Tygodnik Wprost Wydanie: 52/2009 (1405)
Okładka tygodnika Wprost nr 52/2009 (1405)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Puls gospodarki

Dodano:   /  Zmieniono: 
Tak pulsowała gospodarka w 2009 roku
1. Choć podatki są mniejsze...

Dzięki uchwalonej w 2006 r. ustawie fiskus od zarobionych w 2009 r. pieniędzy pobierze mniejszy podatek dochodowy PIT. Większość z nas oszczędzi jedną setną dochodów, bo najniższa stawka podatkowa spadła o 1 proc. i dla osób zarabiających poniżej 85 tys. zł rocznie wynosi teraz 18 proc. Zniknęła 32-procentowa stawka pośrednia dla zarabiających 44-85 tys. zł. To oni skorzystają na zmianach najbardziej – zostanie im w kieszeni aż 14 proc. dochodu więcej. Zadowoleni będą też najbogatsi, którzy zamiast 40-procentowego zapłacą „tylko" 32-procentowy PIT. Zmiany te, choć politycy nazywają je rewolucyjnymi, odczują tak naprawdę jedynie dwie ostatnie grupy.

2. PKB rośnie…

Światowy kryzys finansowy i gospodarczy niespodziewanie wyniósł Polskę na piedestał. Okazało się, że jesteśmy jednym z niewielu krajów, którego PKB rosło. W 2009 r. – który miał według analityków także Polsce przynieść recesję – prognozuje się wzrost na poziomie 1,4 proc. Dla porównania: PKB USA w 2009 r. ma spaść o 2,5 proc., w Niemczech – 4,9 proc. Istnieje wiele teorii, które próbują wyjaśnić, komu zawdzięczamy tak korzystną sytuację. Najbardziej prawdopodobne czynniki to: brak antykryzysowej interwencji państwa, relatywnie niski stopień zadłużenia polskich przedsiębiorców i konsumentów, duża aktywność sektora małych i średnich przedsiębiorstw.

3. A giełdy ogarnął optymizm…

Kryzysowe załamanie na niektórych giełdach odbiło się ponad 70-procentowym spadkiem wartości akcji. Ale to już historia. Amerykański NASDAQ i S&P500 od lutego 2009 r. odrobiły połowę strat, podobnie japoński Nikkei. O miesiąc wcześniej niż one wsinaczkę rozpoczął WIG20. Ale nim wzleci ponad poziom, który osiągnął przed kryzysem, minie trochę czasu. W grudniu 2007 r. indeks miał wartość ponad 3900 punktów, podczas gdy w styczniu 2009 r. dotknął dna – 1346 punktów. Teraz wynosi mniej więcej 2300 punktów.

4. To kasa państwa jest pusta...

Państwowy budżet jest w opłakanym stanie. A to napędza wzrost długu publicznego. W 2009 roku wynosił on około 658 mld zł, czyli prawie 50 proc. PKB. Jeśli nadal będzie rósł tak szybko, to już za dwa lata będziemy płacić niemal dwukrotnie więcej za jego obsługę (ok. 44 mld zł rocznie) niż w roku 2008 (25 mld zł). Co gorsza, nikt nie ma pomysłu, jak usunąć główną przyczynę rosnącego długu, czyli deficyt budżetowy. Pierwotnie planowano, że w 2009 roku w kasie zabraknie „jedynie" 18 mld zł, ale ostatecznie będzie to 27 mld zł. Na 2010 rok zaplanowano deficyt w wysokości 52 mld zł, czyli 3,8 proc. PKB.

5. Prywatyzacja kuleje…

Projekt „Wielka prywatyzacja" zakładał zakończenie do końca 2009 roku 180 procesów prywatyzacyjnych. Miało to przynieść budżetowi aż 12 mld zł i pomóc załatać dziurę budżetową. Tyle że zamiast 12 mld zł mamy z prywatyzacji zaledwie 5 mld zł. Dlaczego tak mało? Bo nie udało się sprywatyzować Enei, największego polskiego dystrybutora energii elektrycznej. Jedyny zainteresowany kupnem pakietu większościowego – niemiecki koncern RWE AG – nie złożył wiążącej oferty. Ale i tak powinniśmy dziękować Bogu za to, że Enei nie spotkał podobny los co stoczni w Gdyni i Szczecinie

