Tygodnik Wprost Wydanie: 43/2004 (1143)
Okładka tygodnika Wprost nr 43/2004 (1143)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Renegat rocka

Dodano:   /  Zmieniono: 
Filmy dla uszu śpiewa Tom Waits głosem skorodowanym przez bourbona i papierosy Jego songi zaludniają prawie sami pokręceni bohaterowie - dziwacy, nieudacznicy, poobijani przez życie romantycy, a także nieboszczycy i duchy. Nowy album Toma Waitsa "Real Gone" wyróżnia się brutalnością - nawet na tle jego wcześniejszych płyt. Ten osobliwy waitsland jest refleksem traumy po 11 września - nawiązuje w tym do obrazów Hieronima Boscha czy cykli graficznych Francisca Goi ("Okrucieństwa wojny", "Szaleństwa"), które były odbiciem koszmarów czasów, w jakich obu artystom przyszło tworzyć. Paradoksalnie, jeśli coś na tej utrzymanej w szarości i czerni płycie szokuje, to rzadkie momenty liryzmu i czułości.
Tańczący z upiorami
Waits nie uprawia doraźnej publicystyki, jak większość wykonawców rockowych w ostatnich miesiącach. Jak na poetę z krwi i kości przystało, wymowa jego tekstów jest ponadczasowa. Utwory w rodzaju bluesowego "Hoist That Rag" czy ballady "Day After Tomorrow", mającej formę listu żołnierza, który pojutrze ma wrócić z wojny do domu, mogłyby równie dobrze wyjść spod pióra Victora Sassoona (brytyjskiego oficera z czasów I wojny światowej) lub Boba Dylana z okresu samotnych występów z gitarą przed 1965 r. "Real Gone" jest echem wielkiego rozczarowania i zagubienia milionów ludzi, których nadzieje, że nowe stulecie będzie szczęśliwsze niż targany wojnami XX wiek, zostały pogrzebane pod ruinami World Trade Center. Niezwykle plastycznym, krwawym, posępnym pejzażom - sam Waits swoje utwory określa mianem "filmów dla uszu" - towarzyszy muzyka brzmiąca niczym siermiężne nagrania z lat 30. i 40., dokonywane "w plenerze" przez niezmordowanego kronikarza ludowej kultury Ameryki Alana Lomaksa. Te nagrania są dziś ozdobą zbiorów Biblioteki Kongresu. Blues miesza się tu z rapem, archaiczny folk rodem z Appalachów współbrzmi ze "skreczami" obsługującego gramofony syna Waitsa - Caseya. Zmutowany funk Jamesa Browna sąsiaduje z dubowym reggae. A wszystko razem brzmi jak muzyka z piekła, zaludnionego przez potępione dusze.
"Real Gone" jest ukoronowaniem radykalnego zwrotu w twórczości Waitsa, który dokonał się 11 lat po debiucie wokalisty, w 1983 r. Na początku jego beatnikowski image i muzyka mająca coś z dylanowskiego folku, zbastardyzowanego bluesa Captaina Beefhearta i knajpianego jazzu nagle wzbogaciła się o elementy kojarzące się z cyrkiem i kabaretem czasów republiki weimarskiej, songami Kurta Weilla i francuską uliczną chanson. Charakterystyczny, skorodowany przez hektolitry bourbona i tysiące papierosów głos został wprzęgnięty w snucie wyrafinowanych, egzystencjalnych opowieści o śmierci, miłości, przemocy, alkoholu, grzechu i odkupieniu. Gdy na początku lat 80. muzyka rockowa szła w stronę epickich brzmień hi-tech, Waits jak na notorycznego renegata przystało, poszedł pod prąd i z towarzyszeniem zespołu, stylizowanego na kapelę uliczną grającą na wygrzebanych ze śmietnika instrumentach, nagrał inaugurujące nowy etap jego kariery arcydzieło neoprymitywizmu - album "Swordfishtrombones". Płyty "Rain Dogs", "Big Time", "Bone Machine" i "Mule Variations" tylko potwierdziły, że 54-letni dziś Waits jest jednym z najbardziej oryginalnych głosów na współczesnej scenie.

