Najciekawsze wydarzenia kulturalne 2006 r.
To będzie rok 400. urodzin Rembrandta, 250. urodzin Wolfganga Amadeusza Mozarta, 100. urodzin Dymitra Szostakowicza i 150-lecia śmierci Roberta Schumanna. W Polsce rok 2006 przebiegnie pod znakiem legendy rocka - The Rolling Stones
Kino, muzyka, DVD
Koncert The Rolling Stones na warszawskim Bemowie i dwa występy Depeche Mode (w katowickim Spodku i na stadionie Legii) rozpoczynają, a zarazem zamykają listę pierwszoplanowych wydarzeń muzycznych w Polsce w pierwszym półroczu 2006 r. Chyba że dopiszemy tu jeszcze nasze nadzieje na ujrzenie drugiej rundy walki Mandaryny i Dody Elektrody o miano najgorszej polskiej piosenkarki.
W sklepach zobaczymy nowe albumy - m.in.: U2, Coldplay, R.E.M., Metalliki, Def Leppard, Offspring, Stinga, Prince'a, Massive Attack, Toola, OutKast, Kylie Minogue i Britney Spears, a z młodzieży - The White Stripes, Keane, Interpolu, The Killers i Scissor Sisters. Tymczasem, gdy przejrzy się dziesiątki blogów i internetowych licytacji na temat najbardziej oczekiwanych płyt 2006 r., na pierwszym miejscu bezdyskusyjnie plasuje się Radiohead, a za nim m.in. The Strokes, Belle & Sebastian, Flaming Lips, Mogwai, Futureheads, Yeah Yeah Yeahs, The Prodigy, Blur, Arctic Monkeys i... otoczony kultem Scott Walker, połowa popularnego w latach 60. duetu The Walker Brothers. Jego powrót w 2006 r. może się okazać sensacją dorównującą rangą światowemu triumfowi w 2004 r. weterana The Beach Boys Briana Wilsona.
Nieodrodny syn Indiany Jonesa i Sherlocka Holmesa, zadziwiająco podobny do Toma Hanksa, czyli profesor symboliki religijnej z uniwersytetu Harvarda Robert Langdon zmierzy się z poddanym kolejnemu face liftingowi Jamesem Bondem (czyli Danielem Craigem). Innymi słowy, filmowy "Kod Leonarda da Vinci" będzie walczyć o widza z "Casino Royale". Obok nich w walce o przewodzenie box office'om w 2006 r. zetrą się sprawdzone wysokobudżetowe formuły: komiksowe, sensacyjne i awanturnicze sequele ("Spiderman 3", "X-Men 3", "Mission: Impossible 3", "Piraci z Karaibów 2", "Sin City 2"), remaki ("Różowa pantera", "Mgła", "Posejdon", "Lassie") i rewitalizacje starych franczyz ("Superman: Powrót", "Młody Hannibal", Lecter oczywiście, czy "Miami Vice"). Wydarzeniami będą z pewnością "Monachium" Stevena Spielberga (o pościgu agentów Mossadu za sprawcami masakry izraelskich sportowców na olimpiadzie w Monachium w 1972 r.), "Nowy świat" Terrence'a Malicka (powracający do historii Pocahontas), "World Trade Center" (tytuł roboczy) Olivera Stone'a (o akcji ratowniczej po zamachu na WTC) oraz nowy film Woody'ego Allena "Wszystko gra", podobno klasą dorównujący kultowej "Annie Hall".
Spośród pozaamerykańskich premier ciekawie zapowiadają się chińska superprodukcja kostiumowa "Przysięga" Chena Kaige (twórcy "Żegnaj, moja konkubino"), wielowątkowy "Babel" Alejandra Gonzaleza Inarritu (autora "Amores perros" i "21 gramów"), "Le temps qui reste" Francoisa Ozona, komedia Takeshiego Kitano "Takeshiso" oraz "Siódmy dzień" - krwawa kronika rodzinnej wendety Carlosa Saury.
W Polsce na pewne zainteresowanie publiczności mogą liczyć "Ja wam pokażę!" Denisa Delicia według książki Katarzyny Grocholi, "Jasminum" Jana Jakuba Kolskiego (rzecz o pachnących mnichach) i "Wszyscy jesteśmy Chrystusami" Marka Koterskiego, w którym nasz ulubiony świr Adaś Miauczyński wpada w alkoholizm.
