Górna półka - Mdłości ery informatyki
Udostępnijdodaj Skomentuj
Tygodnik Wprost Wydanie: 6/2006 (1209)
Okładka tygodnika Wprost nr 6/2006 (1209)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Górna półka - Mdłości ery informatyki

Dodano:   /  Zmieniono: 
Dla Michela Houellebecqa cywilizacja nie jest wybrykiem sprowadzającym człowieka na manowce, lecz spełnieniem jego natury
Cząstki elementarne" i "Platforma" Michela Houellebecqa to druzgocąca krytyka współczesnej Francji i świata Zachodu. Najgwałtowniejsze uderzenie, zwłaszcza w "Cząstkach elementarnych", pisarz kieruje przeciw modelowi świata ukształtowanemu przez kontrkulturę lat 60. i 70. Naiwne wyobrażenie dobroci człowieka, który, zdaniem ideologów "dzieci kwiatów", wyzwolony z okowów "represywnej" cywilizacji miał się tu i teraz realizować w miłości i harmonii, prowadzi do ponurej antyutopii. "Wyzwolony" z kulturowego gorsetu, ze świata celów i sensów człowiek Zachodu pogrąża się w egoistycznym poszukiwaniu natychmiastowego spełnienia, którym właściwie bez reszty staje się seks. Poddany rynkowej obróbce, seks staje się piekłem unieszczęśliwiającym wszystkich, jałowiącym emocjonalnie i pozostawiającym człowieka bezbronnym wobec samotności i poczucia bezsensu. Świat bez kulturowych norm oszalał, stał się domeną okrucieństwa i dzikości, czemu współczesny słaby Zachód nie potrafi się przeciwstawić. Seksualna obsesja jest drugą stroną zaniku sił witalnych Zachodu, który potrzebuje ciągłych stymulacji. Bohaterom Houellebecqa, którzy nie potrafią zaradzić bólowi istnienia, wywołanemu poczuciem absurdu, pozostaje obłęd, samobójstwo albo stopniowe obumieranie w jałowej wegetacji.
Powieściowy debiut Houellebecqa - "Poszerzenie pola walki" pozwala spojrzeć na jego wizję z nieco innej perspektywy. Bohater, informatyk analityk, dobrze sytuowany reprezentant klasy średniej, czuje wszechogarniające obrzydzenie. Obsesyjne mnożenie informacji, nad którą nikt nie panuje, odsłania mu swój absurd. Ludzie osaczeni nimi coraz mniej rozumieją, są skazani na coraz bardziej powierzchniowe obcowanie z coraz bardziej ułudną rzeczywistością. Ale współczesna cywilizacja nie jest wybrykiem sprowadzającym człowieka na manowce. Ona jest spełnieniem jego natury. "Ze wszystkich systemów ekonomicznych i społecznych kapitalizm jest bezsprzecznie najbardziej naturalnym" Đ przemawia szympans-filozof w jednej z bajek przypowieści, które na własny użytek pisuje bohater Houellebecqa. Kapitalizm, według autora i jego bohatera, to zwycięstwo kierującego człowiekiem (zwłaszcza mężczyzną) instynktu agresji i dominacji. Prowadzi on do tytułowego "poszerzenia pola walki", która w formie konkurencji wypełnia sfery dotychczas przed nią chronione. "W systemie ekonomicznym, gdzie zwalnianie z pracy jest zabronione, każdemu udaje się znaleźć swoje miejsce. W systemie seksualnym, gdzie cudzołóstwo jest zabronione, każdemu udaje się lepiej lub gorzej znaleźć swojego łóżkowego partnera" - fantazjuje za pośrednictwem swojego narratora i naiwnych analogii Houellebecq. Liberalizm ma więc doprowadzić do walki wszystkich ze wszystkimi na polu seksualnym i unieszczęśliwiania słabszych (nieatrakcyjnych). Wcieleniem tej tragedii jest kolega bohatera Raphael Tisserand. Brzydota skazuje go na erotyczną nędzę. Bohater Houellebecqa jest wolny od tego typu pokus. Obdarzony wyższą wrażliwością, czuje odrazę do konkurencji i wszystkich społecznych mechaniz-mów. Jego reakcją na świat jest odruch wymiotny i nieprzypadkowo przypomina bohatera "Mdłości" Jean-Paul Sartre`a. Podobieństwo Houllebecqa do egzystencjalistów francuskich jest uderzające.
