Zapytaj Wprost - Jan Rokita

Były lider PO i najskuteczniejszy śledczy z komisji ds. Rywina, przez siedemnaście lat nieprzerwanie poseł, we wrześniu 2007 r. zaskoczył wszystkich decyzją o wycofaniu się z polityki. Do Sejmu z list konkurencyjnego PiS dostała się jego żona Nelli, on zajął się domem. Założyciel portalu politycznego Polska XXI po siedmiu miesiącach nieobecności w życiu publicznym przerywa milczenie.

1. Czy decyzję o odejściu z polityki podjął pan nagle, czy ją zaplanował? Wiedział pan o politycznych planach żony?
Joanna Fijka, Swarzędz
– Nelli mnie trochę zaskoczyła. Decyzję podjąłem 14 września w ciągu trzech godzin, w dużym stresie i bez wcześniejszego namysłu. Ryzyko błędu było ogromne, ale dziś nie żałuję. Uważam, że postąpiłem słusznie i rozważnie.
2. Dlaczego tak naprawdę odszedł pan z polityki?
Tadeusz Samporek, Katowice
– Nie wypadłem z bieżni i nie uderzyłem w bandę. Biegłem w bardzo dobrej stawce z niezłymi perspektywami na dobre miejsce na mecie. Wycofałem się trochę z powodów osobistych, trochę z politycznych.
3. Czy to prawda, że chce pan napisać książkę?
Sławomir Janiszewski, Warszawa
– Coś tam piszę i nie wykluczam, że jakaś książka się z tego urodzi. Ale zanim ją wydam, muszę mieć przekonanie, że mam coś bardzo ważnego do powiedzenia. Jestem perfekcjonistą. Widzę, ile złych książek leży w księgarniach, i kiedy pomyślę, że mógłbym do nich dodać jeszcze jedną, ciarki przechodzą mi po plecach.
4. Dlaczego nie odnajduje się pan w żadnej z obecnych partii?
Ilona Wróblewska, Lublin
– Partie w Polsce przyciągają miernoty, co jest cechą odziedziczoną po czasach komunizmu. Nie jest jednak tak, że się w tym kompletnie nie odnajduję. Wciąż jestem członkiem platformy i nie zamierzam z niej odchodzić, bo na obecnym rynku politycznym PO wydaje mi się wyborem ideowym daleko lepszym niż PiS. Wsparłem ją w ostatnich wyborach i dziś zrobiłbym to ponownie.
5. Jest pan kurą domową?
Witold Grabarczyk, Kraków
– Nie jestem. Po prostu odreagowuję 18 lat mojego życia, które spędziłem poza domem. Dlatego sporo czytam, odkryłem też Internet, który okazał się ciekawszy, niż przypuszczałem. Prowadzę proste życie, które polega na tym, żeby pójść na Kleparz, zrobić zakupy, sprzątnąć mieszkanie, coś dobrego ugotować. Jutro dla przyjaciół przygotuję cielęce polędwiczki z truflami.
6. Panie Janie, czy uważa pan, że jest w parlamencie miejsce na jeszcze jedną partię prawicową?
Krzysztof Staniszewski, Zielona Góra
– W tym parlamencie nie. W następnym? Nie wiem. Myślę, że system dwupartyjny w Polsce się nie utrzyma, bo permanentne zwarcie dwóch ugrupowań bez żadnej alternatywy prowadzi polską politykę na bezideowe manowce.
8. Czy portal Polska XXI to przygrywka do powstania nowej partii?
Tomasz Nowicki, Ełk
– Nie mam absolutnie żadnych zamiarów powoływania partii. To na sto procent pewne.
9. Czy prof. Bronisław Geremek lub Tadeusz Mazowiecki zasługują na to, by nazwać ich autorytetami?
Albert Zimoch, Kępno
– Sądzę, że tak. Dla mnie autorytetem nie jest ktoś, z kim się we wszystkim zgadzam, lecz ten, kto w ciągu życia dokonywał właściwych wyborów z pobudek ideowych, a nie koniunkturalnych. Obaj wymienieni politycy są ludźmi, którzy spełniają ten warunek.