6. A emerytury są zagrożone

Do 2009 roku jedynym, który twierdził, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych upadnie, był Janusz Korwin-Mikke. Dzisiaj pesymistów jest znacznie więcej. Okazało się bowiem, że mimo olbrzymich dotacji z budżetu państwa (33 mld zł) ZUS musi się zapożyczać w bankach komercyjnych, by zachować płynność wypłacania rent i emerytur. W październiku Zakład podpisał umowy kredytowe z PKO BP i Nordea Bankiem na łączną kwotę 2,5 mld zł. Otwarte fundusze emerytalne także nie mają czym się chwalić. Pierwsza wypłacona w tym roku przez OFE emerytura wyniosła 23,65 zł.

Spektakularne fuzje i przejęcia

Hummer i Tengzhong Heavy Industrial - W październiku jedną z najbardziej znanych amerykańskich marek przejęli Chińczycy. To wymowny symbol kłopotów jej dotychczasowego właściciela – General Motors.

Pfeifer & Langen Polska i British Sugar Overseas - Polska P&L Polska przejmuje 100 proc. udziałów w BSO Polska. To najwięksi obok Krajowej Spółki Cukrowej producenci cukru na naszym rynku, ale zdaniem UOKiK transakcja nie ograniczy konkurencji.

Polkomtel i Nordisk Polska - Operator telefonii komórkowej przejął firmę Nordisk kontrolowaną przez Romana Karkosika. Spółka dysponuje alternatywną do GSM technologią CDMA, dzięki której możliwe jest rzeczywiste pokrycie zasięgiem 100 proc. kraju.

Fortis Bank i Dominet Bank - W wyniku fuzji z 31 lipca powstała instytucja obsługująca 400 tys. klientów i zajmująca w Polsce 14. miejsce pod względem wartości aktywów.

Valeant Pharmaceuticals International i EMO-Farm - 25 mln USD zapłaciła amerykańska fima Valeant za polski EMO-Farm. Spółka to lokalny lider w produkcji żelów przeciwbólowych.
Największe bankructwa
Galeria Centrum

Spadkobierczyni PRL-owskich Domów Towarowych Centrum zaprzeczyła teorii „zbyt duży, by upaść". To właśnie olbrzymie powierzchnie handlowe i wzrastające czynsze pociągnęły spółkę na dno.

Dom Wysyłkowy „Quelle"

Firma działała ponad 80 lat i była obecna aż w 18 krajach Europy. Zatrudniała 9 tys. pracowników. Jej właściciel, koncern Arcanador, zbyt późno zdecydował się na uruchomienie sprzedaży przez internet.

Monnari Trade

Ambitne produkty zaadresowane do konkretnej grupy klientów. Niestety, akurat do tych, którzy pierwsi zaczęli zaciskać pasa. Szybko zamknięto 50 nierentownych salonów marki Pabia, ale na ratunek dla spółki i tak było za późno. Banki odmówiły udzielenia 40 mln zł kredytu.

Krośnieńskie Huty Szkła „Krosno"

Sklepy tej marki znajdowały się w prestiżowych lokalizacjach świata od Nowego Jorku po Singapur. Spółkę dobiła umacniająca się złotówka i opcje walutowe.

General Motors

Dla giganta samochodowego bankructwo było paradoksalnie jedyną drogą do odnowy. W czerwcu większościowe udziały w zadłużonej na 172 mld USD firmie przejął rząd USA.




Więcej możesz przeczytać w 52/2009 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 52/2009 (1405)