Szympans-filozof Houellebecqa, zanim rozerwie go plemię bocianic-konformistek, wygłasza apoteozę twórcy terroru rewolucyjnego Maksymiliana Robespierre`a. Jeśli człowiek budzi obrzydzenie, można się zachwycić dowolnymi eksperymentami, jakim poddadzą go idealiści. "Cząstki elementarne" są pisane z perspektywy nowego gatunku, uwolnionego od przekleństwa seksu i z dystansu kontemplującego nieszczęścia swoich poprzedników. Można to uznać za zabieg ironiczny. Podobno w swej najnowszej powieści "Możliwość wyspy" za jedyne remedium na zło człowieka Houellebecq uznaje inżynierię genetyczną. Trudno się dziwić. Dotychczas idealiści zbrzydzeni ludzkością usiłowali formować jej kształt gilotyną i terrorem. Laboratorium stwarza nowe możliwości.
Więcej możesz przeczytać w 6/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 6/2006 (1209)

  • Wprost od czytelników12 lut 2006 — NIE DZIELMY SIĘ Dzielenie Polski na A i B jest niesprawiedliwe i przerysowane, poza tym krzywdzące dla kilku milionów ludzi. Na zachodzie kraju nadal są powiaty mające ponad 40 proc. bezrobocia, z problemem ubóstwa, a regiony lubuski...3
  • Na stronie - Nagrody Darwina12 lut 2006 — Niektórzy chcą się odegrać za pomocą karykatury Mahometa i zademonstrować wyższość Europy3
  • Skaner12 lut 2006 — SKANER - POLSKA POSADY Pakt dla swoich? Czy do paktu stabilizacyjnego podpisanego przez PiS, LPR i Samoobronę był dołączony niejawny załącznik z listą stanowisk obiecanych sojusznikom przez Jarosława Kaczyńskiego? Jak się dowiedział...6
  • Dossier12 lut 2006 — JAROSŁAW KACZYŃSKI prezes PiS "TV Trwam tłumaczyła nam, że czuje się bardzo dyskryminowana i chciała mieć jakąś satysfakcję" "Gazeta Wyborcza" ROMAN GIERTYCH lider LPR "Jan Rokita jest największym nieudacznikiem sceny...7
  • Sawka czatuje12 lut 2006 — 8
  • Ryba po polsku - Ratunku!12 lut 2006 — Według Jacka Żakowskiego, prawicowość to wada nabyta w toku fałszywego wychowania12
  • Playback12 lut 2006 — 14
  • Poczta12 lut 2006 — ŚPIEWY HISTORYCZNE Pieśni i piosenek, które - jak napisał Wiesław Kot w artykule "Śpiewy historyczne" (nr 5) - "wstrząsnęły XX wiekiem", było tyle, że starczyłoby ich na spory śpiewnik. Były wśród nich...14
  • Okiem barbarzyńcy - Bezwstyd12 lut 2006 — Dawni agenci nie tylko nie chcą się rozliczyć ze swojej przeszłości, ale paradują w glorii męczenników15
  • Z życia koalicji12 lut 2006 — TRZECH PANÓW W SALI, nie licząc księdza, podpisało pakt. Wszystko było grzecznie i bez zberezeństw, bo całość transmitował Ojciec Wirgiliusz. Albo czyjś inny ojciec. W REWANŻU DZIENNIKARZE ZBOJKOTOWALI konferencję prasową, na której...16
  • Z życia opozycji12 lut 2006 —  ZAGADKA: JAKIEGO POLITYKA UNIKAJĄliderzy PiS niczym diabeł święconej wody? Odpowiedź: Richarda Francisa HenryŐego Czarneckiego alias Rysia Czarneckiego. Powód jest prosty. Ilekroć Kamiński albo jakiś inny Bielan zamieni z Rysiem dwa...17
  • Nałęcz - Przestroga12 lut 2006 — Polska tęskni za Herkulesem, który uprzątnąłby naszą scenę polityczną18
  • Fotoplastykon12 lut 2006 — Henryka Sawka (www.przyssawka.pl)19
  • Pakt Nic12 lut 2006 — Pakt stabilizacyjny jest dowodem na bezsilność i bezideowość Prawa i Sprawiedliwości20
  • Prawda czasu, prawda ekranu12 lut 2006 — Kiedyś dzienniki prowadzili wojskowi, teraz księża - napisał ktoś na jednym z internetowych portali22