Literatura, muzyka klasyczna, teatr
Rok 2006 to przede wszystkim powrót dawnych mistrzów. Na kwiecień 2006 r. zapowiadana jest powieść kontrowersyjnego tureckiego pisarza Orhana Pamuka "Śnieg". Po tym jak powiedział on, że Turcja jest winna masakry Ormian, został pozwany do sądu, a jego książki znalazły się w Turcji na indeksie. W lutym ma się ukazać długo oczekiwana zbeletryzowana autobiografia Sławomira Mrożka "Baltazar", a w styczniu Rebis wyda najnowszą powieść innego mistrza - Salmana Rushdiego "Salimar klaun". Wydarzeniem będzie nowy przekład "Podróży do kresu nocy" Louisa-Ferdinanda Celine'a, dzieła często porównywanego z "Ulissesem" Jamesa Joyce'a. Z kolei na czerwiec WAB planuje wydanie najnowszej powieści francuskiego skandalisty Michela Houellebecqua - "Możliwości wyspy". W Znaku ma się zaś ukazać najnowsza powieść Pawła Huellego (wciąż bez tytułu). We wrześniu ma też być wydana powieść autorki bestsellerowej "On Beauty" - Zadie Smith, nominowanej do tegorocznej Booker Prize. Na kwiecień Prószyński zapowiada nową powieść Johna Irvinga "Zanim cię znajdę" i prawdopodobny przyjazd pisarza na premierę.
Repertuar okolicznościowy (z okazji rocznic) to nie jedyna atrakcja, jaką zaproponują nam w tym roku światowe filharmonie. W programie La Scali znalazło się dużo muzyki Gustawa Mahlera. Sezon zacznie się styczniowym koncertem Kazushi Ono, który wykona VII symfonię Mahlera. Ciekawie zapowiada się także Rok Mozartowski w Wiedniu. W obsadzie znalazły się takie gwiazdy, jak Anna Netrebko, Placido Domingo i Thomas Quasthoff. Operę "Cosi fan tutte" wyreżyseruje Patrice Chereau, twórca m.in. "Królowej Margot".
W warszawskiej Filharmonii Narodowej w ramach cyklu "Wielcy pianiści" odbędzie się seria koncertów, podczas których wystąpią specjalista od Beethovenowskich sonat Andreas Schiff (3 stycznia), rosyjski wirtuoz Evgeny Kissin (28 stycznia) i polska gwiazda Piotr Anderszewski (6 marca). W maju czeka nas z kolei muzyczny pojedynek dwóch największych polskich rywali ostatniego Konkursu Chopinowskiego, czyli Rafała Blechacza i Stanisława Drzewieckiego. Rok 2006 w Krakowie będzie należał do najmłodszego pokolenia reżyserów. W Starym Teatrze kontrowersyjny Jan Klata wystawi "Trzy stygmaty Palmera Eldritcha" (premiera prawdopodobnie 14.01) według powieści Philipa K. Dicka. Tytułowy bohater to przybyły z gwiazd narkotykowy mesjasz Układu Słonecznego. Luty minie pod znakiem bardziej klasycznego repertuaru: Maja Kleczewska wyreżyseruje "Sen nocy letniej" Szekspira.
Od lutego w warszawskim Teatrze Powszechnym będzie można oglądać "Johna Gabriela Borkmana" według Henryka Ibsena w reżyserii Zbigniewa Zapasiewicza. W obsadzie znalazła się największa (od odejścia Krystyny Jandy) gwiazda tego teatru - Joanna Szczepkowska. Na klasykę literacką postawiła też Izabella Cywińska. W warszawskim Teatrze Współczesnym przygotowuje adaptację wczesnych opowiadań Fiodora Dostojewskiego (premierę "Waszej ekscelencji" zaplanowano na 21.01). Także na styczeń premierę jednego z obiecujących przedsięwzięć nowego sezonu zapowiedziała Opera Narodowa. Krzysztof Warlikowski wystawi tam "Wozzecka" Alana Berga. Jedną z atrakcji ma być występ akrobatów. Z równie wielkim rozmachem została przygotowana inscenizacja "Carmen" we wrocławskiej Operze Dolnośląskiej (reż. Robert Skolimowski).
