przecież urodzili się, by nieść radość i piękno110
  • 100 najbogatszych Polaków - Królowie biznesu22 cze 2003, 1:00To, co nas obezwładnia, ich hartuje. To, co nas napawa zaufaniem, ich czyni twardymi i bezwzględnymi. Oni nigdy nie spoczną i nigdy nie będą mieli dość" - pisał w latach 30. minionego wieku o najbogatszych Amerykanach Francis Scott Fitzgerald. Ta...244