  • Na stronie - Tajny referat premiera19 gru 2009, 23:00 — Studiująca córka przyjeżdża na wieś do rodziców i oznajmia, że jest w ciąży. Rodzice rozpaczają, narzekają, lamentują. Aż wreszcie zdesperowany ojciec mówi: „Zanim odpowiesz, dobrze się zastanów. Jesteś pewna, że to twoje?”. Tak...5
  • Co było najważniejszym wydarzeniem w 2009 roku?19 gru 2009, 23:00 — Specjalnie dla „Wprost” mówią o tym znani historycy, politolodzy i publicyści6
  • Alfabet koalicji19 gru 2009, 23:00 — Asnyk – ulubiony poeta Beaty de domo Kot, po mężu Cielebak, a szerzej znanej jako Sawicka. Po tym jak agent Tomek zakręcił jej owłosieniem na głowie, ona wzięła te parę paczek łapówki, ale uprzednio zadeklamowała mu Asnyka, a że uczona jest,...8
  • Alfabet opozycji19 gru 2009, 23:00 — Alimenty – przyczyna sporu między Ludwikiem Dornem a Jarosławem Kaczyńskim. Drugi twierdził, ze pierwszy ich nie płaci. Dopiero w wyniku długiego procesu udało się ustalić, że jest dokładnie na odwrót – to Dorn płaci, a Kaczyński nie....10
  • Puls gospodarki19 gru 2009, 23:00 — Tak pulsowała gospodarka w 2009 roku20
  • Rok na łamach prasy19 gru 2009, 23:00 — Polski prymus w Brukseli Jerzy Buzek to prymus klasy Europa. Po raz pierwszy polityk z Europy Środkowo-Wschodniej, wybrany w lipcu 2009 r. na szefa europarlamentu, doszedł do tak wysokiego stanowiska w unijnej instytucji. W roli premiera potrafił...22
  • Wódkę pije w grudniu19 gru 2009, 23:00 — Na pytania czytelników internetowego wydania tygodnika „Wprost” odpowiada Janusz Palikot, poseł Platformy Obywatelskiej26
  • W Polsce połowa premierów była z czapki19 gru 2009, 23:00 — „Wprost” rozmawia z prezydentem RP Lechem Kaczyńskim i byłym premierem Jarosławem Kaczyńskim o technologii władzy28
  • Poczet NAJpolityków19 gru 2009, 23:00 — Wolterowski Kandyd nie miał racji, mówiąc, że świat jest średnio przyjazny i najlepiej, by każdy z nas uprawiał własny ogródek. Spoglądając do ogródka przy ul. Wiejskiej w Warszawie, można się raczej przekonać, że „żyjemy na najlepszym z...34
  • Pierwsze usta III RP19 gru 2009, 23:00 — „Złotoustym mówcą to pan nie jest, ale głowę ma pan na karku” – powiedział kiedyś minister Jaszuński Nikodemowi Dyzmie. Współczesnym politykom można zarzucić wiele, ale nie to, że nie znają się na sztuce prowadzenia sporów....38
  • Polityczne Darwiny 200919 gru 2009, 23:00 — Głupota jest zbawienna. Uratowała ludzkość od genów pewnego mechanika, który założył się, że może przez pół dnia uprawiać seks. Wygrał, bo łyknął całe opakowanie viagry. Zaraz po zwycięstwie zmarł na zawał. Czy któryś z polskich polityków zachował...42
  • UFO w Berlinie czyli po co nam rocznice19 gru 2009, 23:00 — Podczas rocznicowych uroczystości berlińskich zdarzył się niegroźny wypadek. Lech Wałęsa pchnął kostkę styropianowego domina, symbolizującego mur, gdy niespodziewanie najechał na niego wózek z niemieckim kamerzystą. To wymowny incydent dla...44
  • Polska będzie zmarginalizowana19 gru 2009, 23:00 — Rozmowa z prof. Jadwigą Staniszkis, socjologiem i politologiem48
  • Wojna pychy z głupotą19 gru 2009, 23:00 — Życie nie pieści, więc pieść się sam – wyznał w zaufaniu autorytet moralny w rozmowie z moralnym autorytetem. Tak wygląda codzienny dialog autorytetów moralnych ze swoim odbiciem w lustrze. Największy z nich postanowił stanąć w obronie...52
  • W co wierzą Polacy19 gru 2009, 23:00 — Polska plasuje się w ścisłej czołówce państw wyznających wartości związane z religią katolicką. Te same badania – projekt Human Values Studies – ujawniają jednocześnie, że aż 32 proc. Polek i Polaków wierzy w reinkarnację. I jest to...55
