WYDARZENIA
"WPROST" POLECA
RECENZJE
- Krótko po Wolsku
Powierzchnia reklamowa
W czasach powszechnej komercjalizacji mediów powierzchnia reklamowa to przestrzeń życiowa. Na kombinezonie niedużego Małysza zmieści się więcej niż na czepku posągowej Otylii. Ale każdy orze, jak może. Pewien młodzieniec ze Stanów zaofiarował w Internecie swoje czoło, gotowy, za wynagrodzeniem, ozdobić je trzydziestodniowym tatuażem reklamowym. I ma chętnych. Moim zdaniem, używanie samego czoła to marnotrawstwo. Jeśli już, to należy zaofiarować całe ciało! Wytatuowany golas, który wtargnie na festiwalową estradę, wywoła większe zainteresowanie niż wszystkie podstarzałe gwiazdy show-biznesu. Zadziwiające, że nikt dotąd tego nie wykorzystał w kampanii wyborczej. Oszczędnościowo partie mogłyby się reklamować na jednym osobniku - należy ustalić tylko która gdzie. Cóż, pomysły nasuwają się same: prawa pierś - LPR, lewa - SDPL, mocne plecy dla Platformy, brzuch dla Samoobrony, czoło - Unia Wolności (nawet gdy jej nie ma, jest na czele), pępek zajmie Unia Pracy, barki - PiS, golenie - PSL. "Zaplecze" proponuję oddać partii o największym zapleczu kadrowym (frakcje Janika i Oleksego mogą się reklamować oddzielnie). A dla Partii Emerytów i Rencistów? Znajdzie się niezłe miejsce, pod warunkiem że Centralna Komisja Wyborcza zezwoli na użycie viagry.
Marcin Wolski
- Wydarzenie tygodnia
Dybuk, czyli połączenie
"Dybuk" Szymona Anskiego wkrótce zagości na deskach warszawskiego Teatru Żydowskiego. Ta sztuka została przetłumaczona na kilkadziesiąt języków, była wielokrotnie ekranizowana i adaptowana na scenach całego świata. Nowa adaptacja jest dziełem Szymona Szurmieja, który dodatkowo wciela się w poruszającą postać Cadyka. Dybuk (z hebrajskiego połączenie) to według tradycji żydowskiej dusza zmarłego grzesznika, która wstępuje w ciało żyjącej osoby. W tym wypadku jest to ciało Lei (Joanna Przybyłowska), córki bogacza, w której bez pamięci zakochał się ubogi Chonon (Piotr Sierecki). Po tym jak dowiaduje się on o ślubie wybranki z innym, rzuca zaklęcie i pada martwy z rozpaczy. Odtąd na scenie toczy się przejmująca walka między dniem a nocą oraz miłością i śmiercią. Premiera spektaklu "Między dniem a nocą", którego specjalny pokaz odbył się w październiku w ramach festiwalu Warszawa Singera, odbędzie się 29 stycznia. To niepowtarzalna okazja, by poczuć klimat chasydzkiego mistycyzmu i usłyszeć niezapomnianą muzykę tego roztańczonego spektaklu. Teatralną salę na placu Grzybowskim wypełni rzadko dziś słyszany język jidysz, który, jak mawiał Isaac Bashevis Singer, jako zamierający język do opowieści o duchach nadaje się szczególnie. (MS)
- Kraj
W oparach absurdu
W oparach absurdu znalazły się najpierw głowy niektórych członków Ligi Polskich Rodzin, a potem części środowisk artystycznych. Najpierw członkowie LPR mianowali się obrońcami moralności w sztuce i zniszczyli kilka eksponatów w galeriach (robiąc im darmową reklamę). Teraz kontrakcję "Stop, LPR" zainicjował krytyk i historyk sztuki Łukasz Guzek. Wydrukowano nalepki ostrzegające LPR-owców, że dana wystawa nie jest dla nich przeznaczona. W odpowiedzi liga wydrukowała dwa rodzaje nalepek. Na jednej uśmiecha się słoneczko, a nad nim widnieje rekomendacja: "Wystawa przyjazna dzieciom". Na drugim słoneczko też się śmieje, ale już nie zachęca do odwiedzenia wystawy. Dobrze, że ta błazenada odbywa się na luzie, bo mogłoby być gorąco. (ŁR)
- Wystawa
Italia w Wilanowie
Co takiego robili Gierymski, Stanisławski czy Weiss, gdy odwiedzali słoneczną Italię? Na pewno nie byli tylko na wakacjach, o czym świadczą pozostawione przez nich obrazy. Wilanowskie muzeum z okazji jubileuszu 200-lecia istnienia przygotowało niezwykłą podróż po kraju, który od wieków był inspiracją dla polskich artystów. Płótna, szkice i notatki polskich artystów z XIX i XX w. to podróż do niebieskiej laguny z palmami Jana Ciąglińskiego, do finezyjnych widoków rzymskich zabytków z grafik Józefa Pankiewicza czy do bujnych kwiatów we włoskich ogrodach - jak w akwarelach Stanisława Masłowskiego. Zwiedzając wilanowską ekspozycję, trzeba spojrzeć na wenecki błękit Włodzimierza Terlikowskiego, który namalował pewnego szewca tylko po to, by kupić od niego buty. (AR)
"WPROST" POLECA
- Książki historyczne
Anne Applebaum
Gułag
Świat Książki
Jedyna pełna monografia sowieckich obozów pracy. Trzydzieści lat po "Archipelagu Gułag" Aleksandra Sołżenicyna i dziesięć lat po częściowym otwarciu rosyjskich archiwów Applebaum opisuje zbrodnie komunizmu w gułagach.