Plastyka
Sztuki plastyczne na świecie w latach 2004 i 2005 zdominowali surrealiści: Salvadora Dalego i Rene Magritte'a. W Polsce rok 2006 będzie należał do nieżyjącego i zapomnianego w kraju surrealisty Jerzego Kujawskiego, którego dzieła znajdują się w największych światowych kolekcjach sztuki współczesnej. Kuratorem wystawy i odkrywcą Kujawskiego dla polskiej publiczności jest prof. Andrzej Turowski, krytyk i historyk sztuki, obecnie m.in. profesor Uniwersytetu Burgundzkiego w Dijon we Francji. Czterysta obrazów prezentowanych przez poznańskie Muzeum Narodowe to niedawno odkryte w Paryżu cenne znalezisko zawierające prace z różnych okresów twórczości malarza - od surrealizmu przez informel i abstrakcję po figuratywizm. Z Poznania kolekcja pojedzie do Warszawy, a potem do Wrocławia.
Na świecie rok upłynie pod znakiem rocznic. Lejda i Amsterdam będą obchodziły 400. rocznicę urodzin Rembrandta. Miłośnicy baroku będą mogli skonfrontować osiągnięcia dwóch mistrzów - Rembrandta i Caravaggia od końca lutego do połowy czerwca w Muzeum van Gogha. Natomiast w połowie lipca, podczas Festiwalu Rembrandta, historyczne centrum Lejdy zmieni się w XVII-wieczne miasteczko (15-17.07), a we wrześniu teatr Leidse Schouwburg pokaże musical opowiadający o latach młodości Rembrandta spędzonych w Lejdzie.
Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku z okazji 50. rocznicy śmierci Jacksona Pollocka wystawi dzieła tego najznamienitszego przedstawiciela amerykańskiego ekspresjonizmu abstrakcyjnego. Od czerwca do końca września będzie można zobaczyć tu około 60 najbardziej znanych prac tego artysty: od najwcześniejszych szkiców przez rysunki inspirowane surrealizmem po jego najbardziej znane abstrakcje. Natomiast nowojorska MoMA przygotowała pierwszą tak dużą retrospektywę Edwarda Muncha. Na wystawie "The Modern Life of Soul" będzie można zobaczyć (od połowy lutego do maja) prawie 90 obrazów i 40 rysunków Muncha. Zabraknie na niej "Krzyku", który skradziono z muzeum w Oslo.
Kino, muzyka, DVD
Koncert The Rolling Stones na warszawskim Bemowie i dwa występy Depeche Mode (w katowickim Spodku i na stadionie Legii) rozpoczynają, a zarazem zamykają listę pierwszoplanowych wydarzeń muzycznych w Polsce w pierwszym półroczu 2006 r. Chyba że dopiszemy tu jeszcze nasze nadzieje na ujrzenie drugiej rundy walki Mandaryny i Dody Elektrody o miano najgorszej polskiej piosenkarki.
W sklepach zobaczymy nowe albumy - m.in.: U2, Coldplay, R.E.M., Metalliki, Def Leppard, Offspring, Stinga, Prince'a, Massive Attack, Toola, OutKast, Kylie Minogue i Britney Spears, a z młodzieży - The White Stripes, Keane, Interpolu, The Killers i Scissor Sisters. Tymczasem, gdy przejrzy się dziesiątki blogów i internetowych licytacji na temat najbardziej oczekiwanych płyt 2006 r., na pierwszym miejscu bezdyskusyjnie plasuje się Radiohead, a za nim m.in. The Strokes, Belle & Sebastian, Flaming Lips, Mogwai, Futureheads, Yeah Yeah Yeahs, The Prodigy, Blur, Arctic Monkeys i... otoczony kultem Scott Walker, połowa popularnego w latach 60. duetu The Walker Brothers. Jego powrót w 2006 r. może się okazać sensacją dorównującą rangą światowemu triumfowi w 2004 r. weterana The Beach Boys Briana Wilsona.