Mąż nowej Yoko
Impulsem do przemiany Waitsa było małżeństwo z dramatopisarką Kathleen Brennan, z którą napisał ozdobioną songami sztukę "Frank's Wild Years", wystawioną przez renomowany teatr Steppenwolf z Chicago. Z czasem oboje nawiązali stałą współpracę z awangardowym reżyserem Robertem Wilsonem, pisząc piosenki do jego inscenizacji. Najpierw było to "Black Rider" - według Williama S. Burroughsa, potem "Alice" (o podejrzanej zażyłości młodego profesora matematyki z Oksfordu Charlesa Lutwidge'a Dodgsona, czyli Lewisa Carrolla, z małą Alice Liddell, będącą pierwowzorem Alicji z krainy czarów), wreszcie - "Blood Money" (adaptacja "Woyzecka" Georga Bęchnera). Równolegle Waits wydaje swoje autorskie płyty i pisze piosenki do filmów (nominacja do Oscara za "One from the Heart", "Koniec przemocy", "Shrek 2"). Waits wystąpił w ponad 20 filmach jako aktor, by wspomnieć tylko "Poza prawem" i "Kawa i papierosy" Jima Jarmuscha, "Cotton Club" Francisa Forda Coppoli czy "Na skróty" Roberta Altmana.
Rozjuszeni fani Waitsa ujrzeli w Brennan nową Yoko Ono, która - ich zdaniem - ukradła im obiekt kultu. Czas pokazał, że jest to jeden z najbardziej udanych i twórczych związków w historii rocka. Co jednak najważniejsze, schrypnięty bard nigdy nie zdradził swojej publiczności z czasów, gdy śpiewał "Tom Traubert's Blues", "The Ghost of Saturday Night" czy "Christmas Card from Hooker in Minneapolis". Po prostu stał się wobec niej bardziej wymagający.
Więcej możesz przeczytać w 43/2004 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 43/2004 (1143)

  • Wprost od czytelników24 paź 2004 — LUDZIE Z KAPUSTY To dobrze, iż ktoś w końcu zaczyna się interesować stanem polskiej prokuratury, która z miejsca rzekomej sprawiedliwości permanentnie przemienia się w załatwialnię interesów osobistych niektórych...3
  • Na stronie - Spokojnie, to tylko mafia24 paź 2004 — Coraz więcej wskazuje na to, iż capo di tutti capi naszych paliwowych mafiosów rezyduje w Moskwie Albo Polska czym prędzej przejmie władzę w naszej petromafii, albo petromafia ostatecznie przejmie władzę w Polsce - tak jak w latach 80. przejęła...3
  • Skaner24 paź 2004 — Mam dość Polski! - "Wprost" rozmawia z płk. Władimirem Ałganowem8
  • Dossier24 paź 2004 — Gdybym miał się spotykać z samymi uczciwymi ludźmi, miałbym mnóstwo wolnego czasu TVN 24 ALEKSANDER KWAŚNIEWSKI, prezydent RP Psychicznie i merytorycznie do rządzenia się przygotowuję. Tak na wszelki wypadek "Życie Warszawy" JAN...9
  • Sawka24 paź 2004 — 10
  • Kadry24 paź 2004 — 11
  • Playback24 paź 2004 — 13
  • M&M24 paź 2004 — WOTUM KORYTUM PROLONGATUM Ufać albo nie ufać. Oto jest pytanie. Werdykt - ufać. W czas afer skąd to zaufanie? Cóż uchwaliła Sejmu większość znakomita? To wotum zaufania do swego koryta.13
  • Poczta24 paź 2004 — Z życia koalicji W rubryce "Z życia koalicji" (nr 41) stwierdza się, że poseł Sebastian Florek wygrał w wyborach z posłem Tadeuszem Iwińskim, co zupełnie nie odpowiada prawdzie. W ostatnich wyborach do Sejmu we wrześniu 2001 r. prof....13
  • Nałęcz - Śladem Piłsudskiego i Dmowskiego24 paź 2004 — Co opozycja zepsuje dziś, jutro sama będzie musiała naprawić Obrona interesów międzynarodowych, w tym pełnej podmiotowości i suwerenności, jest najważniejszą sprawą dla każdego państwa. Dlatego tam, gdzie liczy się racja stanu, na dalszy plan...14
  • Ryba po polsku - Bajka o smoku i polskich dziewicach24 paź 2004 — Możemy się obyć bez wielu rzeczy, nawet bez ropy naftowej, ale wciąż nie możemy się jeszcze obyć bez Ałganowa. We wszystkich historiach ze smokami najmniej się zawsze mówiło o dusznych i moralnych cierpieniach dziewic. Smok, wiadomo, ryczy, pluje...15