  • Tyran kina19 gru 2009, 23:00 — „Jestem królem świata” – oznajmił, odbierając Oscara za „Titanica”. Nie zapomniano mu tego do dzisiaj, bo takie zarozumialstwo razi nawet na targowisku próżności, jakim jest Hollywood. O Jamesie Cameronie mówi się, że...62
  • Rząd USA powinien się uczyć od Polaków19 gru 2009, 23:00 — Rozmowa z Johnem R. Lottem, profesorem ekonomii na University of Maryland, kontynuatorem myśli Miltona Friedmana66
  • Gdzie ta cyfra?19 gru 2009, 23:00 — Gdy Donald Tusk zostawał premierem, obiecywał, że zastał Polskę analogową, a zostawi cyfrową. Tymczasem cyfryzacja telewizji naziemnej postępuje jeszcze wolniej niż budowa autostrad. Choć obywatele mają nowoczesny sprzęt do odbioru telewizji...69
  • Gehenna krezusa na zakupach19 gru 2009, 23:00 — Kiedy Polak ma już mnóstwo pieniędzy, to nie bardzo ma na co je wydać w kraju. Produkty najlepszych marek z grupy LVMH, diamentowe kolie od Tiffany’ego, zegarki Cartier, auta Ferrari – to znacznie okrojona lista marek, których wejście...70
  • Dużo lepsza perspektywa19 gru 2009, 23:00 — Dopiero teraz stare hasło reklamowe Netii o lepszej perspektywie nabiera sensu. Operator zaczyna przynosić zyski, myśli o przejęciach konkurencji i uruchomieniu telewizji. Tym samym może się stać jedynym realnym zagrożeniem dla Telekomunikacji...73
  • Drugie życie Frani19 gru 2009, 23:00 — Pralka Frania, maszyna do szycia Łucznik, woda po goleniu Brutal i baterie Centra – o tych i wielu innych markach z PRL wielu z nas zapomniało. Dlaczego po 20 latach zaczynamy z sentymentem wracać do czegoś, co nie było ani cudem techniki,...74
  • Midas muzyki19 gru 2009, 23:00 — Kiedy wraz z kolegami z zespołu The Beatles śpiewał „All you need is love”, miliony kobiet na świecie mdlały, marząc, by choć się o niego otrzeć. Dzisiaj Paul McCartney mógłby zmienić słowa legendarnej piosenki na „All you need...79
  • Mydlenie oczu19 gru 2009, 23:00 — Barack Obama cały czas mówi o miejscach pracy „tworzonych” przez jego administrację. Tyle że w rzeczywistości bezrobotnych od poprzedniej prezydentury przybyło. Jak to zatem możliwe, że bezrobocie wzrosło, skoro „stworzono”...81
  • Człowiekozwierz19 gru 2009, 23:00 — Siedemnaście lat temu urodziła się pierwsza koza z ludzkim genem. Obcy fragment DNA sprawiał, że jej mleko zawierało antytrombinę, substancję zapobiegającą powstawaniu skrzepów we krwi. Transgeniczne kozy ratują dziś ludzi z wrodzonym niedoborem...82
  • Kucharz Homo Sapiens19 gru 2009, 23:00 — Antyczni Grecy wierzyli, że człowieka ulepili z gliny bogowie. Dziś wiemy, że nasze ciała „ulepił” dobór naturalny, a kolebką była Afryka. A co uczyniło nas ludźmi? Twierdzę, że początek rodzajowi Homo dało ujarzmienie ognia i...94
  • Kobieta Kopernika19 gru 2009, 23:00 — Nieśmiały, wycofany i zamknięty w sobie. Taki był Mikołaj Kopernik. Ale dla kobiety zaryzykował starcie z jednym z najpotężniejszych ludzi ówczesnej Europy. Pod koniec lat 50. XVIII wieku astronom Jan Baranowski, autor pierwszego polskiego...98
  • Mitra, brat Chrystusa19 gru 2009, 23:00 — Kiedy naprawdę narodził się Jezus? Na pewno nie 25 grudnia. Tę datę wymyślili ówcześni chrześcijanie. 25 grudnia urodził się Mitra, który w pierwszych wiekach naszej ery w rejonie basenu Morza Śródziemnego miał o wiele więcej wyznawców niż...100
  • Technologiczne hity 200919 gru 2009, 23:00 — Choć rok 2009 upłynął pod znakiem kryzysu gospodarczego, na światowym rynku high-tech, internetu i elektroniki użytkowej nie brakowało innowacyjnych pomysłów. „Wprost” wybrał 10 technologii, produktów i zjawisk – od ciekawostek...102