Nieodrodny syn Indiany Jonesa i Sherlocka Holmesa, zadziwiająco podobny do Toma Hanksa, czyli profesor symboliki religijnej z uniwersytetu Harvarda Robert Langdon zmierzy się z poddanym kolejnemu face liftingowi Jamesem Bondem (czyli Danielem Craigem). Innymi słowy, filmowy "Kod Leonarda da Vinci" będzie walczyć o widza z "Casino Royale". Obok nich w walce o przewodzenie box office'om w 2006 r. zetrą się sprawdzone wysokobudżetowe formuły: komiksowe, sensacyjne i awanturnicze sequele ("Spiderman 3", "X-Men 3", "Mission: Impossible 3", "Piraci z Karaibów 2", "Sin City 2"), remaki ("Różowa pantera", "Mgła", "Posejdon", "Lassie") i rewitalizacje starych franczyz ("Superman: Powrót", "Młody Hannibal", Lecter oczywiście, czy "Miami Vice"). Wydarzeniami będą z pewnością "Monachium" Stevena Spielberga (o pościgu agentów Mossadu za sprawcami masakry izraelskich sportowców na olimpiadzie w Monachium w 1972 r.), "Nowy świat" Terrence'a Malicka (powracający do historii Pocahontas), "World Trade Center" (tytuł roboczy) Olivera Stone'a (o akcji ratowniczej po zamachu na WTC) oraz nowy film Woody'ego Allena "Wszystko gra", podobno klasą dorównujący kultowej "Annie Hall".
Spośród pozaamerykańskich premier ciekawie zapowiadają się chińska superprodukcja kostiumowa "Przysięga" Chena Kaige (twórcy "Żegnaj, moja konkubino"), wielowątkowy "Babel" Alejandra Gonzaleza Inarritu (autora "Amores perros" i "21 gramów"), "Le temps qui reste" Francoisa Ozona, komedia Takeshiego Kitano "Takeshiso" oraz "Siódmy dzień" - krwawa kronika rodzinnej wendety Carlosa Saury.
W Polsce na pewne zainteresowanie publiczności mogą liczyć "Ja wam pokażę!" Denisa Delicia według książki Katarzyny Grocholi, "Jasminum" Jana Jakuba Kolskiego (rzecz o pachnących mnichach) i "Wszyscy jesteśmy Chrystusami" Marka Koterskiego, w którym nasz ulubiony świr Adaś Miauczyński wpada w alkoholizm.
Literatura, muzyka klasyczna, teatr
Rok 2006 to przede wszystkim powrót dawnych mistrzów. Na kwiecień 2006 r. zapowiadana jest powieść kontrowersyjnego tureckiego pisarza Orhana Pamuka "Śnieg". Po tym jak powiedział on, że Turcja jest winna masakry Ormian, został pozwany do sądu, a jego książki znalazły się w Turcji na indeksie. W lutym ma się ukazać długo oczekiwana zbeletryzowana autobiografia Sławomira Mrożka "Baltazar", a w styczniu Rebis wyda najnowszą powieść innego mistrza - Salmana Rushdiego "Salimar klaun". Wydarzeniem będzie nowy przekład "Podróży do kresu nocy" Louisa-Ferdinanda Celine'a, dzieła często porównywanego z "Ulissesem" Jamesa Joyce'a. Z kolei na czerwiec WAB planuje wydanie najnowszej powieści francuskiego skandalisty Michela Houellebecqua - "Możliwości wyspy". W Znaku ma się zaś ukazać najnowsza powieść Pawła Huellego (wciąż bez tytułu). We wrześniu ma też być wydana powieść autorki bestsellerowej "On Beauty" - Zadie Smith, nominowanej do tegorocznej Booker Prize. Na kwiecień Prószyński zapowiada nową powieść Johna Irvinga "Zanim cię znajdę" i prawdopodobny przyjazd pisarza na premierę.
Repertuar okolicznościowy (z okazji rocznic) to nie jedyna atrakcja, jaką zaproponują nam w tym roku światowe filharmonie. W programie La Scali znalazło się dużo muzyki Gustawa Mahlera. Sezon zacznie się styczniowym koncertem Kazushi Ono, który wykona VII symfonię Mahlera. Ciekawie zapowiada się także Rok Mozartowski w Wiedniu. W obsadzie znalazły się takie gwiazdy, jak Anna Netrebko, Placido Domingo i Thomas Quasthoff. Operę "Cosi fan tutte" wyreżyseruje Patrice Chereau, twórca m.in. "Królowej Margot".