  • Z życia koalicji24 paź 2004 — Rząd Belki uratowany! Uff, co za ulga, gdzie my byśmy takich drugich cyrkowców znaleźli?! Widzieliśmy, jak po Sejmie jeszcze przed głosowaniem nerwowo przechadzał się minister sprawiedliwości Andrzej Kalwas. Uroczy człowiek. Zupełnie nie...16
  • Z życia opozycji24 paź 2004 — Prawo i Sprawiedliwość uczyni z Polski raj na ziemi. Nabuduje od cholery autostrad, a także trzy miliony mieszkań. W zacnym planie PiS nie ma jednak wzmianki, ile z tych mieszkań przypadnie znanemu artyście Janowi Marii Jackowskiemu. LPR staje się...17
  • Fotoplastykon24 paź 2004 — 18
  • Naftomafia walczy o władzę24 paź 2004 — Gdy 18 lipca 2003 r. doszło w Wiedniu do dwóch spotkań rosyjskiego szpiega Władimira Ałganowa z najbogatszym Polakiem Janem Kulczykiem, od referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej minęło dopiero pięć tygodni. Za dziewięć...20
  • Państwowa ośmiornica24 paź 2004 — Włoskie państwo było zakładnikiem korupcyjno-mafijnego systemu, bo jego udziałowcami byli politycy i organy państwa. 10 miliardów złotych straciło państwo wskutek działalności mafii paliwowej. Nie chodzi o państwo polskie, lecz włoskie. Afera...28
  • Koniec świata salonów24 paź 2004 — Towarzystwo cofa się jak Hitler - na wszystkich frontach Salon ustępuje. To już nie on decyduje o tym, jak uprawia się politykę, biznes czy dziennikarstwo. Najlepiej widać to w partyjnych sondażach. Do zwycięstwa prą siły, których na salony się...32
  • Belka niemocy24 paź 2004 — Studenci i internauci orzekli: "Belka musi odejść", ale Sejm przedłużył dryfowanie rządu. Wzrost gospodarczy, wyższy eksport, wzrost produkcji - to główne, zdaniem zwolenników Marka Belki, atuty jego rządu. Gabinet marzeń, najlepszy rząd...36
  • Bazylika rodzinna24 paź 2004 — Reporterzy "Wprost" i Polsatu odsłaniają kulisy dymisji księdza Eugeniusza Makulskiego z Lichenia Ledwie ksiądz Eugeniusz Makulski zakończył budowę bazyliki w Licheniu (została poświęcona w czerwcu 2004 r.), a już został odwołany z funkcji jej...40
  • Wisła nad Jordanem24 paź 2004 — Polskość stała się częścią żydowskiej duszy Wielu Żydów urodzonych w Polsce zwraca się do władz Rzeczypospolitej o nadanie im bądź przywrócenie polskiego obywatelstwa. W ten sposób chcą nawiązać do wspólnego dziedzictwa. Już czwarte pokolenie...44
  • Giełda24 paź 2004 — Hossa Świat Cykliczny Nobel Norweg Finn E. Kydland i Amerykanin Edward C. Prescott zostali tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii. Za pracę wyjaśniającą, w jaki sposób na cykle koniunkturalne wpływają takie czynniki jak...46
  • Autostrada do kasy24 paź 2004 — Każda inwestycja publiczna to skok na kieszeń podatnika Czy jeden most może kosztować tyle, ile półtora takiego samego mostu, jeden tunel tyle, ile półtora takiego samego tunelu, jedna linia metra tyle, ile dwie takie same linie, jeden basen...48
  • Chiny tankują24 paź 2004 — Na drogie paliwa skazali nas Chińczycy Ponad 50 dolarów za baryłkę ropy! I to nie koniec. Świat ciągle nie chce zrozumieć, że taniej już nie będzie, że będzie tylko drożej. Cena ropy stała się miernikiem stabilności gospodarki światowej i...52
  • Balcerowicz wprost24 paź 2004 — Rozsądne społeczeństwa trzymają pieniądz z dala od polityki O pieniądzu mówi się dużo i nierzadko błędnie. Na przykład często słyszymy: "Chciałbym mieć więcej pieniędzy", tymczasem w tym zdaniu nie chodzi o pieniądz, lecz o dochód, który jest...58
  • 2 x 2 = 4 - Tyrania status quo24 paź 2004 — Jak najmniej zmieniać i jak najwięcej utrzymywać w rękach państwa - to polityka polskiej lewicy Tytuł tej znanej książki Miltona i Rose Friedmanów pasuje jak ulał do oceny rządów naszej kochanej lewicy w latach polskiej transformacji. Od samego...60