  • Antykonstytucja IV RP12 lut 2006 — Pakt stabilizacyjny oznacza wielką i niepotrzebną stratę czasu24
  • Nieposłuszeństwo nieobywatelskie12 lut 2006 — Słowa lidera polskiej opozycji to nic innego jak zamach na własne państwo26
  • Zawał w głowie12 lut 2006 — Można było odnieść wrażenie, że katastrofa w Katowicach jest powodem do narodowej dumy28
  • Orlęta Temidy12 lut 2006 — Najlepiej pracują sędziowie w Elblągu i Tarnowie, a do czołówki dołączyli też sędziowie z Warszawy30
  • Giełda12 lut 2006 — Hossa Świat Mittal bierze wszystko Mittal Steel, największy na świecie producent stali, chce przejąć europejskiego Arcelora, drugą firmę w branży na świecie. Lakshmi Mittal, właściciel hinduskiego koncernu, zaoferował za konkurenta prawie 20 mld...36
  • 2 + 2 = 512 lut 2006 — Tyrania ekonomicznych analfabetów38
  • Rzeźnik z Warszawy?12 lut 2006 — Cezary Mech będzie bronił wolnego rynku albo przed wolnym rynkiem46
  • Komuna gminna12 lut 2006 — Samorządy niszczą prywatne firmy, czyli likwidują miejsca pracy48
  • Załatwione odmownie - Francuski sowchoz12 lut 2006 — Zamroczenie ideologiczne polityczną poprawnością jest równie ciężkie jak zamroczenie alkoholowe50
  • Supersam12 lut 2006 — 52
  • Toyota na wspomaganiu12 lut 2006 — Nowa toyota rav4 jest dostojna. Podczas jazdy w ciekawie wyposażonym, elegancko wykończonym i bardzo dobrze wyciszonym wnętrzu przyjemnie jest patrzeć z góry na inne samochody. I czuć siłę tego auta. Rav4 ma tę zaletę, że przypominając solidną...52
  • Olimpijski kontrast12 lut 2006 — Kontrast 5000:1 i jaskrawość 1000 cd/m2 to - do czasu pojawienia się telewizora plazmowego LG - atuty niespotykane na polskim rynku. Odbiornik, o wysokiej rozdzielczości i przekątnej obrazu 42 cale, został wyposażony w gniazda audio-wideo, do...52
  • Zabieg dla zabieganych12 lut 2006 — Dior, Shiseido, Clarins - swoje instytuty urody w Polsce otworzyli czołowi producenci luksusowych kosmetyków. Natomiast kobietom, które nie mogą poświęcić kilku godzin na seans w zaciszu gabinetów, firmy kosmetyczne coraz częściej oferują...52
  • Zdrów jak ostryga12 lut 2006 — Odpowiednia zawartość wapnia w kościach zmniejsza ryzyko złamań nóg i rąk na śliskich o tej porze roku chodnikach i ulicach. O kości dba też witamina D3, którą nasz organizm syntetyzuje za pomocą promieni słonecznych, dlatego zimą, gdy słońca jest...52
  • Igrzyska przebierańców12 lut 2006 — Z turyńskich aren będzie wiało nudą, bo skeleton, curling czy snowboardowy halfpipe to sporty niszowe54
  • Legendy na kołach12 lut 2006 — Hollywood pomaga sprzedawać remaki kultowych samochodów58
  • Wielka wiocha12 lut 2006 — Co trzeci mieszkaniec Suazi nosi nazwisko Dlamini60
  • Barbarzyńcy w garniturach12 lut 2006 — W samym środku zasobnego Zachodu wyrośli eleganccy Hunowie, którzy w radosnym przekonaniu, że torują drogę postępowi, niszczą fundamenty zachodniej cywilizacji62
  • Niemiec przeciw Hitlerowi12 lut 2006 — Dietrich Bonhoeffer był jednym z nielicznych przeciwników Hitlera w nazistowskich Niemczech66
  • Know-how12 lut 2006 — Odporny jak opos Badania genetyczne torbaczy pomogą lepiej poznać ludzi. Uczeni z Universityof Sydney rozszyfrowali odpowiedzialne za odporność tzw. geny MHC u oposów. W ten sposób znaleźli brakujące ogniwo w ewolucji układu...68