10. Co pan myśli o metodzie in vitro? Czy powinna być finansowana przez państwo?
Katarzyna Pikus, Olsztyn
– Nie potępiam ludzi, którzy nie mogąc mieć dziecka, poddają się temu zabiegowi. Nie ma jednak wątpliwości, że to metoda rodząca pole do nadużyć etycznych. Dlatego refundacja in vitro z budżetu to nonsens. Finansowanie przez państwo procedur, których skutki moralne budzą kontrowersje, jest niedemokratyczne.
11. Co pan myśli o przyjeździe amerykańskich gejów do Polski? Czy geje w Polsce są dyskryminowani?
Krystian Małkowski, Kraków
– Oceniam to tak: niemądrzy propagandziści PiS stworzyli sytuację, która dała dwóm ludziom z drugiej półkuli jedyną w ich życiu szansę publicznego zaistnienia. Świadczy to źle o tych, którzy taką sytuację wywołali. A kwestia dyskryminacji gejów? Moim zdaniem, w Polsce jej nie ma. Osobiście znam wielu takich ludzi. W historii świata zawsze byli, są i będą.
12. Panie Janie, jak tam piec? Naprawiony? Działa?
Kazimierz Wydra, Plechów
– Mnóstwo miałem kłopotów z piecem, ale wszystko jest już OK. Pociągnąłem trzydzieści metrów kabla i zainstalowałem w nim ogrzewanie elektryczne. Teraz jestem przeszczęśliwy.
13. Czy słucha pan muzyki rozrywkowej?
Kinga Niemczycka, Toruń
– Za współczesną nie przepadam. Z dawnych czasów z sentymentem wspominam Rolling Stonesów i Milesa Davisa.
14. Czy tęskni pan za córką?
Magdalena Kasztelan, Londyn
– Bardzo tęsknię, ale widujemy się często. Odkąd studiuje w Hiszpanii komunikację społeczną, zacząłem regularnie tam jeździć. Kasia studiuje w Pampelunie na Uniwersytecie Nawarry założonym przez św. Josemarię Escrivę. Doradzałem jej tę uczelnię, ale decyzję podjęła sama. Na początku miała ciężko, bo nie znała języka. Po półtora roku mówi biegle po hiszpańsku. Jest zafascynowana Hiszpanią, ma też bardzo sympatycznego chłopaka z Barcelony.
15. Jak tam pana angielski?
Ryszard Nosek, Rzeszów
– Dziesięć lat temu włożyłem w swój angielski dużo pracy, więc jest nieźle. Kiedy jednak zaczynasz szlifować język w okolicach czterdziestki, native speakerem już nie zostaniesz.
16. Jak pan ocenia trzyletni pontyfikat Benedykta XVI?
Waleria Rybińska, Warszawa
– Benedykt XVI to jeden z najwybitniejszych intelektualistów, jaki zasiadł na tronie papieskim. Prezentowana przez niego tradycja intelektualna jest mi niesłychanie bliska. Nie lubię, gdy się go porównuje z Janem Pawłem II. Siła osobowości i świętość polskiego papieża była czymś na tyle nadzwyczajnym, że trzeba się pogodzić z tym, że tacy ludzie pojawiają się w historii rzadko.
17. Czy planuje pan pojechać do Rosji w rodzinne strony swojej żony?
Krzysztof Ostrowski, Wrocław
– Bardzo bym chciał pojechać z Nelli do Kirgizji i zobaczyć jej rodzinny dom, szkołę i inne miejsca z dzieciństwa. Na pewno taka sentymentalna podróż pomogłaby mi ją lepiej zrozumieć. Namawiam ją na to, ale ciągle wynikają jakieś przeszkody, w tym finansowe.
18. Co pan czuje, gdy przeciwnicy pańskiej żony się z niej naśmiewają, wytykając jej skarpetki, kapelusze i koronkowe rękawiczki?