  • Rok Obamy19 gru 2009, 23:00 — Czy rok od objęcia przez Baracka Obamę najpotężniejszego urzędu globu świat według Obamy jest rzeczywiście lepszy niż świat według Busha? Chyba tylko najbardziej oddani entuzjaści amerykańskiego prezydenta mogliby udzielić na to pytanie pozytywnej...106
  • Szefem Obamy jest jego żona19 gru 2009, 23:00 — Rozmowa z Christophem von Marschallem, biografem 44. prezydenta Stanów Zjednoczonych.108
  • Schizofrenia Rosji19 gru 2009, 23:00 — Rosja jest na pozór spokojna i ustabilizowana. Jednak rzut oka z bliska pozwala odkryć w jej polityce wewnętrznej i zagranicznej proces, który wskazuje na to, że faktycznie kraj ten jest w toku potencjalnie wielkich przemian. Niektóre z tych zmian...110
  • Kołakowski był ostatnim intelektualistą19 gru 2009, 23:00 — Rozmowa z Tonym Judtem, amerykańsko-brytyjskim historykiem, autorem m.in. książek „Wielkie złudzenie. Esej o Europie” oraz „Powojnie”.112
  • Przecenieni i niedocenieni19 gru 2009, 23:00 — „Uznanie należy się człowiekowi o twarzy naznaczonej potem i krwią, który zna triumf wielkiego osiągnięcia i który nawet jeśli ponosi porażkę, przynajmniej przegrywa ze świadomością, że dał z siebie wszystko” – mawiał Theodore...116
  • Tajemnica płk. Steifera19 gru 2009, 23:00 — Nikt nigdy nie miał poznać tej historii. Była otoczona tajemnicą państwową czy, jak kto woli, tajemnicą stanu. Dotyczyła bowiem próby podjęcia w czasie wojny rozmów z wrogiem, a potem próby utworzenia rządu kolaboracyjnego z Niemcami. W...120
  • Gorące nazwiska - gwiazdy opery19 gru 2009, 23:00 — Opera to nie muzyka pop – nie da się ukryć braku głosu. Sława jednak nie zawsze odpowiada prawdziwym umiejętnościom. Bez konsekwentnego budowania popularności nawet najlepszy śpiewak szybko dziś popada w zapomnienie. Największe operowe...124
  • 50 płyt, które wstrząsnęły światem w XXI wieku19 gru 2009, 23:00 — Historia muzyki jest odmierzana płytami. Ale nie tymi dobrymi, tylko ważnymi. Muzyka pop jest bodaj jedyną dziedziną sztuki, gdzie krytyka ma tak znikome znaczenie, że naprawdę nieomylna bywa tylko publiczność. Dlatego sporządzając listę 50...126
  • Farbki Nikifora, czyli co można znaleźć w małych muzeach19 gru 2009, 23:00 — Mogą być interesującym przystankiem na trasie przelotowej lub miejscem docelowym podczas weekendowej wycieczki. Małe muzea – niczym skrzynie pełne zaskakujących skarbów.130
  • Prezentowe SOS, czyli poradnik dla zapominalskich19 gru 2009, 23:00 — Co zrobić, gdy w Wigilię wieczorem uświadomimy sobie, że nie mamy prezentów dla bliskich? Przede wszystkim nie wpadać w panikę i... improwizować. Bo w ostatniej chwili można kupić fantastyczne prezenty. Trzeba tylko wiedzieć, gdzie i czego szukać.138
  • Marrakesz tysiąca i jednej nocy19 gru 2009, 23:00 — Budynki w kolorze ochry rozsypane wśród palm, drzew oliwnych i pomarańczowych. Zaklinacze węży, wróżbici, zakwefione kobiety i mężczyźni w dżelabach. Masz dość zimy za oknem? Chcesz się poczuć jak w orientalnej baśni? Od Marrakeszu dzielą cię...140
  • W garażach celebrytów19 gru 2009, 23:00 — Ludwik Dorn zasłynął swego czasu powiedzeniem „Pokaż lekarzu, co masz w garażu”. Ale jeżeli chciał pooglądać naprawdę ciekawe auta, powinien zainteresować się kolekcją jednego z warszawskich biznesmenów z branży informatycznej. Tylko...144
  • Dobry klimat19 gru 2009, 23:00 — Zły klimat towarzyszył konferencji kopenhaskiej poświęconej walce z ocieplaniem się klimatu. Walka z globalnym ociepleniem jest teraz tak samo modna jak buty od Prady, garnitur od Armaniego czy torba od Louisa Vuittona. A że poglądy nosi się dziś...146