  • Katastrofa ratunkowa12 lut 2006 — Jedynie w Katowicach tak sprawnie i szybko mogła przebiegać akcja ratunkowa" - zapewnia minister zdrowia Zbigniew Religa, podkreślając, że w żadnym innym regionie kraju nie ma równie dobrze zorganizowanych służb ratowniczych. Polski system...70
  • Grypa mózgu12 lut 2006 — Kocie odchody mogą być przyczyną obłędu76
  • Bez granic12 lut 2006 — Saddam jak Sobotka Saddam Husajn obraził się i bojkotuje swój proces. Od kilku dni rozprawy toczą się bez niego. Stało się tak po kłótni kurdyjskiego sędziego Raufa Rahmana, od niedawna orzekającego w tej sprawie, z obrońcą i jednym...78
  • Karykatura wolności12 lut 2006 — Islamscy fundamentaliści cenzurują europejskie gazety80
  • Śmierć kliniczna12 lut 2006 — Nikogo nie obchodzi kształt Europy - ważny jest tylko sposób przepchnięcia eurokonstytucji84
  • Druga Unia Europejska12 lut 2006 — Islandia, Norwegia i Szwajcaria- europejski sukces poza UE86
  • Hiszpania kontra Hiszpania12 lut 2006 — Czy Legia Cudzoziemska ruszy na Madryt?88
  • Menu12 lut 2006 — KRÓTKO PO WOLSKU Księga rekordów Nie wiem, czy zasłużony we wznoszeniu monumentów twórczej paranoi Guinness prowadzi ranking rekordzistów optymizmu. Ale łatwo sobie wyobrazić taką listę, pełną tych, którzy...92
  • Recenzje12 lut 2006 — 94
  • Kronika dni policzonych12 lut 2006 — *** Romain, młody utalentowany fotografik, dowiaduje się, że jest chory. Nie na AIDS, jak początkowo podejrzewa, lecz na raka płuc, który jest w stadium tak zaawansowanym, że wyklucza nadzieję na wyleczenie. Od tej chwili jego życie zamienia się w...94
  • Katastrofa po polsku12 lut 2006 — * Jeśli podczas walentynkowej randki planujecie obwieścić partnerowi rozstanie, to jest na tę okoliczność niezawodny sposób. Wystarczy wybrać się na ekranizację best selleru "Ja wam pokażę!", a w dwie godziny największy przyjaciel zmieni...94
  • Kreską w twarz12 lut 2006 — ***** Rysunek jest tak stary jak człowiek. Najwybitniejsze świadectwa tej pierwotnej sztuki można podziwiać w grotach Altamiry w Hiszpanii. Te gigantyczne malowidła przedstawiają naturalnej wielkości bizony. Niektóre z nich biegną, inne groźnie...94
  • Kino gejowskiego niepokoju12 lut 2006 — Nigdy jeszcze światowe kino nie premiowało tak wysoko filmu o tożsamości homoseksualisty96
  • Drapieżne laleczki12 lut 2006 — Ekranizacja bestselleru "Wyznania gejszy" okazała się zaledwie przyjemnym dla oka harlequinem100
  • Nostalgia na Broadwayu12 lut 2006 — Przez 39 teatrów Broadwayu w 2005 r. przewinęło się prawie 12 mln widzów102
  • Górna półka - Mdłości ery informatyki12 lut 2006 — Dla Michela Houellebecqa cywilizacja nie jest wybrykiem sprowadzającym człowieka na manowce, lecz spełnieniem jego natury103
  • Pazurem - Kolaboracja z metryką12 lut 2006 — Komu chcecie świecić w oczy Istvanem Szabó i jego teczką? Nam, kolaborantom?104
  • Ueorgan Ludu12 lut 2006 — Jesteśmy niezawodnym ogniwem UE, ale bigosu nie oddamy TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 6 (171) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 6 lutego 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Polskie filmy do Oscara! Po sukcesach amerykańskiego...105
  • Skibą w mur - Ludowa zdrowa12 lut 2006 — Im bardziej budujemy kapitalizm, tym bardziej wychodzi nam coś podobnego do PRL106