  • Supersam24 paź 2004 — Węsząca bramka Amerykański koncern General Electric opracował urządzenie o nazwie EntryScan3, które w kilka sekund potrafi sprawdzić, czy dana osoba miała kontakt z materiałami wybuchowymi lub narkotykami. Bramka jest w stanie wykryć nawet...62
  • Kto się boi IQ?24 paź 2004 — Testy inteligencji stały się bronią masowego rażenia w rękach zwolenników eugeniki Testy mierzące iloraz inteligencji to narzędzie zniewolenia jednostki - pisały kilka lat temu feministki. Testy IQ miały być bezużyteczne, bo tak naprawdę liczy...64
  • Plac przemienienia24 paź 2004 — Grób Nieznanego Żołnierza znowu będzie częścią Pałacu Saskiego Niewiele jest miejsc w Warszawie tak wypełnionych historią jak plac Józefa Piłsudskiego. Kiedyś był to plac Saski, podczas okupacji Adolf Hitler Platz, a po wojnie plac Zwycięstwa. Od...70
  • Pajace futbolu24 paź 2004 — Trendy fryzury, kilogramy biżuterii i rozległe tatuaże są dla polskich piłkarzy ważniejsze od dobrej gry Moi piłkarze więcej czasu spędzają przed lustrem, wcierając żel we włosy, niż poświęcają się treningowi - narzekał niedawno Felix Magath,...72
  • Bikont do Makłowicza, Makłowicz do Bikonta - Zupa na gwoździu24 paź 2004 — Drogi Przyjacielu! Wracam właśnie z lokalu, którego nazwy z litości nie wymienię, gdzie zamówiłem zupę ze świeżych grzybów. Kiedy w nazwie potrawy pojawiają się "świeże grzyby", to zawsze chodzi o podgrzybki. Wiadomo, że to nie to samo co...76
  • Druga płeć - Za przeproszeniem24 paź 2004 — Włos się jeży, kiedy młode Polki pytane o bicie seksualnego rekordu odpowiadają: "Jak ktoś chce, to czemu nie" Namieszały tegoroczne noblistki, oj, namieszały. Już wydawało się, że świat zdołał zapomnieć o zeszłorocznej laureatce pokojowej...77
  • Mata Hari Stalina24 paź 2004 — Rosyjska aktorka i polski arystokrata przygotowywali zamach na Hitlera W końcu 1920 r., gdy w Rosji radzieckiej szalał głód i epidemie będące następstwem wyniszczającej wojny domowej, Olga Czechowa, 23-letnia aktorka znana już z kilku ról...78
  • Know-how24 paź 2004 — Nagrobek gwiazdy Dzięki połączonej pracy kosmicznych teleskopów: Spitzera, Hubble'a i Chandra, uczeni są bliscy rozszyfrowania tajemnicy supernowej Keplera, która rozbłysła na niebie przed 400 laty. To ostatnia gwiazda, która...81
  • Licho w Spielbergu24 paź 2004 — Polskę czeka epidemia choroby nadpobudliwości Co łączy byłego prezydenta USA Johna F. Kennedy`ego, twórcę magazynu biznesowego "Forbes" Malcolma Forbesa, malarza Salvadora Dalego, reżysera Stevena Spielberga, komika Billa Cosby`ego, koszykarza...82
  • Młot na serce24 paź 2004 — Ciśnienie tętnicze 140/80, uznawane dotychczas za właściwe, jest wielkim zagrożeniem dla serca Bill Clinton miał tylko nieznacznie podwyższone ciśnienie tętnicze krwi (136/84 mm Hg), gdy lekarze wykryli u niego zaawansowaną miażdżycę. 58-letni...86
  • Klątwa Dżyngis-chana24 paź 2004 — Archeolodzy bliscy odkrycia grobu legendarnego wodza Mongołów? Dżyngis-chan, założyciel imperium mongolskiego w XIII wieku, przed śmiercią zrobił wszystko, by ukryć swój grób przed poszukiwaczami skarbów i rabusiami. Nadzieja na odkrycie po 800...88
  • Bez granic24 paź 2004 — Maskotka Jelcyn Dla was cały czas jestem talizmanem zwycięstwa" - rzucił w stronę rosyjskich tenisistek Borys Jelcyn. Pięć lat po przejściu na emeryturę były prezydent oddał się swojej największej miłości, czyli tenisowi. Stara się nie...90