Peter Englund
Niezwyciężony
Oficyna wydawnicza FINNA
Dwutomowa biografia szwedzkiego króla Karola X Gustawa, który się kulom nie kłaniał. Polskiemu czytelnikowi, przyzwyczajonemu patrzeć na potop i jego sprawcę oczami Henryka Sienkiewicza, grozi niejedna konfuzja.
Jan Baszkiewicz
Historia Francji
Ossolineum
Dzieło imponujące rozmiarami, fachowością i erudycją autora, lecz z politycznym przechyłem. Warszawski historyk jest zdeklarowanym frankofilem, i do tego miłośnikiem jakobinów.
David Irving
Drezno. Apokalipsa 1945
Wydawnictwo Rachocki i S-ka I L&L
Wiwisekcja przebiegu trzech nalotów, które pozbawiły życia ponad sto tysięcy mieszkańców Florencji nad Łabą. Pytanie, czy cel uświęca środki, ma nie tylko historyczny charakter.
- DVD Polska
Lokis. Rękopis profesora Wittembacha
reż. Janusz Majewski
Propaganda
Cyfrowo odnowiony, jeden z najciekawszych polskich horrorów. Pastor Wittembach trafia na rodzinny sekret. Matka hrabiego Szemiota postradała zmysły po ataku niedźwiedzia.
Eroica
reż. Andrzej Munk
Best Film
Jeden z najsłynniejszych polskich filmów: dwie nowele odbrązawiające wojenną przeszłość Polaków. Cwaniak Dzidziuś (niezapomniany Edward Dziewoński) wplątuje się niechcący w powstanie warszawskie i wikła w losy polskich jeńców w niemieckim oflagu.
D.I.L.
reż. Konrad Niewolski
SPI
Na fali popularności "Symetrii" wydano na DVD debiut reżyserski Niewolskiego - ponurą opowieść o przyjaźni w światku handlarzy narkotyków, którym włada lokalny mafioso - w tej roli Jan Machulski.
Gdziekolwiek jesteś, Panie Prezydencie
reż. Andrzej Trzos-Rastawiecki
Vision
Opowieść o jednym z najsłynniejszych warszawiaków - prezydencie miasta Stefanie Starzyńskim, który we wrześniu 1939 r. do końca trwał na posterunku. Świetny Tadeusz Łomnicki.
RECENZJE
- Film
Niezmordowany Allen
Melinda i Melinda", najnowszy film Woody'ego Allena, to sprawna i sympatyczna robota. Allen kolejny raz udowadnia, że jest sprawnym scenarzystą i nie popełniającym błędów obsadowych reżyserem. Tym razem nie zdecydował się już na zagranie w swoim filmie - widać, po zeszłorocznym "Życiu i całej reszcie" uznał, że nie jest to niezbędne, jeśli się znajdzie właściwe zastępstwo. Wtedy był to młodziutki Jason Biggs, którego Allen trochę asekurował, tym razem bohaterem najbliższym klimatem samemu Allenowi jest postać grana przez Willa Ferrella, wschodząca gwiazda amerykańskiej komedii. Nowy film Allena to mistrzowska opowieść o zakrętach losu i... gatunkach fabularnych. Dramatopisarz i twórca komedii snują dwie opowieści wychodzące z tego samego punktu: dziewczyna o imieniu Melinda wkracza w życie pewnego małżeństwa podczas imprezy dla przyjaciół. Dwa komplety aktorów (z wyjątkiem Melindy granej w obu opowieściach przez Radhę Mitchell), dwie fabuły i jeden Woody Allen, który przestał już szukać w kinie czegoś nowego, tylko umiejętnie opowiada kolejne słodko-gorzkie historyjki.