Teodor Nagórski, Łódź
– Są tacy, którzy publicznie wzywali mnie do rozwodu. Inni wyzywali moją żonę z powodu osobistej pogardy i nienawiści. Sto lat temu takich typów wyzwałbym na pojedynek. Dziś wykreślam ich nazwiska z kalendarza. A rękawiczki żony bardzo lubię. Podoba mi się, że tak dba o dłonie.
19. Czy zgadza się pan, że Lech Kaczyński jest najgorszym prezydentem III RP?
Karolina Balcerek, Płock
– Prezydentura Lecha Kaczyńskiego z pewnością nie jest z mojej bajki, ale nie jestem aż tak skrajny w ocenach. Dostrzegam jej ciemne i jasne strony.
20. Będzie pan startował w przyszłych wyborach?
Rafał Budrys, Nowy Sącz
– Nie planuję, aczkolwiek życie przynosi niespodzianki. Kubuś Puchatek powiedział kiedyś: „Miałem zamiar zmienić koszulkę, ale zamiast tego zmieniłem zamiar".
21. Co pan robił przez te siedem miesięcy?
Joanna Makowska, Grudziądz
Po odejściu z polityki żyje w sposób harmonijny, spokojny i bezstresowy. Po dwudziestu latach wyremontowałem mieszkanie, uporządkowałem domową bibliotekę, przy okazji przeczytałem książki, które leżały odłogiem. Spełniłem też kilka marzeń, na których realizację nie miałem czasu. Na przykład w Wielkim Tygodniu, po raz pierwszy od kilku lat byłem na Grobie Pańskim. 
22. Jak pan znosi rozłąkę z żoną?
Janina Dorn, Gdańsk
Paradoksalnie, teraz więcej czasu spędzam z żoną, niż przez całe 15 lat naszego małżeństwa. Zajęcia parlamentarne pochłaniały mnie od świtu do nocy, włącznie z weekendami. Z żoną widywaliśmy się w antraktach. Moja żona swoje obowiązki wypełnia rzetelnie, ale nie poświęca im całego swojego czasu.
23. Co Pan myśli o spekulacjach, jakoby abp Głódź miał zastąpić abp. Gocłowskiego? Czy jest pan zadowolony z rządów kardynała Dziwisza w Krakowie?
Adam Gałązka, Sosnowiec
Są biskupi mądrzy i niemądrzy, ale nie uważam za stosowne, żeby publicznie oceniać decyzję papieża. A kardynał Dziwisz? Po odejściu na emeryturę wspaniałego kardynała Macharskiego przyjście do Krakowa najbliższego współpracownika Jana Pawła II było czymś naturalnym. Jego wielkość polega na tym, że jest przedłużeniem misji i legendy polskiego papieża. 
24. Czy polski Kościół przeżywa kryzys przywództwa?
Jan Kazimierczak, Żyrardów
Polski katolicyzm nie ma dziś wielkich przywódców politycznych na miarę prymasa Wyszyńskiego, ale też ich nie potrzebuje. Misja Kościoła jest dzisiaj bardziej religijna i cywilizacyjna.
25. Czy i gdzie w Polsce jest prawica?
Michał Dorosz, Opole
Jeśli uznać, że prawica jest prorynkowa, umiarkowanie konserwatywna, proeuropejska oraz wierzy w wartość tradycji i patriotyzmu, to najbliżej tej definicji jest platforma. Ale nie wiedzę specjalnego sensu takich rozważań. To problem z gatunku „ile diabłów mieści się na końcu szpilki".
26. Czy ma pan swoją ulubioną kawiarnię w Krakowie i w Warszawie?
Justyna Krawczyk, Warszawa
Najczęściej umawiam się w Rynku Głównym w starej kawiarni „Redolfi" albo Bunkrze Drobnera przy Plantach, gdzie wiele lat temu poznałem moja żonę. W Warszawie większość czasu spędzałem w Sejmie.