  • Śmiertelna bierność24 paź 2004 — Jak zamerykanizować Europę? Pierwszym spotkaniem ministerialnym, w którym uczestniczyłem po objęciu urzędu w administracji prezydenta Reagana, był szczyt ministrów obrony państw NATO we Frankfurcie nad Menem w kwietniu 1981 r. Jak często w owej...92
  • Osama w prezencie24 paź 2004 — Niewielka przewaga, jaką uzyskał Kerry po debatach, może zniknąć w kolejnych sondażach Sztaby wyborcze wycofują już reklamy ze stanów, które w końcowym etapie kampanii uznaje się za stracone lub bezpieczne. Cała uwaga politycznych strategów skupi...96
  • Szczerbienie tryzuba24 paź 2004 — Rosjanie wybierają prezydenta Ukrainy By wyeliminować z gry Wiktora Juszczenkę, faworyta ukraińskich wyborów prezydenckich, użyto prawdopodobnie śmiertelnej trucizny - rycyny. Podano ją liderowi opozycji - jak twierdzą jego współpracownicy -...98
  • Gabinet pełen populistów24 paź 2004 — Litwa to barometr nastrojów politycznych w Europie Środkowej i Wschodniej Po Litwie partie populistyczne odniosą sukces w najbliższych wyborach w Polsce, w Czechach i na Węgrzech - mówi "Wprost" Vytautas Radzvilas, politolog, szef wileńskiego...101
  • Wiele hałasu o nic24 paź 2004 — Rozmowa z Wolfgangiem Thiersem, przewodniczącym Bundestagu102
  • Egipt tańczy z Al-Kaidą24 paź 2004 — Pod hasłem wojny z terroryzmem młody Mubarak chce wyrwać władzę z rąk ojca Egipt, jak mawiają Arabowie, jest zwierciadłem Bliskiego Wschodu, a cokolwiek tam się dzieje, dzieje się w całym świecie arabskim. Gdy 6 października 1981 r. w Kairze...104
  • Menu24 paź 2004 — Krótko po Wolsku Felieton nobliwy Jako człowiek dojrzały w każdym szaleństwie poszukuję metody lub przynajmniej klucza. Mając go, mógłbym z dużym wyprzedzeniem trafnie przewidywać choćby laureatów głośnych nagród - od...106
  • Kino panicznego niepokoju24 paź 2004 — Alfred Hitchcock pokazywał morderstwa tak jak inni sceny miłosne Był najczęściej nominowanym i najczęściej pomijanym reżyserem w historii Oscarów. Aż sześć razy został przez jurorów załatwiony odmownie. Steven Spielberg ma na swoim koncie pięć...108
  • Renegat rocka24 paź 2004 — Filmy dla uszu śpiewa Tom Waits głosem skorodowanym przez bourbona i papierosy Jego songi zaludniają prawie sami pokręceni bohaterowie - dziwacy, nieudacznicy, poobijani przez życie romantycy, a także nieboszczycy i duchy. Nowy album Toma Waitsa...112
  • Magiczka z Cambridge24 paź 2004 — Susanna Clarke może przyćmić sławę J.K. Rowling Nigdy nie przeczytała "Harry'ego Pottera" J.K. Rowling, za to uwielbia XIX-wieczny świat powieści Jane Austen. Miłość do magii zaszczepił w niej C.S. Lewis, a umiłowanie księgi - Umberto Eco i Jorge...114
  • Krzyk ryb24 paź 2004 — Problemy aborcji i eutanazji zastępują w komiksach błahe historyjki przygodowe Komiks to sztuka wtórna i drugorzędna. A jeśli jest coś wart, to i tak nie ma to większego znaczenia, bo wiedzą o tym tylko fanatycy tego gatunku. Tak uważa większość...116
  • DVD Kamila Śmiałkowskiego24 paź 2004 — Szkoła rocka ***** Reżyseria: Richard Linklater W rolach głównych: Jack Black, Joan Cusack USA 2003 r. Zadziwiająco udana próba nakręcenia "Stowarzyszenia umarłych poetów" ery MTV. Wielka w tym zasługa Jacka Blacka,...117
  • Ueorgan Ludu24 paź 2004 — Znowu powstają komitety kolejkowe Ogromny run właścicieli PKO BP na pałace, biżuterię i inne dobra Ledwie skończyły się kolejki przed placówkami PKO BP, a już powstają kolejne. Tym razem nowi właściciele banku pojawiają się przed agencjami...120
  • Skibą w mur - Cytrynowe jaja24 paź 2004 — Kicz jest jak inwalidzka renta czy dziwka na dworcu - łatwy w odbiorze Świat jest tak skonstruowany, że jednych kręci Michał Anioł, a innych Michał Wiśniewski. Jednych podniecają cienie w malarstwie Rembrandta, a innych cienie pod oczami modelek...122