W warszawskiej Filharmonii Narodowej w ramach cyklu "Wielcy pianiści" odbędzie się seria koncertów, podczas których wystąpią specjalista od Beethovenowskich sonat Andreas Schiff (3 stycznia), rosyjski wirtuoz Evgeny Kissin (28 stycznia) i polska gwiazda Piotr Anderszewski (6 marca). W maju czeka nas z kolei muzyczny pojedynek dwóch największych polskich rywali ostatniego Konkursu Chopinowskiego, czyli Rafała Blechacza i Stanisława Drzewieckiego. Rok 2006 w Krakowie będzie należał do najmłodszego pokolenia reżyserów. W Starym Teatrze kontrowersyjny Jan Klata wystawi "Trzy stygmaty Palmera Eldritcha" (premiera prawdopodobnie 14.01) według powieści Philipa K. Dicka. Tytułowy bohater to przybyły z gwiazd narkotykowy mesjasz Układu Słonecznego. Luty minie pod znakiem bardziej klasycznego repertuaru: Maja Kleczewska wyreżyseruje "Sen nocy letniej" Szekspira.
Od lutego w warszawskim Teatrze Powszechnym będzie można oglądać "Johna Gabriela Borkmana" według Henryka Ibsena w reżyserii Zbigniewa Zapasiewicza. W obsadzie znalazła się największa (od odejścia Krystyny Jandy) gwiazda tego teatru - Joanna Szczepkowska. Na klasykę literacką postawiła też Izabella Cywińska. W warszawskim Teatrze Współczesnym przygotowuje adaptację wczesnych opowiadań Fiodora Dostojewskiego (premierę "Waszej ekscelencji" zaplanowano na 21.01). Także na styczeń premierę jednego z obiecujących przedsięwzięć nowego sezonu zapowiedziała Opera Narodowa. Krzysztof Warlikowski wystawi tam "Wozzecka" Alana Berga. Jedną z atrakcji ma być występ akrobatów. Z równie wielkim rozmachem została przygotowana inscenizacja "Carmen" we wrocławskiej Operze Dolnośląskiej (reż. Robert Skolimowski).
Plastyka
Sztuki plastyczne na świecie w latach 2004 i 2005 zdominowali surrealiści: Salvadora Dalego i Rene Magritte'a. W Polsce rok 2006 będzie należał do nieżyjącego i zapomnianego w kraju surrealisty Jerzego Kujawskiego, którego dzieła znajdują się w największych światowych kolekcjach sztuki współczesnej. Kuratorem wystawy i odkrywcą Kujawskiego dla polskiej publiczności jest prof. Andrzej Turowski, krytyk i historyk sztuki, obecnie m.in. profesor Uniwersytetu Burgundzkiego w Dijon we Francji. Czterysta obrazów prezentowanych przez poznańskie Muzeum Narodowe to niedawno odkryte w Paryżu cenne znalezisko zawierające prace z różnych okresów twórczości malarza - od surrealizmu przez informel i abstrakcję po figuratywizm. Z Poznania kolekcja pojedzie do Warszawy, a potem do Wrocławia.
Na świecie rok upłynie pod znakiem rocznic. Lejda i Amsterdam będą obchodziły 400. rocznicę urodzin Rembrandta. Miłośnicy baroku będą mogli skonfrontować osiągnięcia dwóch mistrzów - Rembrandta i Caravaggia od końca lutego do połowy czerwca w Muzeum van Gogha. Natomiast w połowie lipca, podczas Festiwalu Rembrandta, historyczne centrum Lejdy zmieni się w XVII-wieczne miasteczko (15-17.07), a we wrześniu teatr Leidse Schouwburg pokaże musical opowiadający o latach młodości Rembrandta spędzonych w Lejdzie.
Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku z okazji 50. rocznicy śmierci Jacksona Pollocka wystawi dzieła tego najznamienitszego przedstawiciela amerykańskiego ekspresjonizmu abstrakcyjnego. Od czerwca do końca września będzie można zobaczyć tu około 60 najbardziej znanych prac tego artysty: od najwcześniejszych szkiców przez rysunki inspirowane surrealizmem po jego najbardziej znane abstrakcje. Natomiast nowojorska MoMA przygotowała pierwszą tak dużą retrospektywę Edwarda Muncha. Na wystawie "The Modern Life of Soul" będzie można zobaczyć (od połowy lutego do maja) prawie 90 obrazów i 40 rysunków Muncha. Zabraknie na niej "Krzyku", który skradziono z muzeum w Oslo.
Więcej możesz przeczytać w 1/2006 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.