Kamil Śmiałkowski
"Melinda i Melinda", reż. Woody Allen, USA
- Książka
Kot i komtessądenoaj
Twój Kiciuś, poeta zniszczony nałogiem, rutyną i koniecznością masowej produkcji" - tak podpisał się Konstanty Ildefons Gałczyński pod liścikiem wysłanym z Krakowa do żony Natalii. Prawie pół wieku później ich córka Kira postanowiła zebrać bogatą powojenną korespondencję ojca i ją opublikować. W ten sposób dostajemy smakowity, arcyzabawny i świetnie wydany tom korespondencji twórcy Teatrzyku Zielona Gęś. Są w nim nie tylko listy rodzinne, ale też karteczki od i do redakcji, znajomych i przyjaciół (takich jak Julian Tuwim, Anatol Stern, Jerzy Borejsza, Jerzy Ficowski czy Kazimierz Wyka), a wreszcie listy Gałczyńskiego do Władysława Broniewskiego, Hanki Ordonówny i Zofii Nałkowskiej. "Sądziłem, że Pani jest wyrafinowaną komtessądenoaj, a tu okazało się, że Pani należy do klanu ludzi mi bliskich, tj. tych, którzy znają just balance between common sense and aspires" - napisał Gałczyński do Nałkowskiej. Każdy list został opatrzony niezbędnym dla zrozumienia jego kontekstu komentarzem Kiry Gałczyńskiej. Są też reprodukcje pocztówek, kopert i rękopisów oraz zdjęcia uwieczniające zarówno dawnych rozmówców, jak i miejsca, z którymi związany był poeta. Wspaniały prezent na stulecie urodzin autora "Zaczarowanej dorożki" (23 stycznia).
Marta Sawicka
"Pozdrowienia dla Czarodzieja. Korespondencja K.I. Gałczyńskiego", Świat Książki
- Film
Nawiedzona Buffy
Horror "The Grudge: Klątwa " był największym zaskoczeniem zeszłego roku w USA. Rozgrywająca się w Japonii opowieść o nawiedzonym domu kosztowała 10 mln USD, a w kinach zarobiła 110 mln USD. Recepta była prosta: podobnie jak przy filmie "Ring" powtórzono po amerykańsku kultowy japoński horror. Tym razem jednak pozostawiono reżysera oryginału i miejsce akcji, a zamiast wielkich gwiazd zatrudniono popularnych młodzieżowych aktorów. Sarah Michelle Gellar jest znana na całym świecie jako "Buffy - postrach wampirów", a Jason Behr z roli w serialu "Roswell". Fala japońskich horrorów przerabianych w USA nie maleje i w tym roku możemy się spodziewać remake'ów "Dark Water" i "Ring 2".
Kamil Śmiałkowski
"The Grudge: Klątwa ", reż. Takashi Shimizu, USA/Japonia
- Książka
Bryk doskonały
Jakie jest miejsce książki w kulturze masowej - szybkiej, głośnej, nie znoszącej wyobcowania, w której "to, co nowe, pełni funkcję fetysza" - pyta w swej najnowszej książce prof. Jan Tomkowski. I dochodzi do wniosku, że choć książka przetrwa próbę czasu, to kontakt z nią będzie bardziej naskórkowy. Postulatów autora, by czytać jedynie klasykę i by robić to bardzo powoli, i murem oddzielić się od bestsellerów jednego sezonu, spełnić się - niestety - nie da. Autor, mając tego świadomość, mimo własnych sprzeciwów wobec uproszczeń w kulturze serwuje jej erzac. Tworzy erudycyjną pigułkę dla wszystkich, którzy o literaturze chcą wiedzieć dużo, czytając przy tym mało. Rzecz doskonała dla tych, którzy umówili się na randkę z polonistką i muszą oczarować wybrankę wiedzą zdobytą w ciągu wieczora.
Marta Sawicka
Jan Tomkowski, "Zamieszkać w bibliotece", wydawnictwo Dom na Wsi
- Książka
Jednym tchem
Każdy z was na pewno zna żywych, krzepkich grubasów, atletycznych i pełnych werwy facetów, do których nawet obcy zwracają się poufale "panie Grubszy" czy też "panie Pulpet" (...). No więc, ja też jestem taki". Tak przedstawia się czytelnikowi George Bowling, bohater powieści "Brak tchu" George'a Orwella. To książka przez wielu uznawana za najlepszą w dorobku autora. Ostry, pełen gorzkiego humoru portret przeciętnego Anglika i całego społeczeństwa, napisany na dzień przed wybuchem drugiej wojny światowej. Po ponad sześciu dekadach ten portret nabiera rumieńców, bo jest także obrazem Polaka Europejczyka. Orwellowski bohater jest agentem ubezpieczeniowym, mężem troskliwej, acz narzekającej kobiety, ojcem dwójki hałaśliwych dzieci. Pewnego dnia postanawia się ostro zabawić. Plany nie wychodzą, ale za to bohater ląduje w miasteczku swoich narodzin. Kończy się to smutnymi wnioskami. Ludzi, których znaliśmy, znajdziemy na cmentarzach, a przeszłość to jedynie mgliste, ulotne wspomnienie.
Łukasz Radwan
George Orwell, "Brak tchu", Bellona
Więcej możesz przeczytać w 3/2005 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
